Facebook - konwersja
Czytaj fragment
Pobierz fragment

Wychowujemy nastolatka - ebook

Wydawnictwo:
Tłumacz:
Seria:
Data wydania:
1 sierpnia 2012
Format ebooka:
EPUB
Format EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie. Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Produkt niedostępny.  Może zainteresuje Cię

Wychowujemy nastolatka - ebook

 

Poradnik pomaga rodzicom lepiej poznać swoje dorastające dziecko, zrozumieć jego świat i budować z nim bliskie relacje. Zawiera liczne wskazówki, które pozwolą na poprawienie komunikacji z nastolatkiem i pomogą przezwyciężyć problemy związane z jego dorastaniem.

Dlaczego poradnik trafia w SAMO SEDNO?

– pokazuje metody dobrej komunikacji i sprawdzone sposoby rozwiązywania konfliktów;

– uczy, jak zachować zdrowy rozsądek w ocenie zachowania nastolatków;

– radzi, jak nie przenosić na dziecko swoich problemów i niespełnionych ambicji.

O autorce:

Suzie Hayman – jest terapeutką rodzinną z wieloletnim doświadczeniem oraz autorką kilkudziesięciu książek. Udziela porad w programach telewizyjnych, na łamach czasopism i na swojej stronie internetowej.

 

Więcej informacji: www.SamoSedno.com.pl

Samo Sedno to seria nowoczesnych poradników, które trafiają w samo sedno, czyli opisują esencję danego zagadnienia zrozumiale, praktycznie i konkretnie.

 

Kategoria: Poradniki
Zabezpieczenie: Watermark
Watermark
Watermarkowanie polega na znakowaniu plików wewnątrz treści, dzięki czemu możliwe jest rozpoznanie unikatowej licencji transakcyjnej Użytkownika. E-książki zabezpieczone watermarkiem można odczytywać na wszystkich urządzeniach odtwarzających wybrany format (czytniki, tablety, smartfony). Nie ma również ograniczeń liczby licencji oraz istnieje możliwość swobodnego przenoszenia plików między urządzeniami. Pliki z watermarkiem są kompatybilne z popularnymi programami do odczytywania ebooków, jak np. Calibre oraz aplikacjami na urządzenia mobilne na takie platformy jak iOS oraz Android.
ISBN: 978-83-7788-156-9
Rozmiar pliku: 1,2 MB

FRAGMENT KSIĄŻKI

Wstęp

„Każdy mały kociak zamieni się z czasem w wielkiego kocura”.

Ogden Nash

„Dwie rzeczy są w życiu pewne: śmierć i podatki” – powiedział niegdyś Benjamin Franklin. Nie można mu jednak przyznać całkowitej racji. Trzecią pewną rzeczą jest to, że każde dziecko stanie się kiedyś nastolatkiem. Czasy, kiedy w całym domu unosił się zapach mleka dla niemowląt, odejdą w niepamięć, a zamiast okrzyków radości i zadowolenia usłyszysz tylko pogardliwe: „Ale maaaaaaamo/taaaaaaato!”. Wydaje się, że w ciągu jednej nocy słodko brzmiące „kocham cię” zmienia się w zawistne „nienawidzę cię – rujnujesz mi życie!”. Przestajesz być tym, kto zna odpowiedzi na wszystkie pytania i umie rozwiązać każdy problem; twoje dziecko zaczyna cię teraz postrzegać jako osobę, która nic nie wie i „potrafi tylko rozkazywać”.

Nurtują cię pytania:

• co się stało?

• czy ni stąd, ni zowąd stałeś się okropnym rodzicem najbardziej niezdyscyplinowanego nastolatka na świecie?

• czy wszystko jest już stracone?

• dlaczego twój nastolatek zachowuje się w taki, a nie inny sposób?

• co tak naprawdę dzieje się z twoim dzieckiem?

• jak mu pomóc i nie stracić autorytetu?

Powodem konfliktów jest najczęściej fakt, że nastolatek chce jak najszybciej stanąć na własnych nogach. Musi on najpierw dobrze poznać własne potrzeby i odnaleźć swoją nową tożsamość, dzięki której raz na zawsze przestanie być dzieckiem. Kilkunastolatek to kandydat na dorosłego – powinien już samodzielnie walczyć z trudnościami i rozwiązywać swoje problemy. Dlatego też tak często towarzyszy mu potrzeba, by odseparować się od rodziców, ustanowić widoczną granicę i móc śmiało powiedzieć: „To jesteście wy, a to jestem ja. Nie gramy już w tej samej drużynie”. Granica ta jest dla niego czymś niezbędnym, nawet jeśli w gruncie rzeczy doskonale wie, że sprawia ci ból. Nie oznacza to oczywiście, że przez resztę życia będzie cię nienawidził i postępował wbrew tobie. Młody człowiek potrzebuje po prostu dużo czasu, by przygotować się do nowej roli dorosłego.

Niniejsza książka pomoże ci lepiej poznać twoje dziecko oraz przygotować się na ewentualne problemy związane z jego dorastaniem.

Znajdziesz tutaj również wiele przydatnych porad, dowiesz się m.in.:

• jak okazać troskę, a jednocześnie nie kontrolować za wszelką cenę;

• jak mądrze oceniać, który problem jest poważniejszy, i nie reagować tak samo np. na zbyt głośną muzykę oraz palenie papierosów;

• jak wykryć prawdziwe przyczyny zachowania nastolatka;

• jak zachować zdrowy rozsądek i nie brać na poważnie wszystkiego, co mówi nastolatek;

• jakich słów się wystrzegać, by nie zaognić sytuacji;

• jak skutecznie wykorzystać własne doświadczenia z dzieciństwa i okresu dorastania;

• jak nie przekładać problemów osobistych i zawodowych na życie rodzinne;

• jak nie wykorzystywać dziecka do realizacji swoich niespełnionych ambicji;

• jak dbać o siebie i prosić o pomoc, gdy jest potrzebna.

Pamiętaj, że przezorny zawsze ubezpieczony – wykorzystaj informacje zawarte w niniejszym poradniku, a mniej sytuacji nieprzyjemnie cię zaskoczy. Książka niech będzie dla ciebie wsparciem i pomocą w trudnym procesie wychowania, w którym chodzi o to, by dobrze się rozumieć i budować bliskie relacje. By nauczyć się wspólnie działać, a nie tylko reagować.Rozdział 1. Czas na zmiany

Z tego rozdziału dowiesz się:

• jakie zmiany fizyczne poprzedzają okres dojrzewania i mu towarzyszą;

• jakie zmiany psychiczne i emocjonalne są związane z okresem dojrzewania;

• jakich zmian w zachowaniu dziecka możesz się spodziewać.

Rozwój fizyczny

Dorastanie to okres ciągłych zmian. Dzieci rosną – w mgnieniu oka niewinny bobas zamienia się w silnego niemowlaka – i kiedy postawisz obok siebie fotografie z różnych okresów życia swojej pociechy, zauważysz wyraźną różnicę. Zmiany fizyczne, które zachodzą podczas dzieciństwa, mają się jednak nijak do tych z okresu dojrzewania. Zmienia się wówczas nie tylko fizyczność młodego człowieka, lecz także jego mentalność, emocjonalność oraz stosunek do innych ludzi. W tej części postaramy się omówić charakter tych zmian. Podpowiemy również, co mogą zrobić rodzice, aby lepiej zrozumieć swoje dziecko i pomóc mu przetrwać ten trudny okres, jakim jest pokwitanie.

Symptomem kojarzonym najczęściej z wiekiem dojrzewania są zazwyczaj zmiany fizyczne, których się obawiamy, gdy dziecko zaczyna dorastać. Oczekiwanie na te zmiany budzi wiele różnych emocji, zarówno u rodziców, jak i samych nastolatków. Z jednej strony młody człowiek może się czuć zaniepokojony czy zawstydzony, czasem nawet pełen strachu o to, jak wpłyną one na jego wygląd. Z drugiej zaś strony może on oczekiwać ich z niecierpliwością, dopatrując się w nich choćby najmniejszych oznak wkraczania w dorosłość. Rodzicom także może doskwierać pewien niepokój, uczucie strachu i oczekiwania.

Rzeczywiste zmiany fizyczne a sposób, w jaki reaguje na nie młody człowiek, to dwie różne sprawy. To, co dla jednego nastolatka może być powodem do szczęścia związanego z rozpoczęciem nowego etapu w życiu, drugiemu może się kojarzyć z poczuciem straty. Bycie nastolatkiem oznacza wzięcie na siebie pewnej odpowiedzialności, wejście na nową ścieżkę prowadzącą ku upragnionej dorosłości. Świadczy to o tym, że kilkunastolatek przestaje być już dzieckiem, którym trzeba się opiekować i które nie jest świadome tego, co się z nim dzieje.

Jaką rolę odgrywają rodzice?

Jak w tym wszystkim odnajdują się rodzice? W dzisiejszych czasach w szkołach rozmawia się o wiele więcej na temat wieku dojrzewania i wychowania seksualnego niż jeszcze kilka czy kilkanaście lat temu. Niektórzy rodzice uważają, że wiedza w tym zakresie, jaką dziecko zdobywa w szkole, jest całkowicie wystarczająca, inni zaś wolą samodzielnie edukować nastolatka. Ani brytyjskie, ani amerykańskie szkoły nie są szczególnie otwarte na innowacje w tej dziedzinie, choć w Wielkiej Brytanii sytuacja powoli się zmienia. W Polsce edukacja w ramach wychowania do życia w rodzinie rozpoczyna się na poziomie szkoły podstawowej. Zajęć takich jest jednak zbyt mało, odbywają się zbyt późno i tak naprawdę niewiele wnoszą.

Nastolatki potrzebują niezbędnej wiedzy z zakresu edukacji seksualnej. Co więcej, muszą mieć całkowitą pewność, że mogą śmiało rozmawiać na temat swojego dojrzewania i prosić o niezbędną pomoc. Nauczyciele i rodzice są tymczasem przerażeni na myśl o tym, że mogłoby to spowodować lawinę pytań, na które być może nie umieliby odpowiedzieć, i dlatego zwykle unikają podobnych sytuacji.

Czy nastolatki boją się rozmawiać z rodzicami na temat fizyczności?

Rodzice niechętnie rozmawiają z dziećmi na temat zmian fizycznych zachodzących w okresie dojrzewania, gdyż z góry zakładają, że w odpowiedzi usłyszą tylko klasyczne „Dajcie spokój, wszystko już przecież wiem” (wypowiedziane ze złością, przewróconymi oczyma i lekkim zażenowaniem). Początkowo możesz spotkać się właśnie z taką reakcją, ale nie należy się tym szczególnie zrażać. Doświadczenie pokazuje, że nastolatki lubią rozmawiać ze swoimi rodzicami, i twoje dziecko także liczy na twoją otwartość. Nawet jeśli twierdzi, że o „tych rzeczach” wie już wszystko, to i tak znajdzie się zawsze kilka pytań, na które chciałoby uzyskać odpowiedź.

Czy samo rozmawianie o seksie może sprawić, że nastolatek zechce eksperymentować?

Nie ma żadnych przesłanek wskazujących na to, że samo rozmawianie o seksie będzie miało jakiś negatywny wpływ na twoje dziecko. Wiele dowodów wskazuje na coś zupełnie przeciwnego; w krajach takich jak Holandia czy Szwecja, gdzie kładzie się duży nacisk na edukację seksualną młodzieży, odsetek ciąż u nieletnich jest o wiele mniejszy niż w Wielkiej Brytanii czy USA. Co więcej, tamtejsze nastolatki znacznie później decydują się na rozpoczęcie życia seksualnego.

Jaka powinna być wiedza rodziców?

Nie musisz być wykładowcą uniwersyteckim, nauczycielem czy lekarzem. Nie musisz też znać każdego najmniejszego szczegółu na temat dojrzewania, aby pomóc synowi lub córce przejść przez ten trudny okres. Jako rodzic potrzebujesz jedynie pewności siebie i odwagi, dzięki którym będziesz mógł śmiało powiedzieć: „Nie wiem, ale może wspólnie spróbujemy znaleźć odpowiedź na to pytanie?”.

Należy pamiętać, że najbardziej istotną dla nastolatka kwestią są odczucia, które towarzyszą mu w obliczu zachodzących w jego życiu zmian. Wychowanie seksualne młodego człowieka opiera się w głównej mierze na zbieraniu nowych doświadczeń, wyciąganiu z nich odpowiednich wniosków i wyrabianiu sobie własnej opinii na dany temat.

Twoje dziecko powinno być pewne, że zawsze może zadawać ci pytania, a ty nie odprawisz go z kwitkiem, kłamiąc, zmieniając temat czy karcąc za to, że jest zbyt ciekawskie. Nastolatkowi nie przyjdzie nawet do głowy, że unikasz tematu, bo jesteś zbyt wstydliwy lub boisz się wyjść na kompletnego ignoranta. Prędzej zacznie uważać, że zadawanie takich pytań jest po prostu nie na miejscu, i będzie czuł się winny bądź nawet upokorzony. Wcześniej czy później przestanie zwracać się do ciebie o radę. Nie oznacza to oczywiście, że odpowiedzi na wszystkie pytania znajdą się same. Jeśli młody człowiek zwróci się do kompetentnego nauczyciela lub sięgnie po specjalistyczne książki czy magazyny dotyczące nurtujących go tematów, najprawdopodobniej znajdzie to, czego szukał. Niestety, źródłem informacji mogą być dla niego także koledzy z podwórka, którzy zwykle nie mogą popisać się większą wiedzą, lub media specjalizujące się w skandalach obyczajowych i seksualnych z udziałem gwiazd show-businessu, nie wspominając o stronach pornograficznych w Internecie.

Co nastolatek chciałby usłyszeć od swojego rodzica?

Dla każdego nastolatka niezwykle istotną kwestią są zmiany, które zachodzą lub dopiero pojawią się w jego życiu. Przypomnij sobie własne doświadczenia z czasów młodości. Czego się obawiałeś? W jaki sposób zmieniało się twoje ciało? Warto byłoby również odświeżyć wiedzę na temat wybranych zagadnień związanych z okresem pokwitania (więcej informacji znajdziesz w » „ Przygotuj się na zmiany”).

W tym trudnym dla nastolatka okresie bardzo ważne jest, abyś umiał zaakceptować jego nieco skomplikowaną naturę. Młodym ludziom bardzo często towarzyszy uczucie braku kontroli – nad własnym życiem, rodziną i relacjami z innymi. Częściowo wiąże się to z faktem, że tracą także kontrolę nad własnym ciałem. Być może dlatego filmy o zombie i uprowadzeniach przez UFO cieszą się tak wielką popularnością wśród młodzieży.

Wskazówka

Traktowanie nastolatka jak równego sobie jest najlepszym sposobem, by wzbudzić w nim zaufanie i zachęcić do rozmowy. Nie oznacza to jednak, że możesz traktować go jak najlepszego kumpla. Nastolatki wybierają sobie przyjaciół w swoim wieku, a od ciebie oczekują umiejętności uważnego słuchania bez uciekania się do zbędnej krytyki czy osądów. Nie jest to jednak łatwym zadaniem, gdyż większość rodziców jest przyzwyczajona do ciągłego potępiania różnych zachowań i postaw dzieci. Takie podejście nie sprzyja prawidłowemu rozwojowi nastolatka.

Nastolatki bywają egocentryczne

Nastolatki oczekują również zrozumienia i akceptacji dla ich często irytującego zapatrzenia w siebie. Większość ludzi w tym wieku staje się często niezwykle zaabsorbowana sobą i swoim wyglądem. Godzinami potrafią wpatrywać się w łazienkowe lustro, pisać pamiętnik lub bloga. Tym sposobem odkrywają rzeczy, na które wcześniej nie zwróciliby większej uwagi. Młodzi ludzie są z natury niezwykle przewrażliwieni na punkcie swojego wyglądu, dostrzegają każdą, nawet najmniejszą niedoskonałość. Tkwią w przekonaniu, że cały świat kręci się wokół nich, dlatego z takim przejęciem podchodzą do każdej sprawy, często bujają w obłokach i mają huśtawkę nastrojów. Zawsze, kiedy wpatrujemy się intensywnie we własne oblicze, odnajdziemy coś, czego wcześniej nie dostrzegaliśmy; w taki sposób działa właśnie ludzka natura – uwielbiamy stwarzać problemy z niczego. Nie zdziw się więc, jeśli któregoś dnia twój nastolatek zacznie podejrzewać, że ma raka, guza mózgu czy jakąś inną nieuleczalną chorobę. Teraz może ci się to wydawać absurdalne, lecz dla młodego człowieka jest to naprawdę olbrzymi problem i powód do zmartwień.

Wskazówka

Rodzice, którzy rozumieją, przez co przechodzi nastolatek, są dla dziecka olbrzymim wsparciem. Kiedy przypomnisz sobie czasy swojej młodości, z pewnością dostrzeżesz, że trapiły cię te same problemy i miałeś takie same potrzeby. Używanie w rozmowie zdań typu „Pamiętam, kiedy...” może się okazać bardzo pomocne. Zachowaj jednak ostrożność. Wiesz dobrze, jak bardzo denerwujące potrafi być ciągłe wtrącanie się komuś w zdanie z tekstami typu: „I ty to nazywasz problemem? Ja w twoim wieku...”. Dzielenie się z kimś doświadczeniem może być bardzo pouczające, ale i szkodliwe, jeśli robi się to nieumiejętnie.

Sekret tkwi w tym, aby zawsze mieć pod ręką miłe słowo i wiedzieć, kiedy można je komuś podarować. Twój nastolatek wcale nie chce, abyś prawił mu morały czy bezsensownie zgadywał, jak się czuje. Zadawaj pytania otwarte, czyli takie, na które nie można odpowiedzieć zwyczajnie „tak” lub „nie” (np. „Wszystko u ciebie w porządku?”). Zamiast tego spróbuj powiedzieć: „Wyglądasz na smutnego. Może opowiesz mi, co się stało...”.

W takich przypadkach bardzo pomocne mogą się okazać książki, ulotki oraz strony internetowe, na które możesz się powołać, udowadniając przy okazji, że faktycznie interesują cię problemy twojego dziecka.

Przygotuj się na zmiany

Miesiączka oraz tzw. mokre sny to zmiany najbardziej charakterystyczne dla wieku dojrzewania, o których powinno się mówić zarówno w szkole, jak i w domu. Niemniej w funkcjonowaniu kilkunastolatka zachodzi jeszcze wiele mniejszych zmian, o których często zapominamy, a które w dużym stopniu warunkują to, w jaki sposób przeżywa on trudny okres adolescencji. Wielu młodych ludzi nie jest świadomych tego, jak szybko i w jak dużym stopniu zmieni się ich wygląd fizyczny. Listy, które pojawiają się w czasopismach dla młodzieży, oraz apele lekarzy jednoznacznie potwierdzają tę tezę. Niejeden młody człowiek budzi się pewnego ranka i ze zdziwieniem zauważa, że jego szczupłe, zadbane i wysportowane dotąd ciało zmieniło się nagle w cielsko grubego, spoconego, owłosionego i brzydko pachnącego potwora.

Na czym dokładnie polega proces dojrzewania? Zazwyczaj utożsamiamy go z bardzo specyficznym etapem w naszym życiu: dla dziewcząt oznacza on pierwszą miesiączkę, dla chłopców natomiast mutację głosu i pierwsze sny erotyczne. Dojrzewanie to jednak długi okres i tak zasadnicze zmiany mogą pojawić się nawet kilka lat po jego rozpoczęciu. W przypadku dziewcząt proces ten zaczyna się zazwyczaj między 10 a 11 rokiem życia, u chłopców zaś w wieku 11 bądź 12 lat. Nie ma jednak co do tego określonej zasady: w przypadku obydwu płci dojrzewanie może się rozpocząć nawet rok wcześniej lub później.

Zmiany zachodzące w funkcjonowaniu chłopców i dziewcząt mają podobny charakter – między ciałami kobiety i mężczyzny jest więcej cech wspólnych niż różnic. Ważne jest, aby pamiętali o tym także rodzice. Nawet jeśli wychowujesz same córki bądź synów, rozmowa o zmianach fizycznych zachodzących u płci przeciwnej może przynieść bardzo pozytywne rezultaty.

Pierwsze oznaki dojrzewania

Jak rozpoznać, że dziecko dojrzewa? W przypadku dziewcząt charakterystyczny jest szybki wzrost oraz pojawienie się zarysu piersi. Ich sutki powiększają się i stają się ciemniejsze. Niebawem wykształci się u nich wyraźnie widoczny biust.

W przypadku chłopców pierwszym wyraźnym sygnałem jest pojawienie się zarostu oraz intensywny wzrost. W ciągu miesiąca nastolatek może urosnąć nawet o dwa i pół centymetra, przewyższając niekiedy swoich rodziców.

Dlaczego nastolatki są tak niezdarne?

Intensywny wzrost może sprawić, że nastolatek stanie się bardzo niezdarny. Istnieją dwa główne powody tych zmian. Pierwszym z nich jest szybki rozrost wszystkich partii ciała, a zwłaszcza dolnych i górnych kończyn. Dlatego też wykonywanie zwykłych, codziennych czynności, takich jak utrzymanie w dłoniach szklanki czy sztućca, staje się w pewien sposób utrudnione, gdyż mózg nie nadąża za tempem zachodzących zmian. Każdy nastolatek musi przyzwyczaić się do swojego „nowego ciała”, co jest niełatwym zadaniem.

Młody człowiek może po prostu wstydzić się swojego „nowego ciała”, jeśli wygląda zbyt dojrzale lub zbyt młodo jak na swój wiek, co może być powodem wielu nieprzyjemnych sytuacji i upokorzeń. Starając się ukryć zbyt duży biust, nastoletnie dziewczyny decydują się np. na noszenie płaszczy lub grubych swetrów nawet w lecie. To samo dotyczy również chłopców, którzy starają się ukrywać wszelkie oznaki odmienności, takie jak zbyt chude ramiona czy za mało owłosione nogi.

Ciągła krytyka i zwracanie uwagi mogą wzbudzić w nastolatku podejrzenie, że wszyscy go nieustannie obserwują, co wprawia go w jeszcze większe kompleksy. Tymczasem żadna krytyka nie sprawi, że jego działania będą bardziej rozważne, lecz utwierdzi go tylko w przeświadczeniu, że nie warto się starać, gdyż wysiłki i tak nie zostaną docenione.

Przyrost wagi

Nagły przyrost wagi jest kolejną wczesną oznaką wkraczania w wiek dojrzewania. Zarówno chłopcy, jak i dziewczęta zauważają, że ich sylwetka nieustannie się zmienia. U dziewcząt biodra stają się szersze, a uda bardziej zaokrąglone (co związane jest z przyrostem tkanki tłuszczowej). Twarz nabiera pełnego kształtu, a głos staje się nieco cieńszy.

U chłopców obserwujemy natomiast szybki rozrost ramion oraz mięśni, które stają się dodatkowo twardsze. Mutacja głosu zachodzi zazwyczaj dopiero pod koniec okresu pokwitania, kiedy jabłko Adama jest odpowiednio wykształcone. Pojawia się ona mniej więcej w tym samym czasie co pierwszy widoczny zarost. Zmiana barwy głosu ujawnia się zwłaszcza wtedy, kiedy w grę wchodzą silne emocje, takie jak radość lub złość.

Podobnie jak w przypadku dziewcząt, sutki chłopców zaczną się powiększać i zmieniać barwę na nieco ciemniejszą. Ta nagła zmiana w wyglądzie wywołuje bardzo często uczucie wstydu i zażenowania, gdyż chłopcy są przekonani, że powiększenie się biustu występuje tylko i wyłącznie u kobiet. Proces ten jest jednak całkowicie naturalny i fachowo określany terminem ginekomastia. Powiększanie się piersi nie oznacza oczywiście, że chłopiec zamienia się w kobietę lub cierpi na jakieś zaburzenia. Zazwyczaj proces ten ustępuje po kilku miesiącach, choć zdarza się, że trwa nawet od 12 do 18 miesięcy.

„Dziecięca pulchność”

Dziewczęta są z natury bardzo wyczulone na konieczność zachowania odpowiedniej wagi. W naszym społeczeństwie przyjęło się, że bycie szczupłym jest równoznaczne z atrakcyjnością fizyczną. Już od najmłodszych lat dziewczęta są bardzo zaniepokojone, kiedy zaczynają przybierać na wadze. Może kiedy sam byłeś nastolatkiem, powtarzano ci, że nie warto przejmować się zbędnymi kilogramami, gdyż rosnąc, nieustannie chudniesz. Dziś zapewne nie brzmi to już tak przekonywająco. Czy to oznacza, że twoi rodzice zupełnie nie rozumieli, przez co przechodziłeś, będąc nastolatkiem? Zapewnianie, że w lekkiej nadwadze nie ma niczego złego, nie przekona raczej młodej osoby, której potrzeba przede wszystkim akceptacji ze strony rówieśników i bliskich.

Być może warto spojrzeć na ten problem z nieco innej perspektywy. W warstwie podskórnej u dorosłej kobiety znajduje się więcej tłuszczu niż u dorosłego mężczyzny czy dziecka. Jest to uwarunkowane biologicznie. Natura zadbała o to, aby matka mogła wykarmić swoje nowo narodzone dziecko, nawet gdy doskwiera jej głód. Wyjaśnia to również, dlaczego kobiety są bardziej wytrzymałe od mężczyzn. Mężczyźni są z natury szybsi i silniejsi, ale w pieszym wyścigu na 80 km nie mieliby z kobietą żadnych szans. Przekazanie tej wiedzy dorastającej nastolatce byłoby zapewne dla niej dużym wsparciem w oczekiwaniu na to, aż jej ciało poradzi sobie z nadmiarem zgromadzonego tłuszczu.

Jak zachęcić nastolatka do zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej?

Okres dojrzewania to doskonała okazja, aby zachęcić całą rodzinę do przejścia na zdrowszą dietę i do większej aktywności fizycznej. Dzieciom borykającym się z nadwagą bardzo trudno jest schudnąć i budowa ich ciała nie zmienia się nawet wówczas, gdy są już dorosłymi ludzmi. Szkoły starają się walczyć z problemem młodzieży, która uprawia coraz mniej sportu i coraz gorzej się odżywia. Promowanie zdrowego żywienia i aktywnego trybu życia przez szkołę może być jednak niewystarczające, w wielu domach bowiem nie przykłada się do tych kwestii większej wagi. Przejście na zdrową dietę może być doskonałą okazją do zmiany stylu życia nie tylko dla nastolatka, lecz także całej rodziny. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w » rozdziale siódmym.

Wskazówka

Wychowując nastolatka, musisz być pewien, że swoim postępowaniem dajesz mu przykład, jak zachować się w różnych sytuacjach życiowych. Jeśli któreś z rodziców dopuszcza się zdrady, może to oddziałać na nastolatka demoralizująco. Być może błędnie zinterpretuje takie zachowanie, dojdzie do wniosku, że uprawianie seksu nie jest niczym zdrożnym: „Jeśli ty mogłeś sobie na to pozwolić, to nie powinieneś zabraniać tego mnie”. Niewłaściwym pomysłem jest też prawienie morałów na temat szkodliwości uzależnień, podczas gdy sam masz problemy z rzuceniem palenia czy alkoholem. Wychowywanie nastolatka to dobra okazja, aby przemyśleć swój stosunek do pewnych kwestii. Warto jest też dyskutować o tym z dzieckiem, aby pokazać mu, jak bardzo je szanujesz i że zależy ci na jego szczęściu. Możesz np. porozmawiać z nim wprost o różnych aspektach życia seksualnego, tak jak twoi rodzice rozmawiali niegdyś z tobą, bez względu na to, czy zastosowałeś się do ich rad, czy nie. Jeśli sam zdecydowałeś się uprawiać seks przedmałżeński i uważasz to za błąd, którego twój syn czy córka nie powinni popełniać, powinieneś ich przed tym ustrzec. Możesz np. powiedzieć, że miłość powinno się uprawiać z osobą, którą kochamy i która również darzy nas uczuciem. Nawet jeśli sam popełniłeś w życiu pewne błędy, dziecko na pewno doceni twoją szczerość i z pewnością wysłucha cię z większą uwagą.

Skóra i włosy

W okresie dojrzewania zmienia się także wygląd i szorstkość skóry. Skóra, która dotąd przypominała w dotyku delikatny meszek, ciemnieje i staje się bardziej chropawa. Owłosienie pojawia się głównie pod pachami, w okolicach narządów rozrodczych oraz na udach, nogach i ramionach. Bez względu na płeć włosy zaczynają rosnąć także na twarzy, klatce piersiowej oraz wokół sutków.

Intensywność owłosienia zależy głównie od przynależności do grupy etnicznej oraz indywidualnych czynników. Ludzie mieszkający w krajach położonych w rejonie Morza Śródziemnego czy w Azji lub mający żydowskie korzenie cechują się bujniejszym owłosieniem głowy niż np. przedstawiciele rasy negroidalnej czy kaukaskiej.

Owłosienie ciała jest jedną z niewielu cech, które bardzo wyraźnie wskazują na różnice między kobietą i mężczyzną. Utożsamiane jest zazwyczaj z męskością i u kobiety traktowane jako coś nienaturalnego. Zarost pod pachami czy w okolicach narządów rozrodczych kobiety budzi niekiedy pewien niesmak. Włosy na twarzy, plecach, pośladkach, nogach czy piersiach są często także postrzegane jako pewne odstępstwo od normy.

Dziewczęta, które borykają się z problemem nadmiernego owłosienia, są bardzo skrępowane, kiedy przychodzi im rozebrać się w obecności przyjaciół, rodziny czy lekarza; co więcej, są przekonane, że dzieje się z nimi coś niedobrego – zwłaszcza jeśli ich przyjaciele nie mają podobnych problemów.

Chłopcy reagują na pojawienie się owłosienia w zupełnie inny sposób: są dumni, kiedy ich twarz pokrywa się prawdziwie męskim zarostem, lub bardzo skrępowani, kiedy jest on ledwo widoczny.
mniej..

BESTSELLERY

Kategorie: