Partycypacja społeczna na poziomie lokalnym jako wymiar decentralizacji administracji publicznej w Polsce - ebook

Publikacja niniejsza dotyczy partycypacji społecznej – trzeciego możliwego wymiaru decentralizacji administracji publicznej. Współcześnie bowiem coraz większego znaczenia nabierają aktywne wspólnoty samorządowe, potrafiące skutecznie wykorzystać mechanizm zbiorowego podejmowania decyzji w drodze konsultacji, negocjacji, kompromisu i konsensusu. Obok zobrazowania stanu partycypacji społecznej w polskich gminach przedstawiono także teoretyczne scenariusze zmian, które w konfrontacji ze zidentyfikowanym jej stanem posłużyły do nakreślenia możliwych kierunków reorientacji. Rozważania osadzono w środowisku lokalnej administracji samorządowej. Jest ona niezaprzeczalnym potwierdzeniem zbliżenia administracji publicznej do obywateli, a tym samym – płaszczyzną rozwoju partycypacji społecznej oraz fundamentem budowania społeczeństwa obywatelskiego. Wnioski wynikają z obszernych badań ankietowych, służących ocenie stanu partycypacji społecznej z perspektywy władz lokalnych. Wzbogacają wiedzę na temat samej partycypacji społecznej oraz postaw – zarówno władz lokalnych, jak i obywateli – prezentowanych w procesie podejmowania decyzji na poziomie lokalnym. Książka jest adresowana do szerokiego grona odbiorców, zwłaszcza studentów, pracowników naukowych, pracowników administracji samorządowej, a także wszystkich czytelników zainteresowanych problematyką decentralizacji administracji publicznej, samorządu terytorialnego oraz partycypacji społecznej na poziomie lokalnym.

Wstęp 7

Rozdział 1. Administracja publiczna i jej znaczenie w społeczeństwie demokratycznym 13

1.1. Państwo a sektor publiczny 13

1.2. Pojęcie, specyfika i funkcje administracji publicznej 38

1.3. Administracja publiczna w świetle koncepcji governance 58

1.4. Formuła współczesnego demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego 71

Rozdział 2. Proces decentralizacji administracji publicznej 85

2.1. Centralizacja i decentralizacja w teorii administracji 85

2.2. Administracyjny i finansowy wymiar decentralizacji administracji publicznej 105

2.3. Samorząd terytorialny jako forma decentralizacji administracji publicznej 124

2.4. Partycypacja społeczna jako nowy wymiar decentralizacji administracji publicznej 138

Rozdział 3. Administracja samorządowa jako efekt procesu decentralizacji administracji publicznej w Polsce po 1989 r.  163

3.1. Proces reaktywacji samorządu terytorialnego w Polsce po 1989 r.  163

3.2. Aktualny kształt polskiego samorządu terytorialnego  185

3.3. Rola samorządu terytorialnego w realizacji zadań publicznych  198

3.4. Miejsce samorządu terytorialnego w systemie finansów publicznych  220

Rozdział 4. Skala i kierunki zmian partycypacji społecznej na poziomie lokalnym  245

4.1. Kryteria oceny partycypacji społecznej  245

4.2. Obraz partycypacji społecznej w polskich gminach – studium badawcze  251

4.3. Egzemplifikacja czynników aktualnego poziomu partycypacji społecznej  266

4.4. Realny model partycypacji społecznej na poziomie lokalnym – scenariusze zmian  281

Zakończenie  303

Bibliografia  317

Spis tabel  339

Spis rysunków  343


Od redakcji  345