Postanowienia: komedya w 1 akcie Zofji Mellerowej - ebook

OSO­BY:

ADE­LA – mło­da wdo­wa.

Pani BIL­SKA .

KA­ZI­MIERZ .

RÓ­ZIA , po­ko­jów­ka.

FRA­NEK , ogrod­nik.

Rzecz na wsi, u pani Bil­skiej.

War­sza­wa. – W dru­kar­ni St. Nie­mi­ry, Plac Wa­rec­ki 4.

Po­kój skrom­nie lecz z gu­stem ume­blo­wa­ny. Z le­wej drzwi do po­ko­ju Bil­skiej. W głę­bi drzwi na lewo, do po­ko­ju Ade­li. Dru­gie, głów­ne na ogród. Z pra­wej, w pierw­szej ku­li­sie okno – w dru­giej, drzwi do ga­bi­ne­tu Ka­zi­mie­rza. Sto­li­ki, krze­sła, ko­zet­ki etc.

Sce­na pierw­sza.

FRA­NEK, RÓ­ZIA, (wno­szą ko­lej­no do po­ko­ju Ade­li książ­ki, kwia­ty, sto­lik, fo­te­le).RÓ­ZIA.

A ty Mać­ku! cóż to! do­pie­ro po­rów­na­na z ta­kim ba­ra­nem, mam wy­dać się le­piej!…. Pa­trz­cie go!…. Za­nieś te książ­ki i lam­pę.

FRA­NEK (za­nió­sł­szy, wra­ca).

Fumy w gło­wie Rózi, har­da z gład­kiej buzi, ale gdy po­cze­kasz parę la­tek i nikt głu­pi nie kupi, spu­ścisz z tonu i pój­dziesz za Fran­ka Ce­bu­lę, (Ró­zia dyga przed nim urą­gli­wie) tak!… ład­nie mu się po­kło­niw­szy wprzó­dy (wy­no­si sto­lik i nie wra­ca).

RÓ­ZIA (prze­drzeź­nia­jąc) .Ład­nie mu się po­kło­niw­szy wprzó­dy!…. Nie do­cze­ka­nie two­ję, ty zwię­dły szczy­pior­ku!…. I on, jak dru­dzy, my­śli, że lada sło­mia­ny chłop, gdy ze­chce, do­sta­nie zło­tej pan­ny!…. Oho! oho! i za­raz! nie tak ła­two! (wcho­dzi Bil­ska).

Sce­na dru­ga.

BIL­SKA, RÓ­ZIA.BIL­SKA.

To ona!…. Bied­na ko­bie­ta… czy tyl­ko po­tra­fię zła­go­dzić jej smu­tek, ulżyć cier­pie­niu – (bie­gnie na spo­tka­nie wcho­dzą­cej – w ża­łob­nych sza­tach – Ade­li). Wi­taj mi, ko­cha­na, jak­że się mie­wasz! jak­że się mie­wasz?…. Wiel­kie do­tknę­ło cię nie­szczę­ście, Wie­rzaj, że dzie­lić je umiem i Ser­decz­mem ci wdzięcz­na, żeś za­pra­gnę­ła szu­kać ulgi w moim domu.

ADE­LA (zu­peł­nie swo­bod­na).

Cio­cia oka­zy­wa­łaś mi za­wsze tyle do­bro­ci…

BIL­SKA .

Dro­gie dziec­ko… sia­daj, od­pocz­nij – (zdej­mu­je z niej okryw­ke, ka­pe­lusz) a po­tem opo­wiesz mi przy­czy­nę na­głej śmier­ci two­je­go męża – wy­ga­du­ją tu bo­wiem dziw­ne o niej hi­stor­je.

ADE­LA (j… w.).

I cóż ta­kie­go?

BIL­SKA .

Jed­ni utrzy­mu­ją, że apo­plek­sja na­stą­pi­ła w sku­tek sil­ne­go gnie­wu, zło­śli­wi – że spro­wa­dził ją nad­miar wina; inni jesz­cze, że za­zdrość tak nim wstrzą­snę­ła; sło­wem ob­ga­du­ją nie­bosz­czy­ka, aż zgro­za słu­chać, tem wię­cej, że jak mi za­wsze pi­sa­łaś, był to naj­pocz­ciw­szy czło­wiek.

ADE­LA (z wes­tchnie­niem).

Tak!….

BIL­SKA .

Po­wiedz­że mi rze­tel­ny po­wód zgo­nu i za­daj kłam wszyst­kim tym nie­do­rzecz­nym wie­ściom, któ­re czer­nią pa­mięć nie­bosz­czy­ka.

ADE­LA .

Je­że­li cio­cia żąda szcze­rej praw­dy, to po­wiem, że po­gło­ski te nie są ani tak kłam­li­we, ani tak zło­śli­we, jak są­dzisz.

BIL­SKA .

Jak­to? więc rze­czy­wi­ście nad­miar wina…

ADE­LA .

Po­zba­wiw­szy go przy­tom­no­ści, spra­wił, że ocze­ku­ją­ce­go nań kraw­ca, po­czął bić, w mnie­ma­niu, że to mój ko­cha­nek. A gdy prze­stra­szo­na wy­bie­głam, by go po­wstrzy­mać, roz­gnie­wa­ny po­rwał krze­sło, lecz w tej chwi­li pa­ra­li­żem tknię­ty, padł na zie­mię i w parę go­dzin by­łam wdo­wą.

BIL­SKA .

Nie­szczę­śli­wa! Ja­kież smut­ne zo­sta­wił wspo­mnie­nie… Ta oko­licz­ność zwięk­sza jesz­cze twą bo­leść…

ADE­LA (obo­jęt­nie).

W isto­cie.

BIL­SKA .

Zo­stać wdo­wą w tak mło­dym wie­ku, co za cios!

ADE­LA .