Rewitalizacja miast. Aspekt społeczny - ebook

Przekazujemy w ręce Czytelników pierwszą w Polsce książkę wyjaśniającą procesy i mechanizmy rewitalizacji wdrażanej w sposób zintegrowany i zorientowany na problemy oraz zjawiska społeczne, z którymi mierzą się współczesne miasta. Książka ta stanowi równocześnie odpowiedź na nowe regulacje prawne, zmieniające sposób planowania i wdrażania rewitalizacji w polskich gminach.

Od Autorki 7

Rozdział 1. Rozwój i rewitalizacja miast 9

1.1. Rozwój i degradacja miast      9

1.2. Rewitalizacja jako odpowiedź na kryzys miast    12

1.3. Formalno-prawne otoczenie rewitalizacji w Polsce              18

1.4. Rozwój lokalny jako kontekst procesu rewitalizacji            19

1.5. Społeczne aspekty współczesnych koncepcji rozwoju miast              22

1.5.1. Miasta prężne              22

1.5.2. Miasta inteligentne       27

1.5.3. Przykłady miejskiej inteligencji na rzecz społecznej inkluzji     30

1.6. Crowdsourcing i gospodarka dzielenia się jako mechanizmy wsparcia procesów rewitalizacji miast               32

1.6.1. Idea crowdsourcingu 32

1.6.2. Gospodarka dzielenia się             38

Podsumowanie               40

Rozdział 2. Rewitalizacja jako nowy model zintegrowanego działania w lokalnej polityce społecznej 41

2.1. Zmiana paradygmatu: od „rozwiązywania problemów” do „wyzwalania potencjałów” – aktywna polityka społeczna 41

2.2. Decentralizacja polityki społecznej       47

2.3. Istota i zakres lokalnej polityki społecznej           49

2.4. Aktorzy lokalnej polityki społecznej    51

2.5. Rozwój i inkluzja społeczna jako priorytet rewitalizacji miast            54

2.5.1. Wykluczenie społeczne: próba definicji      54

2.5.2. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu jako wyzwanie dla procesów rewitalizacji         57

2.5.3. Ekonomia społeczna w procesie rewitalizacji             63

2.6. Starość i młodość w procesach rewitalizacji          67

2.6.1. Problem starości           67

2.6.2. Problem młodzieży      72

2.6.3. Budownictwo wielopokoleniowe w rewitalizacji       78

Podsumowanie               79

Rozdział 3. Miejskie governance, czyli współpraca w rewitalizacji 81

3.1. Ewolucja zarządzania publicznego: od weberowskiej biurokracji poprzez New Public Management do koncepcji governance 82

3.1.1. Biurokracja idealna według Maxa Webera   83

3.1.2. Przedsiębiorczy nurt zarządzania – koncepcja New Public Management 85

3.1.3. Governance – odpowiedź na dysfunkcje New Public Management 87

3.1.4. Podsumowanie koncepcji zarządzania publicznego    90

3.2. Koprodukcja i ko-kreacja usług publicznych jako mechanizm wsparcia rewitalizacji         92

3.2.1. „Dialog na rzecz oszczędności” jako przykład zaangażowania obywateli w życie miasta. Przypadek miasta Zeist             96

3.3. Partnerstwa w rewitalizacji    99

Podsumowanie               102

Rozdział 4. Partycypacja w programowaniu i wdrażaniu rewitalizacji 103

4.1. Znaczenie partycypacji w polityce lokalnej         103

4.2. Interesariusze rewitalizacji i komitet rewitalizacji 106

4.3. Konsultacje społeczne w rewitalizacji w świetle przepisów ustawy o rewitalizacji          108

4.4. Nowoczesne metody angażowania interesariuszy w rewitalizację – w kierunku deliberacji i inkluzji               110

4.5. Przegląd narzędzi i metod narzędzi partycypacyjnych w zarządzaniu miastem                112

Podsumowanie               127

Rozdział 5. Diagnozowanie w rewitalizacji – kontekst społeczny 129

5.1. Diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji               130

5.1.1. Delimitacja obszarów w diagnozach rewitalizacyjnych             131

5.1.2. Wyznaczenie obszaru zdegradowanego      137

5.1.3. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji             140

5.2. Szczegółowa diagnoza, będąca częścią programu rewitalizacji             143

5.2.1. Szczegółowa diagnoza jako ewaluacja ex ante stanu społecznego na obszarze rewitalizacji     144

5.2.2. Szczegółowa diagnoza jako pogłębione spojrzenie na lokalny kryzys      146

5.2.3. Podejście badawcze na etapie diagnozy szczegółowej               146

5.2.4. Pomiar ubóstwa            148

5.2.5. Pomiar kapitału społecznego       153

5.2.6. Obserwacyjne metody pomiaru stanu lokalnej gospodarki        158

5.3. Strategia rozwiązywania problemów społecznych jako źródło wiedzy o problemach i potencjałach społeczności lokalnej            163

5.4. Gminny program rewitalizacji (GPR)    165

Podsumowanie: zasady dobrej rewitalizacji  168

Rozdział 6. Praktyki rewitalizacji w obszarze społecznym 171

6.1. Modelowy Standard Aktywnej Integracji – projekt systemowy Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich: „Rewitalizacja Społeczna”            171

6.2. Rewitalizacja społeczna Zgierza – przykład działań w ramach MSAI                178

6.3. Rewitalizacja gdyńskiej Chyloni            187

Podsumowanie               192

Zakończenie 195

Bibliografia 197