Postępowanie cywilne. Wydanie 6 - ebook

Przedmowa

Oddajemy w Państwa ręce kolejne, znacznie zmienione i uzupełnione opracowanie, które jest zaktualizowanym wydaniem podręcznika stanowiącego pomoc przede wszystkim dla studentów wydziałów prawa i administracji w nauce przedmiotu postępowanie cywilne, z uwzględnieniem zmian, orzecznictwa i poszerzeniem omawianej materii. Celem podręcznika jest przedstawienie instytucji postępowania cywilnego w aktualnym ich rozumieniu, w sposób przystępny, a jednocześnie wystarczający do uzyskania podstawowej wiedzy z zakresu przedmiotu. Prawo procesowe cywilne ma szczególnie istotne znaczenie i jest oparte na jednym z najobszerniejszych aktów prawnych obowiązujących w naszym systemie prawnym, co utrudnia przyswojenie go w sposób umożliwiający swobodne wykorzystanie w praktyce.

Dodatkową trudnością w tym przypadku są również wielokrotne nowelizacje dotyczące różnych aspektów stosowania przepisów prawa cywilnego procesowego, tym bardziej obecnie w momencie przemodelowania postępowania cywilnego. Staraliśmy się dlatego też przedstawić, podobnie jak w poprzedniej pracy, materię na zasadzie problemowej, w formie wykładu uniwersyteckiego, z uwzględnieniem licznych nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego. Przy przygotowywaniu podręcznika uwzględniono stan prawny wynikający między innymi: z ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469); z ustawy z 26.1.2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 398 ze zm.); ustawy z 16.5.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1043); czy z 31.7.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1495) oraz projekty ustaw mające istotne znaczenie dla postępowania cywilnego i wpływające na jego kształt.

Opracowanie nie zawiera polemiki ani stanowiska autorów na poszczególne instytucje postępowania cywilnego. W tej mierze nie ukazuje też zazwyczaj poglądów wyrażanych przez przedstawicieli doktryny oraz judykatury. Tezy orzeczeń sądowych były przywoływane wówczas, kiedy – zdaniem autorów – mogły ułatwić studentom zrozumienie instytucji procesowych, wskazywały na przykłady praktyczne, bądź też precyzowały ogólne pojęcia ustawowe oraz stanowią zobrazowanie kierunku stosowania określonych instytucji. W tym celu przedstawiane są ciekawe orzeczenia stanowiące ułatwienie w rozumieniu niektórych instytucji lub wskazujące na pojawiające się problemy praktyczne.

Niniejsze opracowanie różni się nieco od podobnych podręczników przedmiotu postępowania cywilnego. Liczne, występujące w nauce postępowania cywilnego klasyfikacje i wyliczenia zostały dodatkowo wsparte prostymi diagramami i wykresami, które mają pomóc studentom w przyswajaniu wiedzy, a zwłaszcza w powtarzaniu materiału już przyswojonego. Wskazano także najciekawsze nowe orzecznictwo.

Zazwyczaj po każdym rozdziale znajdują się wzory wybranych pism procesowych, co powinno ułatwić zastosowanie posiadanej wiedzy w praktyce. Jednym z najważniejszych zamysłów autorów było przedstawienie instytucji postępowania cywilnego w sposób aktualny, ale i maksymalnie przystępny dla studentów, jednocześnie jednak pozwalający na uzyskanie podstawowej wiedzy przedmiotu. Stąd też na ogół zrezygnowano z wywodów teoretycznych, przyjmując stanowisko dominujące w nauce postępowania cywilnego.

Z uwagi na cel, jaki opracowanie to powinno pełnić, zrezygnowano także z przypisów oraz komentarzy odautorskich. Wiedza ta nie jest dla studentów najważniejsza. Z tych samych względów zrezygnowano z podawania wykazu literatury do poszczególnych rozdziałów, ograniczając się do jej przedstawienia na początku opracowania, wykazu najważniejszych, ale nie wszystkich pozycji – podręczników, komentarzy i niektórych monografii.

Położyliśmy natomiast duży nacisk na przykłady, pozwalające studentom na lepsze zrozumienie materiału oraz formę graficzną. W wielu przypadkach zastąpiono typowy tekst wyliczeniami i podaniem zagadnień w punktach. Postępowania odrębne i nieprocesowe zostały przedstawione na zasadzie różnic w stosunku do postępowania procesowego. Wprowadzono też liczne podkreślenia ważnych – zdaniem autorów – kwestii związanych z omawianą akurat instytucją. Uwidoczniono też ważne przepisy, gdyż nauka tego przedmiotu nie może przebiegać w oderwaniu od lektury Kodeksu postępowania cywilnego.

W niniejszym opracowaniu starano się uwzględnić stan prawny na dzień 1.9.2019 r.

Joanna Studzińska

Paweł CiochWykaz skrótów

1. Akty prawne

---------------- -- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
EKPC Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.)
KC Kodeks cywilny
KK Kodeks karny
Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.)
KPA Kodeks postępowania administracyjnego
KPC Kodeks postępowania cywilnego
KPK Kodeks postępowania karnego
KRO Kodeks rodzinny i opiekuńczy
KSH Kodeks spółek handlowych
KSCU ustawa z 28.7.1995 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 785 ze zm.)
MPPOiP Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 19.12.1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167)
ProkGRPU ustawa z 8.7.2005 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1265 ze zm.)
PrUSP ustawa z 27.2.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 52 ze zm.)
PWKPC ustawa z 17.11.1964 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 297 ze zm.)
RPOU ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 2179 ze zm.)
SNU ustawa z 8.12.2017 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 825)
TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
TUE Traktat o Unii Europejskiej
TWE Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską
---------------- -- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Czasopisma i publikatory

------------- -- -------------------------------------------------------------------------------------
Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego
Dz.U. Dziennik Ustaw
Dz.Urz. Dziennik Urzędowy
MoP Monitor Prawniczy
OSA Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych
OSAiSN Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych i Sądu Najwyższego
OSNAPiUS Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna
OSNCP Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
OSP Orzecznictwo Sądów Polskich
OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych
Prok. i Pr. Prokuratura i Prawo
TPP Transformacje Prawa Prywatnego
Wok. Wokanda
------------- -- -------------------------------------------------------------------------------------

3. Organy, organizacje i instytucje

------- -- -----------------------------------------
NRD Niemiecka Republika Demokratyczna
RM Rada Ministrów
RP Rzeczpospolita Polska
SA sąd apelacyjny
SN Sąd Najwyższy
TK Trybunał Konstytucyjny
UE Unia Europejska
UOKiK Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
WE Wspólnota Europejska
ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych
------- -- -----------------------------------------

4. Inne skróty

------------- -- --------------------------
m.st. miasto stołeczne
nast. następny (-a, -e)
uchwała (7) uchwała składu 7 sędziów
tekst jedn. tekst jednolity

------------- -- --------------------------Wykaz literatury

1. Podręczniki

W. Berutowicz, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 1994.

W. Berutowicz, Postępowanie cywilne w zarysie. Część druga, Wrocław 1972.

J. Bodio, T. Demendecki, W. Graliński i inni, Postępowanie cywilne. Kazusy, Warszawa 2009.

W. Broniewicz, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2008.

W. Broniewicz, I. Kunicki, A. Marciniak, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2016.

J. Ciszewski, T. Ereciński, Międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa 2000.

S. Dalka, Postępowanie cywilne, Gdańsk 1993.

H. Dolecki, Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2015.

K. Flaga-Gieruszyńska, Postępowanie cywilne, Warszawa 2010.

I. Gil (red.), Postępowanie cywilne. Pytania egzaminacyjne. Tablice, Warszawa 2015.

W. Głodowski, J. Mucha, Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2015.

J. Jodłowski, Z. Resich, J. Lapierre, T. Misiuk-Jodłowska, K. Weitz, Postępowanie cywilne, Warszawa 2014.

E. Kamarad, M. Stankiewicz, T. Białogłowska, K. Kaperczak i inni, Prawo prywatne międzynarodowe i międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa 2010.

K. Knoppek, Postępowanie cywilne w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2010.

K. Knoppek, Postępowanie cywilne, Warszawa 2015.

K. Korzan, Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 2004.

P. Kucharski, R. Obrębski, D. Olczak-Dąbrowska, P. Rylski, K. Weitz, T. Wojciechowski, T. Zembrzuski, Postępowanie cywilne. Kazusy. Orzecznictwo. Literatura, Warszawa 2012.

M. Manowska, Postępowanie cywilne. Kazusy, Warszawa 2014.

A. Marciniak, Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 2005.

E. Marszałkowska-Krześ (red.), Postępowanie cywilne, Warszawa 2009.

E. Marszałkowska-Krześ (red.) Postępowanie cywilne, Warszawa 2013.

P. Osowy, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2001.

J. Policzkiewicz, W. Siedlecki, E. Wengerek, Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 1980.

T. Radkiewicz, P. Skibiński, Postępowanie cywilne. Kazusy, Warszawa 2011.

W. Siedlecki, Z. Świeboda, Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 2004.

W. Siedlecki, Z. Świeboda, Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 2001.

M. Waligórski, Proces cywilny. Dynamika procesu (postępowanie), Warszawa 1947.

M. Waligórski, Proces cywilny. Funkcja i struktura, Warszawa 1947.

K. Weitz (red.), Postępowanie cywilne. Kazusy, orzecznictwo, literatura, Warszawa 2010.

E. Wengerek, Sądowe postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 1978.

A. Zieliński, Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 2012.

2. Komentarze

M. Allerhand, Kodeks postępowania cywilnego, Lwów 1932.

M. Allerhand, Kodeks postępowania cywilnego. Część druga. Postępowanie egzekucyjne i zabezpieczające, Lwów 1933.

T. Aniukiewicz, K. Flaga-Gieruszyńska, K. Karwecka, A. Klich, Postępowanie cywilne. Komentarz praktyczny dla sędziów i pełnomocników procesowych. Wzory pism sądowych i procesowych z przykładowymi stanami faktycznymi. Linie orzecznicze. Koszty sądowe, Warszawa 2014.

A. M. Arkuszewska (red.), Zarys metodyki pracy mediatora w sprawach cywilnych, Warszawa 2014.

J. Bodio, T. Demendecki, A. Jakubecki, O. Marcewicz, P. Telenga, M. P. Wójcik, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Jakubecki, Warszawa 2015.

A. Góra-Błaszczykowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do artykułów 1–729, Warszawa 2015.

A. Góra-Błaszczykowska, Środki zaskarżenia. Art. 367–412 (12) KPC. Komentarz, Warszawa 2014.

A. Góra-Błaszczykowska, Orzeczenia w procesie cywilnym. Komentarz do art. 316–366 KPC, Warszawa 2014.

E. Gapska, Koszty postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2012.

P. Grzegorczyk, K. Weitz (red.), Europejskie prawo procesowe cywilne i kolizyjne, Warszawa 2012.

A. Zieliński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2016.

H. Dolecki, T. Wiśniewski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. IV, Warszawa 2013.

T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, cz. I, Postępowanie rozpoznawcze (t. 1, 2), Warszawa 2012.

T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, cz. II, T. Ereciński, J. Gudowski, Postępowanie zabezpieczające (t. 3), Warszawa 2012.

T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, cz. III, Postępowanie egzekucyjne (t. 4), H. Pietrzkowski, Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, Warszawa 2012.

T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, cz. IV, T. Ereciński, J. Ciszewski, Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, Warszawa 2012.

T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, cz. V, T. Ereciński, J. Ciszewski, K. Weitz, Sąd polubowny (arbitrażowy) (t. 5), Warszawa 2012.

J. Jankowski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do art. 758–1088, Warszawa 2011.

T. Jaworski, P. Radzimierski, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa 2010.

J. J. Litauer, Kodeks postępowania niespornego. Księga I. Część ogólna. Komentarz, Łódź 1946.

J. J. Litauer, Komentarz do procedury cywilnej, Warszawa 1933.

M. Manowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2013.

E. Marszałkowska-Krześ (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2015.

K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego, t. I. Komentarz do art. 1–366, Warszawa 2010.

A. Marciniak, K. Piasecki, (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do artykułów 367–729. Tom II, Warszawa 2014.

A. Marciniak, K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do artykułów 1–366. Tom I, Warszawa 2014.

J. Skorupka, Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Komentarz, Warszawa 2010.

M. Rejdak, P. Pietkiewicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz. Warszawa 2011.

A. Zieliński, Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Komentarz, Warszawa 2013.

A. Zieliński, Pisma procesowe w sprawach cywilnych z objaśnieniami i płytą CD, Warszawa 2014.

3. Wybrane monografie i artykuły

M. Allerhand, Istota restytucyi i wznowienia, Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 1908, t. IX.

A. M. Arkuszewska, A. Kościołek, Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego – wybrane zagadnienia, cz. I, PS 2012, Nr 5.

A. M. Arkuszewska, Referendarz sądowy w postępowaniu cywilnym. Warszawa 2011.

K.W. Baran, Mediacja w sprawach z zakresu prawa pracy, PiZS 2006, Nr 3.

W. Berutowicz, Funkcja procesu cywilnego w oświetleniu nauki o tzw. prawie skargi, w: Księga Pamiątkowa ku czci Kamila Stefki, Warszawa–Wrocław 1967.

W. Berutowicz, O pojęciu naczelnych zasad postępowania cywilnego, SC 1975, Nr 25–26.

W. Berutowicz, Zasady dyspozycyjności w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1957.

W. Berutowicz, Funkcja ochronna postępowania cywilnego, w: M. Jędrzejewska, T. Ereciński (red.), Studia z prawa postępowania cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Zbigniewa Resicha, Warszawa 1985.

W. Berutowicz, Funkcja postępowania cywilnego w Polsce Ludowej, w: J. Jodłowski (red.), Wstęp do systemu prawa procesowego cywilnego. Zbiór studiów, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1974.

W. Berutowicz, Znaczenie prawne sądowego dochodzenia roszczeń, Warszawa 1966.

M. Białecki, Praktyczne aspekty mediacji jako alternatywnej formy rozstrzygania sporów w sprawach rodzinnych – analiza prawnoporównawcza, Pal. 2006, Nr 9–10.

M. Białecki, Mediacja w postępowaniu cywilnym. Warszawa 2012.

Ł. Błaszczak, Alternatywne formy rozwiązywania sporów – analiza zjawiska na tle prawa polskiego, w: Czterdziestolecie kodeksu postępowania cywilnego. Zjazd katedr postępowania cywilnego w Zakopanem (7–9.10.2005 r.), Kraków 2006.

B. Bladowski, Środki odwoławcze w postępowaniu cywilnym, Kraków 2001.

Ł. Błaszczak, Wyrok sądu polubownego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010.

Ł. Błaszczak, K. Markiewicz, E. Rudkowska-Ząbczyk (red.), Dowody w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010.

S. Cieślak, Formalizm postępowania cywilnego, Warszawa 2008.

S. Cieślak, Powiązania wewnątrzsystemowe w postępowaniu cywilnym. Warszawa 2013.

J. Ciszewski, Obrót prawny z zagranicą w sprawach cywilnych i karnych, Warszawa 2012.

T. Cytowski, Procesowe nadużycie prawa, PS 2005, Nr 5.

S. Dalka, Czynności procesowe stron w procesie cywilnym, Pal. 1975, Nr 9.

H. Dolecki, Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1998.

T. Ereciński, Prawo obce w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1981.

T. Ereciński, K. Weitz, Sąd arbitrażowy, Warszawa 2008.

T. Ereciński, Apelacja w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010.

T. Ereciński, O uwarunkowaniach, potrzebie oraz zakresie nowego kodeksu postępowania cywilnego. PPC 2010, Nr 1.

K. Flaga-Gieruszyńska, Wpływ mediacji na tok procesu cywilnego, Ius et Administratio 2006, numer specjalny.

K. Flaga-Gieruszyńska, Zastój procesu cywilnego. Szczecin 2011.

K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek (red.), Informatyzacja postępowania cywilnego. Teoria i praktyka, Warszawa 2015.

K. Gajda-Roszczynialska, Udział organizacji społecznych w sądowym postępowaniu cywilnym – uwagi de lege lata oraz de lege ferenda, w: K. Markiewicz (red.), Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, Warszawa 2011.

E. Gapska, Czynności decyzyjne sądu w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010.

E. Gapska, J. Studzińska, Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 2015.

E. Gapska, Skutki prawne niezłożenia odpisu pełnomocnictwa dla strony przeciwnej, PPC 2013, Nr 1.

A. Gołąb, Przypozwanie w procesie cywilnym (art. 84–85 k.p.c.), PPC 2012, Nr 1.

A. Góra-Błaszczykowska, Status majątkowy strony a realizacja zasady równości stron w postępowaniu cywilnym, PS 2007, Nr 1.

A. Góra-Błaszczykowska, Zasada równości stron w procesie cywilnym, Warszawa 2008.

J. Gołaczyński, Informatyzacja postępowania sądowego i administracji publicznej, Warszawa 2010.

P. Grzegorczyk, Immunitet państwa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010.

P. Grzegorczyk, Jurysdykcja krajowa w sprawach z zakresu prawa własności przemysłowej. Warszawa 2007.

P. Grzegorczyk, O konstytucjonalizacji prawa procesowego cywilnego, Kwart. Prawa Prywat. 2012, Nr 2.

P. Grzegorczyk, O zakresie zastosowania art. 369 § 3 KPC, MoP 2014, Nr 19.

J. Gudowski, Droga sądowa w sprawach o rozgraniczenie nieruchomości (na tle prawa geodezyjnego i kartograficznego), PS 1995, Nr 2.

J. Gudowski, O kilku naczelnych zasadach procesu cywilnego – wczoraj, dziś, jutro, w: A. Nowicka (red.), Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, Poznań 2005.

J. Jagieła, Dopuszczalność wydania wyroku wstępnego w procesie cywilnym. Zagadnienia wybrane, PPC 2010, Nr 1.

A. Jakubecki, Postępowanie zabezpieczające w sprawach z zakresu prawa własności intelektualnej, Kraków 2000.

A. Jakubecki, Kontradyktoryjność a poznanie prawdy w procesie cywilnym w świetle zmian kodeksu postępowania cywilnego, PS 1998, Nr 10.

A. Jakubecki, Naczelne zasady postępowania cywilnego w świetle nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, w: Czterdziestolecie kodeksu postępowania cywilnego. Zjazd Katedr Postępowania Cywilnego w Zakopanem (7–9.10.2005 r.), Kraków 2006.

J. Jankowski, Czasowa niedopuszczalność drogi sądowej – istota i skutki, AUŁ 1982, Nr 9.

J. Jankowski, Dopuszczalność drogi sądowej w sprawach o odszkodowanie dochodzone w trybie art. 160 § 5 k.p.a., Pal. 1985, Nr 9.

A. Jakubiak-Mirończuk, Alternatywne a sądowe rozstrzyganie sporów sądowych, Warszawa 2008.

M. Jędrzejewska, Współuczestnictwo procesowe. Istota – zakres – rodzaje, Warszawa 1975.

M. Jędrzejewska, Interwencja uboczna samoistna, PiP 1971, z. 10.

M. Jędrzejewska, Podmiotowe przekształcenie procesu cywilnego a interwencja uboczna, NP 1972, Nr 2.

B. Karolczyk, Odpowiedź na pozew w postępowaniu zwyczajnym – wybrane zagadnienia w świetle nowelizacji KPC, MoP 2012, Nr 10.

J. Klimowicz, Interwencja uboczna według kodeksu postępowania cywilnego, Warszawa 1972.

K. Knoppek, Dokument w procesie cywilnym, Poznań 1993.

K. Korzan, Kurator w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1996.

K. Korzan, Orzeczenia konstytutywne w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1972.

J. Korzonek, Interwencja główna. Przyczynki do polskiego procesu cywilnego, Kraków 1931.

A. Kościółek, Elektroniczne czynności procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012.

A. Kościółek, Elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe, MoP 2015, Nr 14.

Z. Krzemiński, Pełnomocnik w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1971.

Z. Krzemiński, Postępowanie odrębne w sprawach małżeńskich, Warszawa 1973.

I. Kunicki, Ustawowe przesłanki wydania wyroku wstępnego, PS 2010, Nr 10.

I. Kunicki, Związanie sądu wydanym orzeczeniem w procesie cywilnym, Warszawa 2010.

J. Lapierre, Ugoda sądowa w polskim procesie cywilnym, PS 1968.

J. J. Litauer, Ciężar dowodu w prawie i procesie cywilnym, PiP 1947, z. 12.

J. J. Litauer, Dowód z oględzin według kodeksu postępowania cywilnego, PPC 1937, Nr 22–23.

J. J. Litauer, Dowód z przesłuchania stron w przyszłym polskim procesie cywilnym, RPEiS 1929, Nr 1.

J. J. Litauer, Projekt tytułu o dowodach, w: Polska procedura cywilna. Projekty referentów z uzasadnieniem, Warszawa 1928.

J. J. Litauer, Przyznanie strony w przyszłym polskim procesie cywilnym, Lwów 1930 (odbitka z PPiA 1929, Nr 4).

J. J. Litauer, Zasady ogólne postępowania dowodowego w polskiej procedurze cywilnej, PPC 1939, Nr 5–6.

J. J. Litauer, w: Polska Procedura Cywilna. Projekty referentów z uzasadnieniem, Kraków 1921.

W. Litewski, Rzymski proces cywilny, Warszawa–Kraków 1988.

K. Lubiński, Istota i charakter prawny działalności sądu w postępowaniu nieprocesowym, Toruń 1985.

K. Lubiński, Postępowanie o ubezwłasnowolnienie, Warszawa 1979.

A. Łazarska, Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012.

A. Łazarska, Rola sądu we współczesnym procesie cywilnym, PS 2010, Nr 4.

M. Manowska, Dokumenty w postępowaniu nakazowym i upominawczym, Pr. Sp. 1997, Nr 5.

M. Manowska, Postępowanie nakazowe i upominawcze, Warszawa 2001.

M. Manowska, Postępowanie sądowe w sprawach gospodarczych, Warszawa 2007.

M. Manowska, Postępowanie uproszczone w procesie cywilnym, Warszawa 2002.

M. Manowska, Zasada prawdy materialnej w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, Pr. Sp. 1999, Nr 12.

M. Manowska, Zmiany w kodeksie postępowania cywilnego wprowadzone w 2004 r., PS 2005, Nr 5.

K. Markiewicz, Postępowanie w sprawach depozytowych, Warszawa 2007.

K. Markiewicz, Założenia doręczeń w postępowaniu cywilnym, PPC 2014, Nr 2.

K. Markiewicz, O wykładni pisemnych oświadczeń stron w postępowaniu cywilnym rozpoznawczym, PPC 2013, Nr 1.

K. Markiewicz, Zasady orzekania w postępowaniu nieprocesowym. Warszawa 2013.

W. Masewicz, Prokurator w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1975.

J. May, Uznanie powództwa jako środek obrony pozwanego w procesie cywilnym, Pal. 2006, Nr 11–12.

J. May, Zaprzeczenie jako środek obrony pozwanego w procesie cywilnym, R. Pr. 2006, Nr 3.

J. May, Obrona pozwanego w procesie cywilnym przed sądem I instancji, Warszawa 2013.

H. Mądrzak, Zakres kognicji sądu w postępowaniu o nadanie klauzuli w trybie art. 787 KPC, SC 1975, t. XXV–XXVI.

H. Mądrzak, w: O pojmowaniu naczelnych zasad postępowania cywilnego. Proces i prawo. Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989.

M. Michalska, Rozstrzygnięcia sądu kasacyjnego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2004.

M. Michalska-Marciniak, Instancyjności w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012.

M. Michalska-Marciniak, Wniesienie apelacji do sądu drugiej instancji (369 § 3 k.p.c.), PPC 2012, Nr 1.

M. Michalska-Marciniak, W jakiej wysokości należy się opłata od pozwu w postępowaniu uproszczonym? PPC 2011, Nr 1.

M. Michalska-Marciniak, Czy zażalenie przysługuje na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności? PPC 2010, Nr 1.

M. Michalska-Marciniak, Dopuszczalność skargi o wznowienie postępowania od sententia inutiliter data, PPC 2011, Nr 4.

T. Misiuk, Udział organizacji społecznych w ochronie praw obywateli w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1972.

A. Mokry, Kryteria rozgraniczenia trybów postępowania cywilnego w sprawach z zakresu prawa spadkowego, AUWr 1990, Nr 186.

J. Mokry, Odwołalność czynności procesowych w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1973.

R. Morek, ADR – alternatywne rozwiązanie sporów w sprawach gospodarczych, Warszawa 2004.

R. Morek, Arbitraż i mediacja w sprawach morskich – zarys problematyki, R. Pr. 2006, Nr 1.

R. Morek, Mediacja i arbitraż w KPC, Warszawa 2006.

J. Mucha, Zawisłość sprawy w procesie cywilnym, Warszawa 2014.

J. Mucha, Interes publiczny w procesie cywilnym, Stud. Prawa Publ. 2013, Nr 1.

J. Mucha, Pozasądowe postępowania cywilne – próba modelowego ujęcia, Stud.Praw.-Ekonom. 2013, Nr 88.

A. Oklejak, Apelacja w procesie cywilnym, Kraków 1983.

P. Osowy, Powództwo o świadczenie, Warszawa 2006.

K. Piasecki, Orzekanie ponad żądanie w procesie cywilnym, Warszawa 1975.

K. Piasecki, Postępowanie sporne rozpoznawcze w sprawach cywilnych, Warszawa 2010.

K. Piasecki, System dowodów i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych, Warszawa 2012.

K. Piasecki, Wpływ postępowania i wyroku karnego na postępowanie i wyrok cywilny, Warszawa 1970.

K. Piasecki, Skuteczność i wykonalność w Polsce zagranicznych cywilnych orzeczeń sądowych, Warszawa 1990.

K. Piasecki, Wyrok pierwszej instancji w procesie cywilnym, Warszawa 1981.

H. Pietrzkowski, Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych, Warszawa 2013.

H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2012.

P. Pogonowski, Postępowanie grupowe. Ochrona prawna wielu podmiotów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2009.

P. Pogonowski, Zakaz reformationis in peius w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2004.

P. Pogonowski, P. Cioch, E. Gapska, J. Nowińska (red.), Współczesne przemiany postępowania cywilnego, Warszawa 2010.

Z. Resich, Istota procesu cywilnego, Warszawa 1985.

Z. Resich, Przesłanki procesowe, Warszawa 1966.

Z. Resich, Res iudicata, Warszawa 1978.

J. Rodziewicz, Prejudycjalność w procesie cywilnym, Gdańsk 2000.

P. Rylski, Doręczenie odpisu wyroku zaocznego stronie reprezentowanej przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, Pal. 2011, Nr 1–2.

P. Rylski, T. Zembrzuski, Rozpoznawanie spraw cywilnych na posiedzeniu niejawnym, PS 2006, Nr 6.

P. Rylski, Działanie sądu z urzędu a podstawa faktyczna wyroku cywilnego, Warszawa 2009.

M. Sawczuk, Ponowne orzekanie w sprawie cywilnej prawomocnie osądzonej, Warszawa 1975.

M. Sawczuk, Wznowienie postępowania cywilnego, Warszawa 1970.

M. Sawczuk, Zdolność procesowa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1963.

W. Siedlecki, Nieważność procesu cywilnego, Warszawa 1965.

W. Siedlecki, Uchybienia procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1971.

M. Sorysz, Doręczenie i jego wpływ na bieg terminów w postępowaniu cywilnym, MoP 2003, Nr 15.

M. Sorysz, Terminy w polskim procesie cywilnym, Warszawa 2007.

A. Torbus, Założenia doręczeń w postępowaniu cywilnym, PPC 2014, Nr 2.

A. Torbus, O wykładni pisemnych oświadczeń stron w postępowaniu cywilnym rozpoznawczym, PPC 2013, Nr 1.

A. Torbus, Umowa jurysdykcyjna w systemie międzynarodowego postępowania cywilnego. Toruń 2012.

H. Trammer, Następcze bezprzedmiotowość procesu cywilnego, Kraków 1950.

A. Wach, Wyrokowanie z urzędu w sprawach o unieważnienie małżeństwa, NP 1991, Nr 4–6.

A. Walas, Sentencja wyroku cywilnego w pierwszej instancji, DPP 1949, Nr 2.

M. Walasik, Podmiotowy zakres powagi rzeczy osądzonej wyroku wydanego w sprawie z powództwa jednego z współwłaścicieli, PPC 2010, Nr 1.

M. Walasik, Analogia w prawie procesowym cywilnym, Warszawa 2013.

K. Weitz, W kwestii składu sądu wydającego wyrok (art. 323 KPC), Pal. 2008, Nr 3–4.

K. Weitz, Wyrok zaoczny oddalający powództwo, PPC 2011, Nr 3.

K. Weitz, Jurysdykcja krajowa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2005.

K. Weitz, Europejski tytuł egzekucyjny dla roszczeń bezspornych, Warszawa 2009.

K. Weitz, Sąd arbitrażowy, Warszawa 2008.

E. Warzocha, Ustalenie stosunku prawnego lub prawa w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1982.

E. Wengerek, Przeciwegzekucyjne powództwa dłużnika, Warszawa 1967.

E. Wengerek, Sądowe postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 1978.

E. Wengerek, Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1958.

T. Wiśniewski, Przebieg procesu cywilnego, Warszawa 2013.

S. Włodyka, Przedmiotowe przekształcenia powództwa, Warszawa 1968.

F. Zedler, Postępowanie opiekuńczo-wychowawcze, Warszawa 1986.

F. Zedler, Powództwo o zwolnienie od egzekucji, Warszawa 1973.

T. Zembrzuski, Skarga kasacyjna. Dostępność w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2011.

T. Zembrzuski, Granice dopuszczalności zażalenia poziomego (art. 394 (2) § 2 KPC), MoP 2013, Nr 23.

T. Zembrzuski, Odwoławczy charakter skargi na orzeczenie referendarza sądowego, MoP 2014, Nr 3.

A. Zieliński, Postępowanie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, Warszawa 1992.

A. Zieliński, Sądownictwo opiekuńcze w sprawach małoletnich, Warszawa 1975.