Undyna - ebook

Rozdział I

O tym jak rycerz przyjechał do chaty rybaka

Chyba lat pięćset temu, albo więcej zdarzyło się, że w jasny wiosenny

Wieczór uczciwy rybak siedział przed drzwiami chatki swojej bardzo

Starej i naprawiał sieć. Kraj, w którym żył, był wyjątkowo piękny.

Łąka, gdzie stała chata, wchodziła długą mierzeją w szerokie

Łono morza: można było pomyśleć, że wonny brzeg wcinał się w jasno

Lazurowe, cudownie przeźroczyste wody, z delikatną miłością,

Że morze, drgając wilgotną piersią, delikatnie przytuliło się

I obejmowało go i było oczarowane świeżością jedwabnej zieleni,

Blaskiem kwiatów i świeżością ciemnych cieni drzew.

Prawda, że w kraju tym żyło nie dużo ludzi: rybak z żoną i to wszystko.

Nieprzebyty las oddzielał półwysep od twardej ziemi. Przerażający był Ten las, swoją ciemną niedostępnością; słuchy straszne istniały o nim

W narodzie. Tam było nieczysto: złe duchy żyły tu i straszyły

Wędrowców tak, że nie mieli nawet odwagi zbliżyć się do niego.

Ale spokojny stary rybak nie bał się wrogich duchów; nosił rybę na

Sprzedaż do miasta, które leżało za lasem. Przepełniony bogobojnymi

Myślami, zagłębiał się do niego i ani razu tam nic złego nie spotkał,

Chroniony siłą niebios. Siedząc wtedy spokojnie przy niewodzie,

Raptem usłyszał szum w lesie, niby tętent koński i żelaznej zbroi

Łoskot. Posłuchał: szum się przybliżył; trwoga zawładnęła nim,

Wszystko, co podczas niepogodnych nocy śniło się o tajemniczym

Lesie, przedstawiło się razem w myślach; szczególnie jeden, ogromnego

Wzrostu, biały, zawsze kiwający dziwnie głową. Na ciemny las ze

Strachem patrzył i wyobraził, że faktycznie poprzez czarne gałęzie

Spogląda kiwający się upiór. Przypomniał, jednak, że jeszcze nie

Przeżył żadnego nieszczęścia ani w lesie, ani w chatce, w której żył już

Długo z żoną, we dwoje, że nieczysty nad nim władzy nie ma i poczuł

Się lepiej. Odmówił modlitwę i wkrótce zrobiło się jemu nawet

Śmiesznie, kiedy zauważył, jakiego żartu z nim głupia trwoga dokonała:

Kiwający się obraz był niczym innym, tylko bystrym strumykiem, który

Ze środka lasu wyciekał i spieniony wpadał do jeziora; szum natomiast,

Pochodził od rycerza. Krokiem, na białym dziarskim koniu, z głębi

Lasu jechał i prosto do chatki się zbliżał. Płaszczem purpurowej barwy

Był przykryty jego fioletowy, strojny kolet, obszyty złotem; na

Aksamitnym czarnym berecie kołysały się białe pióra; drogocenny

Miecz ze złotą rękojeścią, kunsztownie wykonaną, wisiał przy biodrze

Na łańcuchu; a biały rycerski koń stateczny, silny i żwawy, kopytem

Lekkim ledwo dotykał łąkowej trawy; szedł niby w powietrzu

I wyginając piękną szyję, jak łabędź, gryzł uzdę, oblaną pianą.

Starzec, przerażony widokiem poważnego rycerza, niewód porzucił

I, po zdjęciu kapelusza, patrzył na niego z miłym uśmiechem.

Przybliżając się, rycerz powiedział: „Czy mogę z koniem znaleźć tu

Na noc schronienie?” – „Prosimy bardzo, gościu szlachetny; lepszym

Mejscem będzie dla konia tego nasza zielona łąka, pod osłoną

Rozgałęzionych dzew; smaczne jedzenie sam sobie znajdzie pod

Nogami; dla ciebie my z chęcią kąt oczyścimy w naszej uogiej chatynce

I kolacją skromną podzielimy się”. Rycerz kiwnął głową, zeskoczył

Z konia, rozkiełznał go i na świeżą łąkę biegać puścił; potem

Powiedział rybakowi: „Ty chętnie, dobry dziadku, przyjmujesz

Mnie, ale gdybyś tak samo był gadatliwy, to byś się ze mną nie

Rozłączał teraz: morze widzę tu przed nami i drogi dalej żadnej nie ma;

Późno wieczorem, do tego przeklętego lasu wracać, uchowaj Boże!” –

„Nie będziemy mówić o tym zbyt wiele, teraz”, - powiedział stary

Rybak oglądając się i wprowadził do chaty zmęczonego gościa.

Tam, Przed jasnym ogniem, który płonął w kominku i po czystym

Pomieszczeniu blask rozlewał; na krześle szerokim z wyrzeźbionym

Oparciem siedziała żona rybaka, nie młoda. Po ujrzeniu gościa,

Staruszka wstała, pokłoniła się zdecydowanie i usiadła ponownie, nie

Myśląc oddawać jemu swego miejsca. Rybak zaśmiał się i powiedział:

„Szlachetny rycerzu, proszę nie gniewać się, że gospodyni krzesło

Zachowała dla siebie: Taki jest u nas zwyczaj; lepsze miejsce zawsze

Starszym ustępuje się”. – „Co ty, dziadku! – z dobrotliwym uśmiechem

Powiedziała gospodyni. – Przecież gość nasz, bez wątpienia taki sam

Chrystusowy człowiek jak my i chyba nie przyjdzie młodemu

Człowiekowi do głowy, żeby starzy ludzie ustępowali mu lepsze

Miejsce? Siadaj, mój dobry rycerzu, na tę ławkę, - kontynuowała, - ale

Siedź spokojnie. Siedź, nie kręć się, jedna noga nie jest pewna”.

Rycerz wziął ostrożnie ławkę, podsunął do kominka, usiadł, i w jego

Sercu zrobiło się tak przytulnie, jak by znalazł się wśród ukochanych

Krewnych, po powrocie z obcego kraju do ojczyzny. Zaczęli

Rozmawiać. Rycerz chciał dowiedzieć się coś o strasznym lesie, lecz

Rybak bał się w porze nocnej zaczynać rozmowę o tym, ale o swoim

Samotnym życiu i zajęciu swoim ciężkim opowiadał wiele.

Z zaciekawieniem słuchali mąż i żona, kiedy rycerz opowiadał im

O tym, jak w różnych ziemiach bywał, jak ojcowski zamek u źródeł

Dunaju stoi, jaki piękny to kraj; potem dodał: „Nazywam się

Gulbrandem, zamek ma na imię Ringsztetten”. Tak mówiąc, nie jeden

Raz rycerz słyszał jakieś szmery i pluskanie za oknem, dokładnie tak,

Jakby ktoś z zewnątrz oblewał okna. Za każdym razem, stary rybak

Z irytacją ściągał brwi, kiedy słyszał pluskanie, ale kiedy jak ulewą

Chlusnęło na szyby, tak, że okna zadzwoniły i do pomieszczenia

Wleciały bryzgi, podskoczył zawzięcie i krzyknął do okna groźnie:

„Undyno! Przestań mącić; wstyd; w chatce gość”. Przy tym słowie

Zrobiło się cicho tam, tylko czasami dało się słyszeć lekki szept, niby

Ktoś śmiał się po cichu. „Szanowny gościu, wybacz, - Powiedział

Rybak, wracając na miejsce. – Być może, wygłupiania się jeszcze sporo

Zobaczysz, ale złych zamiarów nie ma u nas. To nasza córka Undyna,

Tylko nie córka rodzona, a znajdysz; prawie jak młodzieniec, ciągle się

Wygłupia, a już ma chyba osiemnaście lat; jednak serce w niej jest

Najlepsze”. Staruszka pokiwała głową i rzekła: „Tak mówisz wolny;

Kiedy zmęczony z łowienia wracasz do domu, to wydaje się tobie

Zabawne jej wygłupianie się; ale od rana do wieczora oko w oko

Zostawać z nią, nie usłyszeć żadnego sensownego słowa – to już

Całkiem co innego; tutaj i święty straci cierpienie”. „Dość, starucho, -

Odpowiadał rybak, - ty walczysz z Undyną, a ja z dziwacznym morzem:

Przecież nie rzadko mój niewód psuje i zapory moje rozmywa, a jednak

Miło mi z nim. Tak samo i ty, choć czasami zastękasz, jednak nadal

Undynkę kochasz. Czy nie tak?” – „Co prawda, to prawda; jej nie lubić

Nie można”, - kiwnęła głową i zgodnie potwierdziła staruszka. Nagle

Otworzyły się drzwi na oścież; a przez nie płowowłosa, o zgrabnym

Stanie, z wesołym śmiechem, wleciała Undyna, jak coś, co było

Powietrzem. Gdzie, są goście, ojcze? Dlaczego mnie okłamałeś?”

Ale, kiedy ujrzała rycerza, nagle zamilkła, oczy błękitne, które błysnęły

Podobnie gwiazdom pod mrokiem czarnych rzęs, wpatrzyły się

Natychmiast na gościa, a on, oczarowany cudownym zjawiskiem,

Pozostał jak zamurowany, pożądliwie patrzył na nią i bał się oderwać

Wzrok; myślał, że widzi sen, napatrzyć się na wizerunek cudowny

Spieszył się, zanim nie zginął. Undyna patrzyła długo, z otwartymi

Ustami purpurowymi, niby młodzieniec; nieoczekiwanie, podfrunęła

Jak chyży ptaszek, podbiegła do rycerza, stanęła przed nim na kolana

I bawiąc się łańcuchem błyszczącym, do którego był doczepiony miecz,

Powiedziała: „Piękny, miły gościu, jakim losem zostałeś rzucony do

Naszej chatki? Czy długo musiałeś po świecie wędrować, zanim do nas

Znalazłeś drogę? Powiedz, przez las nasz, jak przejechałeś?”

Ale odpowiedzieć nie zdążył; staruszka szczerze krzyknęła na Undynę:

„Zostaw w spokoju gościa; wstań i weź się za pracę. Undyna żadnego

Słowa nie odpowiedziała, chwyciła ławkę, usiadła obok Gulbranda

Ze swoimi robótkami i cicho szepnęła: „Tu będę pracować”. Staruszek,

Udając że nie widzi jej nowej swawoli, chciał kontynuować, ale Undyna

Wypowiedź jego przerwała: „Ciebie zapytałem się, kochany gościu,

Skąd przyjechałeś do nas? Czy doczekam się wyjaśnień?” - „Prosto

Z lasu przyjechałem, cudowna dziewczyno”. – „Opowiedz mi, jak

Trafiłeś do lasu i co ciekawego ujrzałeś tam?” Rycerz poczuł dreszcze,

Kiedy przypomniał o lesie; bezwolnie skierował oczy na okienko, do

Którego ktoś biały, tak się jemu wydało, patrzył; ale w oknie było

Pusto, za szybą noc gęsta się rozciągała. Nabrał otuchy i był już gotowy

Zacząć opowieść, ale staruszek pośpiesznie przerwał: „Niedobry czas

Teraz na temat lasu zaczynać rozmowę; opowiesz nam jutro”. Kiedy

Undyna to usłyszała, z miejsca podskoczyła, jej oczy błysnęły. „Teraz,

Nie jutro powinien opowiedzieć! Teraz, natychmiast!” – krzyknęła

Gniewnie, z nachmurzonymi brwiami, tupnęła maleńką nóżką

O podłogę. W tę chwilę wyjątkowo miłą i cudowną była i tym rozpaliła

Gulbrandowi serce, jeszcze bardziej był zniewolony jej śmieszną,

Dziecinną zapalczywością, niż poprzednią dziarskością. Ale rybak,

Rozzłoszczony nie na żarty, zaczął mocno karcić dziwną dziewczynę,

Za jej upór i wyzywającą swobodę, w stosunku do gościa. Staruszka

Dołączyła do niego. Wtedy Undyna rzekła: „Skoro chcecie się kłócić

Ze mną, a nie chcecie wykonać tego, o co proszę, to żegnam; Zostańcie

Sami w waszej smutnej, zadymionej chatce”. Z tymi słowami skoczyła

Do drzwi i natychmiast zniknęła we mroku.