Przestrogi śp. Józefa Prawdomira - ebook

Część I.

In­cor­rup­ta fi­des, nu­da­que ve­ri­tas. He­ra­tius.

1. PRAW­DA.

Niech Praw­da naga wyj­dzie raz ze stud­ni,

I w jej zwier­cie­dle przej­rzą się ob­łud­ni.

2. MOJE GO­DŁO.

Mem go­dłem wol­ność, a roz­ryw­ką pra­ca;

Szal­bier­stwo żad­ne u mnie nie po­pła­ca.

3. OD­WA­GA I ROZ­WA­GA.

Nad przy­szłą Pol­ską je­śli Bóg się zbła­ga,

Ży­wot­nem ha­słem jest ta Praw­da naga

Że nad Od­wa­gę wyż­szą jest Roz­wa­ga.

4. DLA CZE­GO?

Na­czel­ną wła­dzą Ro­zum jest w czło­wie­ku;

Swo­bo­da dzie­łem du­cha, nie orę­ża.

Nie naj­sil­niej­szy w tym my­ślą­cym wie­ku,

Ale naj­mę­dr­szy zwy­cię­ża.

5. TRZY ZA­GAD­KI.

Dla cze­go Mo­skal nas po­ko­nał dum­nych?

– Bo słu­cha Niem­ców, pod­łych lecz ro­zum­nych.

Dla cze­go Nie­miec za Mo­ska­lem cho­dzi?

– Bo pierw­szym zbój­cy jest mi­ni­strem zło­dziej.

A cze­mu Fran­cuz liże dłoń Mo­ska­la?

– Bo na niej ru­ble świe­cą mu się zda­la.

6. NA­PO­LE­OŃ­SKA PRZE­PO­WIED­NIA.

"Za lat pięć­dzie­siąt, któś po­wie­dział grac­ko,

Eu­ro­pa z wol­nej staw­szy się łaj­dac­ką,

Rzecz­po­spo­li­tą bę­dzie, lub ko­zac­ką.

Ja zaś do­da­ję: – że jak nas roz­cię­li,

Eu­ro­pą ko­zak z ży­dem się po­dzie­li;

Za ży­cia jesz­cze bę­dziem to wi­dzie­li.

7. WRÓŻ­BA

Choć nie je­stem wróż­ką,

To po­wia­dam szcze­rze:

Jak nasz wódz Ko­ściusz­ko,

Fran­cji nic, nie wie­rzę!

8. PO­LI­TY­KA WSPÓŁ­CZE­SNA

Mo­skal pod­ły, Szwab ro­zum­ny,

My szla­chet­ni, głu­pi;

Fran­cuz chci­wy, An­glik dum­ny,

Na nas więc się skru­pi.

9. DZIE­JE PRAW­DZI­WE

Po­lak dra­snął,

Mo­skal trza­snął,

Fran­cuz za­snął,

An­glik zga­snął,

Nie­miec wrza­snął,

Żyd przy­kla­snął.

10. URO­JE­NIE

Chcesz by de­spo­ta co trzy ludy zdła­wił"

Rzym, Fran­cję, Mek­syk, Pol­skę dziś wy­ba­wił!

11. HI­STOR­JA POL­SKA

Po­boż­ne żydy co ńam skó­rę skro­bią.

Wy­gry­zły szlach­tę i ma­jąt­ki ro­bią.

12. HI­STOR­JA MO­SKIEW­SKA.

Od dzi­kich sę­pów Mo­skwa, nie­odrod­na;

Po­żar­ła Pol­skę, i tem­bar­dziej głod­na.

13. TE­STA­MENT PIO­TRA.

Eu­ro­py pra­wem jest te­sta­ment Pio­tra;

Nie dziw, grzesz­ni­ca musi pójść za ło­tra.,

14. JĘ­ZYK PRA­WO­SŁAW­NY

Mo­skiew­ski ję­zyk pięk­ny, na to zgo­da;

Lecz w nim bra­ku­je Ho­nor i Swo­bo­da.

15. PO­ZO­RY.

Naj­czę­ściej Sza­tan strój anio­ła bie­rze,

Jak świę­ta Mo­skwa, lub świę­te przy­mier­ce.

16. PO­BOŻ­NOŚĆ.

W ro­dzi­nie, w kra­ju, gdzie mi­ło­ści nie nut,

Tam wia­ra… śle­pa, i na­dzie­ja nie­ma.

17. TA­IDA.

Ta­ida sta­ra dwie za­le­ty sku­pia;

Zła po fran­cuz­ku, a po pol­sku kła­pią.

18. STA­RE WDZIĘ­KI.

I róża szczy­pie gdy na głóg prze­ro­śnie;

Jak za­lot­ni­ca po stra­co­nej wio­śnie.

19. ŚMIERĆ I ŻY­CIE.

Nasz na­ród dziel­ny w ser­cu, nie w ro­zu­mie;

Po­tra­fi umrzeć, ale żyć nie umie.

20. FO­TO­GRA­FIA.