Poza mapą - ebook

W tej historii nie chodzi o rozbieżności w danych geograficznych. To książka o miejscach, których już nie ma, albo takich, które istnieją, znikają i pojawiają się ponownie. O miastach, które bezpowrotnie utraciły pierwotny charakter. O pływających wyspach, przebudowanych przestrzeniach, ziemiach między granicami, zapomnianych rejonach.

Prostokątna działka o powierzchni około trzech tysięcy metrów kwadratowych położona w Nowym Jorku, na rogu La Guardia Place i West Houston Street, ogrodzona i niedostępna dla przechodniów. Pokryta roślinnością, która mogła rosnąć w tym miejscu w siedemnastym stuleciu. Egipskie Miasto Umarłych z infrastrukturą jak każda inna „oficjalna” dzielnica: prądem, bieżącą wodą, sklepami, szkołami, przychodnią z oddziałem położniczym. Przychodzą tu na świat nowe pokolenia Egipcjan, zamieszkujących potem w grobowcach, gdzie spoczywają ich rodzice i dziadkowie. Mekka, która w ciągu ostatnich dwudziestu lat została wyburzona w dziewięćdziesięciu pięciu procentach, po czym przebudowana i wyposażona w szerokie arterie, parkingi, hotele i galerie handlowe. Żeleznogorsk, przez czterdzieści siedem lat oficjalnie nieistniejące i zamknięte dla świata miasto, w którym wytwarzano pluton do celów wojskowych. Obecnym mieszkańcom zależy na zachowaniu prowincjonalnego charakteru miasta, na zadbanym parku, malowniczym położeniu wśród lasów i wzgórz. Przekonali się, czym może się skończyć „otwarcie” Rosji, i nie chcą, by taki sam los spotkał ich miejscowość. Zatoczka przy Hog’s Back Cafe, wraz z okolicznymi polami i lasami słynąca z doggingu, czyli seksu w miejscu publicznym.

Alastair Bonnett udowadnia, że świat obfituje w zaskakujące miejsca, które prowokują nas i zmuszają do zastanowienia nad niedocenianą rolą przestrzeni w naszym życiu. Pokazują, kim naprawdę jesteśmy: gatunkiem tworzącym i kochającym miejsca.

Wstęp

1. Utracone miejsca

Wyspa Sandy

Leningrad

Arne

Stara Mekka

New Moore

Time Landscape

Aral-kum

2. Ukryta geografia

Labirynt

Żeleznogorsk

Podziemne miasta Kapadocji

Lisia nora

Cmentarz Północny w Manili

Wyspa North Sentinel

3. Ziemie niczyje

Między granicami (Gwinea i Senegal)

Bir Tawil

Nahuaterique

Twail Abu Dżarwal

Wysepka drogowa

4. Umarłe miasta

Wittenoom

Kangbashi

Kijŏng-dong

Ağdam

Prypeć

Park Archeologiczny Sycylijskiej Niedokończoności

5. Miejsca o wyjątkowym statusie

Camp Zeist

Magazyn wolnocłowy w Genewie

Bright Light, ulica Mureș 4, Bukareszt

Międzynarodowa przestrzeń powietrzna

„Gutterspace”

Kraina Obfitości

Góra Athos

Quilombo Brotas

Obszary Kolumbii kontrolowane przez FARC

Hobyo

6. Enklawy i nowe państwa

Baarle-Nassau i Baarle-Hertog

Chitmahale

Sealand

Zjednoczone Królestwo Lunda Czokwe

Gagauzja

7. Pływające wyspy

Wyspy pumeksu i śmieci

Pływające Malediwy

Nipterk P-32, wyspa z lodowej mgiełki

MS „The World”

8. Miejsca ulotne

Zatoczka przy Hog’s Back Cafe

Parking portu lotniczego Los Angeles

Nowhere

Uliczka Staceyów

Zakończenie: współczucie dla gatunku kochającego miejsca

Podziękowania

Bibliografia

Indeks