Sprawozdania z zakresu ochrony środowiska. Raport do KOBiZE. Opłaty za korzystanie ze środowiska - ebook

◗ WSTĘP

Do 28 lutego 2017 r. firmy, które korzystają ze środowiska, muszą złożyć raport o emisjach gazów cieplarnianych do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE).

Drugim bardzo ważnym obowiązkiem obok złożenia raportu do KOBiZE jest uiszczenie opłaty za korzystanie ze środowiska i złożenie informacji o zakresie korzystania ze środowiska. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy wprowadzają gazy lub pyły do powietrza, składują odpady, wprowadzają ścieki do wód lub do ziemi, pobierają wody powierzchniowe i podziemne. Termin na uiszczenie opłat i złożenie informacji mija 31 marca 2017 r.

Błędne przygotowanie raportu do KOBiZE może mieć w przyszłości wpływ na ustalenie wysokości opłaty za korzystanie ze środowiska, a za jego nieterminowe złożenie mogą być nałożone na przedsiębiorcę kary. Również błędne obliczenie opłat, niezłożenie w terminie sprawozdań o ich wysokości lub złożenie nierzetelnych sprawozdań niesie z sobą niemałe konsekwencje finansowe.

Dlatego zachęcamy do zapoznania się z naszą publikacją, w której podpowiadamy, kto i jak powinien przygotować raport do KOBiZE oraz jak obliczyć wysokość opłaty za korzystanie ze środowiska.

Zapraszamy do lektury.

Redakcja Wydawnictwa Wiedza i Praktyka◗ 1. Raport do KOBiZE

1.1. Kto musi złożyć raport do KOBiZE

Jeżeli firma korzysta ze środowiska, to co roku do 28 lutego musi składać raport o emisjach gazów cieplarnianych do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE).

◗ WARTO WIEDZIEĆ! Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) został utworzony w ramach ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji z 17 lipca 2009 r. Do obowiązków tego ośrodka należy m.in. wykonywanie zadań związanych z funkcjonowaniem Krajowego systemu bilansowania i prognozowania emisji, w tym prowadzenie Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji. Zadania Krajowego ośrodka bilansowania i zarządzania emisjami są wykonywane przez Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie.

Od 2019 roku od tego, co zostanie wpisane w tym dokumencie, będzie zależała wysokość opłaty za korzystanie ze środowiska. Dlatego warto raport wypełnić rzetelnie, opierając się na wiarygodnych danych.

Podmiot korzystający ze środowiska

Obowiązek składania informacji do Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji mają podmioty korzystające ze środowiska. Do podmiotów korzystających ze środowiska należą:

1) przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gos­podarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1829 – czyli osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonujące we własnym imieniu działalność gospodarczą;

2) przedsiębiorcy zagraniczni w myśl art. 5 pkt 3 ww. ustawy o swobodzie działalności gos­podarczej – czyli osoby wykonujące działalność gospodarczą za granicą oraz obywatele polscy wykonujący działalność gospodarczą za granicą;

3) osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;

4) jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej;

5) osoby fizyczne niebędące podmiotem, o którym mowa w podpunkcie 1, korzystające ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.

◗ UWAGA! Przy ocenie tego, kto musi złożyć raport do KOBiZE, nie ma znaczenia wielkość przedsiębiorstwa. A zatem powinny go przygotować zarówno te firmy, które w związku z prowadzoną działalnością eksploatują instalacje wymagające np. jedynie zgłoszenia emisyjnego, ogrzewające zakład lub wykorzystujące do prowadzenia działalności samochody i maszyny robocze, jak i duże firmy, które eksploatują instalacje wymagające np. pozwolenia zintegrowanego czy pozwolenia na emisję gazów lub pyłów do powietrza.

Kto nie musi ubiegać się o pozwolenie na emisję gazów

Nie ma obowiązku uzyskania pozwolenia na emisję gazów i pyłów do powietrza m.in. w przypadku instalacji:

⚫nieobjętych standardami emisyjnymi, w sytuacji gdy żadna z substancji wprowadzanych do powietrza nie powoduje przekroczenia 10% dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu albo 10% wartości odniesienia;

⚫z których gazy lub pyły są wprowadzane do powietrza w sposób niezorganizowany, bez pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych;

⚫energetycznych, o nominalnej mocy cieplnej do:

–5 MW – opalane węglem kamiennym,

–10 MW – opalane koksem, drewnem, słomą, olejem napędowym,

–15 MW – opalane paliwem gazowym;

⚫do spawania – obejmujące nie więcej niż 3 stanowiska spawalnicze;

⚫do powlekania, w których stosuje się mniej niż jedną tonę powłok w ciągu roku;

⚫stosowanych w gastronomii;

⚫do przesyłu, przeładunku lub magazynowania paliw płynnych;

⚫do oczyszczania ścieków;

⚫zbiorników bezodpływowych kanalizacji lokalnej;

⚫dygestoriów;

⚫w garażach

zgodnie z rozporządzeniem ministra środowiska z 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia.

Kiedy trzeba dokonać zgłoszenia

Zgłoszenia wymagają instalacje niewymagające pozwolenia, z wyjątkiem:

⚫instalacji energetycznych o nominalnej mocy cieplnej do 1 MW;

⚫instalacji innych niż energetyczne – o nominalnej mocy cieplnej do 0,5 MW;

⚫instalacji do suszenia owoców, warzyw, zboża, innych płodów rolnych lub leśnych o wydajności do 30 Mg na godzinę;

⚫instalacji stosowanych w gastronomii przystosowanej do obsługi do 500 osób na dobę,

⚫dygestoriów – wykorzystywanych do celów laboratoryjnych;

⚫garaży;

⚫instalacji innych niż wymienione powyżej, do których nie stosuje się przepisów w sprawie standardów emisyjnych, w przypadku gdy spełniony jest przynajmniej jeden z poniższych warunków:

a) gazy lub pyły są wprowadzane z instalacji do powietrza w sposób niezorganizowany, bez pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych lub za pośrednictwem wentylacji grawitacyjnej,

b) żadna z substancji wprowadzanych z instalacji do powietrza nie jest objęta poziomami dopuszczalnymi lub wartościami odniesienia w powietrzu.

Podsumowując – nie ma obowiązku ubiegania się o pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza ani obowiązku zgłaszania instalacji jako mogącej negatywnie oddziaływać na środowisko, jeśli emisja z procesów produkcyjnych lub pomocniczych ma charakter niezorganizowany lub odbywa się poprzez system wentylacji grawitacyjnej.

Tabela 1. Rodzaje emisji

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------
Rodzaj emisji Konieczność wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie emisyjne lub zgłoszenie instalacji
Emisja zorganizowana – zanieczyszczenie wprowadzane do atmosfery za pośrednictwem urządzeń mechanicznych (np. wentylacji) tak
Emisja niezorganizowana z procesów, dla których nie standaryzuje się emisji nie
Emisja za pośrednictwem wentylacji grawitacyjnej nie
Emisja niezorganizowana z procesów, w których stosuje się LZO i dla których standaryzuje się emisję tak
Emisja z oczyszczalni ścieków nie
Emisja z instalacji o niższych parametrach niż instalacje wymienione na liście instalacji wymagających zgłoszenia nie
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------

Pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wydaje i przyjmuje zgłoszenie:

⚫urząd marszałkowski (przedsięwzięcia i zdarzenia na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko);

⚫RDOŚ (w przypadku przedsięwzięć prowadzonych na terenach zamkniętych);

⚫starostwo powiatowe (pozostałe przypadki).

◗ UWAGA! Emisja niezorganizowana czasem wymaga pozwolenia! Dla niektórych rodzajów działalności ustala się limit wprowadzanych zanieczyszczeń do powietrza z instalacji zarówno dla emisji zorganizowanej, jak i niezorganizowanej! Dotyczy to głównie procesów prowadzonych przy użyciu lotnych związków organicznych (LZO).

Pozwolenie zintegrowane

Niektóre rodzaje instalacji, których funkcjonowanie ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej działalności może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości, wymagają posiadania pozwolenia zintegrowanego.

Pozwolenie zintegrowane stanowi szczególny rodzaj pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii. W zależności od rodzaju instalacji ustala się w nim:

⚫dopuszczalną wielkość emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza z instalacji, niezależnie od tego, czy wymagane byłoby dla niej, uzyskanie pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, z wyjątkiem emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza:

–w sposób niezorganizowany z instalacji, do których nie stosuje się przepisów w sprawie standardów emisyjnych w zakresie wprowadzania gazów i pyłów do powietrza,

–z instalacji do odprowadzania gazu składowiskowego do powietrza,

Darmowy fragment◗ Podstawa prawna

1) Ustawa 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 672 ze zm.).

2) Ustawa o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji z 17 lipca 2009 r. (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 poz. 2273 ze zm.).

3) Ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1987).

4) Ustawa z 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2015 r. poz. 469 ze zm.).

5) Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1829).

6) Ustawa z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz.U. z 2016 r. poz. 2255).

7) Rozporządzenie ministra środowiska z 14 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowego zakresu informacji zawartych w raporcie oraz sposobu jego wprowadzania do Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz.U. z 2016 r. poz. 1877).

8) Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 października 2015 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. z 2015 r. poz. 1875).

9) Rozporządzenie ministra środowiska z 27 lutego 2014 r. w sprawie wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat (Dz.U. z 2014 r. poz. 274).

10) Rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 29 października 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla silników spalinowych w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez te silniki (Dz.U. z 2003 r. nr 220, poz. 2180), (uchylone, obowiązujące do czasu wydania rozporządzenia Dz.U. z 2005 r. nr 202, poz. 1681).

11) Rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 19 sierpnia 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla silników spalinowych w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez te silniki (Dz.U. z 2005 r. nr 202, poz. 1681), (uchylone, obowiązujące do czasu wydania rozporządzenia Dz.U. z 2014 r. poz. 588).

12) Rozporządzenie ministra gospodarki z 30 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla silników spalinowych w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez te silniki (Dz.U. z 2014 r. poz. 588).