Zbrodnia prawie doskonała - ebook

BROOKLYN CRIME STORY

1.

Jesienią brooklyńska ulica płakała na brązowo.

To pewnie była zasługa tych ponurych budynków z piaskowca. Wszystkie kolory hałaśliwej ulicy kumulowały się za dnia w posępny brąz i Raymond nie umiał wyjaśnić, skąd się to brało. Kiedy deszcz przestawał padać, ulica szarzała, dla Raymonda wciąż była jednak brązowa jak rozlane kakao.

Co tam kolory!

Porucznik Raymond Plaski musiał jechał do Brooklyn Heights. Koledzy z posterunku zawiadomili go o nowej robocie, choć dzisiaj miał wolne. Szaleniec poderżnął gardło księdzu w kinie podczas projekcji _Spidermana._ Stanislaw Mazur, katolicki kapłan, był z pochodzenia Polakiem. Od urodzenia mieszkał na Greenpoincie. Emigrancka rodzina. Pełno takich na Brooklynie. Zresztą w żyłach porucznika też płynęła słowiańska krew. Jego dziadkowie wyemigrowali z Polski po I wojnie światowej. Miał polskie nazwisko. Jego dawny partner, Mulligan – nowojorczyk irlandzkiego pochodzenia, a do tego zagorzały republikanin – wciąż się z niego nabijał. Wołał:

– Te, Pulaski!

Raymond cierpliwie poprawiał:

– Nie Pulaski, a Plaski, poruczniku Hooligan.

Miał pecha ten księżulo. A może to, jak powiedziałby Mulligan, przeznaczenie? Zresztą, dla nieboszczyka bez różnicy.

Raymond postawił kołnierz płaszcza i pociągnął kilka razy nosem. Znowu brała go grypa.

Brakowało mu sarkastycznych uwag Mulligana. Pozwalały znieść każdy paskudny dzień na Brooklynie. Co Bandyta teraz robił? Taką ksywkę nosił dawny partner. Kończył wczorajszą butelkę czy zaczynał dzień od nowej? Po aferze z zastrzeleniem wpływowego gangstera Bandytę zdegradowano i przeniesiono do 94-ego. Ktoś powiedział, że wciąż tęgo pije. Podobno patrolował Greenpoint, dzielnicę, którą zawsze uważał za parszywą. Wychował się w okolicach Fulton Ferry, przy moście brooklyńskim, więc „przeprowadzkę” uważał za nieszczęsne fatum.

W kinie jak to w kinie, podczas projekcji było ciemno. Morderca siedział tuż za ofiarą i czekał na dogodny moment, aż wreszcie stanął za duchownym i wprawnym ruchem noża przeciął mu gardło. Nie wymagało to wielkiej siły. Liczyła się szybkość i precyzja. W tym czasie widzowie gapili się na szeroki ekran, a nowoczesny dźwięk systemu Dol-by Digital skutecznie zagłuszał wszelkie odgłosy. Może gdyby ksiądz był krótkowidzem i usiadł bliżej ekranu, obejrzałby film do końca?

Na miejscu był koroner. Zanim zabrano ofiarę, Raymond obejrzał upiorną, jak zastygłą w walce z szatanem, twarz księdza. Leżał między rzędami foteli w kałuży krwi. Wskazówki roztrzaskanego zegarka zatrzymały się na dwunastej szesnaście. Dziewięć minut przed końcem seansu.

– Brak innych śladów – klepał rutynowo sierżant.

– Nie licząc krwi i mokrej plamy w spodniach – dodał koroner. – Księżulek zdążył się jeszcze zesrać.

– Też byś się zesrał – zauważył sierżant OʼNeil.

– Aha... Załatwiono go niedawno. Jest jeszcze ciepły. Brak stężenia pośmiertnego. Morderca nie zdążył pewnie umyć rąk.

– Jak to dobrze, że nie chodzę do kina – zamruczał Raymond.

Podeszli do fotela w przedostatnim rzędzie, które zajmował ksiądz Mazur. Dwóch techników kończyło pstrykać zdjęcia. Pobrano próbki krwi, zabezpieczano ślady i kończono szkic miejsca zbrodni.

– Co o tym sądzisz? – zapytał koroner.

– Lipa z tym Spidermanem – odpowiedział. – Latał na pajęczej nici nad Manhattanem i nie przeszkodził mordercy.

– Też tak uważam.

– Może nie lubi Brooklynu?

Podszedł do nich sierżant w towarzystwie właściciela kina, bladego jak tyłek niemowlaka. Na tym kończyło się podobieństwo do dziecka. Wąskie usta upodabniały go do drapieżnej ryby.

– Morderca był wśród dwunastu widzów – mówił. – Tyle sprzedałem biletów na ten seans.

– Ile macie sal projekcyjnych?

– Dwie.

– To trzeba dodać jeszcze tamtych. Morderca mógł przyjść z drugiej sali.

– Dobrze, sprawdzę.

– Kto sprzedawał bilety?

– Maggie, długoletnia pracownica.

– Nie widziała nikogo podejrzanego? – zapytał sierżant. – Nie przyglądała się kupującym?

– Chodzi o to, czy ktoś szczególnie nie rzucił się w oczy? – dorzucił Raymond.

Nadzieja na szybkie odnalezienie tropu gasła w nim jak wypalony kaganek.

Właściciel kina odszedł z sierżantem. Plaski przez chwilę oglądał miejsce zbrodni, potem przekroczył rząd. Znalazł się blisko fotela, który zajmował morderca. Musiał uważać, aby nie wejść w krzepnącą kałużę krwi.

– Ślady zabezpieczone – oświadczył techniczny.

Raymond wytarł chustką zroszone czoło. Pocił się i drapało go w gardle. Przeklęta grypa! Dopadała go zawsze jesienią. Wtedy widział Brooklyn w brązach. I jeszcze ten cholerny katar!

Szukał śladów na tylnej części fotela księdza. Pochylił się, sapiąc ciężko. Był solidnym gliną, musiał odbębnić rytuał oględzin. Gdy tego nie zrobił, nie mógł spać w nocy. Świadomość, że czegoś nie sprawdził, męczyła go jak kac. To cecha dobrego gliniarza. Ceniona. Szefowie mawiają – solidny gość. Z kolei psychoanalityk twierdzi – nerwica natręctw.

Nie znalazł nic prócz rozsypanych kuleczek popcornu. Część z nich była rozdeptana, kilka innych nurzało się we krwi. Muszą przepytać sprzedawcę, kto kupował popcorn. Pewnie wszyscy.

Morderca najpierw sobie podjadł, dopiero potem wykończył ofiarę. Chyba że ktoś z porannego seansu rozsypał to świństwo.

Kazał pobrać próbki popcornu i umówił się z OʼNeilem, że odwiedzą parafię księdza Mazura.

Była pora lunchu.

2.

Na Greenpoincie tętniło poczciwe życie. W niskiej zabudowie mieszkali tu licznie emigranci, szczególnie Polaków było co niemiara. Widok na Manhattan – architektoniczny cud ery nowożytnej – hipnotyzował.

Kościół na Drings Ave. odnalazł bez trudu.

OʼNeil już czekał, oparty o maskę wysłużonego samochodu. Męczył się z ogromnym hamburgerem. Przypominał w tej chwili duże dziecko. Miał blisko metr dziewięćdziesiąt wzrostu i wyjątkowo ponure spojrzenie. Piętnaście lat służył już w NYPD. Ten staż go tłumaczył.

Sierżantowi towarzyszył małomówny porucznik z Greenpointu. Nazywał się Flanagan. Pewnie znał Mulligana z tutejszej patrolówki.

– Dobrze, że jesteś – OʼNeilprzełknął ostatni kęs. – Nasz księżulo nie jest jedynym zamordowanym w ten sposób.

– Nożem?

– Albo brzytwą – wtrącił Flanagan. – Cicho i sprawnie.

– Trzy tygodnie temu zginął niejaki... – OʼNeil sięgnął do kieszeni – Patrick Donovan. Fotograf ze Slope Park. W aktach napisane, że ciota.

– Co sugerujesz? Seryjnego na Brooklynie? Zboczusia?

– Nic nie sugeruję. Mamy dwa trupy. Jak znajdziemy trzeciego, będziemy się martwić.

– Co z tym Donovanem?

– Zamordowany w kinie, w trakcie projekcji.

– Jaki?

– Co jaki?

– Jaki to był film?

– Nie wiem. Ale nie _Spiderman,_ jeśli o to ci chodzi.

– O to.

– Sądzisz, że te morderstwa są powiązane?

– A bo ja wiem?

– Idziemy? – przerwał Flanagan. – Donovan mieszkał dwa lata temu na Greenpoincie. Może to będzie trop?

– Może.

Weszli przez furtkę na tyły kościoła. Na niewielkim dziedzińcu stał piętrowy dom. Otworzyła im zapłakana gospodyni, niemłoda Polka. Słabo znała angielski, ciągle powtarzała po polsku: „O mój Boże!” Ale zrozumiała, o co chodzi policji. Dostali się do apartamentu księdza na parterze.

Raymonda uderzyło gustowne urządzenie mieszkania. Fotele z miękkiej, czarnej skóry, imponujące mahoniowe biurko, na nim zdjęcie papieża. Drogie regały pełne książek w skórzanych oprawach, kilka obrazów na ścianach. Wypielęgnowane kwiaty w donicach oraz nowoczesny sprzęt audiowizualny.

– Nigdy nie chciałem być księdzem – mruknął. – Może trzeba było?

Sypialnię urządzono z fantazją, która nie przystoi duchownemu – duże łóżko, nakryte złocistą kapą z frędzlami – a w rogu za szafą sterta magazynów filmowych. Całości obrazu dopełniał unoszący się w pomieszczeniu zapach. To nie była woń kadzidła. Raymond miał katar, ale czuł słodkie perfumy. Nieco za słodkie jak na mężczyznę i księdza.

Na ścianach wisiały oprawione w ramki zdjęcia księdza Mazura. Zawsze w otoczeniu młodych chłopców. W stercie gazet znaleźli kolorowe magazyny z młodymi gwiazdorami na okładkach.

– Fan boskiego Leonardo? – zakpił Raymond. – Jak na czterdziestoletniego sługę Bożego, to nie całkiem normalne.

– Moja żona lubi di Caprio – zauważył sennie sierżant.

– Właśnie. A ksiądz Mazur nie był twoją żoną. Ani nawet małolatem.

– Prowadził kółko teatralne – mruknął Flanagan. – Może to zawodowe zainteresowania?

Zapytali gosposię o słabość księdza do chłopców. Niewiele się dowiedzieli.

Pomógł im ksiądz Barkley. Mieszkał na piętrze i stanowił przeciwieństwo zamordowanego. Tęgi, czarnoskóry, o surowym spojrzeniu. Zaprosił ich do gabinetu i poczęstował herbatą z pigwy.

– Stanisław miał swoje życie – mówił – a ja swoje. Był taki... młodzieżowy. Nowoczesny. Nie interesowałem się nim bliżej. Nie odpowiadali mi jego znajomi.

– Wielu ich miał?

– Był aktywny. Rzadko siedział w domu. Ale czasem ktoś wpadał.

– Mężczyźni? – uniósł brwi Raymond.

– Chyba tak – odpowiedział lekko zażenowany. – Stanisław prowadził zajęcia teatralne dla młodzieży. Społecznie. Kiedyś sam nieźle się zapowiadał jako aktor. Czasem odwiedzali go młodzi aktorzy. Ale przychodzili na krótko.

OʼNeil oparł się o biurko i pochylił nad księdzem.

– Dwa tygodnie temu zamordowano Patricka Donovana. Homoseksualistę.

Ksiądz Barkley odkaszlnął, choć nie był zaziębiony.

– Stanisław miał tę przypadłość – oświadczył z wysiłkiem. – Wiecie, o czym mówię. Dotyka ona także duchownych, niestety. Prosiłbym o nienagłaśnianie tej sprawy. Prasa czeka na takie sensacje, by zaatakować Kościół. Stanisław był dobrym człowiekiem. Ręczę za to.

– Nie jestem z prasy – rzucił oschle Raymond. – Nie interesuje mnie intymne życie księdza Mazura. Muszę złapać jego mordercę.

– Z kim spotykał się ostatnio? – pytał sierżant. – Czy ktoś odwiedzał go częściej niż zwykle? Gdzie odbywają się zajęcia aktorskie?

Barkley podał adres.

3.

Młodzi aktorzy, zapaleńcy, odbywali próby na pierwszym piętrze kamienicy w pobliżu szkoły. Dziś zajęć nie było, więc policjanci rozmawiali z czarnym dozorcą. To tu przychodził ksiądz Mazur. Lubił próby i tych chłopców. A najważniejsze, że oni lubili jego. Podobno był dobrym nauczycielem, dobrym człowiekiem i kumplem.

– Nie słyszałem, żeby ktoś mu groził – mówił dozorca. – Nie było żadnych awantur. To kulturalne towarzystwo. Przykro mi, panowie, ale nie zauważyłem nic szczególnego. Wciąż gadali o jakimś Stanisławskim.

– Wpisz go na listę – rzucił Raymond. – Sprawdzimy gościa. Pewnie mieszka na Greenpoincie, jak większość Polaków.

Dostali nazwiska aktorów i wrócili do samochodu. OʼNeil za kółkiem zamilkł. Patrzył przez szybę w stronę parku.

– Co jest? – zapytał Plaski.

– To tutaj – westchnął sierżant.

– O czym mówisz?

– Tu gdzieś mieszka Mulligan.

– Chcesz wstąpić na jednego?

– Nie znam adresu.

Raymond zgromił go wzrokiem i sierżant speszył się.

– Mówicie o Mulliganie? – zainteresował się Flanagan. – Jest w patrolówce. Nie wiedziałem, że się znacie. Mogę wam dać adres. Zdaje się, że dzisiaj ma wolne. Mieszka niedaleko stąd, po drugiej stronie parku. Lubi sięgać po butelkę. Ale to małomówny gość, nieprzystępny. Był kiedyś detektywem.

Raymond spojrzał z ukosa na Flanagana. Komu ty to mówisz, stary? – pomyślał.

Pojechali do mieszkania Mulligana na Russell Street. Spokojna, zabudowana kamienicami uliczka przylegała do parku. Konary drzew tworzyły nad nią łukowaty strop, ich nieliczne gałęzie niemal dotykały budynków. Na chodniku poniewierały się brązowe i żółte liście.

Stanęli przed dwupiętrową kamienicą o wysokich oknach. Miłe miejsce. W sam raz, by się rozpić, szczególnie gdy nie miało się rodziny, a tak się złożyło, że Mulligana opuściła żona.

Raymond wahał się. Kiedyś byli przyjaciółmi. Skłócili się dopiero po aferze z zastrzeleniem wpływowego gangstera. Mulligan znienawidził wtedy Plaskiego za obciążające zeznania. „Partner nie oddał strzałów ostrzegawczych”, tak napisano w aktach sprawy. To była prawda. Mulligan cholernie chciał żyć, dlatego strzelał celnie. Dzisiaj Raymond nie był już pewien, czy dobrze zrobił, wrabiając kumpla w śledztwo, które złamało mu życie. Od tamtej pory minęły trzy lata. Porucznik nigdy nie zapomniał, że Bandyta nazwał go „pieprzonym Polaczkiem”. Wypowiedział to z furią, ale słowa miały ciężar ołowiu. Może warto przełamać lody i pogadać o dawnych czasach?

Po ulicy kręcili się nieliczni przechodnie. W spisie lokatorów obok domofonu odczytał numer mieszkania byłego wspólnika. Czwórka. Drugie piętro.

Rozmyślił się. Zawrócił do wozu.

– I co? – zapytał OʼNeil.

– Nie ma go w domu.

***

Siedział w biurze do późna. Słońce już dawno zaszło nad Manhattanem. Jesienną, gęstą ciemność rozpraszało światło ulicznych latarń i migotliwych neonów. Było wilgotno i nieprzyjemnie.

Raymond przeglądał akta. Dwie ofiary zabito w ten sam sposób w odstępie trzech tygodni. Morderca był praworęczny. Intuicja podpowiadała, że mają do czynienia z „seryjnym”. Oficjalne stanowisko można jednak ogłosić dopiero, gdy pojawi się trzecia ofiara. Jak przypuszczał, zbrodnia mogła zostać popełniona w ciągu dwóch tygodni. Zawsze tak było – morderca w transie zabijał coraz szybciej.

Kasjerka i sprzedawca popcornu z kina w Brooklyn Heights nie zapamiętali nikogo podejrzanego.

Na biurku Raymonda leżały też akta Donovana, zdjęcia i plan sytuacyjny kina w Slope Park. Zastanawiające, że obie ofiary były orientacji homoseksualnej. Czy się znali? Sprawdzano to. Ofiary łączył też Greenpoint. No i brzytwa. Sierżant OʼNeil sprawdzał bazę danych w poszukiwaniu podejrzanych o morderstwo homoseksualistów. Grzebał w Automatycznym Systemie Identyfikacji z milionami odcisków palców, Raymond zaś badał powiązania między Donovanem a księdzem Mazurem. Szukał też niejakiego Stanisławskiego. Ale na pierwsze sukcesy należało jeszcze poczekać.

Było już późno.

– Idę – westchnął OʼNeil. – Dupa mnie już boli. Czemu nie kupią nam miękkich foteli?

– Bo wtedy nie ruszyłbyś z tej rudery swojego irlandzkiego tyłka. I kto by węszył w terenie?

– Nie idziesz?

– Zaraz.

Wychodził o wpół do ósmej. Na schodach zaczepił go komendant Pruneda, niski, łysiejący facet o przenikliwych oczach i zatroskanej twarzy.

– Co z tymi pedałami? – rzucił niedbale. – Masz coś?

– Za wcześnie – ziewnął.

– Byłeś w mieszkaniu tego fotografa? Gadałeś z sąsiadami?

– Jutro pojadę. Dzień za krótki.

Pruneda, wyraźnie niezadowolony, zniknął w korytarzu. Irytowała go beztroska Raymonda. Nie lubił, gdy w jego obwodzie ginęły dzieci, kobiety lub cioty. Żaden komendant na Brooklynie, a pewno i w całym Nowym Jorku, nie chciał wystawiać się na ostrzał opinii publicznej.

Raymond ruszył do domu, ale zmienił decyzję. Pojechał do mieszkania fotografa, bo nie chciał rano nadziać się na obrażonego Prunedę. Komendant wygłosi namiętną pogadankę o pedałach i lesbijkach, o tym, że są oczkiem w głowie nowoczesnego, demokratycznego społeczeństwa, więc policja powinna chronić ich w sposób szczególny. To mu wciąż przypominał Szef Policji, choć prywatnie miał o zboczeńcach inne zdanie.

W tej kwestii Pruneda był absolutnym podobieństwem Mulligana. Bandyta nie cierpiał zboczeńców i nie krył się z tym. Bardziej od homoseksualistów nienawidził tylko polityków. I to zasadniczo różniło go od komendanta.

Patrick Donovan mieszkał w niskiej kamienicy przy niewielkim skwerze. W Slope Park mniej było „pieprzonych Polaczków”, makaroniarzy i Ruskich. To była dzielnica yuppies. Rezydencje mieli tu też pisarze i prawnicy. A gdzie intelektualiści, tam pełno pedałów i innych „postępowców”. Kamienica Donovana należała do gorszych w rejonie, ale i tak fotografowi mieszkało się nieźle.

Raymond chciał pogadać z sąsiadami. Klucz mógł dostać u gospodarza domu.

Przed drzwiami mieszkania zamarł.

Żółta policyjna taśma, założona przez ekipę dochodzeniową, była zerwana. Czyżby tutejsi gliniarze? Dziwne, bardzo dziwne. Policjant zabezpieczyłby drzwi ponownie.

Korytarz był pusty. Cisza, jedynie z piętra dobiegało szczekanie małego psa.

Nałożył gumowe rękawiczki, rozpiął płaszcz i marynarkę, by mieć lepszy dostęp do broni. Tkwiła w przypiętej do paska skórzanej kaburze. Nacisnął klamkę i drzwi ustąpiły. To nie policja, pomyślał. Wśliznął się jak szczur do ciemnego apartamentu. Poczuł woń mebli i wyraźny smród odczynników chemicznych. Pewnie wywoływacz. I jeszcze coś. Zapach śmierci, pomyślał, choć pachniało kiepską wodą kolońską.

Zapalił światło. Przy zasłoniętym oknie stał przerażony mężczyzna z plikiem zdjęć w drżącej ręce.

Mulligan miał teorię, że najlepszą kaburą jest dłoń policjanta. Raymond sięgnął więc po broń, ale w apartamencie był jeszcze ktoś. Poczuł silne uderzenie w tył głowy. Upadł na dywan, wypuszczając z ręki, ważący niecałe dwadzieścia dwie uncje, pistolet.

Odpływał w nieznane.

Jeśli to śmierć, to całkiem przyjemna, pomyślał jeszcze. Nie czuł lęku. I nie męczył go katar.

4.

Budził się powoli.

Ktoś dobijał się do drzwi. Łomotał od dłuższego czasu, natrętnie.

Otworzył oczy.

Usnął w ubraniu. Jak długo spał? Znów to samo, pomyślał z goryczą.

Spróbował unieść się na łokciach. Wstając, potrącił pustą butelkę. Ot i wyjaśnienie!

A czegoś się spodziewał? Uchlałeś się w nocy i padłeś na wyro w opakowaniu! Normalka. A za oknem nowy dzień. Kolejny szary dzionek na Greenpoincie. Któraż to godzina? Kurwa! Już po ósmej! Stop! Wczoraj był poniedziałek. Miałeś wolne, pamiętasz? Dzisiaj idziesz na popołudnie. Zdążysz się pozbierać!

Znowu ktoś zadudnił w drzwi. W głowie mu chrobotało, zaś niewidzialny śrubokręt dokręcał luźne muterki. Zatoczył się, ale nie upadł. Drzwi rozmywały się w nieostrej perspektywie. Wreszcie dobrnął jakoś do lustra w holu. Zobaczył nieogolonego, zmęczonego 46-latka. Krótko przystrzyżone włosy oprószała lekka siwizna. Z przekrwionych oczu patrzył boleśnie kac gigant. I wyrzut sumienia, większy od Empire State Building.

– Panie Mulligan! – wołał Kulawy Ed.

Ed był imigrantem. Naprawdę nazywał się Jewgienij czy jakoś tak. Rosjanin albo Ukrainiec. Mieszkał po sąsiedzku, ale rzadko zaglądał. Kilka razy wypili razem. Jednak od półtora roku Ed nie pił. Oszczędzał wątrobę na starość, a raczej to, co z niej zostało. Pewnego dnia spadł z drabiny i roztrzaskał miednicę. Chirurg poskładał jąpóźniej do kupy, ale Ed musiał przejść na rentę. Dostał solidne odszkodowanie i miał z czego płacić czynsz. Niektórym to się powodzi!

– Halo! Jest tam kto? – wołał kobiecy głos. – Sierżancie Mulligan! Proszę otworzyć!

Kto to, do ciężkiej cholery? Poczuł, że się poci. Nie znał tego głosu. Chyba nie narzeczona Eda? Rencista stronił od kobiet, wstydził się ich.

– Zaraz – warknął.

Kopnął pustą butelkę pod łóżko i otworzył drzwi.

Stała w nich szatynka. Młoda, około trzydziestki. Wszystkie kobiety przed klimakterium uważał za młode. Ta była dodatkowo ładna i zadbana. Nosiła ciemne spodnie, czarny golf i luźną skórzaną marynarkę. Był staroświeckim draniem i lubił kobiety w spódnicach i sukniach, ale umiał docenić gust. Nawet u feministki.

– Kim jesteś, na Boga? – zachrypiał.

Pokazała policyjną odznakę.

– Detektyw Kate Scratch – odezwała się pewnie, ale z odcieniem respektu.

Wiedziała, że Mulligana nazywano Bandytą. Był kiedyś cholernie dobrym gliną i wrednym skurwysynem. Nigdy wcześniej go nie widziała, ale miała swoje wyobrażenie. To, co zobaczyła, wprawiło jąw zdumienie, gdyż Mulligan był postacią wprost z komiksu. Duża głowa, ostro zarysowane wargi, wydatny nos, kanciaste szczęki, pokryte gęstą szczeciną. I dziki wzrok. Mógł być jej ojcem.

Kate była kinomaniaczką. Określała mężczyzn przez porównanie do znanych aktorów. Jej szef był na przykład nieudaną kopią Dannyʼego De Vito. A Mulligan? Miał coś z Krisa Kristoffersona bez brody. Inna sprawa, że był wstawiony jak sam Jack Nicholson!

– O co chodzi? – przestraszył się Mulligan. – Pobiłem kogoś?

– Prowadzimy śledztwo w sprawie zabójstwa księdza Mazura i fotografa Patricka Donovana – wyjaśniła.

– I co z tego? – przerwał brutalnie

Dopiero teraz dostrzegł, że nie jest sama. W korytarzu stał Kulawy Ed, detektyw Flanagan i wysoki, obcy glina. Policjanci uśmiechali się pod nosem. Zrozumiał. Ha, napuścili na niego tę laleczkę.

– Jestem zwykłym gliną z Patrol Service, a nie pieprzonym Kojakiem z wydziału zabójstw – krzyknął. – Chyba mnie nie oskarżacie o te morderstwa? Nie mam alibi, pani detektyw. Byłem tu sam z butelką. Ona nic nie powie.

– Nie zgrywaj się, Mulligan – warknął Flanagan.

Wszedł do środka i ostentacyjnie pociągnął nosem.

– Alibi masz dobre. Chlałeś cały wieczór. Wierzę ci. Ale masz wytrzeźwieć do czwartej po południu, jasne? To polecenie komendanta. Będziesz węszył na Greenpoincie.

Flanagan rżnął głupa. Dobrze wiedział, że mając we krwi ocean gorzały, nie można wytrzeźwieć nawet przez cały dzień. Jednak zdawał sobie sprawę, że Bandyta na kacu był lepszy od połowy tuzina zwykłych chłoptasiów z patrolówki. Wiedział o tym też ich szef, Donaldson. Kiedyś sam miał problem alkoholowy i czuł do Mulligana słabość. W rzadkich przypływach miłosierdzia nazywał go „klejnotem”, „ostatnim szeryfem”. To dzięki szefowi Mulligan nosił jeszcze odznakę.

– Co się stało? – zapytał.

– To detektyw OʼNeil – mruknął Flanagan. – Detektyw Scratch już poznałeś.

– Mów, o co chodzi.

– Zamordowano Raymonda Plaskiego.

Złowroga cisza trwała długo. Jak teatralna pauza. Mulligan poczuł najpierw obojętność, potem zdumienie, a wreszcie niezdrową ciekawość. Był zbyt pijany, by odczuwać żal. Uważnie przyjrzał się przybyłym. To nie był głupi dowcip.

Raya znał dobrze. Byli kiedyś kumplami, ale pieprzony Polaczek wybrał lojalność wobec regulaminu. A regulaminy, jak wiadomo, układają pierdzący w stołki urzędnicy. W tym problem! Gdy jesteś na ulicy, musisz szybciej sięgać po broń niż recytować przepisy. Kule drwią z paragrafów.

Zachciało mu się pić. Pretekst był wyborny. Ale Flanagan nalegał, żeby trzeźwieć. Był im do czegoś potrzebny.

Powinienem pójść na wcześniejszą emeryturę, pomyślał z rezygnacją.

– Znajdziemy łobuza – przerwał ciszę Flanagan. – Przykro mi, John.

Jemu też było przykro. Po pierwsze, szkoda Raya, nawet jeśli był palantem. Po drugie, nie miał już sił łapać wszystkich zwyrodniałych skurwysynów na Greenpoincie i w okolicy.

– Znasz Brooklyn nie gorzej ode mnie. Będziesz pomagał pani Scratch – mówił Flanagan.

Cieszył się w duchu, że nie jemu przypadła rola niańki.

– Detektyw Scratch, poruczniku – poprawiła Kate.

– OK – westchnął. – Mamy zielone światło od Szefa Policji. Złapiemy skurwiela!

OʼNeil podał rękę Mulliganowi.

– Cześć. Widzieliśmy się parę razy. Pewnie nie pamiętasz?

Nie pamiętał.

– Po twoim odejściu zostałem partnerem Raymonda. Dużo opowiadał o tobie.

– Jak to się, kurwa, stało? – Mulligan usiadł na krawędzi łóżka.

Streścili fakty. Martwego Raymonda znaleziono wieczorem w zaplombowanym mieszkaniu Patricka Donovana w Slope Park. Ray poszedł tam służbowo. Dostał w łeb, a potem wstrzyknięto mu dożylnie jakieś świństwo na zatrzymanie oddechu. Sąsiadka Donovana usłyszała za ścianą sygnał telefonu komórkowego, zaniepokojona poszła sprawdzić i zobaczyła uchylone drzwi i zerwaną policyjną taśmę. Natychmiast zawiadomiła najbliższy posterunek. Prawdopodobnie Raymond nadział się na mordercę, grasującego z brzytwą po Brooklynie. A może to był przypadek? Może po prostu złapał złodzieja?

– Złodziej dałby w łeb i uciekł – zachrypiał Mulligan. – Nie bawiłby się w doktora Mengele.

Nieobecnym wzrokiem patrzył w ścianę. Kate spostrzegła, że coś się w nim zmieniło. Oczy jarzyły się żądzą zemsty i nie był już Kristoffersonem ani Nicholsonem.

Znowu stał się Bandytą. Drapieżną, wredną, brooklyńską barrakudą.

5.

Niełatwo zostać seryjnym mordercą. Musisz zabić przynajmniej trzy osoby. Najlepiej obce. „Seryjnym” jest zwykle biały mężczyzna w wieku 20–40 lat. Zabija ludzi swojej rasy.

No dobra, zostałeś „seryjnym”. Szuka cię policja, ale szanse na sukces ma nikłe. A ty nie przestajesz zabijać. Niewykluczone, że wzorem Williama Heirensa napiszesz do mediów wiadomość: „Na miłość Boską, złapcie mnie, zanim znów zabiję!”. Nim to nastąpi, wszyscy gliniarze i dziennikarze będą się zastanawiać, kim jesteś. Nakreślą twój profil. Zostaniesz pierworodnym dzieckiem, które ojciec porzucił w wieku dwóch lat. Mógł też być alkoholikiem albo ćpunem. Przede wszystkim zaś despotą. Matka rozpieszczała cię do nieprzytomności, spała z tobą w jednym łóżku albo gnoiła przed sąsiadami. Henry Lee Lucas rozpoczął morderczą karierę od zabicia matki. Ed Kemper zabił matkę na końcu. Reguł nie ma. Niewykluczone też, że zostałeś adoptowany. W dzieciństwie prześladowano cię psychicznie, fizycznie lub seksualnie. Gdy podrosłeś, torturowałeś dla równowagi zwierzęta albo obcinałeś głowy lalkom. Tak na dobry początek. Założę się, że przeczytasz o sobie śmieszne historie, w których moczyłeś się przez sen lub bawiłeś się ogniem. Czy to przypadkiem nie ty podpaliłeś garaż sąsiada? Nie skończyłeś szkoły średniej. Mimo to jesteś inteligentnym, świadomym skurwysynem, który na wylot zna amerykańskie prawo. Pewnie pragniesz zostać policjantem i mieć władzę? Lubisz dominować? John Wayne Gacy i Ed Kemper czcili Johna Wayneʼa, ale twoim idolem, jak w przypadku Petera Kurtena, może być Kuba Rozpruwacz. Nie masz stałej pracy, wyglądasz normalnie i gadasz do rzeczy. Wzbudzasz zaufanie sąsiadów, wszyscy się do ciebie uśmiechają, pozdrawiają cię. Patrz, jak się zakamuflowałeś, cwaniaku! Dobra robota! Co jeszcze wiemy o tobie? Mieszkałeś lub mieszkasz blisko miejsca pierwszej zbrodni. Tam czujesz się bezpieczny, znasz każdy zakamarek, każdy zasrany bar i zaszczurzoną latrynę. Uważasz się, bracie, za spryciarza. Wierzysz, że nigdy cię nie złapią.

Mulligan odłożył broszurkę. Kate Scratch rozdała ją policjantom, biorącym udział w naradzie. W przypominającej szkolną klasę, przestronnej salce posterunku na Greenpoincie, oświetlonej ostrym, białym światłem jarzeniówek, siedziało kilkudziesięciu funkcjonariuszy z dochodzeniówki i służby patrolowej Brooklynu. Wysokie okna zasłaniały grube, zielone kotary, budując atmosferę konspiracyjnej powagi. Policjanci wzrokiem pełnym pożądania patrzyli na detektyw Scratch. Co tu dużo mówić, podobała im się ta laleczka, ukrywająca kobiecość za wyćwiczonym, surowym obliczem emancypantki.

– Seryjni zbrodniarze – mówiła Kate tonem wykładowcy – są racjonalni w działaniu. Wtapiają się we współczesną anonimowość. Czają się w kościołach i sklepach, grasują na autostradach i ulicach.

– I w kinach – dodał Mulligan.

Skarciła go wzrokiem.

– Śmierć ofiary powoduje, że mordercy nadal czują się opuszczeni. Postrzegają siebie jako ofiary tragedii. Ten piekielny cykl trwa, dopóki nie zostaną złapani lub zabici. Niektórzy badacze wyróżniają sześć faz w krwawym cyklu seryjnego mordercy. Najpierw mamy Fazę Aury, w której morderca traci kontrolę nad rzeczywistością. W Fazie Łowów szuka ofiary, w Fazie Zalotów wabi ją, a w Fazie Pojmania usidla. Faza Morderstwa, zwana też Fazą Totemu, charakteryzuje się emocjonalnym upojeniem mordercy. Ostatni element cyklu to Faza Depresji. Następuje po akcie morderstwa. Depresja zaś, jak łatwo się domyślić, wyzwala cały cykl od początku. Błędne koło. Wielokrotny morderca Bundy powiedział, że nigdy nie dostał tego, czego oczekiwał po dokonaniu zbrodni. Zawsze później czuł pustkę i beznadziejność. Morderstwo nie wymazuje i nie zmienia przeszłości zbrodniarza. Morderca ma poczucie wiecznej porażki.

– Zabił policjanta – wtrącił poirytowany Donaldson. – Gdy go złapiemy i osądzimy, kiedy dostanie zastrzyk usypiający, zaczniemy mu współczuć. Wcześniej nigdy!

Wśród zgromadzonych dał się słyszeć szmer akceptacji. Zastępca Szefa Policji uciszył wszystkich. Gestem nakazał Kate mówić dalej.

– Jeśli to „seryjny”, będzie zabijał dalej. Pragnę dodać, że liczba morderstw o niejasnych motywach w ostatnich latach wzrosła. Mamy też, niestety, wiele niewykrytych zbrodni. Wracając do naszej sprawy... Cóż, nie potrafimy precyzyjnie określić profilu naszego „Brzytwiarza”. Musimy znaleźć motyw. Przypomnę tylko słowa Alberta De Salvo, „Dusiciela z Bostonu”: „To było tak bezsensowne, że aż miało sens”. Niech stanowią motto tej sprawy.

– Chyba zgodzi się pani – odezwał się jeden z oficerów – że szukamy maniaka seksualnego? Prawdopodobnie homoseksualisty. Trzeba spenetrować środowisko gejów.

– Przypomnę – Kate próbowała ostudzić jego zapał – że John Gacy bestialsko dusił młodych mężczyzn, którzy reprezentowali jego własną słabość w oczach despotycznego ojca. Niekoniecznie musi chodzić o wyparcie do podświadomości własnego homoseksualizmu. Chociaż tak właśnie dzieje się najczęściej. Dla Gacyʼego ofiary były „bezwartościowymi małymi ciotami i śmieciami”. Wszyscy mordercy homoseksualistów mieli własne motywy. Dobrze znamy serię morderstw, dokonanych na gejach przez Paula Batesona w barach Nowego Jorku w 1977 roku. Ale już Bobby Joe Long, który miał dodatkowy żeński chromosom X, mordował wyłącznie kobiety. Przypominały mu o rozwiązłości matki. Henry Lee Lucas, który w dzieciństwie był zmuszany do ubierania się jak dziewczynka, powiedział, że śmiertelnie nienawidzi kobiet. Wydaje się, że „kobiecy” seryjni mordercy są najbardziej brutalni. Za wszelką cenę chcą zniszczyć mieszkającą w nich kobietę. Atakują jednak wyłącznie przedstawicielki tej płci. Homoseksualiści, jak widzimy, nie muszą mordować osobników własnej orientacji. Nie powinniśmy na ślepo zakładać, że „Brzytwiarz” jest homoseksualistą, nie znając jego portretu psychologicznego. Inna sprawa, że nie mamy nawet pewności, czy zabójstwo policjanta w Slope Park jest jego dziełem.

– Motywem może być zwykła zemsta – wtrącił nieśmiało Mulligan.

Jego słowa utonęły w zamieszaniu. Zastępca Szefa Policji wstał.

– Ruszać tyłki! – wrzasnął. – Patrolujcie Brooklyn ze zdwojoną uwagą. Miejcie oczy i uszy szeroko otwarte! Weźcie w obroty każdego czubka, który zdekapitował lalkę. Pytajcie o fryzjerów z tikiem nerwowym. Prześwietlcie każdą macicę i każdą kostnicę. Są pytania?

Nie było.

Każdy wiedział już wcześniej, co ma robić. Ekipa detektyw Scratch czekała na sekcję zwłok Raymonda Plaskiego. W normalnych przypadkach na wyniki czeka się tydzień albo i dwa, ale gdy zamordowany zostaje policjant, laboratorium pracuje błyskawicznie. Raymonda znaleziono w poniedziałek wieczorem, a laboratorium chciało już we wtorek przekazać pierwsze wyniki analizy krwi. Powodem, dla którego zarządzono sekcję zwłok porucznika, było nakłucie na jego przedramieniu.

Po co morderca to zrobił? „Brzytwiarz” powinien był po prostu poderżnąć mu gardło.

6.

Pogrzeb z pompą to ostatnia rzecz, o jakiej marzy policjant. Każdemu z nich śni się cicha emerytura, spokojna starość i śmierć we śnie. Emerytowanego gliny nie żegnają salwy i tłumy na cmentarzu. Ten przywilej mają wyłącznie dygnitarze i tragicznie zmarli policjanci. A który z policjantów chciałby zginąć na posterunku? Umierasz ze starości – masz spokojny pogrzeb.

Był czwartek. Ucichły salwy z karabinów i tłum zrobił krok ku świeżo wykopanemu dołowi. Ostatnie porcje ziemi przysypywały trumnę Raymonda Plaskiego. Świeże łzy wciąż spływały po bladych policzkach wdowy i jej dzieci i nie chciały się zatrzymać. Przyszli wszyscy. Nie tylko rodzina, ale także koledzy porucznika. Dawni i nowi.

Zabrakło jedynie Bandyty.

Mulligan nie chodził na pogrzeby i nie czuł potrzeby tłumaczenia się z tego komukolwiek. Kiedy żałobnicy szli wolno cmentarną alejką, trzymał w garści klapy garnituru osobnika o wyglądzie cioty. Było to w pobliżu kafejki, gdzie spotykali się homoseksualiści, opodal Nassau Ave.

Facet był naćpany. Miał trzydzieści lat, zadbaną cerę, a pod oczami charakterystyczne poduszki. Po nich Mulligan często rozpoznawał ciotę. I po nerwowo rozbieganych, czasem zamglonych, oczkach. Tym razem jednak ubranie, pomarańczowe włosy, kolczyk w prawym uchu, mówiły za siebie. W zestawie były jeszcze idiotyczne okulary á la Elton John.

Za pedalstwo nikt już nie karał (tylko stan Teksas bronił się przed zwyrodnialcami, jak mógł), Mulligan złapał więc pedzia za posiadanie narkotyków. Chciał go nastraszyć, zmusić do mówienia. Gość z początku się stawiał, ale żelazny chwyt Bandyty i jego zimne spojrzenie, gwarantujące ciężki łomot, ostudziło w nim chojraka.

– Widziałeś go kiedyś? – Mulligan wyciągnął zdjęcie Donovana.

– Nie.

– Jesteś pewny?

– Oczywiście.

– Wiesz, co ci grozi za handel narkotykami?

– Ja nie handluję! – parsknął przerażony gej.

– Bierzesz, więc kupujesz. Jak to w handlu.

– Znam prawo – stawiał się. – Możesz mi skoczyć! Nie masz dowodów.

– Dowody spreparuję – rzucił twardo Mulligan. – A jak się ściemni, rozwalę ci te debilne okularki i skopię tyłek. Nie będziesz się już wypinał!

Argument był trafiony, ale nie pomógł. Facet nie znał Donovana. Prawdopodobnie fotograf po opuszczeniu Greenpointu nie wracał na stare śmiecie. Należało powęszyć w środowisku fotografów.

Wracając wolno do samochodu, zauważył chłopaka, rozdającego ulotki. Właśnie wcisnął kartkę ponuremu młodzieńcowi, ale ten prawie natychmiast wyrzucił ją do kosza. Pomyślał, że pedzio rozdaje burdelowe zaproszenia. Ale facet nie wyglądał na ciotę. Na widok Mulligana przeszedł na drugą stronę ulicy.

W koszu Bandyta odnalazł wzrokiem zmiętą ulotkę.

DOM WIECZNYCH CNÓT OJCA FERGUSONA ZAPRASZA!

PONIEDZIAŁKI, ŚRODY I PIĄTKI

W GODZINACH: 5 PM-7 PM.

Cholerny świat! Jak nie burdele, to sekciarze!

Mulligan ciężko usiadł za kierownicą. Zaczynało kropić i szarzeć. Czas na piwo! Liczył po cichu, że Kate Scratch lub OʼNeil zdołali coś ustalić w Slope Park. Może w końcu uda się połączyć księdza Mazura i Donovana z ich mordercą. O ile, jak to „seryjni”, nie wybiera ofiar na chybił trafił

7.

Wstąpili do baru niedaleko posterunku.

Po pogrzebie Kate i OʼNeil musieli załatwić parę formalności. Kate gadała jeszcze kwadrans z Donaldsonem.

Zaczęło padać. Ucięli sobie pogawędkę w ciepłym lokalu. Oszklony taras wychodził na, egzotyczne dla przybyszów z downtownu, zaplecze polskich domów, z rabatkami kwiatów i sznurami do suszenia bielizny. Kate czuła się jak turystka w środkowowschodniej Europie.

Z początku rozmawiali o Raymondzie.

– W jego krwi stwierdzono obecność pavulonu – dziwił się OʼNeil. – Ktoś go ogłuszył, a potem wstrzyknął pavulon. To nie złodziej.

– Może Plaski go rozpoznał? Dlatego dostał w łeb.

– Że też dał się tak podejść!

– Może było dwóch bandytów? Jeden go ogłuszył i zwiał. Drugi przyszedł później, rozpoznał Plaskiego i zrobił zastrzyk... Trochę to naciągane. Czasem „seryjni” torturują ofiary, a na koniec wstrzykują rozmaite świństwa. Wodę albo sól. Przeważnie w celu spotęgowania bólu. Plaski raczej nie cierpiał.

– Nie podoba mi się to – mruknął OʼNeil.

– Zastanawia mnie, dlaczego pavulon?

– Jak to?

– Pavulon nie jest łatwo dostępny na rynku. To środek używany w szpitalach i do egzekucji skazańców. Może morderca jest lekarzem albo pielęgniarzem?

– Albo katem. Zdarzali się już „seryjni” sanitariusze. Czytałem o takim jednym popaprańcu...

– Myślisz o Donaldzie Harveyu? – ożywiła się. – Ciekawe, Harvey był homoseksualistą i okultystą. Zamordował kilkudziesięciu pacjentów w szpitalach. Część z nich udusił poduszką. Kilka razy uszkodził butlę z tlenem. Kiedy indziej podał dożylnie truciznę. Pracował w kilku szpitalach.

– To nie o nim czytałem.

– Było kilku innych...

– Babek też było sporo – zaśmiał się posępnie. – Do tego lesbijek. Pielęgniarstwo to domena kobiet.

Zamilkł, widząc irytację na twarzy Kate.

– Nie mam nic przeciwko feministkom – dodał bez przekonania.

Jak każdy policjant płci męskiej, OʼNeil żywił do feministek odrazę. Jak wobec nielubianego protegowanego, który osiągnął sukces nie własną pracą, lecz drogą urzędniczego awansu. W mediach roztaczano nad feministkami aureolę postępu i wrażliwości społecznej. Prywatnie nikt ich nie lubił, gdyż burzyły naturalną równowagę sił w społeczeństwie.

OʼNeil nie wiedział, czy Kate jest feministką. Jej wygląd mógł sugerować, że tak. No i męski zawód. Jednak w oczach miała takie zwykłe ciepło. Za dużo, jak na feministkę. Na wszelki wypadek wolał się jednak wycofać i skomplementowałjej kwalifikacje.

– Wiesz wszystko o „seryjnych”. Imponujące. No więc, jak to jest ze zbrodniarzami w białych fartuchach?