Recepta na dobre zdrowie - ebook

Instrukcja obsługi

Zanim wcielisz w życie porady zawarte w tej książce, porozmawiaj z lekarzem rodzinnym lub odpowiednim specjalistą. Konsultacja z lekarzem jest szczególnie wskazana, gdy niepokojące cię objawy nie ustępują. Tylko lekarz może właściwie zdiagnozować twój stan zdrowia. Dla przypomnienia, podaję numer telefonu pogotowia: 999 lub 112.

Z myślą o czytelnikach, którzy chcieliby się dowiedzieć czegoś więcej, na końcu książki zamieściłem listę prac naukowych, na których opierają się proponowane porady. Co prawda niektóre z tych badań zostały przeprowadzone na niewielkiej liczbie osób i wymagają uzupełnienia przez zbadanie liczniejszej populacji, ale ogólnie zastosowanie się do podanych w książce wskazówek nie niesie ze sobą żadnego ryzyka. Możesz więc wypróbować je i wyrobić własną opinię na ich temat. Jeśli chodzi o twoje samopoczucie, najbardziej kompetentną osobą jesteś ty sam! Samodzielnie możesz określić, co ci służy, a co nie. To właśnie jest podstawą dobrego samopoczucia.Twój zegarek podaje ci dokładną godzinę. Wiesz co prawda, że spóźnia się jedną sekundę na dobę, ale uznajesz, że nie ma to większego znaczenia – kto by sobie zaprzątał głowę jedną sekundą. Jednak po upływie roku opóźnienie zegarka będzie wynosiło sześć minut, po trzech latach – osiemnaście, a po pięciu – pół godziny. Zegarek nie będzie już pełnił swojej funkcji, stanie się bezużyteczny.

Ciało ludzkie działa tak samo. Zależnie od twoich nawyków możesz tracić lub zyskiwać lata życia. Czerwone lampki alarmowe zapalają się, kiedy jest za późno – choroba już wyrządziła szkody, których nie sposób naprawić. Organizm był niszczony w środku, niezauważalnie.

Świat doskonały nie istnieje. Żyjemy w niestabilnym środowisku, zmiennym zarówno w wymiarze materialnym, jak i emocjonalnym. Naszym celem nie może być zmiana świata, musimy nauczyć się żyć w harmonii z naszym otoczeniem. W całym tym chaosie musimy znaleźć własny środek ciężkości, pozwalający zachować równowagę.

Typowym przykładem jest nadwaga, której nie potrafimy zwalczyć. Mówimy sobie, że akurat teraz nie mamy do tego głowy, bo jesteśmy zbyt zestresowani, ale wkrótce zaczniemy uważać na to, co jemy, i wrócimy do właściwej masy ciała. Stosowną decyzję odkładamy, bo jest weekend albo właśnie zaczęły się wakacje, no a przecież zasłużyliśmy na odrobinę przyjemności. W rzeczywistości chwila nigdy nie jest odpowiednia. Wymarzone warunki do rozpoczęcia walki z nadmiarowymi kilogramami nigdy nie zostaną spełnione. Brak stresu i wysokokalorycznych pokus albo idealne dietetyczne posiłki – to czysta fikcja.

Świadomość, że masa ciała odbiega od masy właściwej, każdego dnia podkopuje nasze dobre samopoczucie i zmniejsza życiową energię. Daje nieustające poczucie porażki. Odzyskanie kontroli nad masą ciała, przez wybór właściwego pożywienia i codzienny wysiłek fizyczny, obniża lęki i niesie pogodę ducha. Sprawowanie kontroli nad higieną – nas samych i naszego otoczenia – jest jednym z czynników sprzyjających zdrowiu.

Pragnę wyjaśnić ci, jak wyłapać te pozorne drobiazgi, które dzień po dniu niszczą twoje zdrowie, i wskazać naturalne sposoby ich zwalczenia.

W tej książce proponuję ci spotkanie z samym sobą. Twoje osobiste zwycięstwo wszystko zmieni – sprawi, że przez całe życie będziesz zdrów jak ryba. Wskazuję skuteczne metody osiągnięcia tego celu. A piszę tak, jakbym z tobą rozmawiał, z życzliwością i sympatią. W kontaktach z pacjentami czuję się jak ojciec opiekujący się własnymi dziećmi. Czuwam nad nimi i robię wszystko, by wyposażyć je w narzędzia chroniące ich zdrowie. To narzędzia proste, lecz nieznane lub mało znane, w większości zdroworozsądkowe. Wskażę ci dobre odruchy służące zdrowiu. Moim celem jest pomóc ci zachować siłę, którą nosisz w sobie. Niezależnie od wieku możesz nauczyć się, co powinieneś robić, by po prostu czuć się dobrze.

Możemy zmienić się w każdym okresie życia. Sama przyroda dostarcza wielu wspaniałych przykładów takich przeobrażeń, jak choćby skazana na pełzanie gąsienica, która przekształca się w motyla i wzbija ku słońcu. Mamy w sobie potencjał zmiany, możemy przekroczyć własne ograniczenia i w jednym życiu żyć na różne sposoby. Metamorfoza pozwala ujawnić to, co w nas ukryte. Trzeba tej ukrytej części nas samych poszukać, by ją wydobyć na światło dzienne. A to oznacza, że należy wziąć swoje życie we własne ręce, świadomie dokonywać wyborów, a nie tylko biernie znosić swój los. Biologia potwierdza, że mamy w sobie potencjał zmian. Nawet nasze geny zmieniają się pod wpływem sposobu życia – dowodzą tego badania przeprowadzone na bliźniętach jednojajowych: długość życia jest związana z higieną życia. Klamka nie zapadła w chwili narodzin i możemy oddziaływać na nasze uwarunkowania genetyczne.

Także mózg ma tę plastyczność i zdolność do metamorfozy. Nasze działania, nowe sytuacje zmieniają go. Właśnie dlatego niekiedy trudno nam zrozumieć nasze przeszłe zachowania, dawne wybory w zakresie życia uczuciowego lub zawodowego. Nasz mózg i nasze geny wyewoluowały i teraz patrzymy na własną przeszłość z perspektywy niemal obcego człowieka. Nie trzeba mieć poczucia winy, bo kiedyś dokonaliśmy złych wyborów. Dokonywał ich człowiek, którym byliśmy wówczas, a nie ten, którym jesteśmy teraz.

Życie to ruch. Bezruch, stanie w miejscu, nadmierna ochrona są niebezpieczne. Lepiej postrzegać drobne zewnętrzne nieprzyjemności jako bodźce pozytywne, które nam służą, bo czynią nas silniejszymi. Bakterie i wirusy, które składają się na naturalne środowisko, uczą nasz układ odpornościowy, jak rozpoznawać agresora i się przed nim bronić. Jeżeli chcemy wyrobić sobie dobrą odporność, nie możemy żyć pod kloszem. Jeżeli nadmiernie się chronimy, stajemy się słabi.

Ciało ludzkie jest wyposażone na starcie w niesamowity potencjał. Jeżeli go nie mobilizujemy, kurczy się i zanika. Nasze mięśnie, kreatywność, libido potrzebują codziennej stymulacji, by istnieć. Gdybyś przez dwa miesiące miał nogi w gipsie, gdyby przez dwa miesiące twoje nogi w ogóle nie pracowały, to po zdjęciu gipsu by cię nie uniosły i padłbyś na ziemię, bo mięśnie by zanikły.

Wyobraźnia potrzebuje paliwa, by działać, a to ona jest generatorem kreatywności i libido. Paliwem dla wyobraźni jest to, co nowe. Trzeba mobilizować się do badania nowych obszarów, próbowania nowych smaków, do podróży, odkrywania nowych doznań, poznawania ludzi, z którymi nigdy wcześniej się nie zetknęliśmy. Rutyna i nawyki to trucizna, która niszczy nas dzień po dniu, wysysa naszą energię życiową. A tę energię trzeba chronić i pobudzać. Mamy naturalną skłonność do nieróbstwa, lecz kluczem do długiego życia w dobrym zdrowiu jest ruch. Właśnie do tego ruchu, ruchu życia, pragnę cię zachęcić.

Mam nadzieję, że dzięki tej książce wkroczysz na ścieżkę prowadzącą twoje ciało i twojego ducha ku zdrowiu i szczęściu.DLACZEGO TAK WAŻNE JEST, BY ZACHOWAĆ
WŁAŚCIWĄ MASĘ CIAŁA?

Wszystkie badania naukowe są zgodne: nadmierna masa ciała stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Nadmiar kilogramów skraca życie, w szczególności – co warto podkreślić – istnieje związek między zapadalnością na raka a nadwagą. Na dłuższą metę nadwaga wywołuje zjawiska niebezpieczne dla życia: nadciśnienie, choroby serca i układu krążenia, cukrzycę… Tymczasem jest obszarem, na którym walka o zdrowie jest najmniej skuteczna. To cicha epidemia, która zabija więcej ludzi niż wszystkie plagi, jakie dziesiątkowały ludzkość od zarania dziejów. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że nadwagę ma 1,4 miliarda ludzi na świecie, a liczba ta ma wzrosnąć do 3,3 miliarda w 2030 roku. Gdy w grę wchodzi zdrowie, trzeba korzystać ze wszystkich dostępnych środków, zwłaszcza tych, o których wiadomo, że są bezpieczne. Jedne sposoby okażą się skuteczne dla Kowalskiego, inne dla Nowaka, ale próbując oryginalnych metod, można odkryć rozwiązania, które pozwolą nam zachować odpowiednią masę ciała przez cały rok. Jeszcze jedna uwaga: ostatnio przeprowadzone badania wykazały niezbicie, że „zdrowa otyłość” nie istnieje – to bajka.

Sama liczba kilogramów niewiele mówi, bo mięśnie ważą więcej niż tłuszcz. Trzeba ważyć się na wadze, która podaje stosunek wagi tkanki tłuszczowej do mięśniowej. Tym, czego trzeba bacznie pilnować, jest „brzucho”. Lepiej być trochę grubszym bez brzucha niż szczupłym z brzuchem. Mężczyzna, którego obwód w pasie wzrośnie z 90 do 110 centymetrów, zwiększy o 50 procent ryzyko przedwczesnej śmierci; u kobiety, której obwód w talii wzrośnie z 70 do 90 centymetrów, ryzyko to wzrośnie o 80 procent.

Właściwa masa ciała jest również bardzo istotnym elementem pozytywnego obrazu siebie. To, jak widzą nas inni, wpływa na to, jak sami siebie postrzegamy, i może nas osłabiać albo dodawać nam sił.

Na ogół obawiam się ambitnych postanowień – to nigdy nie działa. Za wysoko stawiamy sobie poprzeczkę, tak że znajduje się poza naszym zasięgiem. Zdecydowanie wolę skromne działania, które stopniowo wprowadzamy do codziennego życia i które z czasem stają się odruchowe. Zachowanie właściwej masy ciała wymaga właśnie wprowadzenia wielu drobnych zmian, które łącznie zbliżają do celu. Nie ma ani pigułki, ani cudownej diety, które zapewniłyby trwałe schudnięcie. Gdyby istniały, już dawno zostałyby odkryte. Tym, co zapewnia sukces, jest połączenie drobnych, niepozornych działań. Podam przykład: jeżeli przyzwyczaisz się do picia niesłodzonej herbaty lub kawy, po pewnym czasie słodka herbata i kawa przestaną ci po prostu smakować. Będzie cię od nich mdliło. Bez stosowania żadnej szczególnej diety sprawisz, że twój smak się zmieni. Po kilku tygodniach próg słodkości zakodowany w mózgu się obniży. Podobnie z solą. Jeżeli przestaniesz używać soli, to po miesiącu normalna żywność będzie ci się wydawała przesolona. Bez wielkiego wysiłku doprowadzisz do tego, że smakować ci będą tylko potrawy mało słone. Muszę przyznać, że na początku bywa ciężko. Ale trzeba przebrnąć przez ten trudny okres, by wytworzyć nowe przyzwyczajenie. Po dwóch tygodniach słona i słodka abstynencja nie stanowią już problemu.

Przedstawię wiele narzędzi, które pomogą ci pozbyć się zbędnych kilogramów. Radzę wprowadzać je stopniowo, najwyżej jedną metodę na tydzień. Potem sam ocenisz, która z nich dała najlepsze efekty. I pamiętaj, że ubytek wagi rzędu 250 gramów w tygodniu już jest bardzo dobrym wynikiem. W skali roku daje to 12 kilogramów. Szybkie i znaczące chudnięcie niesie z sobą poważne ryzyko równie szybkiego odzyskania straconych kilogramów, i to z nawiązką!

Muszę powiedzieć kilka słów tym, którzy uważają, że tak naprawdę nie mają nadwagi, bo mają „ciężkie kości”. To żadna wymówka. Normalnie szkielet mężczyzny waży 4, a kobiety – 3,5 kilograma. A różnica w ciężarze delikatnego szkieletu i „bardzo ciężkiego” może wynosić najwyżej 2 kilogramy.

* * *

koniec darmowego fragmentu
zapraszamy do zakupu pełnej wersji