Narzędzia i procedury zarządzania zasobami ludzkimi. Analiza socjologiczna - ebook

W książce przedstawiono wnioski z badań prowadzonych w czterech firmach działających na rynku polskim. W badaniach wykorzystano zarówno jakościowe, jak i ilościowe techniki badawcze, co pozwoliło na pokazanie procesów zachodzących w firmach, zilustrowanych wypowiedziami pracowników, a także ogólne, ilościowe zestawienie wykorzystywanych narzędzi ZZL. Poddano analizie m.in. wykorzystywane przez firmy narzędzia odnoszące się do rekrutacji i selekcji pracowników, szkoleń pracowniczych, coachingu, mentoringu, ocen pracowniczych, wynagradzania, motywowania, projektowania karier.

Nie ograniczono się do teoretycznych wniosków. W publikacji przedstawiono cztery studia przypadków firm działających na polskim rynku, które są ciekawą ilustracją zmian zachodzących w tych organizacjach pod wpływem zdarzeń i procesów wewnętrznych oraz zewnętrznych. Pokazany z perspektywy socjologii zarządzania obraz społeczno-kulturowych uwarunkowań ZZL obejmuje takie zagadnienia, jak podstawowe założenia polityki personalnej, kultura i władza organizacyjna oraz proceduralizacja i wdrażanie narzędzi ZZL.

Książkę polecamy osobom zajmujących się teoretycznymi aspektami polityki personalnej przedsiębiorstw, nauczycielom, którzy wykorzystują w swojej pracy analizę przypadków, a także do praktykom, szukającym nowych narzędzi i pomysłów oraz niekonwencjonalnego spojrzenia na narzędzia ZZL i procedury stosowane w ich organizacjach.

1. Wstęp (Beata Pawłowska, Dominika Byczkowska-Owczarek)  9

1.1. Problematyka i cel badań  9

1.2. Perspektywa teoretyczna i założenia badawcze  10

1.3. Metoda badania oraz hipotezy badawcze  12

1.4. Struktura książki  17

2. Opisy przypadków badanych firm (Izabela Ślęzak-Niedbalska, Jakub Niedbalski)  19

2.1. Opis przypadku firmy A  19

2.1.1. Charakterystyka badań w firmie A  19

2.1.2. Charakterystyka organizacji A  19

2.1.2.1. Podstawowe informacje, opis działalności oraz cele strategiczne  19

2.1.2.2. Budowanie marki, kreowanie wizerunku oraz działalność społeczna i charytatywna  20

2.1.3 Charakterystyka komórki do spraw polityki personalnej firmy A  21

2.1.4 Procedury i instrukcje w firmie A  25

2.1.4.1. Procedury z zakresu polityki personalnej  26

2.1.4.1.1. Procedura szkoleń  27

2.1.4.1.2. Procedura zatrudniania i zwalniania  29

2.1.4.1.3. Procedura wdrażania nowego pracownika (procedura adaptacyjna)  31

2.1.4.1.4. Procedura wartościowania pracy  33

2.1.4.2. Procedury z zakresu polityki personalnej w firmie A Wnioski badawcze  36

2.1.4.2.1. Rodzaje i źródła procedur  36

2.1.4.2.2. Stosunek pracowników do procedur  37

2.1.4.2.3. Konstruowanie i kontrola procedur z zakresu polityki personalnej  40

2.1.5. Komunikacja w firmie A  41

2.1.6. Rodzaje władzy w firmie A  42

2.1.6.1. Władza personalna  42

2.1.6.2. Władza organizacyjna  43

2.1.7. Kultura organizacyjna w firmie A  44

2.1.8. Moralność i etyka a wizerunek firmy A  46

2.1.9. Podsumowanie opisu przypadku firmy A  46

2.2. Opis przypadku firmy – organizacja W (Dominika Byczkowska-Owczarek, Piotr Chomczyński)  47

2.2.1. Charakterystyka badań w organizacji W  47

2.2.2. Charakterystyka organizacji W  47

2.2.3. Narzędzia, systemy, procedury i instrukcje w organizacji W  47

2.2.4. Analiza kultury organizacyjnej w instytucji W  52

2.2.5. Źródła wiedzy, z których czerpie się w organizacji W inspiracje do konstruowania polityki personalnej oraz procedur i narzędzi ZZL  53

2.2.6. Analiza władzy organizacyjnej w instytucji W  55

2.2.7. Badanie procesów interakcyjnych zaangażowanych w wytwarzanie założeń polityki personalnej oraz konkretnych narzędzi ZZL w instytucji W  56

2.2.8. Podsumowanie opisu przypadku organizacji W  57

2.3. Opis przypadku firmy P (Łukasz Marciniak)  58

2.3.1. Charakterystyka badań w firmie P  58

2.3.2. Charakterystyka firmy P  59

2.3.3. Charakterystyka działu zarządzania zasobami ludzkimi firmy P  60

2.3.4. Narzędzia, systemy, procedury i instrukcje w firmie P  63

2.3.5. Praca nad projektem Tworzenie procedur  68

2.3.6. Kultura organizacyjna firmy P  69

2.3.7. Podsumowanie opisu przypadku firmy P  72

2.4. Opis przypadku firmy S (Anna Kubczak, Waldemar Dymarczyk, Grzegorz Słowiński)  73

2.4.1. Charakterystyka badań w firmie S  73

2.4.2. Charakterystyka firmy S  74

2.4.3. Charakterystyka działu HR oraz procedury i narzędzia polityki personalnej w firmie S  76

2.4.4. Praca nad projektem – tworzenie narzędzi zarządzania zasobami ludzkimi w firmie S  80

2.4.4.1. Jak tworzone są procedury w firmie S  81

2.4.4.2. Procesy interakcyjne zaangażowane w tworzenie polityki personalnej i jej narzędzi w firmie S  86

2.4.5. Kultura organizacyjna, wiedza oraz władza w firmie S  88

2.4.6. Źródła wiedzy i kompetencje osób odpowiedzialnych w firmie S za tworzenie narzędzi z obszaru polityki personalnej  93

2.4.7. Społeczne konsekwencje stosowania procedur zarządzania zasobami ludzkimi Konstruowanie proefektywnościowej kultury organizacyjnej i proefektywnościowych tożsamości w firmie S  96

2.4.8. Podsumowanie opisu przypadku firmy S  98

3. Analiza społeczno-kulturowych uwarunkowań ZZL  101

3.1. Podstawowe założenia polityki personalnej badanych organizacji (Izabela Ślęzak-Niedbalska, Jakub Niedbalski)  101

3.1.1. Wprowadzenie  101

3.1.2. Czynniki kształtujące pozycję i status pracownika w organizacjach A, P, S, W – analiza przypadków  104

3.1.3. Podsumowanie  111

3.2. Analiza kultur organizacyjnych badanych organizacji (Beata Pawłowska, Piotr Chomczyński)  115

3.2.1. Wstęp  115

3.2.2. Koncepcje kultury organizacyjnej System kultury  115

3.2.3. Pojęcie kultury organizacyjnej – rozważania teoretyczne  116

3.2.4. Analiza kultury organizacyjnej badanych organizacji  123

3.2.4.1. Historia firmy a jej tożsamość organizacyjna  123

3.2.4.2. Kapitał założycielski a tożsamość organizacyjna i kształtowanie postaw pracowniczych  126

3.2.4.3. Normy i wartości w badanych organizacjach  127

3.2.4.4. Język i komunikacja w badanych organizacjach  128

3.2.4.5. Kultura organizacyjna – próba typologii badanych organizacji  130

3.2.5 Podsumowanie  131

3.3. Analiza władzy organizacyjnej Sposoby jej osiągania, podtrzymywania, sprawowania i legitymizacji a użycie polityki personalnej oraz procedur i narzędzi ZZL (Anna Kubczak, Waldemar Dymarczyk)  132

3.3.1. Władza – podstawowe pojęcia  132

3.3.2. Władza i polityka personalna  137

3.3.3. Władza i relacje międzyludzkie  144

3.3.4. Podsumowanie  150

3.4. Proceduralizacja i wdrażanie narzędzi ZZL (Łukasz Marciniak)  151

3.4.1. Wstęp  151

3.4.2. Standaryzacja procedur ZZL  152

3.4.3. Zakres i rodzaj procedur ZZL  158

3.4.4. Podsumowanie  160

4. Wybrane elementy polityki personalnej Analiza danych ilościowych (Piotr Chomczyński)  161

4.1. Cel badań ankietowych  161

4.2. Charakterystyka badania ankietowego  161

4.3. Społeczno-demograficzne cechy badanej populacji  162

4.4. Wartości firmowe a zadowolenie z pracy  164

4.5. Komunikacja w badanych przedsiębiorstwach  169

4.6. Procedury podejmowania decyzji w badanych organizacjach  171

4.7. Opinie badanych na temat obowiązujących procedur i sposobów ich tworzenia  174

4.8. Warunki pracy w percepcji badanych  179

4.9. Weryfikacja hipotez  186

5. Zakończenie (Krzysztof Konecki)  187

6. Bibliografia  193

7. Spis tabel, rysunków i wykresów  199