Tiger Woods - ebook

PROLOG

Stojąc między dwoma nagrobkami, Mike Mohler głęboko wbijał świder, obracając nim jak korkociągiem. Był piątek, 5 maja 2006 roku. Ciepła pogoda rozmiękczyła ziemię na cmentarzu Sunset w mieście Manhattan w stanie Kansas. Czterdziestoczteroletni opiekun cmentarza wykopywał grób gruda po grudzie, usypując obok kopczyk wydobytego piachu. Dwadzieścia cztery godziny później miały tam zostać złożone na wieczny spoczynek doczesne szczątki najsłynniejszego syna tego miasta. Jednak prawie nikt nie wiedział o planowanym pogrzebie, a Mohler nie zamierzał tego zmieniać.

Poprzedniego wieczora Mohler oglądał telewizję, gdy zadzwonił jego telefon. Było około godziny dziewiątej. Rozmówczyni się nie przedstawiła.

– Będziemy organizować u pana pogrzeb – powiedziała.

Dziwny sposób na rozpoczynanie rozmowy – pomyślał Mohler. Zwłaszcza że dzwoniono do jego domu o późnej porze.

– Jak nazywał się zmarły? – spytał.

– Nie mogę powiedzieć – odparła kobieta.

– Cóż, nie będę mógł pani pomóc, jeśli nie poznam nazwiska – powiedział.

– Nie mogę podać nazwiska, chyba że podpisze pan zobowiązanie do poufności.

Mohler wyjaśnił jej, że nie będzie to potrzebne. Gdy obejmował posadę opiekuna cmentarza przed siedemnastoma laty, podpisał wymagane przez władze stanowe dokumenty zobowiązujące go do zachowania poufności.

– Muszę znać tożsamość tej osoby choćby po to, żeby wiedzieć, czy ma miejsce na tym cmentarzu – dodał.

Rozmówczyni zapewniła, że zmarły ma wykupione miejsce na grób. Zaraz potem Mohler usłyszał męski głos w tle:

– Po prostu powiedz mu, kogo ma pochować.

– Dzwonię w imieniu Tigera Woodsa – wyjaśniła kobieta. – Zmarł jego ojciec.

*

Podpułkownik Earl Dennison Woods zmarł na atak serca w swoim domu w Cypress w stanie Kalifornia 3 maja 2006 roku. Miał siedemdziesiąt cztery lata, a jego zdrowie zrujnowała choroba nowotworowa i trwające od dawna zamiłowanie do alkoholu oraz papierosów. Ten żołnierz amerykańskich sił specjalnych, który odbył dwie tury na wojnie wietnamskiej, zdobył uznanie na całym świecie ze względu na niemal mityczną rolę, jaką odegrał w wychowaniu najsłynniejszego golfisty wszech czasów. Słynął z wygłaszania dziwacznych deklaracji, takich jak opublikowana w czasopiśmie „Sports Illustrated” zapowiedź, że jego dwudziestodziewięcioletni syn odegra na świecie większą rolę niż Nelson Mandela, Gandhi czy Budda. „Jest Wybrańcem” oznajmił. – „Posiądzie moc wpływania na losy narodów”.

Były to przytłaczające oczekiwania. Jednak Tiger wielokrotnie powtarzał, że nikt na świecie nie znał go lepiej niż ojciec, człowiek, którego często określał mianem swego „najlepszego przyjaciela” i „bohatera”. Dzielił z nim jedną z najbardziej pamiętnych chwil w dziejach sportu. Zaraz po tym, jak Tiger umieścił piłkę w dołku po rekordowym, dwunastym uderzeniu, które dało mu zwycięstwo w turnieju Masters w roku 1997, Earl obdarzył go ikonicznym uściskiem. Transmisja, która uzyskała najwyższą oglądalność w historii amerykańskiego golfa – według szacunków obejrzały ją czterdzieści trzy miliony widzów, czyli niemal 15 procent wszystkich amerykańskich gospodarstw domowych – przekazała obraz obejmujących się ze szlochem ojca i syna oraz słowa Earla „kocham cię, synu”. Dziesiątki programów o tematyce golfowej kończyły się identycznie – sceną, podczas której ci dwaj ludzie ściskają się, a Earl wyszeptuje te słowa.

Jednak Mike Mohler nie oglądał turniejów golfowych. Po prostu nie interesował się tym sportem. Nigdy nawet nie trzymał kija golfowego w ręce. Jednak podziwiał Tigera Woodsa i odczuwał wielką dumę z tego, że wykopał grób jego ojca. Korzystając z mapy cmentarza, zlokalizował miejsce planowanego pochówku Earla – kwatera 5/12, grób 02 – między grobami jego rodziców Milesa i Maude Woods. Od czasu objęcia funkcji opiekuna cmentarza w roku 1989 Mohler wykopał ponad dwa tysiące grobów. Ten Earla miał być nietypowo mały: jego zwłoki poddano kremacji. Tiger i jego matka Kultida lecieli z południowej Kalifornii, wioząc płytką drewnianą skrzynkę, której denka były kwadratami o boku dwadzieścia pięć centymetrów. Wewnątrz znajdowały się popioły Earla. Mohler był gotów na ich przyjęcie. Wykopanie grobu przypominającego miniaturowy szyb windy zajęło mu około godziny. Zagłębienie miało trzydzieści centymetrów długości i szerokości i było głębokie na sto siedem centymetrów. Za pomocą łopaty zdrapał luźną ziemię z boków, idealnie wyrównując brzegi.

Nazajutrz około południa na starą część cmentarza zajechały dwie limuzyny. Z pierwszej wysiedli Tiger z żoną Elin oraz jego matka, a z drugiej troje dzieci Earla z pierwszego małżeństwa. Mohler i jego żona Kay wyszli im naprzeciw. Pod koniec dwudziestominutowej uroczystości Kultida wręczyła Mohlerowi skrzynkę z popiołami męża. Ten złożył ją w grobie i pokrył cementem. Potem starannie zakrył dziurę ziemią, wyrównał i przykrył darnią. Gdy skończył, członkowie rodziny zmarłego powrócili do swych limuzyn i – po krótkiej wizycie w domu, w którym Earl spędził dzieciństwo – odjechali na lotnisko.

*

Po kilku dniach, kiedy rozniosła się wieść o pogrzebie Earla Woodsa, miejscowa firma kamieniarska Manhattan Monuments spodziewała się zamówienia na wielki granitowy pomnik. Nawiązała ona kontakt z Mohlerem, który jednak nie mógł udzielić jej żadnych informacji na ten temat. Ani Tiger, ani jego matka nie pozostawili żadnych instrukcji dotyczących nagrobka.

Początkowo Mohler sądził, że rodzina potrzebuje czasu, by zastanowić się, co jest jej potrzebne. Wiedział, że każdy czci pamięć o swoich bliskich na własny sposób. Jednak minęło pięć lat, potem dziesięć, a rodzina wciąż nie zamawiała pomnika.

– Nie ma nagrobka – powiedział Mohler w roku 2015. – Nie dla niego. Jego grób w ogóle nie jest oznaczony. Miejsce spoczynku Earla Woodsa można rozpoznać tylko po zakopanych w ziemi oznaczeniach obrysu. Nie da się ich znaleźć bez mapy.

Tak oto Earl Dennison Woods spoczął w nieoznaczonym grobie wykopanym w stanie Kansas. Bez kamienia nagrobnego. Bez napisu. Zupełnie bez niczego.

– Jakby go w ogóle tam nie było – powiedział Mohler.

*

Tiger Woods należał do przyćmiewających wszystko gwiazd, które nawiedzają świat nie częściej niż kometa Halleya. Niemal pod każdym względem jest on najbardziej utalentowanym golfistą wszech czasów, a być może największym sportowcem historii nowożytnej. W okresie piętnastu lat – od sierpnia 1994 roku, kiedy jako osiemnastolatek odniósł pierwsze z nieprzerwanej serii trzech zwycięstw w US Amateur Championship, do 27 listopada 2009 roku, gdy rozbił swojego SUV-a o drzewo, faktycznie kończąc najbardziej spektakularne pasmo sukcesów w historii golfa – Woods był centralną postacią wstrząsającego, pasjonującego dramatu, któremu zawdzięczamy niektóre z najbardziej pamiętnych chwil w dziejach telewizyjnych transmisji wydarzeń sportowych.

Woods zawsze będzie zestawiany z Jackiem Nicklausem, który odniósł więcej zwycięstw w turniejach wielkoszlemowych. Jednak „Efektu Tigera” nie można odmierzyć za pomocą statystyki. Bardziej odpowiednie byłoby porównanie zaczerpnięte ze świata literatury. Jeśli weźmiemy pod uwagę pełny wachlarz zachwycających umiejętności Woodsa, to był on dosłownie współczesnym Szekspirem. Kogoś takiego jak on nie było nigdy przedtem i nigdy nie będzie.

Dziedzictwo Woodsa w świecie golfa trudno sobie wyobrazić. Był pierwszym golfistą pochodzenia afroamerykańskiego i jednocześnie najmłodszym zawodnikiem, który zwyciężył w jednym z turniejów wielkoszlemowych. Łącznie wygrał czternaście turniejów tej kategorii, na ogólną liczbę siedemdziesięciu dziewięciu zwyciężonych przez niego turniejów z cyklu PGA Tour (która dała mu drugie miejsce w rankingu wszech czasów za Samem Sneadem) oraz ponad stu turniejów rozgrywanych na całym świecie. Ustanowił rekord długości serii nieprzerwanych przejść cuta, czyli kwalifikacji do rund finałowych (142 na przestrzeni niemal ośmiu lat) oraz tygodni zajmowanych na pierwszym miejscu światowego rankingu (683). Ma też na koncie inne rekordy: jedenastokrotnie przyznano mu tytuł Gracza Roku, dziewięć razy zdobył najwyższą liczbę punktów w ciągu roku, a wysokość jego oficjalnych nagród opiewa na kwotę ponad 110 milionów dolarów. Turnieje, które rozgrywał, przyciągały rekordową publiczność na całym świecie, a co za tym idzie, także ich transmisje telewizyjne uzyskiwały rekordową oglądalność. Jego charyzmatyczna osobowość i dwie dekady dominacji wpłynęły na gigantyczny wzrost puli nagród cyklu PGA Tour z 67 milionów dolarów, gdy zaczynał karierę zawodową, do rekordowej kwoty 363 milionów dolarów w latach 2017–2018 i wzrostu przeciętnej puli nagród w turnieju tego cyklu z 1,5 miliona dolarów do 7,4 miliona dolarów w tym samym okresie. W ten sposób przyczynił się do osiągnięcia statusu multimilionerów przez ponad czterystu zawodowców uczestniczących w cyklu PGA Tour. Innymi słowy, Woods zmienił wizerunek golfa – pod względem sportowym, społecznym, kulturowym i finansowym.

U szczytu kariery Tigera golf wygrywał z NFL i NBA i w rankingach popularności prowadzonych przez Nielsen Media Research. Woods pojawiał się w reklamach telewizyjnych, na bilbordach, w czasopismach i gazetach jako rzecznik firm Nike, American Express, Disney, Gillette, General Motors, Rolex, Accenture, Gatorade, General Mills oraz EA Sports. Gdziekolwiek się udał, był oblegany przez fanów – we Francji, Tajlandii, Anglii, Japonii, w Niemczech, Republice Południowej Afryki, Australii, a nawet w Dubaju. Nadskakiwali mu królowie i prezydenci. Kokietowały go korporacje. Gwiazdy rocka i hollywoodzcy aktorzy pragnęli być tacy jak on. Kobiety chciały z nim spać. Przez większą część dwóch dekad był po prostu najsłynniejszym sportowcem na świecie.

Tiger był sam nie tylko na szczycie świata golfa. Był sam w najbardziej dosłownym znaczeniu tego słowa. Wbrew temu, co mógłby sugerować wykazywany przez niego na turniejach instynkt zabójcy, był introwertykiem i najlepiej czuł się, grając na komputerze, oglądając telewizję czy ćwicząc i trenując w odosobnieniu. Już w dzieciństwie więcej czasu spędzał samotnie we własnym pokoju, niż bawiąc się na dworze z innymi dziećmi. Jako jedynak wcześnie nauczył się, że to rodzice są ludźmi, którym powinien ufać, na których ma polegać. W zasadzie został zaprogramowany w ten sposób. Jego ojciec przyjął rolę mentora w dziedzinie gry w golfa, mędrca, wizjonera i najlepszego przyjaciela. Matka Kultida była jego surową wychowawczynią i budzącą postrach protektorką. Razem rodzice stanowili niepokonaną siłę, która nigdy nie pozwoliła nikomu wedrzeć się na wytyczoną przez nich drogę do kariery syna. W ich domu na południu Kalifornii wszystko kręciło się wokół Tigera i golfa, a dominujące hasło było zupełnie jasne: Rodzina jest wszystkim.

Dynamika rodziny Woodsów sprawiła, że Tiger stał się najbardziej tajemniczym sportowcem swych czasów, człowiekiem-zagadką opętanym przez potrzebę zachowania prywatności, mistrzem sztuki pozostawania niewidzialnym na pierwszym planie i mówienia bez zdradzania jakichkolwiek faktów. Z jednej strony wyrastał na naszych oczach jako bohater programów telewizyjnych, w których występował już w wieku dwóch lat, zdjęć i prowadzonej od dzieciństwa kroniki jego życia. Z drugiej strony warunkowe wywiady, starannie skonstruowane komunikaty prasowe, mityczne opowieści, półprawdy, wysublimowane kampanie reklamowe i nagłówki tabloidów zdradzają bardzo niewiele z prawdziwej historii jego rodziny i życia osobistego.

Nie byliśmy zatem zaskoczeni, gdy Woods, za pośrednictwem swego głównego rzecznika Glenna Greenspana, odmówił nam udzielenia wywiadu na potrzeby niniejszej książki. (Ściślej, powiedziano nam, że możliwość udzielenia wywiadu będzie „rozważona”, o ile ujawnimy, z kim rozmawialiśmy, co usłyszeliśmy oraz jakie konkretnie zamierzamy zadać pytania – a my nie zamierzaliśmy przystać na te warunki). Z kolei matka Woodsa, Kultida, w ogóle nie odpowiedziała na prośbę o udzielenie wywiadu. Jednak Woods wyraził zgodę na złożenie przez jego kręgarza wyczerpującego oświadczenia na temat opieki medycznej, którą nad nim sprawował, oraz kwestii środków dopingujących.

Pragnąc zachować całościowe ujęcie tematu, rozpoczęliśmy od przeczytania każdej z istotnych książek dotyczącej Woodsa – łącznie było ich ponad dwadzieścia – między innymi sygnowanej przez niego samego, jego ojca, byłych trenerów, byłego nosiciela kijów golfowych (caddie) oraz pierwszą żonę Earla (Barbarę Woods Gary). Znalazły się na tej liście między innymi znakomite dzieła dziennikarzy, takich jak Tom Callahan, John Feinstein, Steve Helling, Robert Lusetich, Tim Rosaforte, Howard Sounes i John Strege. Byłoby nieuczciwe, gdybyśmy nie wymienili dwóch bezcennych źródeł informacji: The 1997 Masters: My Story autorstwa Tigera Woodsa i Lorne Rubenstein, opublikowaną w roku 2017 w dwudziestą rocznicę historycznego zwycięstwa Woodsa na polu golfowym klubu Augusta, oraz The Big Miss: My Years Coaching Tiger Woods Hanka Haneya. Dogłębnie przeanalizowaliśmy dosłownie każdą stronę tych pozycji, poszukując spostrzeżeń, faktów i przemyśleń, które pozwoliły naszej historii zachować prawdziwość i zgodność z tematem. Ponadto przeczytaliśmy książki dotyczące buddyzmu, sił specjalnych amerykańskiej marynarki wojennej (Navy SEALs), utalentowanych dzieci, odnoszenia sukcesu, świata golfa, uzależnienia od seksu, zachowań kompulsywnych, niewierności oraz środków dopingujących. Jednocześnie spędziliśmy wiele miesięcy na opracowaniu całościowej studwudziestostronicowej chronologii życia Woodsa, obejmującej każde istotne wydarzenie, począwszy od narodzin jego rodziców. Przeanalizowaliśmy też zapisy ponad 320 konferencji prasowych, w których Tiger brał udział w latach 1996–2017, oraz dziesiątki zapisów obejmujących różnorodne tematy wywiadów udzielanych przez niego stacjom telewizyjnym i koncernom informacyjnym. Przy pomocy analityka prasowego ze „Sports Illustrated” zgromadziliśmy i przeczytaliśmy tysiące artykułów dotyczących Tigera publikowanych w gazetach i czasopismach. Z pomocą CBS, NBC, Golf Channel i PGA Tour obejrzeliśmy ponad sto godzin materiałów telewizyjnych pokazujących Tigera na polach golfowych i poza nimi.

W ciągu trzech lat przeprowadziliśmy też ponad czterysta wywiadów z ponad 250 osobami mającymi wszelkie możliwe związki z Woodsem, począwszy od nauczycieli i trenerów golfa, którzy kiedyś mieli do niego bezpośredni dostęp, przez bliskich przyjaciół towarzyszących mu podczas rozgrywek i poza nimi, aż po pierwszą prawdziwą miłość. Jednak niektóre z najważniejszych odkryć pochodzą od dziesiątków nigdy wcześniej nieudzielających wywiadów osób, mających z nim kontakt w przeszłości – ludzi, którzy współfinansowali jego karierę amatorską. Są to właścicielka domu w mieście Augusta rokrocznie zamieszkiwanego przez Tigera podczas turnieju Masters, jego bliska przyjaciółka, dawni pracownicy, wspólnicy, jego instruktor nurkowania, sąsiedzi z Isleworth oraz ci, którzy pracowali z nim za kulisami dla IMG, Nike, Titleist, EA Sports, NBC Sports i CBS Sports.

Wcześnie odkryliśmy, że najwyżej cenionymi przez Woodsa przymiotami są prywatność i lojalność. Jeśli chodzi o tę pierwszą, to wiele osób, do których się zwracaliśmy – począwszy od dawnego agenta Tigera, J. Hughesa Nortona III, po dawnych pracowników z ETW Corp. Tigera – podpisało umowy o poufności, które uniemożliwiały im rozmowę z nami. „Podobnie jak większość innych osób w kręgu jego bliskich współpracowników, zobowiązałem się do przestrzegania kontraktów i innych dokumentów prawnych” – pisał jeden z jego dawnych pracowników w wysłanym do nas e-mailu. Ne ma nic niezwykłego w tym, że postacie życia publicznego wymagają, by otaczające je osoby – zwłaszcza jeśli mają one dostęp do członków ich rodzin oraz informacji osobistych – podpisywały porozumienia o zachowaniu tajemnicy. Jednak Tiger podjął nadzwyczajne środki po to, by chronić nawet najbardziej prozaiczne informacje dotyczące jego przeszłości. Na przykład osobiście domagał się, by nikomu nie udostępniano ksiąg pamiątkowych jego rocznika w szkole średniej. Co ciekawe, wydział oświaty spełnił jego życzenie i odmówił udostępnienia nam tych dokumentów. (Ostatecznie przejrzeliśmy je w miejscowej bibliotece). Jeśli chodzi o lojalność, to kolejne osoby uzależniały możliwość przeprowadzenia rozmowy z nami od „uzgodnienia tego z Tigerem”. Jeden z jego kolegów ze szkoły średniej Anaheim’s Western poinformował nas, że może nam coś powiedzieć o tej placówce po uzyskaniu zgody od Tigera. Powiedzieliśmy mu, że nie będzie to konieczne.

Wszystko to skłania do oczywistego pytania: po co w ogóle męczyć się z realizacją tego zadania? Nasza odpowiedź jest prosta: istnieje bardzo niewiele osób rozpoznawalnych na całym świecie na podstawie jednego określenia. Tiger dołączył do tego ekskluzywnego klubu jako najlepszy golfista – według niektórych najlepszy sportowiec – nowożytnej historii. A jednak nie powstała kompletna biografia dająca pełny wgląd w całe dotychczasowe życie Tigera, dokładnie badająca jego korzenie oraz kluczową rolę, jaką w jego karierze, upadku oraz powrocie do wielkości odegrali rodzice. Po napisaniu The System, który głęboko zanurza się w złożonym świecie elity footballu akademickiego, poszukiwaliśmy kolejnej góry, na którą moglibyśmy się wspiąć. Nie przyszło nam do głowy nic bardziej imponującego ani emocjonującego niż góra Woods. Od samego początku naszym celem było przedstawić coś świeżego i odkrywczego, co doprowadzi do powstania pełnego portretu prawdziwego – choć niechętnego do odgrywania tej roli – idola Ameryki.

Niniejsza książka jest tym portretem.1 KONIEC

Bosy i półprzytomny, najpotężniejszy sportowiec świata chował się za zamkniętymi drzwiami łazienki. Niczym tajny agent całymi latami potrafił zacierać ślady ukrywanej części swego życia. Tym razem mu się nie udało. Żona w końcu go zdemaskowała. Jednak bardzo wiele wciąż pozostawało dla niej tajemnicą – bardzo wiele pozostawało tajemnicą dla wszystkich. Była mniej więcej druga nad ranem w piątek 27 listopada 2009 roku, nazajutrz po Święcie Dziękczynienia. Ów człowiek opętany obsesją ochrony własnej prywatności, przypuszczalnie odurzony działaniem leków, które zażył, nie mógł przewidzieć, że ruch, który za chwilę wykona, zniweczy jego idealny wizerunek i doprowadzi do najbardziej gwałtownego upadku w niesławę w historii nowożytnego sportu. Tiger Woods otworzył drzwi i uciekł.

*

Dwa dni przedtem tygodnik „National Enquirer”, tropiący go od wielu miesięcy, opublikował prawdziwą bombę – Tiger Woods zdradza żonę (Tiger Woods Cheating Scandal) – ze zdjęciami olśniewającej trzydziestoczteroletniej pracownicy nowojorskiego klubu nocnego Rachel Uchitel. Sprzedawany w supermarketach tabloid zarzucił Tigerowi zorganizowanie pikantnej randki z Uchitel tydzień przedtem, podczas turnieju Australian Masters. Woods zapewnił, że jest to zwykłe kłamstwo, i zdobył się na zorganizowanie rozmowy telefonicznej żony z Uchitel. Jednak po nieznośnych trzydziestu minutach Elin wciąż nie kupowała wersji męża. Stereotyp pięknej, ale głupiutkiej blondynki z całą pewnością do niej nie pasował. Gdy Tiger powrócił do domu w wieczór Święta Dziękczynienia po partyjce kart z kumplami w klubie na terenie ich ogrodzonego osiedla za Orlando, Elin poczekała, aż zażyje on swoją tabletkę z zolpidemem i zaśnie. Było już grubo po północy, gdy wzięła telefon męża i zaczęła przeglądać zawartość. Poraził ją SMS wysłany przez Tigera do nieznanego odbiorcy: „Tylko Ciebie kiedykolwiek naprawdę kochałem”.

Elin wpatrywała się w te słowa, a potem wysłała z telefonu Tigera wiadomość do tej tajemniczej osoby. „Tęsknię za Tobą” – napisała. „Kiedy znów się zobaczymy?”.

Po kilku sekundach pojawił się tekst wyrażający zdziwienie, że Tiger wciąż nie śpi.

Elin zadzwoniła pod ten numer. Odebrała kobieta mówiąca tym samym zmysłowym głosem, którym poprzedniego dnia zapewniała o swej niewinności. Uchitel!

– Wiedziałam – krzyknęła Elin. – Wiedziałam!

– O kurde – parsknęła Uchitel.

Chwilę później krzyki Elin obudziły Woodsa. Półprzytomny wyszedł niepewnym krokiem z łóżka, wziął telefon i schował się w łazience.

„Ona wie” – napisał w SMS-ie do Uchitel.

Jednak w rzeczywistości Woods nie bał się kobiety stojącej po drugiej stronie drzwi łazienki. Zdradzał ją od wielu lat z dziesiątkami partnerek, dając upust swym nienasyconym potrzebom seksualnym, przeradzającym się w niemożliwe do opanowania uzależnienie. Nie – jedyna kobieta, której kiedykolwiek naprawdę się bał, spała w pokoju gościnnym w innej części posiadłości: na Święto Dziękczynienia przyjechała do niego matka. Kultida Woods, będąca od ponad trzech lat wdową, znosiła podczas swego małżeństwa rozmaite upokorzenia – była obrażana, zaniedbywana i zdradzana. Tiger uwielbiał ojca, ale był wściekły, widząc, jak łamie on serce jego matki. Kultida nie rozwiodła się z Earlem ze względu na Tigera, decydując się na zachowanie nazwiska i poświęcenie życia wychowaniu swego jedynaka na mistrza. Nic nie liczyło się dla niej bardziej niż reputacja i Tiger.

Jako dziecko jej syn poznał podstawową zasadę: „Nigdy nie zniszczysz mojej reputacji rodzica – powiedziała mu – bo cię zleję”.

Gdy Tiger był chłopcem, strach przed ręką matki utrzymywał go w ryzach. Teraz, gdy stał się mężczyzną, nic nie przerażało go bardziej niż możliwość, że jego matka dowie się o tym, że poszedł w ślady ojca. Konieczność spojrzenia jej w oczy napawała go lękiem.

*

Znalazł się za drzwiami w samych bokserkach i koszulce. Temperatura wynosiła cztery stopnie Celsjusza. Elin miała zacząć go gonić z kijem golfowym w ręce. Próbując uciec, Tiger rzucił się do swego cadillaca escalade i gwałtownie ruszył podjazdem, natychmiast przejeżdżając przez betonowy krawężnik i wpadając na pas zieleni. Mocno odbił w lewo, przeciął główną ulicę, przeskoczył przez krawężnik, otarł się o żywopłot, powrócił na jezdnię, rąbnął w hydrant, a potem uderzył w drzewo na posesji sąsiada. Elin dogoniła go i roztrzaskała kijem golfowym boczne tylne okna pojazdu.

Stukot charczącego silnika obudził Kimberly Harris. Kobieta wyjrzała przez okno i zobaczyła czarnego SUV-a przy swoim podjeździe. Jego maska była zgnieciona o drzewo, a jeden ocalały reflektor przedni świecił wprost na jej dom. Niepokojąc się, obudziła swego dwudziestosiedmioletniego brata, Jariusa Adamsa. „Nie wiem, kto jest na zewnątrz – powiedziała mu – ale chyba musisz wyjść i sprawdzić, co się dzieje”.

Adams ostrożnie wyszedł przez główne drzwi, próbując zrozumieć roztaczającą się przed nim scenę. Woods leżał na wznak na chodniku. Nie miał butów, był nieprzytomny, a z ust ciekła mu krew. Na podjeździe przy samochodzie widać było potłuczone szkło i wygięty kij golfowy. Elin, pociągając nosem, nachylała się nad mężem.

– Tiger – szepnęła, lekko potrząsając jego ramionami. – Tiger, nic ci nie jest?

Adams kucnął i zorientował się, że Tiger śpi i chrapie. Miał rozciętą wargę i pokryte krwią zęby.

– Proszę mi pomóc – powiedziała Elin. – Nie mam przy sobie telefonu. Zadzwoni pan do kogoś?

Adams wbiegł do domu i krzyknął do siostry, by wzięła koce i poduszki.

– Tiger jest ranny – powiedział.

Potem wybiegł na zewnątrz i zadzwonił na 911.

Treść dostępna w pełnej wersji eBooka.Podziękowania

Książka ta nie powstałaby, a na pewno nie istniałaby w tej postaci, gdyby nie bezcenna pomoc naszego wspaniałego zespołu. Przede wszystkim dziękujemy Timothy’emu Belli, niezwykłemu reporterowi, który wypatrywał dla nas najlepszych dróg w pracy nad The System i przyjął podobną rolę w tej podróży. Tim przedzierał się przez przeszkody biurokratyczne, by wyśledzić i zdobywać materiały archiwalne będące w posiadaniu władz lokalnych, agencji stanowych i federalnych, sądów oraz wydziałów policji. Przeprowadził wiele cennych wywiadów. Daliśmy mu przydomek „odkrywca ludzi” ze względu na jego niezwykłą umiejętność wykorzystywania mediów społecznościowych i innych zbiorów danych do odszukiwania osób – często w ciągu kilku minut po tym, jak usłyszał od nas ich nazwiska. Ponadto przeczytał on i opatrzył komentarzami ponad sto stron transkrypcji konferencji prasowych z udziałem Tigera Woodsa.

Mecenasi Bruce Fay na Florydzie i Michael McCann w Vermont zbadali rejestry nieruchomości, dokumenty finansowe, akta sądowe i raporty policyjne. Analityk prawny Ron Fuller przekopał rejestry sądowe w Waszyngtonie i pomógł uzyskać setki stron ze spraw sądowych dotyczących Tigera Woodsa, jego korporacji, Nike, Titleist oraz innych osób fizycznych i prawnych. Eliza Rothstein zdobyła dane dotyczące sprzedaży książek wydanych przez Tigera Woodsa i Earla Woodsa. Dan Riemer z Revelations, Inc. w Plantation na Florydzie pracował nad przybliżeniem nam tamtejszej sytuacji.

Dziennik „Stanford Daily” przekazał nam kopie każdego opublikowanego przez siebie artykułu dotyczącego Tigera Woodsa. Z kolei biblioteka naukowa „Sports Illustrated” przesłała nam całe pudła zawierające wydruki ponad tysiąca artykułów o Tigerze Woodsie z gazet, czasopism kolorowych i innych periodyków. Asystentki naukowe Jeffa Benedicta, Brittany Weisler i Mette Laurence, ułożyły je wszystkie w porządku chronologicznym i pomogły nam skonstruować szczegółowe kalendarium życia Tigera, co zajęło ponad sześć miesięcy.

Redaktor Carolyn Lumsden przekazała nam artykuły z „Hartford Courant”, dotyczące spraw wytaczanych Johnowi Merchantowi przez stan Connecticut.

Podpułkownik Ben Garrett z wydziału ds. kontaktów z mediami US Army pomógł nam uzyskać dokumenty dotyczące przebiegu służby wojskowej Earla Woodsa. Zaś wieloletni korespondent CBS News w Pentagonie, David Martin, pomógł nam zinterpretować i zrozumieć te dokumenty.

Jon Parton, redaktor naczelny gazety „Kansas State Collegian”, przeprowadził wstępny wywiad z Mikiem Mohlerem, opiekunem cmentarza Sunset Cemetery, oraz wydobył informacje dotyczące studiów Earla Woodsa na Kansas State University.

Dziennikarze Jaime Diaz, Alan Shipnuck, John Strege, John Feinstein, Jimmy Roberts i Wright Thompson zechcieli podzielić się swymi niezwykle cennymi spostrzeżeniami. Pracownicy CBS Sports oraz NBC Sports dostarczyli bardzo wartościowe materiały wideo oraz związane z nimi informacje.

Jesteśmy wdzięczni także: byłemu starszemu producentowi ABC News Paulowi Masonowi, który stał za produkcją Tiger’s Tale, pierwszego programu stacji telewizyjnej prezentującego charakterystykę Woodsa i jego rodziny przedstawionego 15 lipca 1993 roku w cyklu „Primetime Live”; Lance’owi Barrowowi, długoletniemu producentowi koordynującemu transmisje z PGA Tour Golf na kanale CBS Sports, za jego gościnność o teksańskich rozmiarach oraz dostęp do wybranych rozgrywek tego cyklu; Rickowi Schlossowi, pełniącemu od trzydziestu lat funkcję dyrektora ds. mediów na turniejach Buick Invitational i Farmers Insurance Open na Torrey Pines; Dave’owi Cordero, dyrektorowi ds. komunikacji World Golf Hall of Fame & Museum, za link do przemówienia Marka O’Meary z roku 2015; Tomowi Clearwaterowi za otwarcie od wewnątrz pewnych drzwi w Las Vegas; Normowi Clarke’owi, czyli Mr. Las Vegas, autorowi pamiętnika z Vegas NORM!; Rickowi Ryanowi, prezesowi Brooklawn Country Club; Barclayowi Douglasowi Jr. i innym członkom Newport Country Club; Edowi Mauro; Tomowi Grahamowi z Country Club of Fairfield; oraz doktorowi Gary’emu Grayowi, PT, FAFS®, dyrektorowi generalnemu Gray Institute i ojcu założycielowi Applied Functional Science.

Listę piszących o golfie i innych sportach autorów i analityków rozpoczynamy od przeprosin wobec tych, których niechcący pominęliśmy. Karierę Tigera opisywali jedni z najlepszych fachowców w tej branży. Ich nazwiska przedstawiamy w porządku alfabetycznym, wraz z miejscem zatrudnienia w chwili, gdy zajmowali się Woodsem: Karen Allen, „USA Today”; Nancy Armour, „USA Today”; Michael Bamberger, „Sports Illustrated”; Thomas Bonk, „Los Angeles Times”; Nick Canepa, „San Diego Union-Tribune”; Mark Cannizzaro, „New York Post”; Brandel Chamblee, Golf Channel; Tim Crothers, „Sports Illustrated”; Karen Crouse, „New York Times”; Tom Cunneff, „People”; Steve DiMeglio, „USA Today”; Larry Dorman, „New York Times”; Tim Elfrink, „Miami New Times”; Doug Ferguson, Associated Press; Gus Garcia-Roberts, „Newsday”; Shav Glick, „Los Angeles Times”; Hank Gola, „New York Daily News”; Bob Harig, ESPN.com; Mickey Herskowitz, „Houston Chronicle”; Tod Leonard, „San Diego Union-Tribune”; Robert Lusetich, Fox Sports.com; Jonathan Mahler, „New York Times”; Cameron Morfit, „Sports Illustrated”; Ian O’Connor, ESPN.com; Bill Pennington, „New York Times”; Bill Plaschke, „Los Angeles Times”; Rick Reilly, „Sports Illustrated”; Howard Richman, „Kansas City Star”; Mark Seal, „Vanity Fair”; Ed Sherman, „Chicago Tribune”; Alan Shipnuck, „Sports Illustrated”; Ron Sirak, Associated Press i Ronsirak.com; Gary Smith, „Sports Illustrated”; Howard Sounes, autor; Gary Van Sickle, „Sports Illustrated”; Dan Wetzel, Yahoo Sports; oraz Michael Wilbon, „Washington Post”.

Na koniec dziękujemy naszemu zespołowi redakcyjnemu, począwszy od agenta Richarda Pine’a, niezwykle inteligentnego i kreatywnego orędownika i jeszcze lepszego przyjaciela. Towarzyszył nam w każdym kroku tej pracy, od jej pomysłu po publikację. Dorothea Halliday wniosła niezastąpiony wkład w sposób opowiedzenia tej historii. Kelvin Bias przenikliwie sprawdzał zgodność tekstu z faktami. Nasz redaktor Jofie Ferrari-Adler dawał nam inteligentne, wnikliwe wskazówki pozwalające przekształcić tekst. Wspaniale pracowało się nam z naszym wydawcą Jonem Karpem oraz z kierownikiem adiustacji Jonathanem Evansem, a także całym zespołem Simon & Schuster, w tym z zastępczynią redaktora Julianną Haubner; zastępcą wydawcy Richardem Rhorerem; Larrym Hughesem, zastępcą dyrektora ds. reklamy; Daną Trocker, zastępcą dyrektora marketingu; dyrektorem zarządzającym Kristen Lemire; dyrektorem ds. produkcji Lisą Erwin; redaktorem ds. produkcji Samanthą Hoback; adiustatorem Benem Holmesem; indekserem Laurą Ogar; projektantem okładki Jackie Seowem; oraz Carly Loman, która sprawiła, że kartki tej książki przewraca się z taką przyjemnością.

Wydawca i tłumacz wydania polskiego serdecznie dziękują panu Oskarowi Zaborowskiemu za konsultację merytoryczną oraz przygotowanie słowniczka terminów golfowych.Nota od Autorów

Zdając relację z wypowiedzi Tigera, polegaliśmy na jego oświadczeniach ustnych – z konferencji prasowych, wywiadów albo podczas zawodów i innych nagranych wydarzeń – a także pisemnych, zwłaszcza pochodzących z książki The 1997 Masters: My Story. Korzystaliśmy także z wywiadów udzielonych przez dziesiątki osób, które wspominały bezpośrednie rozmowy z nim. Tam, gdzie przedstawialiśmy jego myśli, także opieraliśmy się na jego oświadczeniach ustnych i pisemnych, w których opowiadał o tym, co myślał. Przeprowadziliśmy też wywiady z osobami, z którymi Tiger dzielił się swoimi przemyśleniami.

Jeśli opisywaliśmy daną scenę, to przeprowadziliśmy wcześniej wywiad przynajmniej z jednym źródłem obecnym podczas jej rozgrywania albo posiadającym wiedzę z pierwszej ręki na temat tego, co się wydarzyło. Tam, gdzie odtwarzaliśmy dialogi, zawsze staraliśmy się przeprowadzić wywiad z co najmniej jedną osobą uczestniczącą w danej rozmowie, a o ile było to możliwe, wypytywaliśmy o nią także jej świadka. Ponadto wyciągaliśmy cytaty i dialogi z transkrypcji konferencji prasowych, rejestrów sądowych, oświadczeń składanych pod przysięgą, kartotek policyjnych, materiałów wideo oraz wcześniej publikowanych opracowań.

Jeśli w poniższych przypisach nie pojawia się odnośna adnotacja, bezpośrednie cytaty pochodzą z wywiadów prowadzonych przez autorów. Mniej więcej połowa osób udzielających nam wywiady poprosiła o zachowanie anonimowości. Pomimo że rzadko cytowaliśmy anonimowe źródła, to ich wkład okazał się bezcenny. Jesteśmy szczególnie wdzięczni tym autorom wykorzystanych przez nas wypowiedzi, którzy zgodzili się podać swoje nazwiska. Są to: Al Abrams, Charles Barkley, Sharon Begley, Marian Bergeson, Neal Boulton, Craig Bowen, dr Jay Brunza, Ann Burger, Brandel Chamblee, Norm Clarke, Chris Coen, Victor Conte, Jerry Courville, Athan Crist, Don Crosby, dr Eri Crum, Tom Cunneff, Brad L. Dalton, Joe DeBock, Maureen Decker, Kel Devlin, Jaime Diaz, Peter DiBari, Ryan Donovan, Barclay Douglas Jr, Walt Douglas, Rudy Duran, Diane Euler, John Feinstein, Ari Fleischer, Barry Frank, Paul Fregia, Deborah Ganley, Deb Gelman, Wally Goodman, Tom Graham, Dina Gravell, dr Gary Gray, Brian H. Greenspan, Joe Grohman, Hank Haney, Bill Harmon, Butch Harmon, Don Harris, Jim Harris, Bruce Heppler, Jim Hill, Lori Hintelmann, Mike Holder, Tommy Hudson, Roy S. Johnson, Fred Khalilian, Laurence Kirshbaum, Bill Knowles, Magdalena Kochanek, Chip Lange, Amber Lauria, David Lee, Shari Lesser-Wenk, Peggy Lewis, Karl Lund, Robert Lusetich, Megan Mahoney, Bart Mandell, Corey Martin, Paul Mason, Ed Mauro, Bob May, John McCormick, Pete McDaniel, John Merchant, dr Monica Meyer, Chris Mike, Julie Milton, Mike Mohler, Kim Montes, Candace Norton, Jeffrey Olgin, Alicia O’Meara, Mark O’Meara, dr Barak Ozgur, Rod Personius, Charles Pierce, Curt Pringle, dr Keith Pyne, T.R. Reinman, Jim Riswold, Jimmy Roberts, Bill Romanowski, Rick Ryan, Tim Sargent, Rick Schloss, Matt Schneider, Kristi Scott, Steve Scott, Mark Seal, Scott Seymour, Michael Shapiro, Ed Sherman, Alan Shipnuck, Doc Sims, Gary Smith, Ruben Smith, Howard Sounes, Grant Spaeth, Lori Spaeth, Leslie Spaulding, Ruth Streeter, John Strege, Herb Sugden, Diane Sullivan, Gary Sykes, Tom Tait, dr Richard Taite, Wright Thompson, Don Transeth, Brian Tucker, dr David Vail, Tom Wilson, Roy Wininger, Rick Wolff, Royce Woods, William Wuliger oraz Dennis Young.Przypisy

PROLOG

1. Główne źródła obejmują badania przeprowadzone przez autorów w Manhattan, w stanie Kansas, zwłaszcza na Sunrise Cemetery, oraz wywiady z Mikiem Mohlerem, Royce Woods, Wrightem Thompsonem i osobą z Manhattan Monuments. Opieraliśmy się też na dokumentach z przebiegu służby wojskowej Earla Woodsa, które otrzymaliśmy w National Personnel Records Center in St. Louis, Missouri (oficjalnym archiwum akt wojskowych) oraz dokumentach uzyskanych od Kansas State University i PGA Tour.

2. F. Litsky, Golf: Earl Woods, Tiger’s Father, Dies, „New York Times”, 4 V 2006.

3. G. Smith, The Chosen One, „Sports Illustrated”, XII 1996, s. 33.

4. Ibid., s. 197: konferencja prasowa Tigera Woodsa, Memorial Tournament, 1 VI 1999.

5. E. Woods, Playing Through: Straight Talk on Hard Work, Big Dreams, and Adventures with Tiger, New York: HarperCollins 1998, s. 1.

6. Program CBS z 13 IV 1997.

7. Sunset Cemetery Site Map, cityofmhk.maps.arcgis.com.

8. W. Thompson, The Secret History of Tiger Woods, „ESPN The Magazine”, 21 IV 2016.

9. Wywiad autorów z Mikiem Mohlerem.

10. Ibid.

11. T. Woods, The 1997 Masters: My Story, New York: Grand Central Publishing 2017, s. 179.

12. Wywiad autorów z bibliotekarką Western High School.ROZDZIAŁ 1: KONIEC

1. Główne źródła obejmują badania przeprowadzone w miejscowości Isleworth pod Windermere na Florydzie oraz w siedzibie policji drogowej Florida State Highway Patrol w Orlando; oraz wywiady z sierż. Kimem Montesem, Robertem Lusetichem, Steve’em Hellingiem, osobami pracującymi dla „National Enquirer” i mieszkańcami Isleworth. Opieraliśmy się także na raportach policyjnych Florida State Highway Patrol i archiwach miejskich Windermere, a także materiale fotograficznym i DVD udostępnionym przez władze.

2. Police report, Florida Highway Patrol, 27 XI 2009.

3. M. Callahan, The Night Tiger Woods Was Exposed as a Serial Cheater, „New York Post”, 24 X 2013.

4. Police report, Florida Highway Patrol.

5. Ibid.

6. Wywiady autorów z byłymi pracownikami „National Enquirer”. Rachel Uchitel odpowiedziała odmownie na prośbę o udzielenie komentarza.

7. „National Enquirer”, 28 XI 2009.

8. R. Lusetich, Unplayable: An Inside Account of Tiger’s Most Tumultuous Season, New York: Atria Books 2010, wersja e-book Kindle.

9. Callahan, The Night Tiger Woods Was Exposed as a Serial Cheater.

10. Ibid.

11. Lusetich, Unplayable. Według innej wersji, przedstawionej w Callahan, The Night Tiger Woods Was Exposed as a Serial Cheater, Elin powiedziała: „Wiedziałam, że to ty. Wiem wszystko”.

12. Callahan, The Night Tiger Woods Was Exposed as a Serial Cheater.

13. Ibid.

14. Konferencja prasowa Tigera Woodsa, Buick Open, 7 VIII 2002 („Osobą, której zawsze się bałem, była moja mama – powiedział Woods. – Jeśli nie powiedziałem przy mamie »proszę«, dostawałem lanie”).

15. S.L. Price, Tiger Rules, „Sports Illustrated”, 3 IV 2000.

16. G. Posner, Tiger’s Thanksgiving Mystery Solved, „Daily Beast”, 24 I 2010.

17. Florida Traffic Crash Report Narrative/Diagram, 27 XI 2009.

18. Incident form, Windermere Police Department, 27 XI 2009; oraz Police report Florida Highway Patrol.

19. Police report, Florida Highway Patrol.

20. Incident form, Windermere Police Department.

21. Police report, Florida Highway Patrol.O Autorach

Jeff Benedict i Armen Keteyian są autorami wydanego przez „New York Times” bestsellera The System: The Glory and Scandal of Big-Time College Football.

Benedict, piszący dodatki specjalne dla „Sports Illustrated”, jest autorem piętnastu wcześniej wydanych książek. Mieszka w stanie Connecticut.

Keteyian, reporter CBS News i długoletni korespondent programu 60 Minutes, został jedenastokrotnie wyróżniony nagrodą Emmy. Napisał dziesięć wcześniej wydanych książek i mieszka w stanach Connecticut oraz Kalifornia.„Próbowałem napisać o Tigerze od czasu, gdy był nastolatkiem. Sądziłem, że nie da się go poznać. Ta książka dowodzi, że się myliłem. Nareszcie mamy przed sobą Tigera Woodsa”.

Michael Bamberger, Sports Illustrated

„Dbając o przedstawienie najdrobniejszych szczegółów i zachowanie całkowitej bezstronności, Jeff Benedict i Armen Keteyian ukazują w swym niewiarygodnie ciekawym dziele istotę ludzką ukrytą za geniuszem golfa. Ta historia przeistoczenia się Tigera z pełnego determinacji cudownego dziecka w samotnego bohatera, a potem w upadłego celebrytę frapuje od pierwszej do ostatniej strony, a w wielu miejscach jest prawdziwie przejmująca”.

Jeffrey Toobin, prawnik, pisarz

„Czytając tę doskonałą biografię, czujemy zachwyt i szacunek dla rozwijającego się talentu Woodsa (...) Ta mocna książka przedstawia jego niemal mityczny wzlot i upadek. Ma moment obrotowy i prędkość, nawet wtedy, gdy wszystkie strzały Woodsa, na polu golfowym i poza nim, zaczynają zmierzać na manowce”.

Dwight Garner, NEW YORK TIMES

„Profesjonalnie wykonana, znakomicie zbalansowana biografia, której jedynym błędem może być jej pojawienie się o kilka rozdziałów za wcześnie”.

Giles Smith, THE TIMES

„Gdyby Król Lear dotyczył golfa, albo gdyby wielcy rosyjscy powieściopisarze skierowali swe spojrzenia na współczesne oczekiwania i sławę, ku najbardziej amerykańskim spośród wszystkich ojców i synów, powstałaby właśnie ta książka. Wzlot i upadek Tigera Woodsa na tych stronicach jest zarówno legendarny, jak przejmująco ludzki i mały”.

Wright Thompson, ESPN THE MAGAZINE

„Niezwykle ciekawa historia (...) autorzy napisali sagę, która zarazem jest mitem, dramatem Szekspira i powieścią Jackie Collins, doprawioną stylem ESPN (...) Benedict i Keteyian zabierają nas na szaloną wycieczkę biograficzną, dbając jednak o uczciwość i prawdę”.

Leigh Montville, Wall Street Journal

„Ambitny, pełnowymiarowy obraz najbardziej znanej postaci golfa (...) Największym osiągnięciem książki jest opis drogi Woodsa do tego, kim się stał – wyjątkowo utalentowanym, szeroko podziwianym sportowcem, ale także człowiekiem emocjonalnie zahamowanym przez rodziców. Książka zawiera świeże wiadomości dotyczące niemal każdego ważnego elementu historii Woodsa”.

Sam Weinman, GOLF DIGEST

„Portret bardziej kompletny od wszystkich, które wcześniej powstały”.

David Walsh, SUNDAY TIMES