Wdrażanie innowacji społecznych przez wiejskie organizacje pozarządowe i lokalne grupy działania - ebook

W monografii podjęto rzadko poruszaną w Polsce, a jednocześnie bardzo popularną w krajach zachodnich problematykę wdrażania innowacji społecznych. Na podstawie bogatego materiału empirycznego próbowano dociec, na czym polegają nietypowe praktyki rozwiązywania lokalnych problemów społecznych wdrażane przez wiejskie organizacje pozarządowe oraz lokalne grupy działania. Co może stymulować proces ich realizacji? Czy znacząca jest tutaj współpraca tych organizacji z innymi podmiotami i udział mieszkańców wsi w ich rozwiązywaniu? Jakie efekty przynoszą innowacje społeczne? Publikację kończą rekomendacje dotyczące wspierania innowacji społecznych sformułowane w odniesieniu do specyfiki wiejskich organizacji pozarządowych oraz stosunkowo nowych podmiotów wspomagających rozwój wsi, to jest lokalnych grup działania. Czytelnik odnajdzie w niej zarówno przegląd najnowszej literatury przedmiotu dotyczącej tego typu innowacji, problemową analizę efektów badań socjologicznych (prowadzonych z wykorzystaniem metody jakościowej i ilościowej), jak i inspiracje do podjęcia kolejnych analiz.

Wprowadzenie 7

Rozdział I. Innowacje społeczne w teorii i praktyce badawczej 11

1.1. Socjologiczne inspiracje koncepcji innowacji społecznych 11

1.2. Wykorzystanie teorii strukturacji Anthony’ego Giddensa w koncepcji wdrażania innowacji społecznych 15

1.3. Współczesne ujęcia definicyjne innowacji społecznych 20

1.4. Cechy i rodzaje innowacji społecznych 25

1.5. Czynniki wspierające wdrażanie innowacji społecznych 28

1.6. Metody i techniki badania innowacji społecznych 33

Rozdział II. Wiejscy aktorzy innowacji społecznych w Polsce 39

2.1. Instytucje publiczne na rzecz wdrażania innowacji społecznych 39

2.2. Wdrażanie innowacji społecznych przez organizacje pozarządowe 46

2.3. Doświadczenia lokalnych grup działania w realizacji innowacji społecznych 54

2.4. Spółdzielnie socjalne i innowacje społeczne 62

Rozdział III. Założenia metodologiczne badań 67

3.1. Cele analizy, postawione pytania oraz hipotezy badawcze 67

3.2. Metody i techniki badawcze oraz opracowanie pozyskanego materiału 71

3.3. Dobór prób 78

3.4. Charakterystyka badanych organizacji i reprezentujących je respondentów 81

Rozdział IV. Innowacje społeczne wdrażane przez wiejskie organizacje pozarządowe 87

4.1. Przykłady innowacji społecznych wdrażanych przez wiejskie NGOsy 87

4.1.1. Innowacje społeczne w obszarze edukacji i wychowania 88

4.1.2. Innowacje społeczne w obszarze rozwoju lokalnego 91

4.1.3. Innowacje społeczne w obszarze kultury i sztuki 95

4.1.4. Innowacje społeczne w obszarze usług socjalnych i pomocy społecznej 99

4.2. Monitoring, ewaluacja oraz upowszechnianie innowacji społecznych 106

4.3. Specyfika innowacji społecznych wdrażanych przez wiejskie NGOsy 109

4.4. Cechy organizacji pozarządowych jako potencjał wspierający innowacje społeczne 111

Rozdział V. Innowacje społeczne wdrażane przez lokalne grupy działania 123

5.1. Przykłady innowacji społecznych wdrażanych przez lokalne grupy działania 123

5.1.1. Kategorie problemów społecznych wyszczególnianych w dokumentach strategicznych lokalnych grup działania 123

5.1.2. Innowacje społeczne dotyczące bezrobocia, jego przyczyn i konsekwencji 126

5.1.3. Innowacje społeczne dotyczące problemu niskiej aktywności społecznej oraz słabej kondycji organizacji pozarządowych 134

5.1.4. Innowacje społeczne dotyczące dezintegracji więzi społecznych, zaniku tożsamości zbiorowej 139

5.2. Specyfika innowacji społecznych wdrażanych przez lokalne grupy działania 142

5.3. Cechy lokalnych grup działania jako potencjał wspierający innowacje społeczne 145

Zakończenie 153

Aneks 161

Informacja o indeksach dotyczących zbioru organizacji pozarządowych 161

Informacja o indeksach dotyczących zbioru lokalnych grup działania 170

Kwestionariusz wywiadu z przedstawicielami organizacji pozarządowych 177

Wykaz poszukiwanych informacji dotyczących wdrażania innowacji społecznych przez organizacje pozarządowe z gmin wiejskich 184

Kwestionariusz ankiety dla przedstawicieli LGD 185

Wykaz poszukiwanych informacji dotyczących wdrażania innowacji społecznych przez lokalne grupy działania 190

Wykaz problemów/wyzwań społeczno-ekonomicznych zidentyfikowanych w lokalnych strategiach rozwoju 191

Wykaz operacji własnych i projektów współpracy LGD 199

Bibliografia 203

Spis rysunków 225

Spis tabel 227

Od Redakcji 229