Bóg – świat – człowiek w traktatach Corpus Hermeticum na tle greckiej tradycji filozoficznej - ebook

Hermetyzm – nurt filozoficzno-religijny, który swymi korzeniami sięga starożytności – także dzisiaj jest przedmiotem zainteresowania nie tylko w kręgach filologicznych, filozoficznych, religioznawczych, lecz przede wszystkim stanowi źródło inspiracji, a czasem wręcz uniesień duchowych czy religijnych, o czym świadczy wiele publikacji dających wykładnię pism hermetycznych w duchu przypominającym egzegezę pism świętych. Na przestrzeni wieków szeroko pojęty hermetyzm wywarł wpływ na postaci tej miary, co Leonardo da Vinci, Albrecht Durer, Sandro Botticelli, Roger Bacon, William Blake, Johannes Kepler, Mikołaj Kopernik, Isaac Newton, John Milton, Carl Gustav Jung. Jego echa możemy również odnaleźć we współczesnej literaturze.

Celem tej książki jest zapoznanie czytelnika z jednym z najważniejszych źródeł myśli hermetycznej – zbiorem greckich traktatów Corpus Hermeticum – oraz przybliżenie tak zwanej „hermetycznej triady”, na którą składają się: bóg, świat i człowiek.

Od Autorki 9

Wykaz skrótów 11

Wprowadzenie 13

1. Hermetyzm i Corpus Hermeticum 13

2. Stan badań 26

3. Cele i założenia pracy 30

CZĘŚĆ I 33

Rozdział 1. Bóg 35

1.1. Θεός i θεῖον w greckiej tradycji filozoficznej 35

1.2. Nous 44

1.3. Logos 56

1.4. Bóg jako arche 59

1.5. Bóg jako Jedno 64

1.6. Bóg jako demiurg 73

1.7. Bóg jako ojciec 77

1.8. Bóg jako dobro 79

1.9. Atrybuty boga 84

1.10. Hermetyczny panteizm 87

Podsumowanie 88

Rozdział 2. Świat 93

2.1. Świat jako kosmos w tradycji greckiej 93

2.2. Kosmogonia w traktatach Corpus Hermeticum 98

2.3. Kosmos jako „drugi bóg” 108

2.4. Działanie kosmosu 113

2.5. Hierarchia bytów w kosmosie 117

2.6. Fizyczne atrybuty kosmosu 126

Podsumowanie 127

Rozdział 3. Człowiek 129

3.1. Człowiek w refleksji filozoficznej starożytnej Grecji 129

3.2. Narodziny człowieka 132

3.2.1. ῎Ανθρωπος – pierwszy Człowiek hermetyczny 133

3.2.2. Człowiek ziemski i jego złożona natura 137

3.2.2.1. Dusza 140

3.2.2.2. Logos i nous 152

3.2.2.3. Ciało 163

3.3. Powrót do prawdziwej natury 169

3.3.1. Gnothi seauton 169

3.3.2. Anodos i deifikacja 173

3.3.3. Poznanie boga jako zbawienie człowieka 178

Podsumowanie 182

Uwagi końcowe 185

CZĘŚĆ II 187

Corpus Hermeticum – przekład polski 189

I 190

II 208

III 216

IV 220

V 226

VI 234

VII 240

VIII 242

IX 246

X 252

XI 268

XIII 280

XIV 292

XV 304

XVI 310

XVII 318

XVIII 320

Bibliografia 329

Summary 337