F**k plastik.101 sposobów jak uwolnić się od plastiku i uratować świat - ebook
F**k plastik.101 sposobów jak uwolnić się od plastiku i uratować świat - ebook
Nie możesz spać, bo dręczą cię myśli o 51 bilionach fragmentów plastiku pływających w oceanach? Nie panikuj! Wojna z plastikiem już się rozpoczęła. Kolejne rządy, firmy i korporacje na całym świecie przyglądają się pandemii plastiku, zanim jednak ich działania przyniosą wymierne rezultaty i na rynku pojawią się dobre zamienniki dla tego tworzywa, sami możemy aktywnie przystąpić do działania. W tej książce znajdziesz 101 wskazówek, co możesz zrobić - jako pojedynczy człowiek - aby nie korzystać z jednorazowych wyrobów plastikowych i pomóc uratować planetę.
Żywność i napoje - możesz kupować świeże warzywa zamiast mrożonych, a zamiast folii spożywczej używać owijki z woskiem pszczelim.
W domu - możesz kupować mydło w kostce zamiast w płynie, możesz też zrezygnować z gąbek do mycia naczyń na rzecz naturalnych ścierek.
Styl życia - możesz zorganizować przyjęcie bez użycia plastiku, możesz też znaleźć dobre kosmetyki do makijażu dostępne w ekologicznych opakowaniach.
Razem możemy uratować oceany. Razem uratujemy oceany!
Kategoria: | Poradniki |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-8169-569-5 |
Rozmiar pliku: | 976 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Plastik – o co tyle krzyku?
Plastik to ważny wynalazek. Robi się z niego strzykawki, sztuczne biodra, kaski ochronne. Zrobiony jest z niego mój laptop, twój telefon, samochód sąsiada. Powiedzmy sobie szczerze: plastik nie zniknie. Na tym jednak polega istota problemu. Codziennie kupujemy najróżniejsze plastikowe przedmioty, nie zdając sobie sprawy z tego, że plastik nie zniknie. Plastikowa torba na zakupy jest użytkowana średnio przez 12 minut1, ale istnieć będzie przez 100, a nawet 300 lat. Butelka po wodzie, którą wypiłeś do lunchu, pozostanie na Ziemi przez 450 lat.
Większość plastikowych przedmiotów nadaje się do ponownego przetworzenia, ale zakłady zajmujące się recyklingiem nie nadążają z przetwarzaniem całego plastiku, który każdego roku pojawia się na świecie. Poza tym czasem do przetworzenia plastiku potrzeba tyle energii, że całe przedsięwzięcie traci sens. W związku z powyższym duże ilości plastiku, które przekazujemy do recyklingu, ostatecznie trafiają na wysypisko wraz z plastikiem z kontenerów na odpady zmieszane. Może trudno w to uwierzyć, ale aż 8 milionów ton plastiku trafia co roku do naszych oceanów, co oczywiście stanowi poważny problem (wystarczy przypomnieć sobie sceny z filmu Wall-E)2. Jedna trzecia tych materiałów spada ze statków lub gubi się na morzu. Pozostałe mniej więcej 5 milionów ton to śmieci pozostawione na plaży, odpady porzucone gdzieś w miastach i miasteczkach, które ostatecznie trafiają do ścieków i rzek, a także odpady przemysłowe, przedmioty ze źle zarządzanych wysypisk i kontenerów zlokalizowanych blisko wybrzeża oraz wszystko to, co spłukujemy w toalecie. To wszystko razem składa się na łączną liczbę mikroskopijnych plastikowych elementów znajdujących się aktualnie w naszych oceanach, która wynosi
51 bilionów.
To liczba tak wielka, że aż trudno ją sobie wyobrazić. Jest 500-krotnie większa niż liczba gwiazd w galaktyce3. Taka ilość odpadów stanowi problem z wielu powodów. Z pewnością nikt z nas nie miałby ochoty przedzierać się przez takie grzęzawisko śmieci podczas pływania w morzu czy odprężającego dnia na plaży. Co jednak ważniejsze, śmieci te mogą stanowić śmiertelne zagrożenie dla dziko żyjących zwierząt, w szczególności ryb, delfinów, ptaków morskich i fok, które mogą się w coś zaplątać albo zjeść to, czego jeść nie powinny. Niektórzy eksperci szacują, że do 2050 roku 99 procent morskich ptaków będzie mieć w żołądku plastik4.
Ten stan rzeczy znajduje też bardziej bezpośrednie przełożenie na nasze życie. Otóż ponad 30 procent ryb, które trafiają na nasze stoły, za życia zjadło coś plastikowego. Jeśli więc sami spożywamy ryby, całkiem możliwe, że wraz z ich mięsem spożywamy również plastik5. Naukowcy nadal się zastanawiają, na ile jest to dla nas szkodliwe, ale perspektywy wydają się mało optymistyczne, zważywszy na to, że plastik wchłania znajdujące się w wodzie substancje chemiczne, które mogą mieć wpływ na funkcjonowanie naszego układu hormonalnego6.
Czy da się oczyścić oceany z plastiku?
Zaledwie jeden procent plastikowych zanieczyszczeń znajdujących się w oceanach pływa po ich powierzchni. Zdecydowana większość szybko osiąga mikroskopijne rozmiary. Nawet gdybyśmy jakimś cudem zdołali nakłonić wszystkie kraje świata do finansowania akcji oczyszczania oceanów, to jej skuteczne przeprowadzenie i tak byłoby niemal niemożliwe. A nawet gdybyśmy cały ten plastik wydostali z wody, to co byśmy z nim zrobili? Tych 8 milionów ton plastiku, które co roku bezwiednie wrzucamy do oceanów, to naprawdę sporo – a przecież trzeba by to gdzieś przechowywać przez trzysta lat.
Co zatem można zrobić?
Otóż powinniśmy czym prędzej przestać zanieczyszczać świat plastikiem, aby nie pogłębiać już poczynionych szkód. Od kilku lat coraz więcej się mówi na ten temat i być może w końcu używanie jednorazowych plastikowych przedmiotów zostanie całkowicie zabronione, a na rynku pojawią się ich wartościowe zamienniki. Świat już zmierza w tym kierunku.
W wielu krajach wprowadza się zakazy dotyczące plastiku. W 2016 roku Francja zabroniła stosowania plastikowych kubeczków, talerzyków i sztućców. Szkocja zakazała używania plastikowych patyczków do uszu. W indyjskim stanie Karnataka wprowadzono całkowity zakaz używania plastiku. W niektórych krajach, na przykład w Tajwanie, obowiązuje natomiast całkowity zakaz wykorzystywania jednorazowych produktów plastikowych.
W wielu miejscach – między innymi w Maroku, we Francji czy na Tasmanii, a także w niektórych stanach USA – zabrania się stosowania plastikowych toreb na zakupy bądź też obciąża się je specjalnym podatkiem. W Wielkiej Brytanii wprowadzenie podatku od plastikowych toreb w pierwszym roku po ustanowieniu nowych przepisów poskutkowało spadkiem produkcji reklamówek o 6 milionów sztuk (83%).
Liczne korporacje deklarują chęć odejścia od plastikowych przedmiotów jednorazowego użytku. BBC planuje osiągnięcie tego celu do 2020 roku, a brytyjski rząd zabronił stosowania tego typu artykułów we wszystkich swoich ministerstwach. Do ruchu przyłączają się też kolejne marki. Evian zapowiada wprowadzenie zwrotnych butelek do 2025 roku, a Coca-Cola chce już w 2030 roku odbierać od nabywców i poddawać recyklingowi wszystkie swoje opakowania.
Do dyskusji włączają się także supermarkety. Amsterdamski oddział holenderskiej sieci Ekoplaza premierowo uruchomił alejkę bez plastiku, a Iceland, jako pierwszy brytyjski supermarket, zobowiązał się do 2023 roku całkowicie zrezygnować ze stosowania plastiku przy pakowaniu produktów własnej marki. Podobne deklaracje składają również inne firmy.
Australia, Niemcy, Finlandia oraz inne kraje nałożyły kaucję na plastikowe butelki. Oznacza to, że zakup produktu w plastikowej butelce wiąże się z niewielką opłatą, którą można odzyskać po zwrocie opakowania.
Naukowcy pracują nad materiałami, które podlegałyby biodegradacji, ale mogłyby zastąpić plastik. Szukają czegoś, co charakteryzowałoby się podobną trwałością, ale nie szkodziłoby w takim stopniu oceanom i nie pozostawało na Ziemi aż tak długo. Pracuje się między innymi nad wykorzystaniem kazeiny, czyli białka występującego w mleku. Chodzi o to, aby na jej bazie produkować materiał podobny do polistyrenu, który mógłby służyć do produkcji opakowań.
Ty również możesz wiele zrobić:
Zbieraj śmieci! Jeśli mieszkasz blisko plaży, możesz się przyłączyć do inicjatywy sprzątania wybrzeża. Zorientuj się, kto w twojej okolicy organizuje taką akcję lub jak możesz zorganizować ją samodzielnie. Informacji na ten temat udzielają liczne organizacje zajmujące się strzeżeniem czystości plaż. Masz daleko do plaży? Nie szkodzi! I tak możesz coś zrobić. Jeśli zauważysz jakiś śmieć leżący przy drodze, podnieś go i wrzuć do śmietnika. Wówczas nie spłynie do ścieków i nie trafi wraz z deszczem do rzeki.
Wyrażaj swoje zdanie. Jeśli natrafisz na odpady w miejscu, w którym nie powinno ich być, poinformuj o tym firmę, z której pochodzą. Jeśli znajdziesz na plaży plastikową butelkę, zrób jej zdjęcie, a następnie prześlij je do firmy za pośrednictwem mediów społecznościowych wraz z informacją o lokalizacji i hasztagiem #ReturnToOffender7. Możesz też wysłać fotografię na adres mailowy firmy wraz z odpowiednim liścikiem.
Skontaktuj się z politykiem. Rządy w końcu zaczynają się interesować kwestią plastiku, warto jednak zrobić wszystko, żeby o niej nie zapomniały. Za pomocą tweetów i wiadomości mailowych można im przypominać, że to naprawdę ważna kwestia.
Najłatwiejsze ze wszystkiego: przeczytaj tę książkę! Zawiera ona 101 pomysłów na to, jak ty, twoi znajomi, twoja rodzina, twoi sąsiedzi i ten ktoś, kto siedzi obok ciebie w autobusie albo z kim miałeś okazję przypadkiem rozmawiać, możecie zmienić głęboko zakorzenione nawyki używania plastiku. Warto więc zapoznać się z tymi rozwiązaniami, a następnie wykorzystać je jako przyczynek do możliwie szerokiej dyskusji – osobistej lub internetowej (z wykorzystaniem hasztagu #fkplastic).
Razem możemy coś zdziałać – razem coś zdziałamy!
1 Single-use plastic bag facts, www.biologicaldiversity.org (dostęp: 23.05.2018).
2 Eight Million Tonnes of Plastic are Going Into The Ocean Each Year, www.iflscience.com (dostęp: 23.05.2018).
3 Turn the tide on plastic’ urges UN, news.un.org (dostęp: 23.05.2018).
4 Simon Levey, Health of seabirds threatened as 90 per cent swallow plastic, www.imperial.ac.uk (dostęp: 23.05.2018).
5 Susan Smillie, From sea to plate: how plastic got into our fish, www.theguardian.com (dostęp: 23.05.2018).
6 Hard plastics decompose in oceans, releasing endocrine disruptor BPA, www.acs.org (dostęp: 23.05.2018).
7 Świetna inicjatywa Surfers Against Sewage – więcej informacji znaleźć można na stronie www.sas.org. uk/campaign/return-to-offender/.5. Z własną butelką
O tym na pewno już wiesz! A mimo to z jakiegoś powodu nadal co roku produkuje się ogromne ilości wody i innych napojów w plastikowych butelkach. Z szacunków wynika, że co minutę na świecie kupuje się milion plastikowych butelek8. Rzecz nie w tym, że te opakowania nie nadają się do recyklingu – bo w większości się nadają. Chodzi o to, że przy tak ogromnej liczbie z recyklingiem po prostu trudno nadążyć. Rozwiązanie jest proste: kup sobie ładną butelkę wielorazowego użytku, noś ją przy sobie i napełniaj w miarę potrzeb z dostępnych dystrybutorów.
8 Sandra Laville, Matthew Taylor, A million bottles a minute, www.theguardian.com (dostęp: 25.05.2005).6. Lody w wafelku
Każdy zna kogoś, kto zamiast jeść lody w wafelku, prosi o kubeczek, a dodatkowo bierze małą plastikową łyżeczkę. Wiadomo: nie każdy lubi wafelki (niewątpliwie tacy ludzie są trochę dziwni, ale przecież nie nam to oceniać), ale przecież nawet jeśli nie masz pod ręką kogoś, kto zechciałby dojeść po tobie wafelek i miałbyś go wyrzucić (marnowanie jedzenia to też poważny problem), to oczywiste, które z tych dwóch opakowań szybciej się rozłoży. (A w ogóle to lody na prezydenta!).
CIĄG DALSZY DOSTĘPNY W PEŁNEJ, PŁATNEJ WERSJI
PEŁNY SPIS TREŚCI:
Wprowadzenie
ŻYWNOŚĆ I NAPOJE
1. Lepsze świeże niż mrożone
2. Owijka z woskiem pszczelim
3. Własny sos
4. Zainwestuj w swój lunch
5. Z własną butelką
6. Lody w wafelku
7. Duże wymagania wobec sera
8. Masz prawo do własnego kubka
9. Rób zakupy w piekarni, w warzywniaku, w rybnym i u rzeźnika
10. Torba na zakupy
11. Zakupy w supermarketach zero waste
12. Szukaj w sklepach działów bez plastiku
13. Zioła z własnej uprawy
14. Sałata z własnego ogródka
15. Pączki zamiast chipsów
16. Herbata liściasta
17. Owoce i warzywa na wagę
18. Płócienna torba na warzywa i owoce
19. Własny lunch
20. Owoce krojone w domu
21. Ach te soki!
22. Zamiast jeść w domu, jedz w restauracjach
23. Wielki powrót mleczarza
24. Garmażerka w słoiku
25. Własnej roboty…
26. Pożegnanie z gumą do żucia
27. Puszka zamiast butelki
28. Nie kupuj wielopaków
29. Noś ze sobą sztućce
30. Woda płynąca przez węgiel
31. Słomkom mówimy „nie”
32. Refleksja nad kawą
W DOMU
33. Domowej roboty preparaty do czyszczenia
34. Karton lepszy niż plastik
35. Duże opakowania
36. Szampony i odżywki w kostce
37. W kostce czy w płynie?
38. Detergenty rosną na drzewach
39. Nowa szczoteczka do zębów
40. Pomysł na pastę do zębów
41. Nić dentystyczna bez plastiku
42. Koniec z patyczkami do uszu
43. Prysznic – nie tak często
44. Zielony zapach
45. Krem do golenia
46. Rozsądne podejście do prania
47. Naturalne odświeżacze powietrza
48. Kremy bez plastiku
49. Makijaż bez plastiku
50. Zamienniki dla chusteczek do demakijażu
51. Znajdź drewnianą szczotkę do włosów
52. Zapanować nad włosami
53. Pieluchy wielorazowe
54. Papier toaletowy bez plastiku
55. Wielki powrót zapałki
56. Na śmieci
57. Potęga kwiatów
58. Gumowe rękawiczki
59. Naturalne ściereczki zamiast gąbek do mycia naczyń
STYL ŻYCIA
60. Zabawki, które kiedyś ktoś pokochał
61. Coś bez czegoś
62. Życzenia w lepszym wydaniu
63. W co by to zapakować?
64. Taśma papierowa
65. Materiałowa wstążka
66. Mądre zakupy
67. Nowe wątki
68. Niech żyją ulice handlowe!
69. Usuwanie owłosienia
70. Nie pal
71. Brokat
72. Nowe spojrzenie na miesiączkę
73. Porozmawiajmy o seksie
74. W podróży
75. Filtry przeciwsłoneczne
76. Ochrona skóry po opalaniu
77. Dodatki do gazet
78. Opieka nad zwierzętami
79. Zabawki dla zwierząt
80. Przyjęcie dla dzieci bez plastiku
81. Boże Narodzenie bez plastiku
82. Koperty
83. Zakazać plastikowych długopisów
84. Ekologiczny ogródek
85. Wierni słuchawkom
86. Recykling telefonu
87. Festiwal bez plastiku
88. Okulary 3D
89. Troska
OCALIĆ ŚWIAT
90. Własne pałeczki
91. Niech żyje materiałowa chusteczka do nosa
92. Za serwetki dziękujemy!
93. Podstawy recyklingu
94. Opcja cyfrowa
95. Papier wielokrotnego użytku
96. Proś o mniej
97. Plogging
98. Nie spłukuj byle czego
99. Nie spłukuj zbyt często
100. Kupuj mniej i zjadaj do końca
101. Pomyśl, zanim użyjesz