Znad spienionej Syr-Darii - ebook

ROZDZIAŁ I OKA JAK WISŁA GŁĘBOKA

- Ostatnio podczas naszego spotkania długo opowiadałeś nam Edwardzie o znanych polskich marszałkach i generałach Wojska Polskiego, którzy walczyli o utworzenie Polski niepodległej, a w latach II wojny światowej walczyli z najeźdźcami o wolność naszej ojczyzna. Ponieważ dotychczas omówiłeś z nami walkę żołnierzy polskich walczących w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie Europy razem z naszymi zachodnimi aliantami, pominęliśmy inną bardzo znaczącą część żołnierzy polskich walczących podczas II wojny światowej u boku Armii Czerwonej.

Wiem o tym doskonale, że ty, Edwardzie, jako stary Kresowiak chętnie o nich nam opowiesz, ponieważ jak wiemy w 1 Dywizji im. Tadeusza Kościuszki powstałej w ZSRR nad Oką walczyli Polacy byli więźniowie sowieckich gułagów, którzy nie mieli innej możliwości powrotu do ojczyzny jak tylko tą długą i krwawą drogę poprzez walkę z Niemcami obok Armii Czerwonej. Byli to Polacy, mieszkańcy polskich Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej, którzy zostali wywiezieni w głąb Rosji sowieckiej w 3 deportacjach po wkroczeniu Armii Czerwonej na Polskie Kresy Wschodnie we wrześniu 1939 roku.

Dobrze, opowiem wam w wielkim skrócie o tych Polakach, żołnierzach tułaczach. Oczywiście mam na myśli Polskich dowódców wojskowych. Rozpocznę od generała broni Zygmunta Berlinga, w pewnym sensie twórcy 1 polskiej dywizji im. Tadeusza Kościuszki sformowanej w Sielcach nad Oką.

Gen. broni Zygmunt Berling, 1896 - 1980

https//pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_ Berling

Generał broni Zygmunt Berling urodził się w 1896 roku w Limanowej a zmarł w 198o roku w Konstancinie Jeziorna. Przed I wojną światową należał do Związku Strzeleckiego. Po wybuchu I wojny światowej zaciągnął się w 1914 roku do Legionów Polskich. Brał czynny udział w walkach na froncie. Był kilkakrotnie ranny. W 1915 roku ukończył Oficerską Szkołę i został awansowany do stopnia chorążego. W 1916 roku został awansowany do stopnia podporucznika. Do listopada 1918 roku służył w armii austriackiej, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został przydzielony do 4 Pułku Piechoty Legionów i otrzymał stopień porucznika. W lutym 1920 roku został awansowany do stopnia kapitana. Podczas wojny polsko-bolszewickiej był dowódcą V Batalionu piechoty Legionów. Wsławił się podczas obrony Lwowa za co został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. 2 grudnia 1930 roku został awansowany do stopnia podpułkownika. W 1932 roku został zastępcą dowódcy 6 Pułku Piechoty Legionów w Wilnie. 1 Lipca 1939 roku w przeddzień wybuchu II wojny światowej podpułkownik Zygmunt Berling został dyscyplinarnie zwolniony z wojska. Został zatrudniony w Państwowym Instytucie Rozrachunkowym w Warszawie. Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 roku podpułkownik Zygmunt Berling nie został zmobilizowany do wojska mimo starań z jego strony i pozostał bez przydziału. We wrześniu 1939 roku wraz ze swoim Instytutem został ewakuowany do Brześcia. Zaraz potem sam przedostał się do zajętego przez Armię Czerwoną Wilna. 4 października 1939 roku został aresztowany przez NKWD i osadzony w Starobielsku. W obozie jenieckim w Starobielsku został zwerbowany do współpracy z NKWD. W czasie, gdy Sowieci wywozili ze Starobielska polskich jeńców i mordowali w Katyniu wiosną 1940 roku, Zygmunta Berlinga i innych oficerów współpracujących z NKWD przewieziono 25 kwietnia 1940 roku do Obozu jenieckiego w Pawliszczew Bor, a następnie przewieziono ich do obozu jenieckiego NKWD w Griazowcu. W listopadzie 1940 roku Zygmunt Berling przyjął obywatelstwo sowieckie.

Po napaści Niemiec na ZSRR 22 czerwca 1941 roku Zygmunt Berling napisał wraz z innymi oficerami polskimi manifest do Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR Lawrentija Berii o woli. W manifeście tym wychwalając stosunki panujące w ZSRR oraz ustrój komunistyczny oficerowie ci na czele z Zygmuntem Berlingiem wyrazili wolę walki przy boku Armii Czerwonej z Niemcami. Był on też autorem hołdu złożonego na piśmie dla Józefa Stalina w marcu 1941 roku. Po układzie Sikorski-Majski zawartym między Rządem Polskim w Londynie a ZSRR w sprawie współpracy wojskowej podczas wojny, podpułkownik Zygmunt Berling wstąpił do tworzonej w ZSRR pod wodzą gen. Władysława Andersa Armii Polskiej w ZSRR. Został mianowany przez gen. Władysława Andersa szefem sztaby 5 Dywizji Piechoty a następnie szefem Bazy zaopatrzeniowo-rekrutacyjnej w Krasnogorsku. Po ewakuacji Armii Polskiej na Wschodzie przez gen. Władysława Andersa do Iranu podpułkownik Józef Berling pozostał w ZSRR. Jego decyzję gen. Władysław Anders uznał za dezercję a Sąd Polowy 20 kwietnia 1943 roku skazał go na karę śmierci. W 1943 roku na rozkaz Józefa Stalina podpułkownik Zygmunt Berling został dowódcą 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i awansowany został na generała brygady. 12 października 1943 roku dowodził pod Lenino walką I Dywizji Piechoty, która wówczas przeszła swój chrzest bojowy. W bitwie tej I Polska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki została zdziesiątkowana przez Niemców. Po tej bitwie gen. brygady Zygmunt Berling był oskarżany, że na skutek nieudolnego dowodzenia przez niego, dywizja ta poniosła tak ciężkie straty. Pomimo tego w marcu 1944 roku Zygmunt Berling został mianowany dowódcą I Armii Wojska Polskiego. Za nieudolne dowodzenie I Armią Wojska Polskiego, oraz za to, że żołnierze dowodzonej przez niego I Armii Wojska Polskiego bez uzgodnienia z Armią Czerwoną udzielili pomocy powstańcom Warszawy, oraz zdobyli Pragę, 30 września 1944 roku gen Józef Berling został odwołany ze stanowiska dowódcy I Armii WP.

Gen. armii Karol Świerczewski, 1897 - 1947

https://pl.wikipedia.org/wiki/ Karol_ Świerczewski