Dydaktyczne i komunikacyjne aspekty e-edukacji akademickiej - ebook

Prezentowana monografia dotyczy opracowania kompleksowego projektu e-zajęć oraz komunikacyjnej perspektywy oglądu języka używanego przez nauczycieli akademickich i studentów na platformach edukacyjnych, gdzie kluczową rolę odgrywa nie tylko sam komunikat językowy, lecz także sytuacja i miejsce jego zapisywania, zapośredniczenie kontaktu przez media i szeroko pojęty kontekst społeczno-kulturowo-edukacyjny, które prowadzą do realizacji (bądź braku) zamiaru komunikacyjnego, a więc i edukacyjnego.

Podjęte rozważania nad komunikacją w czasie e-zajęć prowadzonych na polskich uczelniach mieszczą się w nurcie szeroko pojętej pragmatyki językowej, dotyczą bowiem intencjonalnych działań komunikacyjnych i struktur znaczeniowych organizujących przekaz językowy. Choć każde e-zajęcia mają niepowtarzalny układ, zdeterminowany różnymi czynnikami, można wyróżnić względnie trwałe formy komunikowania, np. sposoby inicjowania i zamykania kontaktu czy strategie prowadzenia dyskusji dydaktycznych, co pozwala na wysnucie wniosków o strukturach interakcyjnych zachodzących na platformach edukacyjnych.

„Wielu osobom zajęcia e-learningowe jawią się [...] jako atrakcyjna forma kształcenia, dość łatwa i szybka w realizacji, niewymagająca wielu przygotowań i nieabsorbująca czasu. Autorka trafnie dowodzi, że to mylne wyobrażenia i nawet posiadanie dużego doświadczenia i umiejętności nie skraca czasu niezbędnego do opracowania kursu e-learningowego oraz nie gwarantuje zawsze sukcesu. To forma, która wymaga dużego zaangażowania prowadzącego, stosowania różnych sposobów aktywizacji uczestników. Stąd istotne jest ukazanie konsekwencji wyboru strategii komunikacyjnej, co jest niewątpliwą zaletą pracy.”

Z recenzji dr hab. prof. UW Iwony Burkackiej

Uniwersytet Warszawski

Wykaz skrótów 7

Wprowadzenie 9

1. W gąszczu terminów i zjawisk – co wiemy o e-edukacji? 15

1.1. E-learning i jego formy 15

1.2. Organizacja instytucjonalna e-edukacji 21

1.3. Pedagogiczne, metodyczne i dydaktyczne aspekty e-learningu 25

2. Projekt metodyczny e-zajęć – od pomysłu do ewaluacji 31

2.1. Założenia 31

2.2. Analiza – etap metapytań 35

2.3. Projektowanie – etap pomysłów 39

2.4. Opracowanie – etap tworzenia e-zajęć 43

2.4.1. Materiały informacyjne 44

2.4.2. Materiały służące przekazywaniu i budowaniu wiedzy 46

2.4.3. Materiały służące aktywizacji, motywujące i utrwalające wiedzę 49

2.4.4. Materiały sprawdzające wiedzę i umiejętności 51

2.5. Realizacja – etap udostępnienia i przeprowadzenia e-zajęć 59

2.6. Ewaluacja – etap monitorowania i sprawdzania osiągnięcia celów i efektów kształcenia 60

2.7. Wnioski 63

3. Studium przypadku – konwersatorium z kultury języka polskiego (opracowane według modelu ADDIE) 67

3.1. Wprowadzenie 67

3.2. Analiza 69

3.3. Projektowanie 71

3.4. Opracowanie zasobów edukacyjnych i instrukcji 78

3.5. Realizacja e-zajęć 89

3.6. Ewaluacja 93

3.6.1. Poziom reakcji 94

3.6.2. Poziom nauki 106

4. E-learning – założenia komunikacyjne 109

4.1. Komunikacja na platformie edukacyjnej – wprowadzenie 109

4.2. Założenia sytuacji komunikacyjnej w sieci i w e-edukacji 117

4.2.1. Nadawca i odbiorca w e-edukacji 119

4.2.2. Kontakt 122

4.2.3. Przestrzeń i czas komunikacji w e-edukacji 124

4.2.4. Kod 126

4.3. Modele komunikacji w e-edukacji 129

4.4. Wnioski 137

5. E-learning – nowy paradygmat komunikacji w dyskursie edukacyjnym? 141

5.1. Strategie inicjowania zajęć i komunikacji na platformie edukacyjnej 141

5.1.1. Tytuł postu inicjującego 144

5.1.2. Część otwierająca komunikat inicjujący 145

5.1.3. Część główna komunikatu inicjującego 147

5.1.4. Część zamykająca komunikat inicjujący 152

5.1.5. Fortunność i niefortunność inicjowania kontaktu podczas e-zajęć 154

5.2. Strategie prowadzenia dyskusji edukacyjnych podczas e-zajęć 158

5.3. Zamykanie komunikacji na platformie edukacyjnej 166

5.4. Wnioski 170

6. Dystans w komunikacji na zajęciach zdalnych 173

6.1. Formy adresatywne jako środki skracania dystansu 173

6.2. Powitania 181

6.3. Kolokwializmy i ekspresywizmy 190

6.4. Modyfikacje pisowni i interpunkcji 196

6.5. Emotikony 199

6.6. Wnioski 201

Podsumowanie 205

Bibliografia 209

Aneks 223

Spis rysunków 243

Spis tabel 247

Abstract 249