Polskie inwestycje bezpośrednie. Doświadczenia przedsiębiorstw regionu łódzkiego - ebook

Międzynarodowa ekspansja polskich przedsiębiorstw w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych jest stosunkowo nowym, ale dynamicznym zjawiskiem, które mocno wpływa na krajobraz polskiej gospodarki i konkurencyjności. Wzbudza też rosnące zainteresowanie praktyków (specjalistów od biznesu międzynarodowego), polityków i ekonomistów. Zaangażowanie przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych ma różny zakres (od marginalnego do pełnego). Skala ta zależy od dwóch grup czynników: endogenicznych (wywodzących się z potencjału konkurencyjnego firmy, jej przewag i umiejętności dostosowania się do warunków panujących w gałęzi oraz w całej gospodarce) i egzogenicznych (determinowanych przez cechy otoczenia, w jakim działa przedsiębiorstwo). W książce można znaleźć jeszcze inne ciekawe wnioski. Wpisując się w nurt relatywnie nielicznych – jak dotąd – publikacji na temat aktywnej internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw, w niniejszej książce przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Do jej atutów można zaliczyć kompleksowe ujęcie tematu: zarówno solidną podbudowę teoretyczną, jak i analizę empiryczną w ujęciu ilościowym (na podstawie szczegółowych danych GUS) oraz jakościowym (badanie ankietowe determinant i efektów internacjonalizacji przedsiębiorstw z województwa łódzkiego). Publikacja z pewnością zainicjuje dalsze badania związane z polskimi inwestycjami bezpośrednimi.

Wstęp 7

Rozdział 1. Proces internacjonalizacji przedsiębiorstw – przegląd badań 17

1.1. Wprowadzenie  17

1.2. Internacjonalizacja w teoriach handlu międzynarodowego  21

1.3. Teorie zagranicznych inwestycji bezpośrednich  25

1.4. Teorie internacjonalizacji sekwencyjnej  31

1.5. Teorie internacjonalizacji niekonwencjonalnej  38

1.6. Modele sieciowe  44

1.7. Wnioski  50

Rozdział 2. Czy należy wspierać polskie inwestycje bezpośrednie? 53

2.1. Wprowadzenie  53

2.2. Skutki inwestycji bezpośrednich dla kraju inwestującego w świetle teorii  58

2.3. Skutki inwestycji bezpośrednich dla kraju inwestującego w świetle badań empirycznych  61

2.4. Instytucjonalne ramy wspierania polskich inwestycji bezpośrednich  67

2.5. Instrumenty wspierania polskich inwestycji bezpośrednich  69

2.6. Wnioski  75

Rozdział 3. Inwestycje bezpośrednie polskich przedsiębiorstw 81

3.1. Wprowadzenie  81

3.2. Skala i struktura inwestycji  84

3.3. Kierunki polskich inwestycji bezpośrednich  102

3.4. Wnioski  110

Rozdział 4. Inwestycje bezpośrednie przedsiębiorstw z województwa łódzkiego 113

4.1. Wprowadzenie  113

4.2. Skala zaangażowania przedsiębiorstw z województwa łódzkiego za granicą  113

4.3. Działalność jednostek zagranicznych spółek z województwa łódzkiego  122

4.4. Kierunki inwestycji przedsiębiorstw z województwa łódzkiego  127

4.5. Wnioski  131

Rozdział 5. Aktywna internacjonalizacja przedsiębiorstw z województwa łódzkiego. Wyniki badań 133

5.1. Wprowadzenie  133

5.2. Charakterystyka badanych przedsiębiorstw  134

5.3. Konkurencyjność przedsiębiorstw na rynku krajowym przed rozpoczęciem procesu internacjonalizacji  139

5.4. Skala i formy zaangażowania firm na rynku zagranicznym  142

5.5. Formy organizacyjne i struktura geograficzna inwestycji zagranicznych  144

5.5.1. Przedstawicielstwa  144

5.5.2. Oddziały i filie  146

5.5.3. Joint-venture z partnerami z kraju lokaty  147

5.6. Cechy procesu internacjonalizacji przedsiębiorstw  149

5.6.1. Przedmiot działalności i pozycja konkurencyjna firm na rynku kraju lokaty  149

5.6.2. Eksport do kraju lokaty  152

5.7. Stopień, ścieżki i inicjatorzy internacjonalizacji  154

5.8. Motywy ekspansji inwestycyjnej  158

5.8.1. Motywy rynkowe  158

5.8.2. Motywy kosztowe  160

5.8.3. Motywy administracyjno-prawne  162

5.8.4. Motywy zasobowe  164

5.8.5. Motyw ryzyka  166

5.8.6. Zasoby niematerialne w budowaniu przewagi konkurencyjnej w kraju lokaty ZIB  168

5.8.7. Czynniki ograniczające zagraniczne inwestycje bezpośrednie i działalność w kraju lokaty  170

5.8.8. Oczekiwania związane z inwestycjami zagranicznymi  174

5.8.9. Wpływ działalności jednostek zagranicznych na działalność przedsiębiorstwa w Polsce  176

5.9. Wnioski  181

Bibliografia  185

Załącznik – kwestionariusz badania ankietowego  201


Spis tabel i wykresów  217