Wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników – perspektywa organizacji - ebook

Współczesne zmiany w relacji pracownik–organizacja sprawiają, że obecnie kwestie mobilności znajdują się w centrum zainteresowań teoretyków i praktyków gospodarczych. Podjęta w monografii problematyka ma istotne znaczenie dla tych organizacji, które są zorientowane na kreację pożądanego środowiska pracy i chcą wykorzystać posiadany potencjał pracowników w oparciu o świadome i celowe działania w ramach wewnętrznej mobilności. Działania te są przede wszystkim wynikiem aktywności organizacji ukierunkowanej na wdrożenie rozwiązań z tego obszaru.

Niniejsza książka zawiera autorską propozycję koncepcji funkcji i kluczowych rozwiązań organizacyjnych wewnętrznej mobilności. Dokonano w niej nie tylko ich opisu, ale również zaprezentowano możliwości ich kształtowania się na tle instrumentów zarządzania: struktury, strategii i procedur. Dodatkowo wskazano na sposób zarządzania procesem wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników.

Monografia posiada, oprócz walorów poznawczych, także wartość aplikacyjną. Opracowane narzędzie badawcze może służyć do diagnozy rzeczywistych funkcji wewnętrznej mobilności oraz stanowić katalog wytycznych dla organizacji, zorientowanej na efektywne wykorzystanie posiadanych kompetencji pracowników i na uniknięcie ich potencjalnego odejścia, w zakresie proponowanych im odpowiednich działań mobilnościowych.

Wstęp 11

Rozdział I. Mobilność pracowników – zagadnienia wprowadzające 21

1.1. Mobilność – interpretacja pojęcia 21

1.2. Interdyscyplinarne podejścia do opisu mobilności 25

1.2.1. Podejście socjologiczne 26

1.2.2. Podejście ekonomiczne 29

1.2.3. Podejście psychologiczne 34

1.2.4. Podejście w ramach nauk o zarządzaniu i jakości 37

1.3. Rodzaje mobilności 43

Rozdział II. Wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników w perspektywie teoretycznej 51

2.1. Istota i identyfikacja pojęcia wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 51

2.1.1. Dotychczasowy stan wiedzy – przegląd literatury 51

2.1.2. Mobilność pracowników na tle kategorii opisujących ruch w przestrzeni organizacyjnej 57

2.1.3. Pojęcie wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 60

2.2. Etapy wewnętrznej mobilności 64

2.3. Teoretyczne podstawy koncepcji funkcji wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników – kluczowe rozwiązania organizacyjne 67

2.3.1. Funkcja motywacyjna 70

2.3.2. Funkcja transferowa 73

2.3.3. Funkcja społeczna 77

2.3.4. Funkcja adaptacyjna 84

2.3.5. Autorskie podejście do opisu funkcji wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 91

2.4. Korzyści i koszty wewnątrzorganizacyjnej mobilności – optyka pracownika i organizacji 92

Rozdział III. Uwarunkowania wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników w organizacji 97

3.1. Wewnętrzna mobilność pracowników w świetle wybranych modeli 97

3.2. Czynniki indywidualne 104

3.2.1. Cechy demograficzne 105

3.2.2. Osobowość 107

3.2.3. Zaangażowanie i przywiązanie organizacyjne 110

3.2.4. Satysfakcja z pracy 112

3.2.5. Postrzeganie wsparcia społecznego 115

3.2.6. Aspiracje, oczekiwania i potrzeby rozwojowe jednostki 117

3.3. Czynniki organizacyjne 119

3.3.1. Strategia organizacyjna 120

3.3.2. Struktura organizacyjna 126

3.3.3. Procedury 130

3.3.4. Kultura organizacyjna 134

3.4. Czynniki środowiska zewnętrznego 136

3.5. Przegląd polskich i zagranicznych badań 141

Rozdział IV. Metodyka badania wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 145

4.1. Cele, założenia i hipotezy badawcze 145

4.2. Model badawczy 150

4.3. Metodyka i opis badań eksperckich 156

4.4. Metodyka badań ankietowych prowadzonych wśród badanych organizacji 170

4.5. Charakterystyka próby w badaniu ilościowym 176

4.6. Etapy postępowania badawczego 177

Rozdział V. Wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników w optyce badawczej 181

5.1. Wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników w opinii badanych organizacji 181

5.1.1. Stosowane rozwiązania funkcji wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 181

5.1.2. Proces wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 201

5.1.3. Procedury związane z wewnątrzorganizacyjną mobilnością pracowników 207

5.1.4. Strategiczne podejście do wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 219

5.1.5. Struktura organizacyjna a wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników 229

5.1.6. Charakter decyzji związany z realizacją wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników 234

5.1.7. Ocena czynników zewnętrznych i wewnętrznych determinujących wewnątrzorganizacyjną mobilność pracowników 238

5.1.8. Weryfikacja modelu badawczego 241

5.2. Podsumowanie i dyskusja wyników badań 249

Rozdział VI. Wewnątrzorganizacyjna mobilność pracowników – rekomendacje dla teorii i praktyki zarządzania 259

6.1. Autorska koncepcja zarządzania procesem wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników – założenia, charakterystyka, ograniczenia, implikacje praktyczne 259

6.2. Działania wspierające wykorzystanie rozwiązań funkcji wewnątrzorganizacyjnej mobilności pracowników we współczesnych organizacjach 266

Zakończenie 277

Bibliografia 281

Spis rysunków 303

Spis tabel 307

Załączniki 309

Aneks 323

Od Redakcji 341