Symmachia cesarstwa rzymskiego z Bogiem chrześcijan (IV-VI wiek). Tom II. Jedna religia w jednym cesarstwie. Rzymscy imperatorzy sprzymierzeni z Bogiem na straży jedności Kościoła od Konstantyna I do Justyniana I - ebook

Pierwszą część Symmachii cesarstwa rzymskiego z Bogiem chrześcijan (IV-VI wiek) zatytułowaną „Niezwykła przemiana” – narodziny nowej epoki Autor poświęcił refleksjom na temat szeroko pojętej genezy sojuszu Imperium Romanum z Bogiem chrześcijan i istotnym przemianom, które naznaczyły ów czas przełomu. W drugiej części, którą stanowi niniejszy tom, zajął się z jednej strony instytucjami eklezjalnymi, a z drugiej wysiłkami władców, aby zachować sojusz z Bogiem, zagrożony w ich głębokim przekonaniu różnorakimi rozłamami wewnątrzkościelnymi, na czele z wielkimi sporami teologicznymi: kontrowersją ariańską, nestoriańską i monofizycką.

„Praca prof. Sławomira Bralewskiego jest pozycją ważną [...]. To opracowanie dobrze przemyślane, poparte wieloletnimi, osobistymi badaniami Autora w tym zakresie. Stanowi więc owoc jego naukowej dojrzałości. Książka jest zwięzłą, logiczną całością, która daje dobrą orientację, zarówno merytoryczną, jak i bibliograficzną, w polskim i zagranicznym dorobku dotyczącym historii wczesnego Bizancjum. [...] Tezy Autora mają z jednej strony znamiona nowatorstwa, z drugiej zaś dojrzałości badawczej. Mogą zatem stanowić ważne i głębokie źródło inspiracji do dalszych badań.

dr hab. Piotr Kochanek, prof. KUL
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Wstęp 1

Rozdział I. Zasada pierwszeństwa w Kościele w epoce wczesnego chrześcijaństwa 7

Rozdział II. Hierarchia wschodnich biskupów w historiografii kościelnej V w. 31

Rozdział III. Zgromadzenia biskupów – synody i sobory 55

Rozdział IV. Cesarz Konstantyn wobec schizmy donacjańskiej 61

Rozdział V. Władcy Imperium Romanum wobec kontrowersji ariańskiej i schizmy antiocheńskiej 69

1. Kontrowersja ariańska 70

2. Schizma antiocheńska 107

Rozdział VI. Spór o ekonomię Wcielenia – próba przywrócenia jedności Kościoła przez cesarza Teodozjusza II (408–450) 117

1. Apolinaryzm 118

2. Chrystologia antiocheńska 121

3. Chrystologia aleksandryjska 124

4. Sobór w Efezie (431 r.) 128

5. „Sobór zbójecki” w Efezie (449 r.) 140

Rozdział VII. Zabiegi cesarza Marcjana (450–457) i jego następców o przywrócenie jedności Kościoła 149

1. Sobór Chalcedoński (451 r.) 150

2. Zmagania o jedność Kościoła w latach 457–527 173

3. Kwestia jedności Kościoła za panowania Justyniana I (527–565) 186

Refleksje końcowe 195

Wykaz skrótów 201

Bibliografia 205

Źródła 205

Opracowania 220

Summary 247

Indeksy 257

Indeks osób 257

Indeks nazw geograficznych i etnicznych 267

Spis ilustracji 271

Ilustracje 277

Abstrakt 325

Abstract 326