365 dni z kochanym maleństwem - ebook

Podziękowania

Dla mojej siostry i współautorki, Sheili Ellison, za szczerą zachętę i trafne porady, jakich udzielała mi w czasie pracy nad książką.

Susan

Dla moich dzieci, Brooke i Rhetta, za podsuwane pomysły i rysowane z zapałem obrazki; dla Wesley, która nie tylko rysowała, ale i przygotowała do druku więcej ilustracji niż ja; dla moich rodziców, Lancy i Dave’a Maleyów, za ich nieocenioną opiekę. Szczególne podziękowania dla Bryana Hidalgo za redakcję, korektę i twórcze wsparcie.

Sheila

Autorki pragną także serdecznie podziękować dzieciom, które zilustrowały tę książkę, oraz ich nauczycielom, Robinowi Toewsowi i Ardath Kroner.Wstęp

Wszystkie dni wczesnego dzieciństwa mają w sobie coś magicznego. Od chwili narodzin dziecka do momentu, kiedy skończy ono dwa latka, spędzamy z nim mnóstwo czasu. Pielęgnujemy je, uczymy, nosimy na rękach, przeżywamy razem jego pierwsze doświadczenia. Dziecko zdobywa nowe umiejętności tak błyskawicznie, że czasem ze zdumieniem odkrywamy, iż ma już za sobą kolejny etap rozwoju. Ta książka podpowie wam, jak najradośniej przeżyć wspólnie z maleństwem te niezwykłe dni. Piszemy o okresie raczkowania, gaworzenia, o kontaktach dziecka z przyrodą, muzyką, sztuką, o rozwoju sprawności fizycznej, zmieniających się relacjach rodzinnych, o więzach z dziadkami, rodzeństwem, zabawach w parkach i w wodzie, o pokoju dziecinnym i zabawkach.

W poszczególnych rozdziałach opisane są czynności, które dziecko powinno umieć wykonać przed skończeniem dwóch lat. Ponieważ jednak nie tylko wiek decyduje o możliwościach twojego synka czy córeczki, trzeba po prostu metodą prób i błędów ustalać, co dziecko potrafi i lubi robić. Trzeba je obserwować, to najlepszy sposób; bacznie więc przyglądajcie się, jak rozwija się nowa osobowość. Dzieci dają nam radość, uczą nas życia – jest to wspaniały dar!

Dobre rady:

Dobre rady przysyłali nam rodzice z całego kraju; dzielą się w nich swoją wiedzą, sekretami, umiejętnościami. Jesteśmy wdzięczne, że zechcieli opisać swoje doświadczenia.

1. Budowanie więzi

Więź pomiędzy tobą a dzieckiem rodzi się (przynajmniej powinna), kiedy razem z nim oglądasz świat, słuchasz go, dotykasz, pieścisz, bawisz się z nim, śpiewasz. Twoje zachowanie mówi dziecku, że bardzo ci na nim zależy i że zawsze mu pomożesz. Najprostsze więzi zacieśniają się podczas codziennych zabiegów pielęgnacyjnych. Karmienie, przewijanie, usypianie, kąpiel, ubieranie zabierają wiele czasu, ale zapewniają regularny bliski kontakt z dzieckiem i pozwalają wam uczyć się siebie nawzajem. Poświęć dziesięć minut i spróbuj wyobrazić sobie porozumienie, które będzie w przyszłości łączyć cię z dorosłym już dzieckiem.

Dobre rady:

Kiedy moja córeczka była malutka, nie mogłam znaleźć chwili czasu na prysznic – obawiałam się choć na moment spuścić ją z oka. Pomogła mi sąsiadka, która poradziła, żebym kupiła przezroczystą zasłonę prysznicową.

Eva T., Chicago

2. Ojej, znów mokro?!

Niech dziecko uczestniczy w przewijaniu – opowiadaj mu, co robisz, pokazuj, co zamierzasz. Dziecko zaciekawi się i nabierze ochoty do nawiązania kontaktu. Najlepiej mów czule: „Zaraz zmienię ci pieluszkę”, „Zobacz, jaka mokra pielucha”, „Pomóż mi, leż spokojnie”. Zwracaj uwagę na najsłabsze nawet reakcje dziecka. Dzięki twojemu spokojnemu głosowi, delikatnemu dotykowi nabiera ono zaufania do świata, na którym pojawiło się tak niedawno.

Zmiana pieluszki to świetna okazja, żeby ostrożnie pomasować stopy dziecka, brzuszek, plecy, buzię, rączki. Możesz podczas przewijania i masażu recytować dziecku wierszyki, śpiewać.

Dobre rady:

Ostatnio wiele młodych mam znów używa pieluszek z tetry i gumowych majteczek. Żeby majteczki nie twardniały, trzeba je prać w wodzie z olejem roślinnym.

Glenda A., Newton

3. Słodkie chwile

W czasie karmienia piersią czy butelką, najcenniejsze jest to, że razem z dzieckiem jesteście tak blisko, czujecie nawzajem swoje ciepło. Dziecko uważnie obserwuje twoją twarz, stara się nawiązać kontakt wzrokowy. Naprawdę lepiej, żebyś w takich momentach odprężyła się i rozkoszowała widokiem rozpromienionej buzi, zamiast zastanawiać się, ile gramów dziecko już zjadło. Jeśli maluch chwyci cię za palec, delikatnie nim poruszaj i powiedz: „Czuję twoją rączkę”, „Trzymasz mnie za palec”. Czy uścisk dziecka wzmacnia się albo słabnie, kiedy się odzywasz? Podczas karmienia wykonaj ćwiczenie relaksacyjne: napręż mięśnie, zaczynając od dużych palców u nóg, a potem rozluźnij je; podnieś się i napręż na kilka chwil mięśnie całego ciała, następnie świadomie je odpręż. Ćwiczenie to pomoże ci także, jeśli masz kłopoty z zasypianiem.

Dobre rady:

Jeżeli zdarza ci się zapomnieć, którą piersią ostatnio karmiłaś dziecko, podczas następnego karmienia, na przykład lewą piersią, załóż na lewą rękę pierścionek albo bransoletkę. Kiedy dziecko się naje, przełóż biżuterię na prawą rękę.

Elizabeth P., Jacksonville

4. Bezpieczne poznawanie świata

W pierwszych miesiącach życia dziecko nie wyrusza na dalekie wędrówki, ale mimo to może mu grozić niebezpieczeństwo. Obejrzyj dokładnie każde miejsce, do którego dziecko mogłoby dotrzeć.

Jeśli położyłaś malucha na jakimś wysokim meblu, nie odchodź od niego. Podłoga powinna być pusta, usuń wszystko, pod co dziecko mogłoby wpełznąć, co mogłoby pogryźć, połknąć, przewrócić.

– Zabezpiecz wszystkie gniazdka elektryczne.

– Zabezpiecz grzejniki.

– Nie pozwól dziecku zbliżać się do okien i luster zrobionych ze zwykłego, tłukącego się szkła.

– Podwiąż wysoko sznurki od zasłon i firanek.

– Pochowaj małe dywaniki.

– Pozbądź się trujących roślin albo postaw je z dala od dziecka (większość popularnych roślin doniczkowych jest trująca).

– Łóżeczko i inne meble dla dziecka muszą spełniać ściśle określone normy bezpieczeństwa. Materacyk w łóżku musi być dokładnie dopasowany – gdyby był za mały, dziecko mogłoby sturlać się pomiędzy materac a boczną ścianę łóżeczka i się udusić.

– Nie zostawiaj w zasięgu dziecka żadnych leków ani preparatów chemicznych.

– Nie kupuj zabawek z małymi, ruchomymi elementami, które dziecko mogłoby połknąć.

– Upewnij się, że zabawki i tkaniny nie są toksyczne.

– Skompletuj apteczkę i naucz się reguł udzielania niemowlęciu pierwszej pomocy.

– Numery lekarzy i pogotowia trzymaj obok telefonu.5. Kiedy dziecko chwyta łyżkę

Taki gest to znak, że dziecko chce jeść samo albo przynajmniej pragnie tego spróbować! Oto kilka pomysłów, jak bezboleśnie przejść ten etap:

– Niech dziecko jada z małych, nietłukących się naczyń.

– Podsuwaj dziecku niewielkie porcje jedzenia, które da się wziąć w rękę – na przykład kawałki bananów.

– Lepiej nie dawać dziecku obfitych, kilkudaniowych obiadów, przygotowuj dla niego małe porcje. Jeśli znów zgłodnieje, zawsze może jeszcze coś dostać.

– Dziecko łatwiej uczy się jeść samodzielnie, gdy jest odprężone i spokojne – złościsz je, gdy pedantycznie ścierasz mu z buzi każde ziarenko kaszy.

– Kiedy dziecko przerwie jedzenie, od razu posprzątaj – chyba że lubisz wnętrza ubrudzone resztkami smakowitych potraw!

Dobre rady:

Gdy mój synek Julian zaczął jeść samodzielnie, to stawiałam przed nim lusterko. Bardzo lubił patrzeć na swoje odbicie i myślę, że dzięki temu szybciej nauczył się posługiwać łyżką.

Liliana Kochanek, Hendersonville

6. Prawo dziecka do płaczu

Płacz dziecka wywołuje w nas różne uczucia: zmartwienie, lęk, złość, smutek. Kiedy niemowlę płacze, postaraj się dowiedzieć dlaczego; przysłuchuj się, przypatruj, posłuż się intuicją. Po upewnieniu się, że dziecko ma sucho, nie jest głodne, przegrzane ani zmarznięte, nie płacze z nudów, zmęczenia, poczucia samotności, że nie ma gorączki i nie zdradza innych niepokojących objawów (gdy masz wątpliwości, wezwij lekarza) – możesz uznać, że zrobiłaś wszystko, co można. Nie zawsze domyślisz się, dlaczego twoje dziecko płacze, ale nie przejmuj się przesadnie. Pytaj je, co mu jest, i cierpliwie czekaj na odpowiedź. Nawet jeśli ci jej nie udzieli – bo nie umie jeszcze wyartykułować ani słowa – budujesz w ten sposób podstawę waszych przyszłych kontaktów. Gdy dziecko płacze, a ty nie wiesz dlaczego, to przytul je, połóż do łóżeczka albo na miękkim kocu na podłodze. Zamknij oczy, odetchnij kilka razy głęboko i pamiętaj, że płacz to element ludzkiego życia.

Dobre rady:

Nie dopuść do tego, żeby lekarze odebrali ci wiarę w siebie. Już dawno przekonałam się, że specjaliści nie zawsze mają rację. Cierpliwie szukaj takiego doktora, który będzie słuchał, co do niego mówisz.

Sandy Welsh, Galesburg

7. Najpierw pomyśl

Porządnie się zastanów, zanim zaczniesz dziecku pomagać w trudnych dla niego chwilach (oczywiście nie wtedy, kiedy grozi mu jakieś niebezpieczeństwo). Wspieraj wysiłki malucha, dodawaj odwagi, jednak nie pozwalaj robić niczego, co przerasta jego obecne możliwości. Gdy wyraźnie nie daje sobie rady, pomagaj, ale rozsądnie. Może się na przykład zdarzyć, że dziecko wpełznie pod niski stolik i zacznie płakać. Nie rzucaj się, żeby błyskawicznie je stamtąd wyciągnąć, lecz połóż się obok na podłodze i omów sytuację: – Widzę, że utknąłeś. – Dopiero potem delikatnie pomóż mu się wydostać z pułapki. Takie wypadki, bardzo częste, uczą dziecko, jak rozwiązuje się problemy.