Zabawy wierszem i prozą. Tom 1 - ebook

DO JA­ŚNIE OŚWIE­CO­NE­GO XIĘ­CIA. ADA­MA CZAR­TO­RY­SKIE­GO FELD­MAR­SZAŁ­KA WOYSK CE­SAR­SKO-AU­STRY­AC­KICH. GE­NE­RA­ŁA ZIEM PO­DOL­SKICH, KA­WA­LE­RA ROŻ­NYCH OR­DE­RÓW, i t… d.

Tu miesz­ka­ią z cnot tyl­ko, tym po­dob­ni wie­le

I Bó­stwa i ludz­ko­ści obo­ie Czci­cie­le.

Sty­me­na wstę­gą z Wu­iem Sio­strzan­ka złą­czo­na,

Dwie ga­łąz­ki wy­ni­kłe z szcze­pu Ja­gie­lo­na (1)

W prze­ślicz­nem miey­scu, na­tu­ry i sztu­ki

Wzno­si się pa­ląc, (Dom miesz­ka­nia) cno­ty,

Przy­by­tek cli wały, gu­stu i na­uki;

Gdzie swo­ią ludz­kość roz­krze­wia przy­mio­ty.

–- (1) z Wier­szów Trem­bec­kie­go.

Tam wart­kim pę­dem Wi­sła nurt uno­si

Ozdob­ny pa­lac ogro­dem i ga­iem,

Dzie­dzic pierw­sze­go Oyca Imie nosi:

Na­zwać to miey­sce moż­na ziem­skim Ra­iem.

Wi­dzieć się daie na roz­le­głey gó­rze

Ogród ob­ji­ty w kwia­ty, w drze­wa, pło­dy,

Przy­pa­tru­jąc się tam sztu­ka na­tu­rze,

Ta­kie dziel­no­ści swey czy­ni wy­wo­dy.

"Na­tu­ro! nie­tknę ia two­ich da­rów

I nie­śmiem two­ich pięk­no­ści ga­sić,

Tyś peł­na cu­dów, ia, oczu cza­rów.

Ja na­wet umiem cie­bie ukra­sić.

Nie twem iest dzie­łem ta krę­ta ścież­ka,

Gdzie ślicz­na róża kwia­tów Kró­lo­wa

W mi­tem ustro­niu spo­koy­nie miesz­ka,

Przed sztur­mem wia­trów w pącz­ki się cho­wa.

Nie two­ią spra­wą kwia­ty roz­licz­na

Ręką sa­dzo­ne Bo­gi­ni Flo­ry,

W jey wi­ry­da­rza, li­liie mlicz­ne

I róż­nych kwia­tów żywe ko­lo­ry.

Ty cuda ro­bisz, a ia cza­ru­ię.

Sta­wiam ko­lo­sy, pysz­ne struk­tu­ry,

Na­tu­ra cie­bie, i czas ze­psu­ie,

Lecz ón nie­śmie tknąć w ni­czym na­tu­ry.

Ja drze­wom daię owoc i ple­mie,

Drze­wo, co w moim ro­śnie ogro­dzie,

Swo­im owo­cem ob­da­rza zie­mię,

Słu­ży ozdo­bie oraz wy­go­dzie.

Ro­sną mą ręką drze­wa za­sia­ne,

Wie­lu za­dzi­wiam, choć cza­sem na­gan

Sztu­ka, te lep­sze co okrze­sa­ne

Ja cię we wszyst­kim sobą wspo­ma­ga­ni

Ty sie­iesz, a ia wsz­cze­piam ga­łąz­ki,

Ręka ma inną im po­stać data,

Ode­mnie bio­rą inne za­wiąz­ki,

I nie to ro­dzą cos im ka­za­ła,

Cza­sem w dzia­ła­niu okrut­ną by­wam,

Wy­rzu­cam twe­go za­sia­nia klo­ce,

Z in­nych wnętrz­no­ści twe wy­po­ry­wam.

I przy­iem­niey­sze daią owo­ce.

Ja wkształt ozdob­ny drze­wa ukła­dam,

Przy­iem­ne z onych Chłod­ni­ki ro­bię,

Od­mła­dzam drze­wa i tobą wła­dam,

Mło­de do mo­iey woli spo­so­bię,

Pod moią ręką drze­wo wzrost bie­rze,

Moie z dzi­ko­ści krze­szą go noże,

Je­śli owo­ców nie­da w of­fie­rze,

Przy­naym­niey zdać się do cze­go może."

Xią­że! wdzięcz­no­ści mo­iey niech do­wo­dem

Będą, któ­re ci po­świę­cam za­ba­wy,

Dla mnie tym były mi­ster­nym ogro­dem,

Peł­ne cnót, nauk, i gu­stu Pu­ła­wy.

* * *DO JA­ŚNIE OSWIE­CO­NEY XIĘŻ­NEY CZAR­TO­RY­SKIEY GE­NE­RA­ŁO­WEY FEL­WUR­SZAŁ­KO­WEY WÓ­YSK CE­SAR­SKO-AU­STRY­AC­KICH.

Lecz cze­kay, iuż mnie na kwia­tach nie­zby­wa,

Jak­że przy­iem­ne ze­bra­łem ko­lo­ry,

Nad wła­snem dzie­łem ser­ce się roz­pły­wa,

Same są wdzię­ki, nie wdzię­ków po­zo­ry (1)

–- (1) z Wier­szów Jó­ze­fa Szy­ma­now­skie­go.

Po Trem­bec­kim i Kniaź­ni­nie,

Próż­nie myśl się ma na­tę­ża,

Wdzięcz­ność ten opór zwy­cię­ża,

I nie­sie hołd swóy w da­ni­nie.

Dom Xią­żąt był mem schro­nie­niem,

Jam w nim chwil przy­iem­nych użył

Słu­żąc wam Oy­czyź­niem słu­żył,

Pod wa­sze­go domu cie­niem.

Lecz cóż do­stoy­nym iest Cie­bie?

Po­chwał twych masz Xięż­no wie­le

Pierw­szeń­stwo w sła­wy ko­ście­le,

I sto­pę swo­ią na nie­bie (1)

–- (1) Trem­bec­ki nogę Xięż­ney mie­ścił mię­dzy kon­ste­la­cy­ami.

Do gwiazd no­wych od­kry­cia ztąd bio­rąc po­cho­py

Bym ie uczcił imie­niem Iza­bel­li sto­py.

Ja Xiąż­nie przy­no­szą wia­nek,

W któ­rym się to wszyst­ko mie­ści;

Co iest chlu­bą płci nie­wie­ścii,

I wzo­rem męż­nych Spar­ta­nek.

Na­przód wspa­nia­łość po­ło­żą

Do­broć, ludz­kość li­tość przy­nii,

I dar Pa­la­dy Bo­gi­ni,.

Za­miast fiiał­ków i róże.

* * *BÓG

WIERSZ JW. DZIER­ŻA­WI­NA MI­NI­STRA SPRA­WIE­DLI­WO­ŚCI Z RU­SKIE­GO WY­TŁU­MA­CZO­NY.

Ego Sum, qui sum.

Exo­di

O Ty! wszech­moc­ny, nie­ogra­ni­czo­ny

W dzie­łach swych, dziw­ny i nie­do­cie­czo­ny

W cią­gu wiecz­no­ści, ni­kim nie­po­ię­ty,

Je­den i we trzech oso­bach za­mknię­ty,

Ty nie­roz­dziel­ny, sam w so­bie ie­dy­ny,

To­bie ni miey­sca nie­masz ni przy­czy­ny,

Cie­bie ro­zu­mem nikt ob­jąć nie­zdo­ła.

Ty swą wiel­ko­ścią Oto­czon do koła,.

Ty świat za­pie­nił le­żą­cy odło­giem,

Tyś iest któ­ry iest, my cię zna­my Bo­giem.

Wprzód moż­na zmie­rzyć Oce­an głę­bo­ki,

Po­li­czyć pia­sek, wznieść się, nad ob­ło­ki,

Okrą­żyć mie­siąc, zbli­żyć się do słoń­ca,;

Ty bez po­cząt­ku bez mia­ry i koń­cu,

Cie­bie Anie­li my­sią nie do­cho­dzą,

Cho­ciaż od świa­tła Two­ie­go po­cho­dzą,

Nikt nie­po­tra­fi z głą­bie Two­ich rzą­dów,

Ni my­ślą ści­gać nie do­ści­głych są­dów,

Ta­kiest po­dob­ne, Cie­bie do­cie­cze­nie,

Jak do wiecz­no­ści ied­no oka mgnie­nie.

Cha­osa byt­ność, laty nie­zmie­rzo­ną,

Z prze­pa­ści wie­ków Tobą wy­wie­dzio­ną,