Kontraktowanie świadczeń przez NFZ. Nowe zasady od 2015 roku - ebook
Kontraktowanie świadczeń przez NFZ. Nowe zasady od 2015 roku - ebook
Książka uwzględnia zmiany w przepisach, które były konieczne ze względu na wprowadzenie tzw. pakietu onkologicznego. Ponadto od 2015 roku wymogi NFZ w zakresie oceny ofert świadczeniodawców stały się bardziej restrykcyjne. Uwzględniają m.in. kwestie jakości w placówkach medycznych, przyznając dodatkowe punkty za posiadanie akredytacji lub certyfikatu jakości. Dodatkowo zmieniły się zasady odwołań od decyzji prezesa NFZ. Książka jest praktycznym przewodnikiem menedżera, który stoi przed wyzwaniem wzięcia udziału w procedurze konkursowej NFZ, zarządzania kontraktami NFZ, dbania o prawidłowe wykonanie umowy i zmaganiem się z odzyskaniem pieniędzy za nadwykonania. Poradnik uwzględnia także najnowsze zarządzenie prezesa NFZ dotyczące włączenia kryterium zewnętrznej oceny jakości do oceny świadczeniodawców w postępowaniu konkursowym.
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1. System opieki zdrowotnej
Rozdział 2. Strony umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
2.1. Narodowy Fundusz Zdrowia
2.2. Świadczeniobiorca
2.2.1. Osoby ubezpieczone
2.2.2. Osoby nieubezpieczone, ale uprawnione do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej
2.2.3. Pozostałe osoby uprawnione do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, bez względu na ubezpieczenie
2.2.4. Osoby uprawnione do świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów o koordynacji
2.2.5. Poświadczenie wydawane przez NFZ
2.3. Europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego
Rozdział 3. Świadczeniodawca
3.1. Definicja świadczeniodawcy w świetle obowiązujących przepisów
3.1.1. Podmiot wykonujący działalność leczniczą w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej
3.2. Działalność lecznicza
3.3. Podmiot leczniczy
3.3.1. Przedsiębiorca jako podmiot leczniczy
3.4. Przedsiębiorstwo
3.4.1. NZOZ jako przedsiębiorstwo
3.4.2. Szpital jako przedsiębiorstwo
3.4.3. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej
3.5. Kierownik podmiotu leczniczego
3.6. Praktyki zawodowe
3.6.1. Nowe zasady związane z obowiązkiem ubezpieczeń OC
3.6.2. Świadczeniodawca będący osobą, która uzyskała fachowe uprawnienia do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej
3.6.3. Świadczeniodawca realizujący czynności z zakresu zaopatrzenia w środki pomocnicze i wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi
Rozdział 4. Przedmiot kontraktu
4.1. Zakres świadczeń gwarantowanych przez NFZ
4.1.1. Pakiet kolejkowy i onkologiczny
4.1.2. Karta diagnostyki i leczenia onkologicznego
4.1.3. Indywidualny wskaźnik rozpoznawania nowotworów
4.1.4. Świadczenia towarzyszące
4.1.5. Nowe zasady organizacji i sprawozdawczości list oczekujących
4.1.6 Porady receptowe
4.2. Przedmiot umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Rozdział 5. Postępowanie w sprawie zawarcia umowy ze świadczeniodawcą
5.1. System Zarządzania Obiegiem Informacji (SZOI)
5.2. Regulamin prac komisji
5.2.1. Przesłanki odrzucenia oferty w postępowaniu prowadzonym przez OW NFZ
5.3. Oferta złożona po terminie
5.4. Oferta zawierająca nieprawdziwe informacje
5.5. Oferta nie zawiera informacji dotyczących przedmiotu oferty, proponowanej liczby lub ceny świadczeń opieki zdrowotnej
5.6. Oferta zawiera rażąco niską cenę
5.7. Oferta jest nieważna na podstawie innych przepisów
5.8. Oferta jest ofertą alternatywną
5.9. Oferta nie spełnia warunków określonych w przepisach u.s.o.z.
5.10. Oferta złożona przez świadczeniodawcę, z którym NFZ rozwiązał umowę o świadczenie usług zdrowotnych w trybie natychmiastowym z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy
5.11. Unieważnienie postępowania
5.12. Rozstrzygnięcie postępowania
Rozdział 6. Środki odwoławcze i skarga do sądu administracyjnego
6.1. Zasady ogólne
6.2. Protest
6.3. Odwołanie
6.3.1. Odwołanie rozpatrywane przez dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu lub przez ministra zdrowia
6.3.2. Wniosek o ponowne rozpatrzenie przez dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia
6.3.3. Przykłady postępowania odwoławczego
6.4. Skarga administracyjna
6.5. Podmiot uprawniony do wniesienia skargi
6.5.1. Tryb wnoszenia skargi
Rozdział 7. Umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
7.1. Ograniczenie podmiotowe przy zawieraniu kontraktu z NFZ
7.1.1. Podwykonawstwo
7.2. Jawność kontraktów zawartych z NFZ
7.3. Elementy umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
7.4. Ogólne warunki umów
7.5. Odpowiedzialność świadczeniodawcy
7.6. Obowiązki świadczeniodawcy oraz warunki udzielania świadczeń zdrowotnych
7.7. Personel medyczny
7.8. Wymogi dotyczące pomieszczeń
7.9. Ciągłość wykonywania świadczeń a planowana przerwa
7.10. Korzystanie z serwisu internetowego
7.10.1. Oznaczenie miejsca udzielania świadczeń zdrowotnych
7.11. Obowiązki lekarza względem świadczeniobiorcy
7.12. Rejestracja
7.12.1. Sposób finansowania świadczeń i zasady rozliczeń
7.13. Kapitacyjna stawka roczna
7.13.1. Cena jednostkowa jednostki rozliczeniowej
7.14. Osoby uprawnione do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji
7.14.1. Dokumenty rozliczeniowe
7.14.2. Terminy płatności
7.14.3. Zasady rozliczeń pomiędzy instytucjami ubezpieczenia krajów Wspólnoty
7.14.4. Rozliczenie według zakresu skojarzonego nielimitowanego
7.15. Osoby uprawnione do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych bez względu na ubezpieczenie
7.16. Ryczałt
7.17. Dokumenty rozliczeniowe
7.18. Zmiana umowy
7.19. Kary umowne i ich wysokość
7.20. Wystawianie recept osobom nieuprawnionym lub w nieuzasadnionych przypadkach
7.21. Umowa zawarta na okres dłuższy niż rok
7.22. Przyczyny rozwiązania umowy bez wypowiedzenia
7.22.1. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez świadczeniodawcę
7.23. Okres przedawnienia roszczeń Funduszu i świadczeniodawcy
7.24. Przesłanki nieważności umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
7.25. Czas trwania kontraktu zawartego z NFZ
7.26. Umowa z podmiotami świadczącymi usługi w zakresie POZ, zaopatrzenia w wyroby medyczne oraz umowy, o których mowa w art. 41 ust. 1 i art. 48 ust. 2 ustawy o refundacji
7.27. Zażalenie świadczeniodawcy dotyczące realizacji umowy
Rozdział 8. Nadwykonania
8.1. Udzielanie świadczeń ponadlimitowych
8.2. Obowiązek udzielenia pomocy medycznej przez podmiot leczniczy na gruncie art. 15 ustawy o działalności leczniczej
8.3. Obowiązek lekarza udzielania pomocy na gruncie art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
8.4. Analiza wybranego orzecznictwa
8.5. Wykonywanie zabiegów planowych a nadwykonania
8.6. Udzielanie świadczeń zdrowotnych osobom przewlekle chorym
8.7. Skierowanie sprawy do postępowania sądowego
8.8. Świadczenia zdrowotne wykonane ponad limit określony kontraktem z Funduszem, lecz w granicach zobowiązania Funduszu wynikającego z zawartej umowy
Rozdział 9. Kontrola NFZ
9.1. Podstawa prawna kontroli
9.2. Przedmiot kontroli
9.3. Zawiadomienie o wszczęciu kontroli
9.4. Podmiot kontrolowany
9.5. Osoby prowadzące kontrole
9.6. Miejsce i czas przeprowadzania kontroli
9.7. Czynności kontrolne – postępowanie dowodowe
9.7.1. Dowody w postaci dokumentów
9.7.2. Dokumentacja medyczna
9.7.3. Dowody w postaci ustnych informacji lub wyjaśnień
9.7.4. Oględziny
9.8. Zakończenie postępowania
9.8.1. Protokół kontroli
9.8.2. Zastrzeżenia do protokołu kontroli
9.8.3. Zastrzeżenia świadczeniodawcy do wystąpień pokontrolnych
9.9. Rejestr ewidencji kontroli
9.10. Jakie obszary działalności świadczeniodawcy są najczęściej kontrolowane przez NFZ
Wzory dokumentów związanych z kontrolą NFZ
Wykaz skrótów
Źródła prawa
Czasopisma
Inne skróty
Literatura
Orzecznictwo
| Kategoria: | Inne |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-269-3560-2 |
| Rozmiar pliku: | 498 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Niniejsza publikacja jest adresowana w głównej mierze do osób pełniących stanowiska kierownicze w organach podmiotów wykonujących działalność leczniczą (świadczeniodawców), specjalistów zajmujących się rozliczaniem kontraktów z NFZ, a także do lekarzy, pielęgniarek i położnych, którym staramy się przybliżyć prawne aspekty zawierania i wykonywania umów z NFZ.
Książka omawia w sposób praktyczny regulacje prawne dotyczące zawierania umów na świadczenie usług zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Podpowiada, jak przygotować ofertę dla NFZ, jakie prawa ma świadczeniodawca w zakresie odwołań, na co powinien zwrócić uwagę, zawierając umowę z NFZ. Nie pomija takich aspektów, jak nadwykonania czy kontrole NFZ.
Ponadto w publikacji usystematyzowano dużą liczbę nowych przepisów, które pojawiły się wraz z wejściem w życie znowelizowanej 1 stycznia 2015 r. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (wprowadzenie tzw. pakietu kolejkowego i onkologicznego), m.in. takich jak wprowadzenie porady receptowej czy nowych zasad zapisów na listy oczekujących na udzielenie świadczenia.
Najważniejsze założenia pakietów kolejkowego i onkologicznego to:
- prowadzone elektronicznie i aktualizowane raz w tygodniu listy oczekujących,
- możliwość otrzymania recepty na kontynuację farmakoterapii bez osobistej wizyty u lekarza,
- możliwość odebrania recepty przez osoby upoważnione przez pacjenta,
- łatwiejszy dostęp do większej liczby badań, które będzie mógł zlecić lekarz rodzinny,
- szybszy dostęp do lekarzy specjalistów – będzie się można zapisać tylko na jedną listę oczekujących, zniknie zjawisko sztucznego wydłużania kolejek przez osoby, które czekają w kilku (a nawet kilkunastu kolejkach) na to samo świadczenia, blokując terminy i nie odwołując wizyt,
- zniesienie limitów w leczeniu onkologicznym,
- specjalna, szybka ścieżka diagnostyczna i terapeutyczna dla pacjentów z podejrzeniem nowotworu.
Czynność prawna, jaką jest podpisanie umowy z NFZ, pociąga za sobą wiele konsekwencji, m.in. w postaci nieuchronnej i obligatoryjnej kontroli realizacji świadczeń opieki zdrowotnej. W publikacji omawiamy, jak przygotować się do niej, na jakie czynności kontrolujących zwrócić szczególną uwagę oraz, w razie niekorzystnego wyniku takiej kontroli, jakie środki odwoławcze przysługują podmiotowi kontrolowanemu.
Mamy nadzieję, że adresaci publikacji znajdą w niej cenne wskazówki, jak rozwiązać problemy związane z codziennym zarządzaniem podmiotem wykonującym działalność leczniczą. Ufamy też, że po publikację chętnie sięgną także sami prawnicy pragnący pogłębić i usystematyzować prawne aspekty relacji świadczeniodawców z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Dzięki tej publikacji Czytelnicy zyskają pewność, że bezbłędnie przygotują ofertę zgodnie z nowymi wymogami NFZ uwzględniającymi zewnętrzną ocenę jakości, poznają wskazówki, które pomogą im zdobyć kontrakt NFZ i zarządzać nim, a także właściwie prowadzić sprawozdawczość, odzyskiwać pieniądze za nadwykonania – zarówno na drodze ugody, jak i w sądzie.Rozdział 1.System opieki zdrowotnej
Przyjęty w Polsce system opieki zdrowotnej znajduje swoje podstawy w przepisach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W świetle art. 68 konstytucja zagwarantowała każdemu prawo do ochrony zdrowia oraz prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Niezależnie od sytuacji materialnej każdemu obywatelowi organy władzy publicznej zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych. Należy pamiętać, że prawo to nie obejmuje jedynie osób pracujących. Szeroko rozwinięty system ubezpieczeń zdrowotnych, a także system opieki zdrowotnej obejmują bowiem osoby niezależnie od wieku, zawodu, wykonywanej pracy. System ochrony zdrowia ma pozwolić każdemu obywatelowi na bezpłatną opiekę lekarską.
Konstytucja przyznaje pewne przywileje określonej kategorii osób i nakłada na władze publiczne obowiązek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku. Zostało to podyktowane w jednym przypadku troską o zapewnienie rozwoju narodu, w innych zaś wynika ze względów humanitarnych. Na mocy konstytucji została unormowana generalna zasada zapewnienia powszechnego dostępu do opieki zdrowotnej, finansowanej przez państwo każdemu obywatelowi, niezależnie od jego sytuacji materialnej. Jednocześnie ustawa zasadnicza nie reguluje warunków i zakresu udzielania takich świadczeń, gdyż określa je ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej u.ś.o.z.) oraz ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (dalej u.dz.l.).
W przepisach Konstytucji RP nie znajdziemy odpowiedzi dotyczącej konstrukcji funkcjonowania systemu ochrony zdrowia ani jego poszczególnych elementów, tj. charakteru prawnego źródeł finansowania świadczeń zdrowotnych, charakteru i struktury płatnika składek czy struktury własnościowej świadczeniodawców. Konstytucja wprowadza wymóg, aby warunki i zakres udzielania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych określiła ustawa. Mamy jedynie wyraźny obowiązek władz publicznych stworzenia systemu efektywnego i funkcjonalnego, który umożliwi realizację prawa do ochrony zdrowia.
Jednocześnie istnieje wyraźna wola ustawodawcy wyrażająca się w niedopuszczeniu do powstania całkowicie wolnorynkowego systemu ochrony zdrowia.
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| |
| |
| Biorąc pod uwagę faktyczną niemożność zapewnienia bezpłatnej opieki zdrowotnej w pełnym zakresie każdemu obywatelowi, obok świadczeń finansowanych ze środków publicznych muszą funkcjonować mechanizmy wolnorynkowe i konkurencyjne. |
+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
Należy zaznaczyć, że Konstytucja RP nie zakłada powszechnej dostępności do wszystkich znanych i wykonywanych świadczeń opieki zdrowotnej. Ograniczona dostępność do najnowocześniejszych usług medycznych jest limitowana również w krajach wysoce rozwiniętych o nieporównywalnie większych niż w Polsce nakładach na świadczenia opieki zdrowotnej. Również postanowienia konstytucji, zwłaszcza ogólna norma art. 68 ust. 1 wyrażająca prawo każdego do ochrony zdrowia, nie upoważniają do oczekiwania od obywateli dostępu do wszelkich technologii medycznych.
Trafny wydaje się pogląd, że postanowienie Konstytucji RP, gwarantujące prawo do ochrony zdrowia, zawiera w sobie nakaz respektowania pewnego koniecznego poziomu jakości świadczeń medycznych, poniżej którego można by dostrzegać naruszenie gwarancji konstytucyjnej. Przyjęte rozwiązania muszą jednak uwzględniać wiele ekonomicznych, budżetowych i społecznych uwarunkowań dostępności do usług medycznych.Orzecznictwo
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7 stycznia 2004 r. (sygn. akt K 14/03, OTK – A 2004 nr 1, poz. 1).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 grudnia 2011 r. (sygn. akt I FSK 256/11).
- Postanowienie SN z 26 kwietnia 2002 r. (sygn. akt IV CKN 1667/00, uchwała SN z 11 maja 2005 r., sygn. akt III CZP11/05).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 marca 2011 r. (sygn. akt II GSK 373/10, opubl. LEX nr 992371).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 22 listopada 2006 r. (sygn. akt II GSK 219/06, opubl. ONSAiWSA 2008/3/53).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 14 lutego 2007 r. (sygn. akt II GSK 330/06, opubl. LEX nr 325383).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 17 września 2008 r. (sygn. akt VII SA/Wa 1005/08, opubl. LEX nr 522693).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 4 grudnia 2006 r. (sygn. akt VII SA/Wa 1450/06, opubl. LEX nr 306379).
- Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z 28 kwietnia 2008 r. (sygn. akt XIX Ga 128/08, opubl. LEX nr 621199).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 2003 r. (sygn. akt IV CK 189/02).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2006 r. (sygn. akt V CSK60/05, opubl. LEX nr 258665).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 8 października 2008 r. (sygn. akt V CSK 139/08).
- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 24 maja 2006 r. (sygn. akt I ACa 1422/05, opubl. LEX nr 298597).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 13 lipca 2005 r. (sygn. akt I CK 18/05, opubl. OSP 2006/6/70).
- Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 24 maja 2006 r. (sygn. akt I ACa 1422/05, opubl. LEX nr 298597).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 4 stycznia 2007 r. (sygn. akt V CSK 396/06, opubl. LEX nr 244455).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2005 r. (sygn. akt II CSK 21/05, OSNC 2006/9/157, opubl. Biul. SN 2006/5/10).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 4 stycznia 2007 r. (sygn. akt V CSK 396/06, opubl. LEX nr 244455).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 4 stycznia 2007 r. (sygn. akt V CSK 396/06, opubl. LEX nr 244455).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2000 r. (sygn. akt V KKN 318/99, opubl. LEX nr 50985, Prok. i Pr.-wkł. 2000/12/6).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2000 r. (sygn. akt V KKN 318/99, opubl. LEX nr 50985, Prok. i Pr.-wkł. 2000/12/M. Filar).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 12 marca 2009 r. (sygn. akt V CSK 272/08, opubl. LEX nr 530613).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 2006 r. (sygn. akt III CSK 53/03).
- Wyroki Sądu Najwyższego z 5 sierpnia 2004 r. (sygn. akt III CK 365/03, „Izba Cywilna” 2005, nr 3, s. 52, i z 10 marca 2005 r., I CK 578/04, niepubl.).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2005 r. (sygn. akt II CSK 21/05, OSNC 2006/9/157, opubl. Biul. SN 2006/5/10).
- Wyroki Sądu Najwyższego z 5 sierpnia 2004 r. (sygn. akt III CK 365/03) i z 5 listopada 2003 r. (sygn. akt IV CK 189/02).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 27 września 2010 r. (sygn. akt V KK 34/10, opubl. OSNKW 2010/12/105).
- Wyroki Sądu Najwyższego z 5 listopada 2003 r. (sygn. akt IV CK 189/02, niepubl.), z 5 sierpnia 2004 r. (sygn. akt III CK 365/03, niepubl.), z 3 listopada 2004 r. (sygn. akt III CK 546/03, niepubl.), z 21 grudnia 2004 r. (sygn. akt I CK 320/04, niepubl.), z 28 czerwca 2005 r. (sygn. akt I CK 821/04, niepubl.), z 13 lipca 2005 r. (sygn. akt I CK 18/05, niepubl.), z 15 grudnia 2005 r. (sygn. akt II CSK 21/05, opubl. OSNC 2006, nr 9, poz. 157), z 18 stycznia 2006 r. (sygn. akt V CSK 60/05, niepubl.), z 10 maja 2006 r. (sygn. akt III CSK 53/05, niepubl.), z 25 maja 2006 r. (sygn. akt II CSK 93/05, niepubl.), z 25 maja 2006 r. (sygn. akt II CK 343/05, niepubl.), z 14 lipca 2006 r. (sygn. akt II CSK 68/06, niepubl.) i z 13 października 2006 r. (sygn. akt III CSK 123/06, niepubl.).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 8 sierpnia 2007 r. (sygn. akt I CSK 125/07, opubl. LEX nr 333609).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 16 lutego 2005 r. (sygn. akt IV CKN 541/04).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2006 r. (sygn. akt III CSK 123/06, opubl. LEX nr 258671).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 4 stycznia 2007 r. (sygn. akt V CSK 396/06, opubl. LEX nr 244455).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 4 stycznia 2007 r. (sygn. akt V CSK 396/06, opubl. LEX nr 244455).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10 października 2006 r. (sygn. akt VII SA/Wa 986/06, opubl. LEX nr 276487).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 28 sierpnia 2008 r. (sygn. akt VII SA/Wa 660/08, opubl. LEX nr 560182).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2008 r. (sygn. akt VII SA/Wa 823/08, opubl. LEX nr 527536).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 czerwca 2011 r. (sygn. akt II GZ 111/11, opubl. LEX nr 1083420).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 września 2010 r. (sygn. akt II GSK 821/10, opubl. LEX nr 742937).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 września 2006 r. (sygn. akt I OSK 1274/05).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 września 2010 r. (sygn. akt II GSK 821/10, opubl. LEX nr 742937).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 23 stycznia 2007 r. (sygn. akt VII SA/Wa 950/06).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 stycznia 2011 r. (sygn. akt II GSK 10/10, opubl. LEX nr 952775).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 15 grudnia 2009 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1827/09).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 28 sierpnia 2008 r. (sygn. akt VII SA/Wa 660/08, opubl. LEX nr 560182).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 23 stycznia 2007 r. (sygn. akt VII SA/Wa 950/06).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 15 grudnia 2009 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1827/09).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2008 r. (sygn. akt VII SA/Wa 823/08, opubl. LEX nr 527536).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 23 stycznia 2007 r. (sygn. akt VII SA/Wa 950/06).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 czerwca 2011 r. (sygn. akt II GZ 111/11, opubl. LEX nr 1083420).
- Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 28 listopada 2006 r. (sygn. akt VII SA/Wa 856/06, opubl. LEX nr 306389).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 31 maja 2010 r. (sygn. akt VI SA/Wa 323/10, opubl. LEX nr 675809).
- Wyrok SN z 12 lipca 2002 r. (sygn. akt V CKN 1547/00, opubl. LEX nr 56054).
- Wyrok KIO z 24 lipca 2009 r. (KIO/UZP 813/09, opubl. LEX nr 511919).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 czerwca 2011 r. (sygn. akt II GZ 111/11, opubl. LEX nr 1083420).
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 19 marca 2002 r. (sygn. akt IV SA 1132/00, opubl. LEX nr 81670).
- Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 14 lutego 2007 r. (sygn. akt II GSK 330/06).
- Por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 listopada 1980 r. (sygn. akt I CR 427/80, opubl. OSP 1981, z. 11, poz. 196).
- Wyrok Sądu Najwyższego z 28 listopada 2003 r. (sygn. akt IV CK 206/02, opubl. LEX nr 164011).
