Światło głębin - ebook

PRO­LOG

Ludzie opo­wia­dają, że archi­pe­lag Miriad roz­ciąga się na obsza­rze tysiąca kilo­me­trów, od lodo­wa­tych wysp na pół­nocy do zie­lo­nych, tro­pi­kal­nych wysp na połu­dniu. Mówi się, że wyspia­rze przy­po­mi­nają czer­wone kraby bie­ga­jące po pla­żach – są twar­dzi i nie­prze­wi­dy­walni, a w wodzie czują się rów­nie dobrze jak na lądzie.

Podobno ocean ota­cza­jący Miriady jest sza­lony. Żegla­rze opo­wia­dają o ogrom­nych wirach wcią­ga­ją­cych statki, o stru­mie­niach lodo­wa­tej wody biją­cych z głę­bin i spra­wia­ją­cych, że zamie­rają serca nur­ków. Na bez­chmur­nym nie­bie nagle poja­wiają się ciemne obłoki.

Mówi się, że pod nor­mal­nym morzem leży mroczna kra­ina kosz­ma­rów. Kiedy Morze Grozy się burzy, morze leżące nad nim wpada w furię.

Podobno Morze Grozy było nie­gdyś miesz­ka­niem bogów.

Ludzie opo­wia­dają wiele rze­czy o Miria­dach i wszyst­kie są prawdą.

Bogo­wie byli rów­nie realni jak wybrzeża i prądy, rów­nie bez­li­to­śni jak wia­try i wiry. Szklany Kar­dy­nał opla­tał gale­ony prze­zro­czy­stymi mac­kami. Czer­wona Roz­pacz uno­siła się w wodzie niczym obłok krwi. Kal­ma­dosz wył przez ostre jak brzy­twa sza­ble w pysku. Dolor bie­gał po dnie na dzie­siąt­kach ludz­kich nóg. W głę­bi­nach cza­iła się Pani Tajem­nic, oto­czona wiją­cymi się wło­sami. Od czasu do czasu jeden z bogów wynu­rzał się z Morza Grozy i poja­wiał w bla­dym świe­tle dnia – poże­rał żaglowce, dru­zgo­tał porty, prze­ni­kał do ludz­kich kosz­ma­rów. Nie­które bóstwa śpie­wały.

Bogo­wie rzą­dzili Miria­dami przez stu­le­cia, budzili prze­ra­że­nie i fascy­na­cję. Skła­dano ofiary z ludzi, by ich prze­bła­gać; na bur­tach stat­ków malo­wano oczy pro­szące o litość. Czczono ich i podzi­wiano.

Póź­niej, nagle, zaczęli wal­czyć mię­dzy sobą.

W ciągu zale­d­wie tygo­dnia roz­szar­pali się nawza­jem – w tym cza­sie ogromne fale tsu­nami znisz­czyły wiele wysp. Zgi­nęły setki miesz­kań­ców Miriad. Na końcu nie został ani jeden żywy bóg, tylko ogromne trupy mio­tane prą­dami w głę­bi­nach. Nawet po upły­wie trzy­dzie­stu lat od Kata­kli­zmu nikt nie wie, dla­czego do niego doszło. Bogo­wie w dal­szym ciągu mają swoje sekrety, choć budzą coraz mniej­szy lęk.

Mówi się, że maleńki kawa­łek ciała mar­twego boga jest wart for­tunę, jeśli posiada rzad­kie, cenne wła­ści­wo­ści i jeśli ktoś jest na tyle odważny, by go wydo­być z dna morza.

To rów­nież prawda.ROZ­DZIAŁ 1

– Jesteś pewien, że to bez­pieczne? – spy­tał kupiec przy­były z innej wyspy, wspi­na­jąc się po dra­bi­nie na roz­kle­ko­taną drew­nianą wieżę wido­kową. – Myśla­łem, że zała­twisz miej­sce w jed­nej z łodzi!

– Wszyst­kie łodzie są wypeł­nione – odparł gładko Hark, podą­ża­jąc za męż­czy­zną. – Guber­na­tor i jego przy­ja­ciele, boga­cze, któ­rzy sfi­nan­so­wali eks­pe­dy­cję, ich rodziny. Nie ma żad­nych wol­nych miejsc! – Mogło to nawet być prawdą, choć Hark wcze­śniej tego nie spraw­dził. – Poza tym miej­sca w łodziach są kosz­mar­nie dro­gie. To kosz­tuje zale­d­wie jedną dzie­siątą, a widok jest znacz­nie lep­szy!

Kiedy dotarli na szczyt wieży, kupiec był zdy­szany i ocie­rał twarz chu­s­teczką. Wła­ści­ciel byle jak skle­co­nej kon­struk­cji zapro­wa­dził ich do dwóch wąskich, nie­bez­piecz­nych ławek, po czym kupiec zapła­cił za sie­bie i za Harka. Chłodny wiatr spra­wiał, że drew­niana wieża koły­sała się i skrzy­piała. Kupiec się skrzy­wił i wci­snął głę­biej kape­lusz. Nie zauwa­żył, że wła­ści­ciel wieży dys­kret­nie mru­gnął do Harka i wrę­czył mu pro­wi­zję.

Trzy­me­trowe wieże wido­kowe na kołach wyta­czano w oko­lice portu tylko w święta i dni tar­gowe. W grun­cie rze­czy nie były szcze­gól­nie bez­pieczne, a Hark wie­dział, że staną się jesz­cze mniej bez­pieczne, gdy obsiądą je widzo­wie kupu­jący tań­sze miej­sca. Uwa­żał jed­nak, że nie warto o tym wspo­mi­nać.

– Widok jest nie­zły – przy­znał nie­chęt­nie kupiec.

Ze szczytu wieży spo­glą­dali nad gło­wami tłu­mów ludzi oku­pu­ją­cych nabrzeża i mola. Port wypeł­nił się już o świ­cie; widzo­wie stali nawet na szczy­tach kli­fów i na wyso­kich wie­żach obser­wa­cyj­nych. Każdy chciał widzieć wielką, wydłu­żoną zatokę w dole.

W tej chwili w por­cie nie działo się nic zasłu­gu­ją­cego na uwagę. Było to typowe, głę­bo­kie, spo­kojne kotwi­co­wi­sko, ide­alne miej­sce do cumo­wa­nia łodzi pod­wod­nych i baty­ska­fów. Pła­skie żela­zne żół­wie ze śru­bami z tyłu stały obok smu­kłych bar­ra­kud z czar­nymi meta­lo­wymi płe­twami. Widać było dzwony nur­kowe lśniące stalą i szkłem, a w pobliżu sta­ro­świec­kie płyt­ko­wodne łodzie pod­wodne z drewna i skóry.

Dziś jed­nak wszyst­kie cumo­wały na obrze­żach portu. Wkrótce miała powró­cić znacz­nie więk­sza łódź pod­wodna i nale­żało zro­bić dla niej miej­sce. Kiedy się pojawi, ludzie będą patrzeć, co przy­wio­zła – i kogo.

– Wygląda na to, że wszy­scy miesz­kańcy wyspy wyle­gli na brzeg! – zawo­łał kupiec.

– Pani Tajem­nic była naszą bogi­nią – zauwa­żył Hark. – Nasza wyspa, Tęsk­nota Pani, nosi jej imię. Można nawet powie­dzieć, że… wraca do domu.

W grun­cie rze­czy Pani Tajem­nic wła­dała kil­koma wyspami, nie jedną, ale Hark pozwo­lił sobie na poetycką meta­forę. Czy miało to jakieś zna­cze­nie? Pani Tajem­nic żyła dawno temu, przed naro­dzi­nami Harka. Bogo­wie nale­żeli teraz do świata baśni, a te można dowol­nie zmie­niać.

Jak dotych­czas dzień był pogodny, lecz dale­kie wyspy na wid­no­kręgu spo­wiła już mgiełka zwia­stu­jąca nad­cho­dzący deszcz. Hark czuł zapach kra­bów pie­czo­nych na kok­sow­ni­kach na nabrzeżu i nagle zro­zu­miał, że kocha wyspę, na któ­rej się uro­dził. Spę­dził czter­na­ście lat na urwi­stych brze­gach Tęsk­noty Pani; życie nauczyło go wszyst­kiego, czego potrze­bo­wał. Prę­dzej czy póź­niej jego wyspę odwie­dzi każdy miesz­ka­niec archi­pe­lagu. Ludzie bywają zała­mani albo zagu­bieni, ale nie ma to żad­nego zna­cze­nia. Kochał róż­no­rodne akcenty miesz­kań­ców Tęsk­noty Pani, wiel­kie żaglowce, które zawi­jały do portu i wycho­dziły w morze, pota­jemny han­del pra­wie wszyst­kim, co miało jakąś war­tość. Kochał spryt i chci­wość wyspia­rzy.

„Powi­nien to zoba­czyć Jelt”. Ta myśl zasko­czyła Harka i zaczął się mar­twić. „Gdzie, do licha, jest Jelt?!”

Jelt pro­sił Harka, by spo­tkał się z nim rano koło mie­chowni; mieli poroz­ma­wiać o „robo­cie”, którą ktoś chciał zle­cić. Hark cze­kał na przy­ja­ciela dwie godziny, po czym zre­zy­gno­wał. Wła­śnie taki był Jelt. Cza­sami potra­fił pomóc w trud­nych chwi­lach, ale naj­czę­ściej poja­wiał się i zni­kał jak kot. Niczego nie wyja­śniał ani nie prze­pra­szał.

Hark rozu­miał, że Jel­towi musiało coś prze­szko­dzić. Mimo to czuł w żołądku nie­przy­jemny cię­żar. Mijały godziny, a on nie miał żad­nej wia­do­mo­ści od naj­bliż­szego przy­ja­ciela. Wielu ludzi nie lubiło Jelta i cza­sami dopa­dały go grze­chy z prze­szło­ści.

– Po czym poznamy „Dzie­cię Otchłani”? – Kupiec spo­glą­dał na port przez lunetę.

– Och, nie da się go z niczym pomy­lić! – Podob­nie jak więk­szość miesz­kań­ców Tęsk­noty Pani, Hark był dumny z „Dzie­cię­cia Otchłani”. – Jest dłu­gie jak szku­ner: ide­alna łódź pod­wodna do bada­nia Morza Grozy. Trzy­dzie­ści wio­seł, kadłub z czar­nej har­to­wa­nej stali, dzie­sięć chwy­ta­ków i trzy śruby z tyłu. Naj­lep­sza i naj­więk­sza łódź pod­wodna w archi­pe­lagu! Ludzie osza­leją, gdy ją zoba­czą!

Zwy­kle do czę­ści portu zare­zer­wo­wa­nej dla łodzi pod­wod­nych nie pozwa­lano wpły­wać żad­nym stat­kom z wyjąt­kiem nie­licz­nych łodzi straży cel­nej, sza­lup nur­ków i frach­tow­ców. Tego dnia jed­nak przy nabrzeżu cumo­wały trzy luk­su­sowe barki, by człon­ko­wie elity wyspy mogli obej­rzeć powrót „Dzie­cię­cia Otchłani”.

– To sta­tek guber­na­tora! – Hark wska­zał pro­stą biało-zie­loną flagę na poje­dyn­czym masz­cie. – Wła­śnie tam są inwe­sto­rzy, boga­cze, któ­rzy sfi­nan­so­wali wyprawę. – Wyobra­żał sobie, jak popi­jają dro­gie wina i obser­wują z nadzieją morze niczym hazar­dzi­ści liczący na wielką wygraną. – Dziś zdo­będą for­tuny albo będą zruj­no­wani – dodał.

– Zruj­no­wani? – spy­tał kupiec. – Czę­sto się to zda­rza?

– Cza­sami. – Hark wyczuł nie­zdrową cie­ka­wość męż­czy­zny i posta­no­wił szybko ją zaspo­koić. – Naszą wielką łódź pod­wodną „Pra­gnie­nie Nico­ści” zaata­ko­wał w głę­bi­nach gigan­tyczny kal­mar i wró­ciła do portu z niczym. Kiedy się wynu­rzyła i wszy­scy zoba­czyli puste sieci, połowa inwe­sto­rów sko­czyła z roz­pa­czy do wody. Więk­szość wyło­wili gwar­dzi­ści guber­na­tora, ale nie­któ­rzy inwe­sto­rzy nosili pod ubra­niami cięż­kie złote łań­cu­chy i kol­czugi. – Hark poka­zał dło­nią, jak bły­ska­wicz­nie tonęli, i pokrę­cił głową, uda­jąc żal.

Kupiec odzy­skał dobry humor. Zawsze miło wyobra­zić sobie nie­przy­zwo­icie boga­tych ludzi, jak topią się w morzu, bo spo­tkało ich nie­szczę­ście. Oczy­wi­ście z punktu widze­nia Harka kupiec rów­nież był bar­dzo bogaty. Hark miał nadzieję zdo­być w życiu podobny mają­tek.

– Ogromny kal­mar? – spy­tał cicho męż­czy­zna. W jego gło­sie brzmiała fascy­na­cja. – Więc w tych wodach cią­gle żyją potwory?

– Och, w głę­bi­nach czai się mnó­stwo nie­bez­pie­czeństw! – zapew­nił go entu­zja­stycz­nie Hark. – Ryby o zębach ostrych jak brzy­twa, bia­łych oczach i dłu­gich ogo­nach ze świe­cą­cymi czub­kami! Gej­zery lodo­wa­tej wody! Wiry! Prądy wcią­ga­jące w Morze Grozy! Ostre czarne iglice skalne i wiel­kie szcze­liny pełne bar­ra­kud! Jeżowce z kol­cami dłu­gimi jak ludz­kie ramiona! Prądy nio­sące żółte meduzy tak tru­jące, że jedno dotknię­cie zabija wie­lo­ryba!

Histo­rie te były praw­dziwe, a przy­naj­mniej na tyle praw­dziwe, by speł­nić swoje zada­nie. Hark rozu­miał lepiej niż inni, że opo­wie­ści to coś w rodzaju waluty. Czy nie można tro­chę kolo­ry­zo­wać? Kiedy kupiec wróci na zachodni kon­ty­nent, będzie się żywił tymi opo­wie­ściami przez całe lata.

Męż­czy­zna zady­go­tał. Praw­do­po­dob­nie uwa­żał wszyst­kie istoty żyjące pod wodą za obce i tajem­ni­cze. Ludzie z kon­ty­nentu byli dziwni. Wyda­wali się uwa­żać, że ląd koń­czy się na brzegu, a wyspy to po pro­stu tra­twy uno­szące się na sza­rym, kapry­śnym morzu. Miesz­kańcy archi­pe­lagu tacy jak Hark spę­dzali dosta­tecz­nie dużo czasu pod wodą, by rozu­mieć, że wyspy to po pro­stu szczyty zato­pio­nych gór. Pod powierzch­nią ląd opa­dał coraz niżej, two­rzył ostre grzbiety, głę­bo­kie wąwozy, prze­pa­ście i tajem­ni­cze pła­sko­wyże. Każde miej­sce miało swo­ich miesz­kań­ców, punkty orien­ta­cyjne, skarby i nie­spo­dzianki.

– Jest! – zawo­łał Hark. Zauwa­żył przy wej­ściu do portu krąg wzbu­rzo­nej wody, pod którą posu­wał się nie­wi­dzialny kształt. Mewy sie­dzące na powierzchni morza wzbiły się w powie­trze i zaczęły krą­żyć wiel­kimi sta­dami na nie­bie, skrze­cząc i pisz­cząc. – Tam! Widzi pan ślad na wodzie?! Wysu­nęła pery­skop!

Inni ludzie rów­nież wycią­gali ręce i krzy­czeli. Po kilku sekun­dach roz­legł się strzał nie­wiel­kiej armaty, który odbił się echem w por­cie. Na nie­bie poja­wił się obłok bia­łego dymu i powoli się roz­pły­nął.

Widzów ogar­nął entu­zjazm. Krzy­czeli na całe gar­dło. Kiedy łódź pod­wodna przy­wo­ziła na wyspę szczątki boga, zawsze trak­to­wano to jako wiel­kie święto. W dzie­ciń­stwie Hark nie mógł się docze­kać takich chwil, obser­wo­wał roz­sze­rzo­nymi oczami każdy szcze­gół. Przez chwilę czuł dawne pod­nie­ce­nie i fascy­na­cję.

Póź­niej na powierzchni wody poja­wił się długi czarny kadłub łodzi pod­wod­nej. Z niskiego kio­sku i czar­nych płetw spły­wała piana, a mosiężne bulaje lśniły w słońcu. Białe, bła­galne oczy nama­lo­wane na dzio­bie ocie­kały wodą, jakby pła­kały.

– Stra­ciła wio­sła – mruk­nął Hark, ale jego słowa zagłu­szył ryk tłumu. Osiem wio­seł było zła­ma­nych u nasady. Kiedy „Dzie­cię Otchłani” się wynu­rzyło, Hark spo­strzegł, że łódź stra­ciła nie tylko część wio­seł. Znik­nęła jedna ze śrub, a w tyl­nej czę­ści kadłuba znaj­do­wała się poszar­pana dziura, przez którą wyle­wała się z sykiem woda mor­ska. Przed­nia część „Dzie­cięcia” praw­do­po­dob­nie cią­gle była her­me­tyczna, gdyż ktoś ste­ro­wał łodzią, ale ludzie prze­by­wa­jący na rufie na pewno zgi­nęli.

Kupiec pochy­lał się do przodu z lunetą przy­ło­żoną do oka. Chciał w przy­szło­ści opo­wie­dzieć o wszyst­kim przy­ja­cio­łom, więc tra­ge­dia była rów­nie dobra jak triumf. Może nawet lep­sza? Opo­wie­ści to bez­li­to­sne istoty, cza­sem żywiące się krwią.

– Gdzie jest ładu­nek? – spy­tał. – Dla­czego ludzie bie­gają po nabrzeżu? Co się dzieje?

– Kiosk się otwo­rzył! – wyja­śnił Hark. – Ktoś wspiął się na górę… Trwa roz­mowa… Wygląda na to, że guber­na­tor wysłał sza­lupy z nur­kami. Coś jest przy­mo­co­wane do dna łodzi pod­wod­nej!

Gwar­dzi­ści guber­na­tora sto­jący na nabrzeżu przy­go­to­wali wia­trówki wystrze­li­wu­jące har­puny, by do „Dzie­cię­cia” mogły się zbli­żyć tylko sza­lupy z nur­kami. Wszy­scy inni pły­wacy, nur­ko­wie i żegla­rze zmie­rza­jący w tym kie­runku mogli się spo­dzie­wać śmier­cio­no­śnej salwy.

Słońce lśniło na mosięż­nych heł­mach nur­ków, któ­rzy weszli do wody i znik­nęli pod powierzch­nią. Po kilku minu­tach woda lekko się wzbu­rzyła. Coś uno­siło się obok wiel­kiej łodzi pod­wod­nej, coś dłu­giego i smu­kłego, owi­nię­tego meta­lową sie­cią o drob­nych oczkach i pokry­tego pianą…

– To jest ogromne! – wykrzyk­nął kupiec. – Ni­gdy cze­goś takiego nie widzia­łem!

Obiekty znaj­du­jące się w sieci – dwa, a nie jeden – były rów­nie dłu­gie jak „Dzie­cię Otchłani”, lecz nie grub­sze od torsu męż­czy­zny. Zgięły się w poło­wie dłu­go­ści i Hark myślał przez chwilę, że zła­mały się w cza­sie rejsu. Jed­nak kiedy spły­nęła z nich piana, zoba­czył, że to dłu­gie nogi połą­czone sta­wami. Widział biało nakra­piany czer­wony pan­cerz pokryty czar­nymi wodo­ro­stami i mał­żami. Z sieci wysta­wał smu­kły szary szpon.

Nagle nie­sły­cha­nie dłu­gie nogi powoli się poru­szyły i zgięły…

Hark poczuł przy­pływ lęku i fascy­na­cji. Przez chwilę znowu był małym chłop­cem. Pra­wie wyobra­ził sobie, że Pani Tajem­nic wyska­kuje z wody, uwal­nia się z sieci, roz­bija klify w pył, a jej wijące się włosy zasła­niają niebo…

Po chwili się uspo­koił. Odzy­skał roz­są­dek. Wie­dział, że dziwne ruchy nóg zostały wywo­łane przez fale i mani­pu­la­cje nur­ków, nic wię­cej.

– To ona? – spy­tał kupiec, pocią­ga­jąc Harka za rękaw. – Pani Tajem­nic?

– Nie – odparł Hark. – To zna­czy… tak. Kawa­łek Pani Tajem­nic. Dwie nogi. – Kra­bie nogi dłu­go­ści żaglowca. Była to wspa­niała zdo­bycz, ale poczuł w sercu roz­cza­ro­wa­nie. Na co miał nadzieję?

– Myśla­łem, że Pani Tajem­nic była podobna do kobiety – zauwa­żył kupiec.

– To prawda – odparł Hark.

Teraz stała się szcząt­kami mar­twego boga, co ozna­cza oka­zje. Inwe­sto­rzy będą zazdro­śnie strzec ładunku, który zosta­nie wydo­byty dźwi­gami i prze­trans­por­to­wany do cze­ka­ją­cego maga­zynu. Nie uspo­koją się, dopóki ostat­nia uncja nie będzie pocięta, zwa­żona, oskro­bana, sprze­dana albo wygo­to­wana na klej. Tym­cza­sem setki ludzi będzie cza­to­wało na oka­zje. Odła­mek pan­ce­rza, odro­bina ichoru, łyżeczka gala­rety mogą przy­nieść zyski więk­sze od mie­sięcz­nych zarob­ków. Kiedy Hark był młod­szy, stał w cia­sno stło­czo­nym tłu­mie, mając nadzieję pochwy­cić upusz­czony kawa­łek…

Teraz był star­szy i mądrzej­szy; wie­dział, że ist­nieją spo­soby, by zaro­bić na Pani Tajem­nic, nie nara­ża­jąc się na har­puny. Obrzu­cił kupca krót­kim, tak­su­ją­cym spoj­rze­niem; męż­czy­zna cią­gle patrzył jak zahip­no­ty­zo­wany przez lunetę.

– Ludzie, któ­rzy czysz­czą i napra­wiają wiel­kie sieci, to praw­dziwi szczę­ścia­rze – skła­mał gładko. – To trudna praca, bo kable są grube. Zaj­muje się tym jeden z moich przy­ja­ciół. Mówi, że zawsze znaj­duje w sieci kilka kawał­ków ciała boga. Może je zatrzy­mać jako zapłatę.

– Naprawdę? – Kupiec opu­ścił lunetę i popa­trzył na Harka. Wyda­wał się łatwo­wierny, ale nie prze­sad­nie łatwo­wierny. Hark doko­nał dobrego wyboru.

– Nie jest to wcale taki dobry inte­res. – Hark wzru­szył ramio­nami ze smutną miną. – Musi sprze­da­wać ciało boga na aukcji, co ozna­cza, że guber­na­tor pobiera spory poda­tek.

Odwró­cił wzrok, jakby stra­cił zain­te­re­so­wa­nie tema­tem. Zarzu­cił przy­nętę. „Och, skub­nij haczyk, gruba rybo…”

– Sprze­daje wszystko na aukcji? – Kupiec się zawa­hał i odchrząk­nął. – A może twój przy­ja­ciel cza­sem sprze­daje kawałki boga… pry­wat­nie?

Hark zro­bił zdzi­wioną minę, a potem się zamy­ślił. Rozej­rzał się ukrad­kiem i pochy­lił w stronę kupca.

– Cóż, zgod­nie z pra­wem ciała bogów wolno sprze­da­wać tylko na aukcji. Gdyby ktoś się dowie­dział o pry­wat­nej trans­ak­cji, byłyby kło­poty. Ale… może chciałby pan poroz­ma­wiać z moim przy­ja­cie­lem?

– Gdyby nie miał nic prze­ciwko temu… – odparł kupiec. Roz­bły­sły mu oczy.

„Mam cię!”

Hark znał ludzi potra­fią­cych wyko­nać to, czego potrze­bo­wał. Kawa­łek pan­ce­rza homara pokryty szkli­wem, żeby wyglą­dał dziw­nie, z przy­kle­jo­nymi kil­koma poczer­nia­łymi cza­szoł­kami. Kupiec zacznie podej­rze­wać, że pamiątka nie jest praw­dzi­wym cia­łem boga, gdy znaj­dzie się daleko od Tajem­nicy Pani. Czy nawet wtedy nie będzie chciał dalej wie­rzyć, że pan­cerz jest auten­tyczny? Dla­czego rezy­gno­wać ze świet­nej histo­rii, którą można opo­wia­dać przy­ja­cio­łom? „Widzi­cie? To cząstka Pani Tajem­nic. Byłem w por­cie, kiedy wycią­gali ją z morza”. Po co wąt­pić?

– Hark!

Okrzyk, który roz­legł się u pod­stawy wieży, spra­wił, że Hark się wzdry­gnął. Dosko­nale znał ten głos i poczuł ulgę. Jelta nie spo­tkało nic złego. Oczy­wi­ście.

Po chwili ulga minęła i zro­biło mu się ciężko na sercu. Ogar­nęła go dziwna pokusa, by jesz­cze przez chwilę uda­wać, że nie sły­szy.

– Hej, Hark! – Wieża się zatrzę­sła, gdy ktoś dwa razy wal­nął w nią pię­ścią.

Obró­cił się i spoj­rzał w dół.

Zoba­czył Jelta sto­ją­cego na nabrzeżu. Dziw­nie było patrzeć na niego z góry. Jelt, dwa lata star­szy od Harka, zawsze był od niego wyż­szy, ale w ciągu ostat­nich trzech lat dosłow­nie wystrze­lił do góry. Stał się chudy, żyla­sty i gnie­wał się z tego powodu. Nawet gdy stał w cał­ko­wi­tym bez­ru­chu, wyczu­wało się ema­nu­jącą z niego złość. Jak zwy­kle miał roz­tar­gniony, lecz napięty wyraz twa­rzy, jakby słu­chał dener­wu­ją­cych szep­tów roz­le­ga­ją­cych się w pobliżu. Hark zawsze miał w jego obec­no­ści wra­że­nie, że poja­wiły się jakieś kło­poty; na razie nic mu nie grozi, ale jeśli nie będzie ostrożny, sytu­acja może się zmie­nić.

Jelt uniósł rękę i szybko, gniew­nie ski­nął w stronę Harka, który zawa­hał się na chwilę, nie wie­dząc, co robić, po czym uśmiech­nął się nie­śmiało do kupca i poma­chał do przy­ja­ciela.

– Miło cię widzieć! – zawo­łał. – Poroz­ma­wiam z tobą póź­niej, dobrze? – Zer­k­nął zna­cząco na kupca. „Nie teraz, Jelt. Mam inte­res do zro­bie­nia”.

Jelt pokrę­cił głową.

– Musisz zejść natych­miast.

– Żar­tu­jesz! – syk­nął Hark.

– Chodź! – Jelt znowu ude­rzył pię­ścią w drew­nianą wieżę. – Trzeba się śpie­szyć!

Inni widzo­wie sie­dzący na wieży zaczęli gło­śno pro­te­sto­wać. Hark zaci­snął zęby i prze­pro­sił cudzo­ziemca. Obie­cał, że odnaj­dzie go póź­niej, po czym zszedł po dra­bi­nie. Po chwili prze­py­chał się przez tłum za przy­ja­cie­lem. Hark zawsze brał udział w eska­pa­dach Jelta. Zacho­wy­wał się, jakby przy­siągł mu posłu­szeń­stwo.

– Mia­łem na haczyku tego kupca z kon­ty­nentu! – zapro­te­sto­wał, gdy obaj śpiesz­nie wspi­nali się dawną ścieżką kapła­nów na klif, gdzie znaj­do­wały się latar­nie mor­skie. – Nie mogłeś zacze­kać, aż pode­rwę wędkę?!

Jelt prych­nął z roz­ba­wie­niem.

– Wście­kasz się, że odcią­gną­łem cię od przy­ja­ciółki? – spy­tał. Od dawna żar­to­wał, że Hark pod­ko­chuje się w Pani Tajem­nic. – To takie roman­tyczne… Och, nie dąsaj się. Mówi­łem ci, że mamy dziś inną robotę!

– Gdzie byłeś dziś rano? – spy­tał ostro Hark. – Cze­ka­łem całymi godzi­nami!

– Uni­ka­łem kogoś – odparł krótko Jelt.

Jelt stał się nie­dawno bar­dzo popu­larny. Poszu­ki­wali go ludzie o chłod­nych oczach – i nie po to, by uści­snąć mu rękę. Cza­sami byli to ludzie guber­na­tora, cza­sami inni, któ­rzy się nie przed­sta­wiali. Powta­rzało się to od pamięt­nej nocy na bagnach, o któ­rej Hark i Jelt ni­gdy nie roz­ma­wiali. Hark wyczu­wał, że w tej chwili Jelt go pro­wo­kuje, by coś powie­dział. Zlek­ce­wa­żył przy­nętę.

– Zgu­bi­łeś ich? – spy­tał.

– Tak – odparł Jelt, który nagle stra­cił dobry humor. – Pośpiesz się, dobrze?

Hark miał wra­że­nie, że pochwy­cił go prąd mor­ski. Uwa­żał, że nie należy wal­czyć z prą­dami. Można je wyko­rzy­sty­wać, bawić się nimi, pozwa­lać się nieść; ma to jakiś sens, ow­szem. Ale bez­po­śred­nia walka to idio­tyzm. Jelt był prą­dem, który pory­wał go czę­ściej niż inne. Hark nie potra­fił się wyśli­zgnąć ani dać się nieść, stwa­rza­jąc pozory, że robi to, czego chce Jelt, choć uda­wało mu się to z innymi ludźmi.

„A zresztą nie chcę tego robić – powta­rzał sobie. – Jelt to mój brat”. Jed­nak rozu­miał, że nie powi­nien wie­rzyć w to, co sobie wma­wia.

W pobliżu szczytu wzgó­rza, w cie­niu jed­nej z wież obser­wa­cyj­nych, cze­kały cztery osoby. Har­kowi mocno zabiło serce, gdy roz­po­znał przy­wód­czy­nię, kobietę zbli­ża­jącą się do czter­dziestki. Miała mądrą twarz i usta pełne gory­czy, jej twarz i ramiona pokry­wały liczne piegi; widać je było nawet na skó­rze krótko ostrzy­żo­nej głowy. Bra­wu­rowe, śmier­tel­nie nie­bez­pieczne wyprawy prze­myt­ni­cze Dotty Rigg budziły dziwną dumę w miesz­kań­cach Tęsk­noty Pani. Jej pię­cioro dzieci mogło pić za darmo w każ­dej tawer­nie na wyspie, nawet młod­sze, i tylko czę­ściowo z powodu stra­chu wzbu­dza­nego przez gang.

Hark sły­szał star­szych ludzi mówią­cych o Rigg z lękiem i pogardą; zdu­mie­wały ich jej suk­cesy. „Źle skoń­czy, za bar­dzo ryzy­kuje, nikogo nie słu­cha. Kto, do licha, chce być sławną prze­myt­niczką?!”

– Witaj, Rigg! – powie­dział Hark. Miał nadzieję, że mówi pew­nie, ale z sza­cun­kiem. Jelt wpa­ko­wał ich w jakieś sza­leń­stwo, ale Hark powi­nien uda­wać, że potra­fił dać sobie z tym radę.

Zauwa­żył, że kilku towa­rzy­szy Rigg dum­nie nosi w uszach sta­lowe i kościane kol­czyki wska­zu­jące, że zostali uca­ło­wani przez morze. Ludzie zaj­mu­jący się nur­ko­wa­niem albo pły­wa­jący łodziami pod­wod­nymi czę­sto tra­cili słuch, przy­naj­mniej czę­ściowo. Głu­chota wywo­łana uca­ło­waniem przez morze świad­czyła o tym, że ktoś jest wete­ra­nem pod­mor­skich eska­pad, i budziła powszechny sza­cu­nek.

– Migamy? – spy­tał szybko Hark w języku migo­wym Miriad i zoba­czył, że Rigg kiwa głową. Wielu ludzi uca­ło­wa­nych przez morze potra­fiło czy­tać z warg lub zacho­wało część słu­chu, więc zawsze nale­żało grzecz­nie spy­tać, czy wolą nor­malną roz­mowę czy język migowy.

– Chcia­łaś się z nami spo­tkać? – mignął Hark do Rigg. Ponie­waż wielu miesz­kań­ców archi­pe­lagu zostało uca­ło­wa­nych przez morze, pra­wie wszy­scy wyspia­rze znali jakąś formę języka migo­wego, choć róż­niły się one nieco na poszcze­gól­nych wyspach. Hark znał pod­sta­wowe znaki uży­wane na Tęsk­no­cie Pani, ale migał tro­chę nie­zgrab­nie w porów­na­niu z ludźmi, któ­rzy mieli więk­szą wprawę.

– Tak, choć ten pomysł coraz mniej mi się podoba – ostro odpo­wie­działa Rigg, robiąc gniewną minę. – Cze­ka­li­śmy pra­wie godzinę! Lepiej nie spóź­nij­cie się dziś wie­czo­rem! – Ski­nęła w stronę Harka i Jelta, by się zbli­żyli. Sześć osób sta­nęło bli­sko sie­bie, by ich znaki nie były czy­telne z daleka.

„Dziś wie­czo­rem?” Wyda­rze­nia toczyły się szyb­ciej, niż Hark się spo­dzie­wał.

– Nie spóź­nimy się – mignął Jelt. Żad­nych wymó­wek, żad­nych prze­pro­sin, po pro­stu nie­winne spoj­rze­nie błę­kit­nych oczu.

Rigg wska­zała kciu­kiem latar­nię mor­ską na sąsied­nim przy­lądku.

– Ta latar­nia i następna – mignęła, spo­glą­da­jąc na Harka i Jelta tak­su­ją­cym wzro­kiem. – Musi­cie zga­sić latar­nie na wie­żach godzinę po strzale z armaty. Do następ­nej wieży bie­gnie ścieżka pod skra­jem klifu… Widzi­cie skalną półkę pod czer­wo­nym nawi­sem? Jeden z was musi się nią prze­czoł­gać. Nie wolno iść po kli­fie, bo ktoś was zauważy.

Hark szybko zro­zu­miał, o co cho­dzi, i coraz bar­dziej żało­wał, że się w to wplą­tał. Zaschło mu w ustach i w mil­cze­niu ski­nął głową. Był nie­złym akto­rem, ale wie­dział, że uca­ło­wani przez morze dobrze rozu­mieją język ciała. Miał tylko nadzieję, że nie zauwa­żyli ogar­nia­ją­cej go paniki. Zasta­na­wiał się, czy Jelt spe­cjal­nie przy­pro­wa­dził go z opóź­nie­niem, by nie mógł zapro­te­sto­wać i się wyco­fać. Spo­tkał się z czwor­giem nie­bez­piecz­nych ludzi i nie miał odwagi im powie­dzieć, że mar­no­wali czas.

– Musimy to zro­bić dziś wie­czo­rem? – spy­tał, melan­cho­lij­nie myśląc o łatwo­wier­nym kupcu, któ­rego zosta­wił samego.

– Oczy­wi­ście – odpo­wie­działa z iry­ta­cją Rigg. – Ludzie guber­na­tora są zajęci, prawda?

Hark zro­zu­miał, że Rigg ma rację. Więk­szość gwar­dzi­stów będzie praw­do­po­dob­nie pil­no­wać w por­cie „Dzie­cię­cia Otchłani”, strzec maga­zynu z cen­nym ładun­kiem i powstrzy­my­wać ludzi od nur­ko­wa­nia w zatoce po zagu­bione cząstki Pani Tajem­nic. Klify i zatoki będą patro­lo­wane przez mniej­szą liczbę ludzi.

– Jestem pewna, że jutro sprze­da­dzą na aukcji ciało boga z „Dzie­cię­cia Otchłani” – cią­gnęła Rigg. – Póź­niej znowu poja­wią się nor­malne patrole. Trzeba to zro­bić dziś w nocy.

– Nie ma pro­blemu – odparł Jelt.

– Nie uprze­dzi­łeś mnie – powie­dział z gory­czą Hark. Na nie­bie zapa­dał zmrok, jakby wpa­dło w kwa­śny humor. – Ni­gdy mnie nie uprze­dzasz, Jelt.

– Nie było czasu, prawda? Trzeba korzy­stać z oka­zji, jeśli się nada­rza. Spóź­ni­li­śmy się, bo godzi­nami szu­ka­łem cię w tłu­mie!

– Mia­łeś czas, żeby mnie uprze­dzić! – zaczął Hark, ale już wie­dział, że nie ma sensu się sprze­czać. Kłót­nie z przy­ja­cie­lem nie dopro­wa­dzą do niczego dobrego.

– Posłu­chaj – cią­gnął Jelt. – Zro­bimy to tak. Ukry­jemy się na wzgó­rzu, aż zapad­nie ciem­ność, a potem ja wdra­pię się do pierw­szej latarni, a ty pój­dziesz półką skalną do dru­giej. Szybko zga­sisz latar­nię, a póź­niej ja zga­szę moją.

– Nie rozu­miem, dla­czego to ja mam iść półką – mruk­nął Hark.

– Żar­tu­jesz?! – Jelt zatrzy­mał się nagle i popa­trzył na Harka roz­sze­rzo­nymi, gniew­nymi oczami. – Pró­buję udo­wod­nić Rigg, jakie masz zdol­no­ści, Hark! Myślisz, że nie zna­la­zł­bym kogoś innego do tej roboty?! Wcią­gną­łem cię, bo jeste­śmy przy­ja­ciółmi! Potra­fisz dobrze się wspi­nać, a po dzi­siej­szym wie­czo­rze będzie o tym wie­dział cały gang prze­myt­ni­ków!

Cho­ciaż Hark był ziry­to­wany, kom­ple­ment tro­chę go uła­go­dził.

– Półka jest wąska – dodał Jelt. – Jesteś niż­szy ode mnie i będziesz się posu­wał szyb­ciej. Ten, kto ukryje się w pobliżu pierw­szej latarni, musi ją roz­bić, nie­za­leż­nie od tego, co się sta­nie. Co byś zro­bił, gdyby poja­wili się ludzie guber­na­tora? Uśmiech­nął­byś się do nich? Opo­wie­dział ładną histo­ryjkę?

– A ty? – odpa­ro­wał Hark. – Zrzu­cił­byś ich z klifu?

Jelt lekko wzru­szył ramio­nami i uśmiech­nął się groź­nie. Jego uśmiech mówił: „Zro­bił­bym to, gdy­bym chciał”. Zawsze tak się zacho­wy­wał, jeśli mogło dojść do walki. Bra­wura z dodat­kiem groźby. Żar­to­wał, a jed­nak nie żar­to­wał. Nie dawało się okre­ślić, co jest prawdą.

– Dla­czego chcą zga­sić te latar­nie? – spy­tał cicho Hark.

Latar­nie mor­skie były kie­dyś sygna­łem dla bogów – prośbą. „Bła­gamy, żeby­ście pozwo­lili naszym stat­kom prze­pły­nąć. Nie wynu­rzaj­cie się w swoim strasz­li­wym maje­sta­cie. Uła­go­dzimy was, nakar­mimy…” Wiele wysp archi­pe­lagu Miriad usu­nęło latar­nie mor­skie jako sym­bol minio­nej, god­nej poża­ło­wa­nia epoki, ale guber­na­tor Tęsk­noty Pani był czło­wie­kiem prak­tycz­nym. Nie znisz­czył wież, prze­bu­do­wał je i wypo­sa­żył latar­nie w wiel­kie soczewki, tak że rzu­cały sze­ro­kie snopy świa­tła na zatoczki, z któ­rych w mroku nocy lubili korzy­stać prze­myt­nicy.

– Chcą zro­bić coś, co ma pozo­stać tajem­nicą – powoli, cier­pli­wie odparł Jelt, choć w jego gło­sie brzmiała nuta nie­cier­pli­wo­ści. – Może dowiemy się, o co cho­dzi, jeśli udo­wod­nimy, ile jeste­śmy warci.

Hark wahał się kilka sekund za długo i Jelt jak zwy­kle wpadł w złość.

– Och, zacho­wuj się jak doro­sły, Hark, nim zacznę żało­wać, że cię do tego wcią­gną­łem! To oka­zja zro­bie­nia kariery! Masz inne plany zawo­dowe, co? Zamie­rzasz spę­dzić życie, zbie­ra­jąc odpadki w por­cie i wyłu­dza­jąc gro­siki jak mały dzie­ciak, aż sta­niesz się stary i znie­do­łęż­niały, więc zaczniesz gło­do­wać?!

Hark przy­gryzł wargę, wie­dząc, że Jelt mówi prawdę. W głębi duszy Hark miał nadzieję, że czeka go lep­szy los; wyobra­żał sobie jasną, nie­zwy­kłą przy­szłość. Cho­ciaż czuł głę­boką, instynk­towną miłość do Tęsk­noty Pani, cza­sem marzył o prze­nie­sie­niu się na Syrenę albo Mal­pizę – więk­szą, wesel­szą wyspę, gdzie było wię­cej moż­li­wo­ści. Codzien­nie widy­wał ludzi, któ­rzy praw­do­po­dob­nie mieli kie­dyś podobne marze­nia, ale ni­gdy nie opu­ścili Tęsk­noty Pani i niczego nie osią­gnęli. Sta­rych męż­czyzn i stare kobiety w wil­got­nych łach­ma­nach, zbie­ra­ją­cych małże albo pro­szą­cych o drobne datki. W ich oczach malo­wało się znu­że­nie i roz­cza­ro­wa­nie. Patrząc na nich, czuł dreszcz lęku.

Hark już zro­bił coś w rodzaju kariery, prawda? Prze­stał krą­żyć wokół przy­tułku dla bez­dom­nych sie­rot, żebrząc o jedze­nie albo miej­sce do spa­nia. Miesz­kał wraz z innymi bez­dom­nymi nasto­lat­kami w szo­pie za fabryką kleju, nad linią przy­pływu; ścianę ogrze­wały pale­ni­ska fabryki. Współ­lo­ka­to­rzy praw­do­po­dob­nie prę­dzej czy póź­niej go wyrzucą, gdy doj­dzie do zmiany soju­szy; takie rze­czy po pro­stu się zda­rzają. Ludzie prze­stają cię lubić, więc szu­kasz innych przy­ja­ciół, żeby prze­trwać. Na nikim nie można na zawsze pole­gać.

Na nikim z wyjąt­kiem Jelta.

Hark i Jelt stra­cili rodzi­ców tej samej okrut­nej zimy, co w jakiś spo­sób ich połą­czyło. Cza­sami Hark miał wra­że­nie, że są czymś wię­cej niż tylko przy­ja­ciółmi – a może mniej niż przy­ja­ciółmi? – że ich losy są wbrew ich woli zwią­zane. Na Tęsk­no­cie Pani żyło wiele sie­rot; w dzie­ciń­stwie oka­zy­wano im szorstką dobroć. Miesz­kały w przy­tułku i dosta­wały jeden posi­łek dzien­nie. Żegla­rze rzu­cali im cza­sem odpadki i przy­my­kali oko, gdy dzie­ciaki spały w sza­lu­pach. Nawet gangi zbie­ra­czy, mające na wybrzeżu wła­sne tery­to­ria, od czasu do czasu pozwa­lały naj­młod­szym grze­bać w jezior­kach wśród skał w poszu­ki­wa­niu jeżow­ców i małży. Ale kiedy miały sie­dem lub osiem lat, ich czas się koń­czył. Mogły zadbać o sie­bie bez niczy­jej pomocy i prze­pę­dzano je z tery­to­riów gan­gów. Harka spo­tkało to dopiero w wieku dzie­wię­ciu lat: wcze­sna lek­cja na temat zalet dzie­cię­cego, nie­szko­dli­wego wyglądu.

Było to rów­nież nie­bez­pieczne. Spra­wiało, że Hark wyda­wał się poten­cjalną ofiarą, łatwym celem. Prze­trwał, bo roze­szły się plotki o jego zwa­rio­wa­nym przy­ja­cielu, który potrafi wal­czyć z doro­słymi męż­czy­znami i wybija im zęby kamie­niami.

Jelt ura­to­wał Har­kowi życie. Łatwo tra­cił nad sobą pano­wa­nie i potra­fił natych­miast zapo­mnieć o stra­chu. Miał ambitne plany i wiel­kie mnie­ma­nie o sobie.

– Musimy piąć się w górę albo ni­gdzie nie dotrzemy – mawiał. – Świat trzeba chwy­cić za gar­dło albo zgi­nąć.

Kilka godzin póź­niej obaj ukryli się na stoku wzgó­rza, patrząc na ciem­nie­jące niebo. Nocne wyprawy nie dener­wo­wały Jelta. Harka ow­szem, cho­ciaż wie­dział, że nie powi­nien się do tego przy­zna­wać.

Radził sobie, opo­wia­da­jąc w myślach histo­rie. Wyobra­żał sobie, że wyko­nał zada­nie, prze­żył, a póź­niej rela­cjo­nuje swoje przy­gody zachwy­co­nym słu­cha­czom w tawer­nie. Uspo­ka­jało go to i wol­niej biło mu serce. Stał się boha­te­rem, wszystko dobrze się skoń­czyło. Nie ma się czym przej­mo­wać. Toczące się wyda­rze­nia nie były naprawdę nie­bez­pieczne, przy­po­mi­nały przed­sta­wie­nie teatralne.

„Cze­ka­li­śmy przez dwie godziny w niszy skal­nej – opo­wia­dał zacie­ka­wio­nym, wyima­gi­no­wa­nym słu­cha­czom. – Sły­sze­li­śmy wie­czorny strzał z armaty, a potem patrzy­li­śmy na ciem­nie­jące niebo. Nad Pokorą i Kadłu­bem zbie­rały się chmury burzowe…”

Niebo stało się żół­tawe; na inne ska­li­ste wyspy spa­dały ulewy. Sły­szał ude­rze­nia kro­pli desz­czu, widział na ska­łach ciemne, wil­gotne, lśniące kro­ple wody.

Kry­jówka znaj­do­wała się w poło­wie wyso­ko­ści klifu na przy­lądku. Jelt spo­glą­dał na morze z miłym, eks­ta­tycz­nym wyra­zem twa­rzy, jaki zawsze się na niej poja­wiał, nim zro­bił coś głu­piego i nie­bez­piecz­nego. Tylko jego kwa­dra­towe palce nie­spo­koj­nie się poru­szały. Był opa­no­wany, ale czujny, chło­nął każdą mija­jącą chwilę, ważył jej zna­cze­nie.

– Chodź – powie­dział nagle. Nad­szedł wycze­ki­wany moment. Jelt miał zwie­rzęcy instynkt do takich spraw.

Po wyj­ściu z kry­jówki Hark poczuł na twa­rzy i rękach kro­ple lodo­wa­tego desz­czu – bole­sne ukłu­cia zimy.

„Musie­li­śmy się wspiąć na przy­lą­dek po kli­fie, żeby nas nie zauwa­żono – wyja­śnił swoim przy­szłym, wyima­gi­no­wa­nym admi­ra­to­rom. – Było to trudne, deszcz zale­wał nam oczy, a skały sta­wały się coraz bar­dziej śli­skie…”

Ciemne zbo­cze na górze pokry­wały nakra­piane sza­ro­białe głazy, które nie­kiedy sta­czały się w dół. Rosły mię­dzy nimi kar­ło­wate drzewa przy­po­mi­na­jące maleń­kie znaki zapy­ta­nia; kępy igieł poru­szane wil­got­nym wia­trem przy­po­mi­nały zaci­śnięte pię­ści. W ciem­no­ści widać było szare miko­łajki. Mięk­kie pur­chawki wyglą­dały jak kamie­nie, ale pękały pod naci­skiem dłoni. Można było się chwy­cić wrze­cio­now­ców, lecz parzyły dło­nie i palce.

Hark wspi­nał się na klif. Zdrę­twiały mu dło­nie i szczę­kał zębami.

„Zasta­na­wia­łem się, dla­czego wła­ści­wie to robię, ale nie mogłem wysta­wić Jelta do wia­tru, prawda? Zgi­nąłby beze mnie”.

Wszy­scy miesz­kańcy Tęsk­noty Pani uczyli się wspi­nać już w dzie­ciń­stwie. Wdra­py­wali się do gniazd mor­skich pta­ków na kli­fach we wschod­niej czę­ści wyspy. Przy­lądki i śli­skie skały w zato­kach pozwa­lały się spraw­dzić i usta­lić swoje miej­sce w hie­rar­chii. Hark ska­kał ze Skały Lamen­tów i spa­dał przez długą sekundę, po czym wypły­wał zdy­szany na powierzch­nię. Dopóki potra­fił się wspi­nać, mógł uni­kać nie­bez­pie­czeństw, kło­po­tów i ludzi chcą­cych odzy­skać swoje mie­nie.

Zer­k­nął w bok i zoba­czył, że Jelt podąża do przodu z wykrzy­wioną twa­rzą, na któ­rej malo­wało się napię­cie. Hark był zręcz­niej­szy i lżej­szy, a Jelt sil­niej­szy i bar­dziej skłonny do bra­wury. Hark przez całe życie sta­rał się naśla­do­wać przy­ja­ciela.

„…i oczy­wi­ście zaczęło się ściem­niać, więc ledwo widzie­li­śmy wła­sne ręce…”

Wspi­nali się szcze­liną bie­gnącą zyg­za­kiem w górę, ponie­waż łatwo było tam o opar­cie dla stóp i nie dosię­gało ich świa­tło latarni, która bar­wiła na liliowo pobli­skie skały. Zacie­nione miej­sca miały ciem­no­po­ma­rań­czową barwę.

Kiedy szcze­lina stała się zbyt wąska, by wspi­nali się obok sie­bie, Jelt ruszył przo­dem. Wybie­ra­jąc trasę, nie spo­dzie­wali się desz­czu. Szcze­liną spły­wała woda i Hark czuł na rękach lodo­wate stru­myki oraz sły­szał grze­chot nie­wiel­kich kamy­ków wyrwa­nych z wil­got­nej ziemi.

Jelt usta­wił się bokiem w szcze­li­nie, zapie­ra­jąc się ple­cami o skałę. W oczy Harka ude­rzyło liliowe świa­tło. Z prze­ra­że­niem zdał sobie sprawę, że znaj­dują się bli­sko szczytu. Osło­nił twarz, by nie stra­cić zdol­no­ści widze­nia w mroku. Błysk świa­tła spra­wił, że tań­czyły mu przed oczami kolo­rowe kręgi; przy­po­mi­nały poma­rań­czowe ryby pły­wa­jące w ciem­nym morzu.

Jelt wybrał to miej­sce na kry­jówkę. Trą­cił Harka i wska­zał zbo­cze. Spo­glą­da­jąc przez deszcz, Hark widział trasę, którą powi­nien prze­być – nawis skalny i nie­wielką półkę znaj­du­jącą się pod nim. Jelt szybko klep­nął go po ramie­niu: mil­czący gest kole­żeń­stwa.

Ośle­piony Hark ruszył samot­nie śli­ską półką, by dotrzeć do następ­nej wieży. Z daleka nie zauwa­żył, jak cia­sna i wąska jest szcze­lina w skale, ale nie miał odwrotu.

„Wyobraź­cie sobie, jak leża­łem na wąskiej półce o sze­ro­ko­ści połowy dłoni i czoł­ga­łem się do przodu. Cza­sami musia­łem zgi­nać się wpół, bo półka zmie­niała kie­ru­nek. Po lewej stro­nie ziała prze­paść…”

– Głupi, zwa­rio­wany plan – szep­nął. Oczy zale­wała mu zamu­lona woda, czuł pod sto­pami śli­skie kamie­nie.

Wyda­wało się, że minął wiek, nim zna­lazł się za białą żyłą bie­gnącą w skale i zdał sobie sprawę, że poko­nał zale­d­wie jedną trze­cią trasy. Zro­zu­miał, że idzie zbyt wolno, i poczuł mdło­ści. Im dłu­żej zwleka, tym więk­sze ryzyko, że ktoś zauważy Jelta. Wal­cząc z instynk­tem, zaczął poru­szać się szyb­ciej, nie robiąc przerw, by spraw­dzać każde miej­sce, gdzie sta­wia stopy. Da sobie radę. On…

Nie wie­dział, kiedy popeł­nił błąd. Może przy­czyną był oblu­zo­wany kamień albo śli­ska skała? Nagle zaczął spa­dać. Podra­pał nogę i bio­dro, posi­nia­czył dło­nie, na próżno usi­łu­jąc się cze­goś chwy­cić. W ostat­niej chwili zła­pał ręką młode drzewko, a drugą wsu­nął w szcze­linę w skale. Wisiał nad prze­pa­ścią, bez­rad­nie wierz­ga­jąc nogami.

Drzewko było za słabe, by go utrzy­mać. Widział, jak się wygina; kora pękała, białe włókna coraz bar­dziej się roz­cią­gały.

Pęk­nie, a on runie w dół. Za kilka sekund zacznie się zupeł­nie inna histo­ria, ale Hark już ni­gdy nikomu jej nie opo­wie.

„Sły­sze­li­ście o tym małym, Harku?”

„Nie. Który to?”

„Chudy, kłam­liwy pokurcz. No cóż, zeszłej nocy spadł z klifu. Roz­trza­skał sobie głowę. Zna­leźli go, ale naj­pierw przez cały dzień jadły go ryby”.

Ktoś cmok­nie, prych­nie, a może par­sk­nie śmie­chem. To wszystko. Koniec opo­wie­ści.

„Nie! – pomy­ślał. – Jestem boha­te­rem, do jasnej cia­snej!”

Wyjął rękę ze szcze­liny i wycią­gnął procę zatkniętą za pasek. Wisiał teraz tylko na jed­nej ręce. Sły­szał skrzy­pie­nie drewna i czuł, że jego dłoń ześli­zguje się po pniu.

Despe­racko zamach­nął się procą, która zacze­piła się na grub­szym drzewku rosną­cym nieco wyżej. Ryzy­ku­jąc upa­dek, puścił pierw­sze drzewo i zła­pał ręką drugi koniec procy. Chwy­cił go – i utrzy­mał się. Pod­cią­gnął się i zdo­łał objąć ramie­niem pień dru­giego drzewa, po czym powoli, mozol­nie wspiął się z powro­tem na półkę.

Przy­ci­snął podra­pany poli­czek do mokrej skały i stra­cił kilka cen­nych sekund. Dygo­tał, usi­łu­jąc zapa­no­wać nad mdło­ściami.

– Boha­ter… – szep­nął iro­nicz­nie. Pie­kły go oczy. Kiedy ostroż­nie uniósł głowę, zdał sobie sprawę, że ni­gdzie nie widzi procy. Nie miał czasu jej szu­kać; pra­wie na pewno spa­dła na skały u pod­nóża klifu. Poczoł­gał się pośpiesz­nie do przodu; jego posi­nia­czone ręce i ramiona drżały.

Kiedy półka się skoń­czyła i zoba­czył nad głową gwiazdy, pra­wie nie mógł uwie­rzyć we wła­sne szczę­ście. Wgra­mo­lił się wąską rynną i ujrzał słabo oświe­tlony przy­lą­dek, fioł­kowy jak żyły mar­twego czło­wieka. Zoba­czył wieżę, kamienny postu­ment zwień­czony meta­lową klatką. Na szczy­cie znaj­do­wała się meta­lowa obu­dowa latarni z przy­mo­co­waną soczewką. Z ulgą spo­strzegł, że wokół nie ma żywej duszy.

Pobiegł do przodu, śli­zga­jąc się na mokrej tra­wie. Chwy­cił kamień i rzu­cił go w stronę szczytu wieży. Pole­ciał łukiem we wła­ści­wym kie­runku, ale tra­fił za nisko i sto­czył się z grze­cho­tem na zie­mię. Nie zdoła roz­bić latarni bez procy.

Zer­k­nął w stronę dru­giego przy­lądka. Jeśli nie zgasi latarni, Jelt będzie sie­dział w kry­jówce w pobliżu dru­giej wieży. Prę­dzej czy póź­niej pojawi się patrol i coś się przy­da­rzy… Jel­towi albo komuś innemu.

„I wtedy – powie­dział swoim wyima­gi­no­wa­nym słu­cha­czom – zro­zu­mia­łem, że mogę zro­bić tylko jedno…”

Zmę­czony i drżący Hark pod­biegł do wieży i zaczął się wspi­nać.

Kamienna pod­stawa oka­zała się łatwa. Cement zwie­trzał i popę­kał, więc znaj­do­wał opar­cie dla stóp. Ale kiedy dotarł do czę­ści wyko­na­nej z metalu, wspi­naczka stała się trud­niej­sza. Opla­tał rękami i nogami mokre meta­lowe wspor­niki i powoli peł­znął do góry; pod­cią­gał się na zardze­wia­łych poprzecz­kach, gdy pozwa­lały moc­niej się chwy­cić. Gwar­dzi­ści guber­na­tora wspi­nali się po dra­bi­nach, by zapa­lać latar­nie, po czym zabie­rali dra­biny, by nikt inny nie wdra­pał się na wieże.

Kiedy dotarł do szczytu, otwo­rzył meta­lową obu­dowę, wyjął latar­nię i cisnął na zie­mię. Roz­biła się dzie­sięć metrów niżej. Oliwa ochla­pała kamienną pod­stawę; przez chwilę tań­czyły na niej małe fioł­kowe pło­myki, które w końcu zga­sły. Po dzie­się­ciu sekun­dach latar­nia na dru­gim przy­lądku roz­bły­sła, a potem rów­nież zga­sła. Jelt strze­lił do niej z procy.

„Więc cią­gle żyje. Teraz może uciec, a ja…”

Scho­dząc z wieży, zauwa­żył zbli­ża­jące się poma­rań­czowe latar­nie.

Gwar­dzi­ści guber­na­tora dotarli do pod­stawy wieży i oto­czyli ją, gdy Hark w dal­szym ciągu tkwił na meta­lo­wej kon­struk­cji, ści­ska­jąc dłońmi kra­tow­nicę. Wisiał na niej, łapiąc oddech, pora­niony i posi­nia­czony; czuł lodo­waty chłód.

Mimo wszystko będzie musiał opo­wie­dzieć jakąś prze­ko­nu­jącą histo­rię. Nie w tawer­nie wśród przy­ja­ciół, ale tu i teraz, w desz­czu, ośle­piony przez latar­nie.

I musi to być naprawdę dobra opo­wieść. Przede wszyst­kim nie powi­nien poja­wić się w niej Jelt.