Usługi biznesowe oparte na wiedzy. Wpływ na konkurencyjność gospodarki na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej - ebook

Postęp techniczny sprawił jednak, że współczesne gospodarki zaczęły przekształcać się w gospodarki oparte na wiedzy, innowacjach i nowych technologiach, a towarzyszył temu wzrost zapotrzebowania na usługi wspierające procesy produkcyjne, w szczególności te charakteryzujące się wysokim stopniem powiązania z technologią i wiedzą. Efektem tego był dynamiczny rozwój grupy usług określonej jako usługi biznesowe oparte na wiedzy (knowledge-intensive business services – KIBS) i towarzyszące temu przeobrażenia strukturalne w kierunku nowego modelu gospodarki usługowej, określanego jako „gospodarka usług”, w którym kluczową rolę odgrywają KIBS. W pracy zbadano w sposób kompleksowy wpływu KIBS na konkurencyjność działów wykorzystujących te usługi oraz na konkurencyjność całej gospodarki. Uwzględniono dwa główne kanały podnoszenia konkurencyjności – wzrost produktywności oraz poziom innowacyjności. Ponadto przedmiotem badania uczyniono wpływ intensywności wykorzystania KIBS w gospodarce na konkurencyjność międzynarodową działów świadczących KIBS. Odniesiono się też do gospodarki Polski, a także porównano znaczenie KIBS i ich wpływ na konkurencyjność w wybranych krajach „starej” UE oraz w grupie krajów przyjętych do UE w 2004 r., które przeszły podobną ścieżkę transformacji i integracji z UE.

Wstęp  9
Rozdział 1. Rozwój i charakterystyka nowego modelu „gospodarki usług” na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej  17

1.1. Wprowadzenie 17

1.2. Mikro- i makroekonomiczne definicje usług i sektora usług  18

1.3. Stan badań na temat rozwoju usług w gospodarce  28

1.4. Empiryczna ilustracja stopnia zaawansowania rozwoju gospodarki usługowej i „gospodarki usług” w wybranych krajach Unii Europejskiej  35

1.5. Wzrost znaczenia usług produkcyjnych. Czynniki sprawcze  45

1.6. Efekty wzrostu wykorzystania usług w działalności gospodarczej  56

1.7. Podsumowanie  61
Rozdział 2. Usługi biznesowe oparte na wiedzy w wybranych krajach Unii Europejskiej 65

2.1. Wprowadzenie  65

2.2. Znaczenie wiedzy w kontekście procesów świadczenia usług biznesowych opartych na wiedzy  66

2.3. Teoretyczne ujęcie usług biznesowych opartych na wiedzy  69

2.4. Analiza empiryczna usług biznesowych opartych na wiedzy w krajach objętych badaniem  83

2.5. Podsumowanie  90
Rozdział 3. Wpływ usług biznesowych opartych na wiedzy na innowacyjność gospodarki – przegląd badań i analiza empiryczna na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej 93

3.1. Wprowadzenie  93

3.2. Przegląd badań na temat wpływu usług biznesowych opar-

tych na wiedzy na innowacyjność  94

3.3. Wpływ usług biznesowych opartych na wiedzy na efekty działalności innowacyjnej – analiza empiryczna na przykładzie krajów objętych badaniem  117

3.4. Podsumowanie  126
Rozdział 4. Wpływ usług biznesowych opartych na wiedzy na wzrost produktywności i produkcji w gospodarce – stan badań i opis
metody badawczej zastosowanej w pracy  129

4.1. Wprowadzenie  129

4.2. Mierzenie zmian w produktywności  130

4.3. Czynniki determinujące łączną produktywność czynników produkcji  134

4.4. Wpływ usług biznesowych opartych na wiedzy na wzrost produktywności i produkcji – przegląd badań  136

4.5. Metoda badawcza wykorzystana do zbadania wpływu usług biznesowych opartych na wiedzy na wzrost produktywności i produkcji  154

4.6. Podsumowanie  161
Rozdział 5. Wpływ usług biznesowych opartych na wiedzy na wzrost produktywności i produkcji w gospodarce – analiza empiryczna na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej  163

5.1. Wprowadzenie 163

5.2. Dynamika wydatków na usługi biznesowe oparte na wiedzy w porównaniu z dynamiką pozostałych nakładów wykorzystywanych w produkcji  165

5.3. Wyniki dekompozycji wzrostu produkcji w krajach objętych badaniem  169

5.4. Wydatki na usługi biznesowe oparte na wiedzy a zmiany w produktywności – analiza porównawcza między krajami  179

5.5. Wydatki na usługi biznesowe oparte na wiedzy i wzrost produktywności jako źródła wzrostu produkcji w poszczególnych działach  184

5.6. Wydatki na usługi biznesowe oparte na wiedzy a zmiany w produktywności – analiza porównawcza między działami  189

5.7. Wydatki na usługi biznesowe oparte na wiedzy a zmiany w produktywności i produkcji – analiza porównawcza między grupami działów wyróżnionych z uwagi na stopień zaawansowania technologicznego i oparcia na wiedzy  191

5.8. Wpływ wydatków na usługi biznesowe oparte na wiedzy na wzrost produktywności i produkcji  197

5.9. Stopień zaawansowania przeobrażeń strukturalnych w kierunku nowego modelu produkcyjnego w krajach objętych badaniem  201

5.10. Wpływ stopnia zaawansowania przeobrażeń strukturalnych na produktywność gospodarki w krajach objętych badaniem  203

5.11. Podsumowanie  207
Rozdział 6. Intensywność wykorzystania w gospodarce krajowych usług biznesowych opartych na wiedzy a ich konkurencyjność międzynarodowa na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej  211

6.1. Wprowadzenie  211

6.2. Międzynarodowy handel usługami biznesowymi opartymi na wiedzy w świetle statystyk bilansu płatniczego  213

6.3. Przegląd badań dotyczących konkurencyjności w eksporcie usług opartych na wiedzy  215

6.4. Mierniki konkurencyjności w eksporcie usług  218

6.5. Konkurencyjność w eksporcie usług biznesowych opartych na wiedzy w krajach objętych badaniem  220

6.6. Czynniki determinujące konkurencyjność w eksporcie usług biznesowych opartych na wiedzy  225

6.7. Podsumowanie 236
Zakończenie  239
Bibliografia  247
Wykaz skrótów  269
Załączniki  271
Spis tabel, wykresów i załączników  285
Summary  291
Od Redakcji  293