Klasyka dla dzieci. Charles Dickens. Tom 4. David Copperfield - ebook

DAVID IDZIE DO SZKOŁY

David Copperfield nigdy nie poznał swojego ojca. Mężczyzna umarł sześć miesięcy przed narodzinami chłopca.

Matka Davida Clara bardzo tęskniła za mężem.

Nigdy nie sądziła, że przyjdzie jej samodzielnie wychowywać dziecko.

Clara i jej syn mieszkali w małej wiosce w hrabstwie Suffolk. Mieli szczęście, bo w domowych pracach pomagała im miła i uczynna służąca. Miała na imię Clara, tak jak matka Davida. Z tego powodu wszyscy nazywali ją Peggotty, tak bowiem brzmiało jej nazwisko.

Kiedy David miał kilka lat, do ich domu, a właściwie do matki chłopca zaczął przychodzić przystojny, ale dość surowy mężczyzna. Miał na nazwisko Murdstone. David go nie lubił.

Pewnego dnia Peggotty powiedziała Davidowi, że zamierza go zabrać na trochę do domu swojego brata. Opowiadała chłopcu, że brat mieszka w nadmorskim miasteczku Yarmouth. Gdy przyjechali, nie zatrzymali się jednak w samym mieście. Minęli przedmieścia, gdzie znajdowały się zakłady szkutnicze i powroźnicze, i dotarli do morskiego brzegu.

– Tu właśnie znajduje się dom mojego brata, Davy – powiedziała Peggotty.

David nie widział niczego poza srebrzystym horyzontem w oddali oraz czymś, co wyglądało jak duża drewniana łódź odwrócona do góry dnem.

Kiedy zbliżyli się do łodzi, David zobaczył żelazny komin wystający z jej szczytu. Z komina płynęła w niebo strużka dymu. Łódź miała również schludne wejście z gankiem, a także okna wycięte w kadłubie.

Wewnątrz było ładnie, czysto, przytulnie i ciepło. Davida i Peggotty powitał jej brat. Pozostali u niego przez całe dwa tygodnie. To były pierwsze wakacje Davida. Uwielbiał każdą ich minutę.

Kiedy wracali do domu i już dotarli do bramy ogrodu, Peggotty położyła rękę na ramieniu Davida. Wyglądała na zdenerwowaną.

– Peggotty – powiedział David. – O co chodzi?

– O nic takiego. Niech cię Bóg błogosławi paniczu Davy – odpowiedziała.

Dlaczego matka Davida nie wyszła powitać ich w bramie, jak to zwykle robiła? David postanowił o to zapytać.

– Coś jest nie tak, jestem pewien – powiedział. – Gdzie jest moja mama?

– Cóż kochanie, naprawdę powinnam powiedzieć ci już wcześniej… – zaczęła Peggotty.

– Co powinnaś była mi powiedzieć, Peggotty? – zapytał David. Teraz był już nieco przestraszony.

– Masz tatę! Nowego. Wejdź do domu i przywitaj się z nim.

– Nie chcę się z nim witać – odpowiedział David.

Chłopiec nie miał jednak wyboru. Peggotty zaprowadziła go prosto do salonu. Przy ogniu po jednej stronie siedziała jego matka. Po drugiej stronie rozparł się pan Murdstone – jego nowy tata.

David nie był wcale zadowolony z tego, że Edward Murdstone został jego ojczymem. W domu było teraz dla niego mniej miejsca. Jednak przynajmniej nadal mógł czytać książki. Ilekroć czuł się nieszczęśliwy, znajdował pocieszenie na ich kartach.

W tamtych czasach dzieci często rozpoczynały naukę w domu. Pan Murdstone uznał, że David również powinien się uczyć w ten sposób. Kazał więc chłopcu wkuwać lekcje z podręczników szkolnych, a następnie recytować je z pamięci – strona po stronie. Kiedy David nie potrafił tego zrobić, był karany.

Pewnego razu David musiał zapamiętać wykład z historii. Jego matka wzięła książkę i zaczęła sprawdzać, czego się nauczył. Pan Murdstone siedział w kącie i udawał, że czyta. Jednak tak naprawdę to słuchał i obserwował.

Najpierw David pomylił imiona kilku zmarłych królów.

Pan Murdstone uniósł głowę.

Następnie David nie mógł sobie przypomnieć dat ważnych bitew.

Jego matka podpowiedziałaby mu, gdyby miała odwagę. Zamiast tego powiedziała cicho:

– Och, Davy, Davy!

– Dość tego, Claro – przerwał jej mąż. – Bądź stanowcza wobec chłopca. Nie mów wciąż „Och, Davy, Davy!”. To dziecinne. Albo się nauczył albo nie.

– Davy, spróbuj jeszcze raz, proszę – powiedziała matka.

Im bardziej jednak David próbował, tym bardziej wszystko mu się myliło. Jego matka poruszając bezgłośnie ustami, wymówiła datę, by mu pomóc. Pan Murdstone to zauważył i odezwał się do niej ostrzegawczym tonem:

– Claro!

Wstał z krzesła, wziął książkę do historii od matki Davida i rzucił nią w chłopca.

Było coraz gorzej.

David raz po raz oblewał te sprawdziany. W końcu po kolejnej lekcji ojczym postanowił siłą wbić mu wiedzę do głowy.

Pan Murdstone jedną ręką przytrzymał nieruchomo głowę Davida, a drugą chwycił laskę, by go uderzyć. David wywinął się i złapał zębami rękę, która go przytrzymywała. Mocno ugryzł pana Murdstone’a.

Wściekły ojczym zaczął go bić jeszcze mocniej. Gdy pan Murdstone skończył dawać mu lanie, chłopiec został zamknięty we własnym pokoju. Nie wypuszczano go z niego przez pięć dni. Mógł w tym czasie jedynie patrzeć na ściany własnej sypialni.

David martwił się, co z tego wszystkiego wyniknie. Nigdy wcześniej nikogo nie skrzywdził. I z całą pewnością nigdy nikogo nie ugryzł. Czy zostanie wysłany do więzienia? Szóstego dnia dowiedział się, że zostanie wysłany, ale nie do więzienia, tylko do szkoły z internatem. To było wystarczająco okropne. Co gorsza, jego matka najwyraźniej również uwierzyła, że David jest niedobrym chłopcem. Wszyscy uważali, że najlepiej będzie, jeśli wyjedzie.

Zabrano go powozem do Londynu. Tam odebrał go nauczyciel z Salem House, jego nowej szkoły.

Szkoła Salem House była zimnym i nieprzyjemnym miejscem. Dyrektor nazywał się Pan Creakle i uwielbiał karać swoich uczniów. Bił ich linijką lub laską za każdym razem, gdy popełnili jakiś, nawet niewielki błąd.

Na dodatek Davida zmuszono do noszenia na plecach napisu „Uwaga! On gryzie”.

David Copperfield został więc oznakowany jak zły pies.

Martwił się, co o nim pomyślą inni, ale na szczęście w szkole szybko znalazł przyjaciół. Zawsze lubił czytać. W Salem House opowiadał kolegom historie, które przeczytał jeszcze w domu.

Inni chłopcy uwielbiali go słuchać.

Po pewnym czasie nadeszła straszna wiadomość. Matka Davida Clara umarła. Kiedy chłopiec przyjechał do domu na pogrzeb, jedyną osobą, u której znalazł pociechę, była Peggotty.

Jednak teraz, gdy pani Copperfield nie żyła, pan Murdstone postanowił pozbyć się Peggotty. Kobieta zamieszkała więc z bratem w jego odwróconej dnem do góry łodzi w Yarmouth.

Wyglądało niestety na to, że pan Murdstone planował pozbyć się również Davida. Nie zamierzał jednak wysyłać go z powrotem do szkoły, bo nie chciał już za nią płacić. Planował wysłać go do pracy.