Facebook - konwersja
Czytaj fragment
Pobierz fragment

Prawo restrukturyzacyjne z komentarzem przygotowanym przez radcę prawnego Marcina Sarnę - ebook

Wydawnictwo:
Data wydania:
29 marca 2016
Format ebooka:
EPUB
Format EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie. Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego, który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Produkt niedostępny.  Może zainteresuje Cię

Prawo restrukturyzacyjne z komentarzem przygotowanym przez radcę prawnego Marcina Sarnę - ebook

W komentarzu do Prawa restrukturyzacyjnego wyjaśniono główne założenia nowych przepisów oraz omówiono wprowadzone postępowania restrukturyzacyjne. Publikacja ma za zadanie omówić w sposób zwięzły i praktyczny nowe przepisy i zmiany w przepisach dotyczących Prawa upadłościowego bez konieczności sięgania do konkretnych przepisów. Jednak czytelnik zainteresowany literalnym brzmieniem przepisów znajdzie w książce także pełną i aktualną treść całego Prawa restrukturyzacyjnego.

Kategoria: Handel i gospodarka
Zabezpieczenie: Watermark
Watermark
Watermarkowanie polega na znakowaniu plików wewnątrz treści, dzięki czemu możliwe jest rozpoznanie unikatowej licencji transakcyjnej Użytkownika. E-książki zabezpieczone watermarkiem można odczytywać na wszystkich urządzeniach odtwarzających wybrany format (czytniki, tablety, smartfony). Nie ma również ograniczeń liczby licencji oraz istnieje możliwość swobodnego przenoszenia plików między urządzeniami. Pliki z watermarkiem są kompatybilne z popularnymi programami do odczytywania ebooków, jak np. Calibre oraz aplikacjami na urządzenia mobilne na takie platformy jak iOS oraz Android.
ISBN: 978-83-269-4709-4
Rozmiar pliku: 332 KB

FRAGMENT KSIĄŻKI

Wprowadzenie

Dnia 20 maja 2015 r. do prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej została skierowana do podpisu ustawa z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne. Prezydent podpisał ją 9 czerwca 2015 r.

Zarówno motywacją do opracowania projektu Prawa restrukturyzacyjnego, jak i jego głównym założeniem było stworzenie takich rozwiązań prawnych, które umożliwiałyby zrestrukturyzowanie przedsiębiorstwa dłużnika w celu zapobiegnięciu jego likwidacji. Mowa tu o wyciągnięciu do dłużnika pomocnej dłoni („nowa szansa”), tak aby można było kontynuować działalność przedsiębiorstwa znajdującego się w kłopotach finansowych.

Główne założenia nowej regulacji

Założenia projektu wprost wskazują na takie cele, jak:

- zapewnienie przedsiębiorcom i ich kontrahentom skutecznych instrumentów do restrukturyzacji przy jednoczesnej maksymalizacji ochrony praw wierzycieli,
- zapewnienie instytucjonalnej autonomii postępowań restrukturyzacyjnych w oderwaniu od stygmatyzujących postępowań upadłościowych,
- wprowadzenie zasady subsydiarności postępowania upadłościowego, jako ultima ratio wobec ekonomicznego fiaska restrukturyzacji,
- zwiększenie uprawnień aktywnych wierzycieli,
- maksymalizacja szybkości i efektywności restrukturyzacji i upadłości,
- odformalizowanie postępowań i szersze wykorzystanie w nich nowoczesnych narzędzi teleinformatycznych,
- zwiększenie odpowiedzialności nierzetelnych dłużników i upadłych.

Korzyści z sanacji przedsiębiorstwa zamiast jego likwidacji to przede wszystkim zachowanie możliwości prowadzenia działalności zarobkowej przez to przedsiębiorstwo, zachowanie miejsc pracy czy uniknięcie negatywnych konsekwencji finansowych (w postaci np. kar umownych) związanych z przedwczesnym rozwiązaniem umów.

Takie uzdrowieńcze działanie do tej pory było celem postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu. Kontrahenci dłużnika reagowali jednak bardzo niekorzystnie na samo hasło „upadłość”, nawet jeżeli nie była ona upadłością likwidacyjną. Między innymi z tego powodu wszystkie cztery nowe procedury zmierzające do utrzymania dłużnika przy życiu nazywają się jednolicie restrukturyzacją i zostały uregulowane w osobnej ustawie.

Cztery postępowania restrukturyzacyjne

Przedsiębiorcy znajdujący się w trudnej sytuacji ekonomicznej mogą skorzystać z jednej z czterech procedur restrukturyzacyjnych:

- postępowanie o zatwierdzenie układu,
- przyspieszone postępowanie układowe,
- postępowanie układowe,
- postępowanie sanacyjne.

Niezależnie od tego, którą drogą podąży niewypłacalny przedsiębiorca, zawsze napotka na te same reguły dotyczące układu. Tożsame będą bowiem zasady określające zakres wierzytelności mogących zostać objętymi układem, możliwe propozycje układowe, zawarcie i zatwierdzenie układu oraz zmiana i uchylenie układu.

Postępowanie o zatwierdzenie układu

Postępowanie o zatwierdzenie układu jest przeznaczone dla tych dłużników, którzy dopiero spodziewają się problemów finansowych, ale obecnie są jeszcze wypłacalni. Postępowanie może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Podstawową zaletą tego trybu jest najbardziej odformalizowany charakter procesu restrukturyzacji. To dłużnik samodzielnie (bez udziału sądu) zbiera głosy wierzycieli. Dopiero gdy dłużnik uzyska wymaganą do przyjęcia układu większość głosów, wówczas może złożyć do sądu wniosek o zatwierdzenie układu. Chodzi o to, aby postanowienia układowe powstawały w wyniku bezpośrednich, indywidualnych negocjacji pomiędzy dłużnikiem a jego wierzycielami. Bez wątpienia układ stworzony w takim trybie ma także duże szanse zatwierdzenia przez sąd.

W tym trybie postępowania konieczne jest jednak zawarcie przez dłużnika umowy z nadzorcą układu. Osoba ta, za wynagrodzeniem płaconym przez dłużnika, kontroluje czynności tego dłużnika dokonywane w ramach jego majątku lub przedsiębiorstwa oraz sprawdza, czy mienie dłużnika jest dostatecznie zabezpieczone przed zniszczeniem lub utratą. Najważniejsze kompetencje nadzorcy układu to:

- sporządzenie planu restrukturyzacyjnego,
- przygotowanie wspólnie z dłużnikiem propozycji układowych,
- sporządzenie spisu wierzytelności oraz spisu wierzytelności spornych,
- współpraca z dłużnikiem w zakresie sprawnego i zgodnego z prawem zbierania głosów przy zachowaniu praw wierzycieli,
- złożenie sprawozdania o możliwości wykonania układu.

Nadzorca układu ma więc zweryfikować propozycje układowe pod względem zgodności z:

- prawem,
- ustaleniami z wierzycielami.

Przyspieszone postępowanie układowe

W przeciwieństwie do postępowania o zatwierdzenie układu, w przyspieszonym postępowaniu układowym dłużnik nie zbiera głosów wierzycieli samodzielnie. Do głosowania dochodzi na zgromadzeniu wierzycieli, które zwołuje sąd. Możliwe jest zabezpieczenie majątku dłużnika w drodze zawieszenia egzekucji wierzytelności objętej układem, jeżeli egzekucja mogłaby utrudnić lub uniemożliwić zawarcie układu.

Postępowanie to może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Postępowanie układowe

Postępowanie układowe najbardziej przypomina obowiązujące do końca grudnia 2015 roku postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu. Podobnie jak poprzednie tryby, może być prowadzone, gdy suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Mogą z niego skorzystać przede wszystkim ci przedsiębiorcy, którzy już są niewypłacalni. Tak jak w przyspieszonym postępowaniu układowym zawarcie układu jest możliwe dopiero po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności (różnica polega na tym, że w przyspieszonym postępowaniu układowym spis odbywa się w trybie uproszczonym).

W toku postępowania dłużnik zachowuje swój majątek (choć są wyjątki), ale cały czas pozostaje pod kontrolą sądu i wierzycieli. Pierwsze propozycje układowe powinny być przedstawione przez dłużnika w samym wniosku do sądu. Postępowanie układowe chroni dłużnika przed pojedynczymi egzekucjami prowadzonymi z określonych składników majątkowych.

Postępowanie sanacyjne

Celem tego postępowania jest umożliwienie dłużnikowi przeprowadzenia działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Dotyczy więc ono dłużników, w przypadku których konieczna jest głęboka restrukturyzacja ich zobowiązań, majątku czy struktury zatrudnienia.

Czynności sanacyjne to czynności prawne i faktyczne, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

W omawianym trybie dłużnik zostaje jednak w znaczący sposób ograniczony, jeśli chodzi o zarządzanie swoim majątkiem. Także nadzór, jakiemu jest poddawany ze strony sędziego-komisarza i wierzycieli, jest znacznie bardziej restrykcyjny niż w pozostałych postępowaniach.

Układ częściowy

Nowością jest możliwość zawarcia układu częściowego, czyli dotyczącego tylko niektórych zobowiązań, których restrukturyzacja ma zasadniczy wpływ na dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa dłużnika. Wyodrębnienie wierzytelności podlegających układowi częściowemu powinno się odbyć na podstawie obiektywnych, jednoznacznych i uzasadnionych ekonomicznie kryteriów.

Z tego też powodu układ częściowy może nie obejmować wszystkich wierzycieli dłużnika. Możliwość zawarcia układu częściowego występuje jedynie w:

- postępowaniu o zatwierdzenie układu,
- przyspieszonym postępowaniu układowym.

Wierzytelnościami podlegającymi układowi mogą być na przykład wierzytelności:

- z tytułu finansowania działalności dłużnika przez udzielone kredyty, pożyczki i inne podobne instrumenty,
- z tytułu umów o zasadniczym znaczeniu dla funkcjonowania przedsiębiorstwa dłużnika, w szczególności z tytułu dostawy najważniejszych materiałów lub umów leasingu majątku niezbędnego do działalności prowadzonej przez dłużnika,
- zabezpieczone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską na przedmiotach i prawach niezbędnych do prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika,
- największe, określone według sumy.

Przyjęcie układu częściowego następuje w drodze głosowania wierzycieli mających łącznie dwie trzecie sumy wierzytelności przysługującej wierzycielom objętym układem i uprawnionym do głosowania. Głosowanie to następuje zwykłą większością głosów. Należy zauważyć, że do głosowania są więc dopuszczeni wyłącznie wierzyciele objęci układem częściowym. Z tego też powodu ustawa wymaga, aby propozycje układowe nie przewidywały dla wierzycieli objętych układem częściowym korzyści, które zmniejszają możliwość zaspokojenia wierzytelności nieobjętych układem. Aby zabezpieczyć interesy wierzycieli nieobjętych układem częściowym, Prawo restrukturyzacyjne przewiduje także możliwość wniesienia przez takich wierzycieli zażalenia na postanowienie o zatwierdzeniu układu.

Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości

Ustawa wprowadza także tzw. Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości. Będzie on prowadzony elektronicznie i służył do publikowania wszelkich obwieszczeń wymaganych ustawą. Chodzi tu w szczególności o:

- postanowienia, zarządzenia, dokumenty i informacje dotyczące postępowania restrukturyzacyjnego i upadłościowego,
- udostępnianie danych zawartych w tych dokumentach,
- składanie elektronicznie pism i dokumentów oraz dokonywanie doręczeń,
- udostępnianie wzorów pism procesowych i dokumentów określonych w ustawie.

Centralny Rejestr zastąpi więc niejako Monitor Sądowy i Gospodarczy. Będzie w nim można sprawdzić nie tylko obwieszczenia wymagane prawem, ale także poznać aktualny stan sprawy, a docelowo również przesłać pisma procesowe.

Należy w tym miejscu zauważyć, że wiele podstawowych dokumentów musi być sporządzonych w formie elektronicznej, np. sprawozdania z czynności, sprawozdania rachunkowe, sprawozdania końcowe, spis inwentarza, spis wierzytelności czy spis wierzytelności spornych.

Do dnia utworzenia rejestru dokumenty składa się jednak jeszcze w formie papierowej. Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości ma zostać uruchomiony dopiero 1 lutego 2018 r.

Inne rozwiązania

Z innych zmian wprowadzanych od 1 stycznia 2016 r. należy wymienić przede wszystkim likwidację obowiązku gromadzenia w aktach sprawy odpisów papierowych faktur, ale pod warunkiem że:

- wierzytelności są niesporne,
- wierzytelności są wykazane w księgach rachunkowych dłużnika.

Po pierwsze, w przypadku wierzytelności spornych konieczne jest więc nadal złożenie do akt sprawy oryginałów dokumentów księgowych (ewentualnie poświadczonych odpisów).

Po drugie, zmieniły się także zasady wynagradzania nadzorców sądowych. Jest to spowodowane przede wszystkim chęcią ograniczenia wysokości wynagrodzenia oraz jego skorelowania z jakością i ilością pracy w danym postępowaniu. Wynagrodzenie będzie więc określane jako suma czterech części składowych. Każda z części wynagrodzenia jest liczona w oparciu o inne parametry postępowania, np. z wartością masy upadłości, liczbą wierzycieli, czasem trwania i stopniem skomplikowania postępowania, nakładem pracy syndyka oraz wydajnością tej pracy (tj. stopniem zaspokojenia wierzycieli). Podobnie rozwiązano kwestię wynagrodzenia zarządcy, które składa się z pięciu części składowych.

Po trzecie, zdecydowano się na uproszczenie sposobu podejmowania decyzji przez wierzycieli. Zasadniczo zgromadzenie wierzycieli podejmuje teraz uchwały zwykłą większością głosów, w obecności połowy sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. W przypadku podejmowania uchwały o przyjęciu układu konieczna jest większość głosujących wierzycieli, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom.

Sąd kontroluje jednak na bieżąco, czy decyzja nie zmierza do pokrzywdzenia wierzycieli mniejszościowych. Zaistnienie przesłanki „pokrzywdzenia wierzycieli” pozwala na uchylenie zarządu własnego dłużnika i ustanowienie zarządcy, wytoczenie powództwa o stwierdzenie nieważności krzywdzącej czynności prawnej lub uznania za bezskuteczną takiej czynności prawnej, a nawet na umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego.

Po czwarte, rada wierzycieli będzie powoływana przez sędziego-komisarza z urzędu lub na wniosek. W tym drugim przypadku z wnioskiem może wystąpić nawet tylko trzech wierzycieli (i to bez względu na wielkość ich wierzytelności) albo wręcz jeden wierzyciel, któremu przysługuje co najmniej piąta część sumy wierzytelności. Wniosek może także złożyć sam dłużnik.

Różnice między Prawem upadłościowym i naprawczym a Prawem upadłościowym

Z dniem 1 stycznia 2016 r. ustawa – Prawo upadłościowe i naprawcze zmieni nazwę na Prawo upadłościowe i będzie regulowała wyłącznie postępowania upadłościowe. Od tego momentu znajomość samego Prawa restrukturyzacyjnego da tylko wycinek wiedzy z zakresu postępowań dotyczących dłużników niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością.

Niewypłacalność według nowych przepisów

W „nowym” Prawie upadłościowym zmieni się definicja podstawowego terminu – niewypłacalności. Mianowicie dłużnika będzie można uznać niewypłacalnym, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a nie – jak dotychczas – jeżeli nie wykonuje takich zobowiązań.

Dodano także domniemanie prawne wzruszalne, zgodnie z którym dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Wzruszalność tego domniemania oznacza, że strona mająca interes prawny w uznaniu dłużnika za wypłacalnego może wykazać, że mimo 3-miesięcznego opóźnienia w wykonaniu zobowiązań pieniężnych dłużnik nie utracił całkowicie zdolności do wykonywania takich zobowiązań.

Niewypłacalna jest natomiast zawsze osoba prawna albo jednostka organizacyjna posiadająca zdolność prawną, ale nie osobowość prawną (tzw. ułomna osoba prawna), której zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące.

Wniosek o ogłoszenie upadłości

Do tej pory obowiązywała zasada, zgodnie z którą postępowania upadłościowego nie prowadzi się, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie pozwala na zaspokojenie kosztów postępowania. Została ona nie tylko podtrzymana, lecz nawet rozszerzona. Na ogłoszenie upadłości nie może bowiem liczyć także ten niewypłacalny dłużnik, który wprawdzie ma majątek na zaspokojenie kosztów postępowania, ale nie wystarczy on już na zaspokojenie wierzycieli chociażby w minimalnym stopniu.

Wniosek o ogłoszenie upadłości będzie mógł być zgłoszony zarówno przez dłużnika, jak i każdego z jego wierzycieli osobistych. Termin do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości został wydłużony do 30 dni (do tej pory były to dwa tygodnie) od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości.

Treść wniosku także nieco się zmieniła – wniosek powinien zawierać wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek działalności dłużnika, zamiast miejsca położenia majątku lub przedsiębiorstwa dłużnika jak dotychczas.

Wnioskujący o ogłoszenie upadłości, niezależnie od tego, czy jest dłużnikiem, czy wierzycielem, ma obowiązek uiszczenia zaliczki na poczet wydatków w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Zaliczka jest równa jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Co więcej, sąd może żądać od dłużnika dodatkowej zaliczki pod rygorem odrzucenia wniosku. Na postanowienie sądu o takiej dodatkowej zaliczce nie przysługuje zażalenie.

Zgodnie z nowymi przepisami wniosek o ogłoszenie upadłości będzie oddalony, gdy został złożony przez wierzyciela, którego wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.

Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości sąd zarówno na wniosek, jak i nawet z urzędu może niezwłocznie dokonać zabezpieczenia majątku dłużnika.

Postanowienie o ogłoszeniu upadłości

Sądowi przybędą dwa nowe obowiązki:

- w treści postanowienia o ogłoszeniu upadłości konieczne będzie podanie także numeru PESEL lub KRS dłużnika, a w przypadku ich braku – danych umożliwiających jednoznaczną identyfikację dłużnika,
- w dniu ogłoszenia upadłości lub w dniu kolejnym sąd musi zawiadomić syndyka oraz wszystkie znane sądowi organy egzekucyjne prowadzące postępowania egzekucyjne przeciwko dłużnikowi.

Wierzyciele będą mogli zgłaszać swoje wierzytelności w terminie 30 dni od dnia publikacji postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości.

Przygotowana likwidacja

Prawo upadłościowe wzbogaci się także o nowy dział VII „Przygotowana likwidacja”, dotyczący tzw. przygotowanej likwidacji majątku upadłego. Chodzi tu o sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego lub jego zorganizowanej części bądź składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na warunkach określonych we wniosku dołączonym do wniosku o ogłoszenie upadłości. Z tego też wynika, że wniosek o przygotowaną likwidację może złożyć każdy, kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.

We wniosku należy wskazać warunki sprzedaży, a więc przynajmniej:

- cenę,
- nabywcę.

Wnioskodawca może wskazać te warunki w złożonym projekcie umowy, która ma być zawarta przez syndyka.

Do wniosku należy dołączyć opis i oszacowanie składnika objętego wnioskiem sporządzone przez osobę wpisaną na listę biegłych sądowych. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży musi być rozpoznany jednocześnie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Na postanowienie uwzględniające wniosek zażalenie służy każdemu wierzycielowi.

Spisy

Spis inwentarza będzie obejmował jedynie składniki majątku objęte przez syndyka, tj. prawa, objęte ruchomości, nieruchomości oraz środki pieniężne zgromadzone w kasie i na rachunkach bankowych. Syndyk będzie też sporządzał spis:

- należności,
- ruchomości, nieruchomości oraz środków pieniężnych, których nie objął, ale co do których ustalił, że powinny wchodzić w skład masy upadłości; w miarę obejmowania albo uzyskiwania równowartości tych aktywów syndyk będzie składał uzupełnienie spisu inwentarza.

Skutki ogłoszenia upadłości

Do tej pory Prawo upadłościowe i naprawcze przewidywało, że umowa nie może przewidywać zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego na wypadek ogłoszenia upadłości, pod rygorem nieważności takich postanowień umownych. Prawo upadłościowe rozszerza ten zakaz, zabraniając analogicznych rozwiązań na wypadek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Syndyk zyska możliwość odstąpienia od umów niebędących umowami wzajemnymi, których stroną jest upadły oraz zabezpieczenia kontrahentów upadłego poprzez możliwość dochodzenia odszkodowania za skutki wywołane tym odstąpieniem.

Za zgodą sędziego-komisarza syndyk będzie również mógł rozwiązać umowy najmu lub dzierżawy przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części także wtedy, gdy nie jest dopuszczalne rozwiązanie takiej umowy przez samego upadłego. Jednocześnie termin na wypowiedzenie przez syndyka umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, w której prowadzone jest przedsiębiorstwo upadłego, uległ skróceniu do trzech miesięcy. Jeżeli wynajmujący lub wydzierżawiający będzie dochodził odszkodowania z tytułu wcześniejszego, niż przewidziano w umowie rozwiązania umowy najmu lub dzierżawy, to będzie musiał pomniejszyć swoje roszczenia o rozliczenie nakładów upadłego podnoszących wartość przedmiotu najmu lub dzierżawy.

Syndyk będzie także mógł odstąpić od umów o zakazie konkurencji oraz wypowiadać umowy leasingu w każdym czasie.

Bezskuteczność i zaskarżanie czynności upadłego

Od 1 stycznia 2016 r. dłużnikom nie uda się pomniejszyć masy upadłości przez cesje wierzytelności przyszłych, jeżeli powstaną one po ogłoszeniu upadłości. Próby dokonania takich cesji będą bezskuteczne wobec masy. Jedynym wyjątkiem jest możliwość przenoszenia wierzytelności na podstawie umowy przelewu zawartej w ciągu sześciu miesięcy przed ogłoszeniem upadłości w formie pisemnej z datą pewną.

Bezskuteczna będzie także odpłatna czynność prawna dokonana z upadłym przez określony, szerszy niż dotychczas krąg osób. Do tego kręgu włączono także konkubentów, tj. osoby pozostające z upadłym w faktycznym związku oraz osoby wspólnie z upadłym gospodarujące. I znów istnieje jeden wyjątek od tej zasady – wykazanie przez te strony czynności, że nie doszło do pokrzywdzenia wierzycieli.

Wreszcie, także wyciągając wnioski z praktyki, rozszerzono możliwość obniżania wynagrodzenia pracowników upadłego lub osób świadczących usługi związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego. Do tej pory sędzia-komisarz mógł zdecydować o takim obniżeniu wynagrodzenia tylko wobec osób będących reprezentantami upadłego. Nowelizacja zezwala na takie obniżenie także wobec osób faktycznie wykonujących zadania w zakresie zarządu lub nadzoru nad przedsiębiorstwem.

Sędzia-komisarz

W odniesieniu do sędziego-komisarza mamy dwie nowości:

- jeżeli postanowienie danego sędziego-komisarza zostało uchylone do ponownego rozpoznania, wówczas jest on wyłączony od ponownego orzekania w tej samej sprawie,
- jeżeli sędzia-komisarz dozna przemijającej przeszkody lub gdy wymaga tego dobro postępowania, sąd może w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości ustanowić jednego lub więcej zastępców sędziego-komisarza.

Syndyk

Syndyk został obciążony obowiązkiem niezwłocznego złożenia do akt postępowania dokumentu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i wskazującej, że koszty ubezpieczenia nie stanowią kosztów postępowania upadłościowego.

Nastąpiły także zmiany w zakresie sprawozdań składanych przez syndyka:

- sprawozdanie ostateczne syndyka będzie składane nie po wykonaniu wszystkich obowiązków, które syndyk wykonuje jeszcze po zakończeniu postępowania upadłościowego, ale po wykonaniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości,
- doprecyzowanie treści sprawozdania ostatecznego, które określać ma w szczególności miejsce zarchiwizowania dokumentów upadłego, łączną wysokość kosztów postępowania i należności, o których mowa w art. 230, łączną wysokość funduszy masy upadłości oraz funduszy uzyskanych ze zbycia rzeczy i praw obciążonych rzeczowo oraz ogólny stopień zaspokojenia wierzycieli.

Rada wierzycieli

Generalnie nowelizacja wzmocniła pozycję rady wierzycieli, co docelowo ma usprawnić jej funkcjonowanie.

Po pierwsze, rada wierzycieli jest ustanawiana przez sędziego komisarza na wniosek dłużnika, co najmniej trzech wierzycieli lub wierzyciela bądź wierzycieli mających łącznie przynajmniej piątą część ogólnej sumy wierzytelności. Na członka rady wierzycieli można powołać wierzyciela wskazanego przez wierzyciela lub wierzycieli mających przynajmniej piątą część ogólnej sumy wierzytelności. Jednak w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że wskazany wierzyciel nie będzie należycie pełnił obowiązków członka rady wierzycieli, sędzia-komisarz będzie mógł odmówić powołania tego wierzyciela na członka rady wierzycieli.

Po drugie, zostaje wprowadzony obowiązek zmiany składu rady wierzycieli na wniosek wierzyciela lub wierzycieli mających przynajmniej piątą część sumy wierzytelności i powołanie na członka rady wierzycieli wierzyciela wskazanego przez wnioskodawcę. Sędzia-komisarz będzie jednak mógł odmówić zmiany składu rady wierzycieli i powołania wskazanego wierzyciela w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że wskazany wierzyciel nie będzie należycie pełnił obowiązków członka rady wierzycieli.

Po trzecie, sąd będzie mógł zezwolić dłużnikowi na wykonywanie zarządu w zakresie nieprzekraczającym zakresu zwykłego zarządu na skutek uchwały rady wierzycieli podjętej w pełnym składzie, za którą głosowało co najmniej czterech członków.

Po czwarte, na skutek uchwały rady wierzycieli podjętej w pełnym składzie, za którą głosowało co najmniej czterech członków, albo na skutek uchwały rady wierzycieli podjętej zgodnie z wnioskiem dłużnika powstaje obowiązek zmiany nadzorcy albo zarządcy. Sędzia-komisarz będzie jednak mógł odmówić powołania wskazanej osoby w przypadku, gdyby:

- było to niezgodne z prawem,
- rażąco naruszałoby interes wierzycieli,
- zachodziło uzasadnione przypuszczenie, że wskazana osoba nie będzie należycie pełniła obowiązków.

Po piąte, doprecyzowano, w jaki sposób głosuje zastępca członka rady wierzycieli. W pierwszej kolejności głosuje ten zastępca obecny na posiedzeniu, który jest wymieniony na pierwszym miejscu w sentencji postanowienia sędziego-komisarza o powołaniu.

Po szóste, wprowadzono obowiązek przyjęcia przez radę – na pierwszym posiedzeniu – regulaminu działania, który będzie określał w szczególności tryb posiedzeń, sposób zbierania głosów i zasady współpracy rady z nadzorcą sądowym albo zarządcą oraz dłużnikiem, w tym sposób składania wniosków do rady. Nowością jest także możliwość podejmowania uchwał poza posiedzeniami rady. W takim przypadku dla podjęcia uchwały konieczne jest oddanie głosów przez wszystkich członków rady wierzycieli, a głosu nie może oddać zastępca członka rady wierzycieli.

Postępowanie po ogłoszeniu upadłości

Jeżeli sprawy zostaną połączone przez sąd do wspólnego rozpoznania, wówczas sąd będzie mógł również powołać jedną radę wierzycieli i wyznaczyć wspólne zgromadzenie wierzycieli.

Do takiego wspólnego rozpoznania będzie można połączyć np. sprawy prowadzone wobec podmiotów powiązanych oraz małżonków.

Wyartykułowany został też wyraźnie obowiązek współpracy, adresowany do wszystkich organów postępowań upadłościowych.

Najważniejsze zmiany zachodzą natomiast w zakresie obwieszczania i doręczania. Wszystkie postanowienia zapadłe w postępowaniu upadłościowym będą podlegały obwieszczeniu. Ma to być, podobnie jak w Prawie restrukturyzacyjnym, obwieszczenie dokonywane w Centralnym Rejestrze Restrukturyzacji i Upadłości. Z kolei wszystkie postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym będą doręczane także syndykowi. Za zgodą uczestnika postępowania, postanowienia i pisma będą mogły mu być doręczane elektronicznie, tj. albo za pośrednictwem Centralnego Rejestru, albo na wskazany adres poczty elektronicznej. Ponadto sędzia-komisarz będzie mógł dokonywać wezwań, zawiadomień i doręczeń w sposób, który uzna, w okolicznościach konkretnej sprawy, za najbardziej celowy, nawet z pominięciem przepisów ogólnych, jeżeli sposób wezwania, zawiadomienia lub doręczenia umożliwia adresatowi zapoznanie się z nim.

Lista wierzytelności i dalsze postępowanie

W nowelizacji ograniczony został termin na zgłaszanie wierzytelności – z dotychczasowych trzech miesięcy do 30 dni. Zgłoszenie wierzytelności będzie za to mogło teraz nastąpić także w drodze elektronicznej (za pośrednictwem Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości).

Zgłaszając wierzytelność, nie trzeba też będzie składać dowodów uzasadniających zgłoszenie – wystarczy wskazanie tych dowodów. Dopiero gdy zgłoszona wierzytelność nie będzie znajdowała potwierdzenia w księgach rachunkowych lub innych dokumentach upadłego albo we wpisach w księdze wieczystej lub rejestrach, syndyk będzie wzywał wierzyciela do złożenia w terminie siedmiu dni dokumentów wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności pod rygorem odmowy uznania wierzytelności.

Wierzytelność okresowa za okres rozliczeniowy, w trakcie którego została ogłoszona upadłość, w szczególności z tytułu:

- czynszu najmu lub dzierżawy,
- podatków lub składek na ubezpieczenia społeczne,

ulega teraz z mocy prawa proporcjonalnemu podziałowi na część traktowaną jak wierzytelność powstała przed dniem ogłoszenia upadłości oraz część identyfikowaną jak wierzytelność powstająca po dniu ogłoszenia upadłości.

Na liście wierzytelności będzie umieszczana wierzytelność współdłużnika lub poręczyciela z tytułu zwrotnego roszczenia, jako wierzytelności warunkowe bez prawa głosu na zgromadzeniu wierzycieli.

Sędzia-komisarz zyska prawo do częściowego zatwierdzenia listy wierzytelności w zakresie nieobjętym sprzeciwami. Sprzeciw dotyczący listy wierzytelności będzie mógł być oparty wyłącznie na twierdzeniach i zarzutach wskazanych w zgłoszeniu wierzytelności. Inne twierdzenia i zarzuty mogą być zgłoszone tylko wtedy, gdy wierzyciel wykaże, że ich wcześniejsze zgłoszenie było niemożliwe albo że potrzeba ich wskazania wynikła później. Odpowiedź na sprzeciw powinna z kolei być wniesiona w terminie tygodnia.

Jak wiemy z części artykułu poświęconej Prawu restrukturyzacyjnemu, nie będzie już ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu. Nadal jednak pozostanie możliwość przyjęcia przez wierzycieli układu. Propozycje układowe może zgłosić upadły, wierzyciel lub syndyk.

Syndyk zostanie zobowiązany do podejmowania działań umożliwiających zakończenie likwidacji w ciągu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości. Nowym sposobem zaspokojenia wierzycieli będzie przejęcie przez nich składników masy upadłości na zasadach takich jak przewidziane w przypadku egzekucji z ruchomości, z zastrzeżeniem niezbędnego uprzywilejowania wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo.

Wprowadzono także nowy podział kategorii wierzytelności. Teraz będą tylko cztery, a nie jak dotychczas – pięć kategorii, a najważniejsza zmiana polega na ograniczeniu uprzywilejowania należności publicznoprawnych.

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej mógł być orzekany w zakresie od trzech do 10 lat, teraz będzie mógł być orzekany na okres od jednego do 10 lat.

Podstawa prawna:

Kwestie związane z restrukturyzacją i upadłością reguluje:

ustawa z 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne,

ustawa z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze.ustawa

z 15 maja 2015 r.

Prawo restrukturyzacyjne

(Dz.U. z 14 lipca 2015 r.)

Tytuł I

PRZEPISY OGÓLNE O POSTĘPOWANIACH RESTRUKTURYZACYJNYCH I ICH SKUTKACH

DZIAł I

Przepisy ogólne

Rozdział 1

Przepisy wstępne

Art. 1. Ustawa reguluje:

1. zawieranie przez dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością układu z wierzycielami oraz skutki układu;
2. przeprowadzanie działań sanacyjnych.

Art. 2. Restrukturyzację przeprowadza się w następujących postępowaniach restrukturyzacyjnych:

1. postępowaniu o zatwierdzenie układu;
2. przyspieszonym postępowaniu układowym;
3. postępowaniu układowym;
4. postępowaniu sanacyjnym.

Art. 3. 1. Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu:

1. umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów wierzycieli przez dłużnika bez udziału sądu;
2. może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
1. Przyspieszone postępowanie układowe:

Darmowy fragment
mniej..

BESTSELLERY

Kategorie: