Posługa uzdrawiania wobec zagrożeń duchowych - ebook

Wykaz skrótów

Skróty biblijne stosowane są według Biblii Tysiąclecia — Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Opracował zespół biblistów polskich, Poznań-Warszawa 1990, s. 13.

Dokumenty Soboru Watykańskiego II przytaczane są zgodnie z: Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, tekst łacińsko-polski, Poznań 2002.

------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------
AAS Acta Apostolicae Sedis. Commentarium officiale, (Roma 1909-).
APW Archiwum Prowincjalne w Warszawie, ul. Skaryszewska 12.
AT „Ateneum Kapłańskie”, (Włocławek 1909-).
DA Sobór Watykański II, Dekret o apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem, Rzym 1965.
ChL Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici, Rzym 1988.
CT „Collectanea Theologica”, (Warszawa 1949-).
DM Jan Paweł II, Encyklika Dives in misericordia, Rzym 1980.
EBP Encyklopedia „Białych Plam”, t. I-XX, Radom 2000-2006.
EE Jan Paweł II, Encyklika Ecclesia de Eucharistia, Rzym 2003.
EV Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae, Watykan 1995.
EK Encyklopedia Katolicka, Lublin 1973-2014.
HD „Homo Dei”, (Kraków 1932-).
KDK Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, Rzym 1965.
KK Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, Rzym 1964.
KKK Katechizm Kościoła Katolickiego, Rzym 1992; Poznań 1994.
KO Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei verbum, Rzym 1965.
KPK Kodeks Prawa Kanonicznego, Rzym 1983; Poznań 1984.
KL Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, Rzym 1963.
LF Franciszek, Encyklika Lumen fidei, Rzym 2013.
OR „L’Osserwatore Romano”, (Citta del Vaticano 1980-).
RP Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Reconciliatio etpaenitentia, Rzym 1984; Wrocław 1984.
RM Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris missio, Rzym 1990.
SD Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris, Watykan 1984.
VD Benedykt XVI, Posynodalna adhortacja apostolska Verbum Domini, Rzym 2010.
ZOwDŚ „Zeszyty Odnowy w Duchu Świętym”, (Łódź 1994-).
ZP „Za i Przeciw”, (Warszawa 1957-1991).
------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------Wstęp

We współczesnym świecie istnieje wiele zagrożeń, stanowiących niebezpieczeństwo dla rozwoju duchowego człowieka. Zagrożenia wiary istnieją już od czasów Starego Testamentu. Istniały one też w czasach Jezusa i w epoce Ojców Kościoła, przybierając różnorodne formy. Były wśród nich herezje, sekty, odrzucanie Boga, ucieczki w praktyki okultystyczne i inne. W czasach współczesnych zagrożenia przyjmują bardziej wyrafinowane formy, gdyż ataki złego prowadzą do sekularyzmu, negacji potrzeby zbawienia, budowy świata bez Boga.

Według Jana Pawła II świat zmierza do desakralizacji, jest nastawiony na technikę, konsumpcję, bogactwo, przyjemność, czego owocem jest duch swawoli, egoizmu, imitacji miłości, buntu, pychy, przemocy. W takim świecie nie ma miejsca dla Boga, który stawia wymagania moralne. Jest to cywilizacja śmierci, objawiająca się przez rozpad rodzin, swobodę obyczajową, bezrobocie, bezdomność, wojny, różnorodne kryzysy, fale uchodźców, przestępczość, terroryzm, nadużywanie narkotyków, propagowanie aborcji, eksperymentów na ludzkich embrionach czy eutanazji (por. EV 58-63).

Benedykt XVI zauważa, że te przemiany ekonomiczno-społeczne wywarły wpływ na życie religijne człowieka. Zgubił on sacrum, podając w wątpliwość podstawowe prawdy wiary, jak istnienie Boga i Jego opatrzność, objawienie Jezusa Chrystusa jako Zbawiciela czy podstawowe prawa moralne, jak narodziny, śmierć czy życie w rodzinie. W Raporcie Watykańskim czytamy, że „załamanie się tradycyjnych struktur społecznych, wzorców kulturowych oraz tradycyjnych hierarchii wartości sprawiło, że wielu ludzi znajduje się w stanie wewnętrznego zamętu, wykorzenienia i niepewności; są oni zatem podatni na wpływy”.

Zdaniem R. Kamińskiego efektem programowej laicyzacji i sekularyzacji, zaniedbań w wychowaniu w rodzinie i niedomagań duszpasterstwa jest pustka duchowa. Przynosi ona wiele zranień oraz poczucie zagubienia i bezradności wobec zjawisk zachodzących w świecie. Pojawia się powszechna potrzeba duchowości i głód modlitwy, które często wykorzystują sekty i prądy myślowe, wrogie chrześcijaństwu. Kultura masowa i mody intelektualne powodują, że jest łatwy dostęp do praktyk okultystycznych, które można spotkać w medycynie, pedagogice, psychologii, mediach, literaturze, edukacji i innych przestrzeniach życia publicznego. Ludzie interesują się nimi z różnych powodów: dla rzekomego rozwoju duchowego, z ciekawości, dla mocnych wrażeń, poszukując uzdrowienia lub odpowiedzi na nurtujące pytania. Angażują się w nie, stopniowo tracąc wiarę.

Obecna sytuacja w świecie jest wielkim wyzwaniem dla Kościoła i wymaga podjęcia odpowiednich działań. Jan Paweł II, szukając środków zaradczych, wskazał na konieczność podejmowania nowych, bardziej intensywnych form nowej ewangelizacji (por. encyklika Redemptoris missio, adhortacja apostolska Christifideles laici).

Kościół wychodzi naprzeciw potrzebom człowieka z posługą uzdrawiania w wymiarze instytucjonalnym i charyzmatycznym. Są to dwa uzupełniające się sposoby, przez które działa Duch Święty. Wymiar instytucjonalny, inaczej hierarchiczny, odnosi się do tego wszystkiego, co ustanowił Jezus podczas swego ziemskiego życia. Obejmuje on wybór dwunastu apostołów, nadanie im władzy, nakaz głoszenia Ewangelii, udzielaniu chrztu oraz odprawianie Eucharystii, moc odpuszczania grzechów oraz inne elementy strukturalne, które przynależą do depozytu wiary. Wymiar charyzmatyczny odnosi się do darów Ducha Świętego wylanych podczas Pięćdziesiątnicy, który darmo udziela swoich łask, kiedy i gdzie chce. To, co instytucjonalne, jest przekazywane z pokolenia na pokolenie i należy do sukcesji i stałej widzialnej struktury Kościoła. To, co charyzmatyczne, jest dawane przez Boga w sposób nieprzewidywalny i nie można tego skodyfikować.

Posługa charyzmatyczna rozwija się przede wszystkim w grupach Odnowy w Duchu Świętym. Ten ruch powstał po Soborze Watykańskim II jako owoc niespodziewanego wylania darów Ducha Świętego. Zgodnie ze statutem Odnowy, opracowanym przez ICCRS, jej celem jest m.in. posługiwanie otrzymanymi charyzmatami i świadczenie posługi uzdrowienia dla dobra Kościoła. Posługa uzdrawiania istniała w Kościele od jego początków, o czym świadczą teksty biblijne. Przez wieki zmieniała ona swoje formy, ale nigdy nie zanikła. W czasach współczesnych Kościół nadal świadczy posługę uzdrawiania, która przybiera ciągle nowe formy. Stąd zasadniczym problemem badawczym niniejszej rozprawy jest całościowe zbadanie kształtu posługi uzdrawiania wobec współczesnych zagrożeń duchowych w świetle nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II.

Literaturę źródłową tej rozprawy stanowić będzie — oprócz Pisma Świętego — przede wszystkim nauczanie Kościoła. Centralne miejsce zajmują dokumenty Magisterium Kościoła, poruszające tematykę posługi uzdrawiania. Należą do nich m.in. dokumenty Soboru Watykańskiego II oraz Dokumenty z Malines, opracowane pod kierunkiem kard. L. J. Suenensa (1974-1986). Kolejny dokument to Statut ICCRS (1993), który nie został jeszcze oficjalnie zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, ale jest dostępny na stronie internetowej. Do podstawowych źródeł należy też wydana przez Kongregację Nauki Wiary (2000) Instrukcja w sprawie modlitw w celu osiągnięcia uzdrowienia od Boga. Znajdują się w niej podstawowe wytyczne, dotyczące posługi uzdrawiania. Na ich podstawie Komisja Doktrynalna ICCRS opracowała Wskazówki do posługi modlitwą o uzdrowienie (2007). Zawierają one kontekst historyczny posługi uzdrawiania, kontekst biblijny i teologiczny oraz zagadnienia i zalecenia duszpasterskie. Do tej grupy źródeł należy też nauczanie papieży: Leona XIII, Jana Pawła II, Benedykta XVI oraz Franciszka.

Pierwsze pozycje, które stanowią źródłową literaturę w języku polskim, pojawiły się po 1967 r., kiedy w Polsce zaczęły powstawać grupy Odnowy w Duchu Świętym. Od 1994 r. opracowania dotyczące posługi uzdrawiania były publikowane w „Zeszytach Odnowy w Duchu Świętym”. Ważną pozycją źródłową są m.in. decyzje Krajowego Zespołu Koordynatorów oraz Komisji Teologicznej. Dla potrzeb pracy cenne okazały się pozycje książkowe, artykuły i wypowiedzi biskupów i kapłanów, związanych z Odnową, do których należy np.: B. Dembowski, A. Grefkowicz, W. Nowacki, R. Pindel, J. Augustyn. Do autorów zajmujących się tematyką zagrożeń duchowych należą też m.in.: A. Posacki, A. Zwoliński, R. Trocki, T. Kosiek. W pracy będą wykorzystane również artykuły z miesięczników i tygodników („Egzorcysta”, „Któż jak Bóg”, „Wypłyń na głębię” itd.) innych autorów i materiały z sympozjów.

Literatura przedmiotu na temat zagrożeń duchowych jest trudno dostępna — nie spotkano wyczerpujących opracowań teologicznych czy nawet popularnonaukowych. Z konieczności więc będą wykorzystane opracowania autorów zwanych okultystami. Przykładami są: A. S. La Vey, Biblia szatana; R. H. Robbins, Encyklopedia czarów i demonów; R. Morningstar, R. Craze, S. Mendoza i inni, Wielka encyklopedia wiedzy tajemnej; J. C. De Planey, Słownik wiedzy tajemnej czy podręcznik D. Wereszczagina o medycynie energetycznej — Wyzwolenie. Zdobyte informacje będą skonfrontowane z nauczaniem Kościoła. Część informacji o znakach i symbolach zła będzie pochodzić ze strony internetowej Symbol Dictionary, net. Visual Glossary, Symbole okultystyczne, magiczne symbole. Symbole satanistyczne i rzekome satanistyczne, http://symboldictionary.net. Niektóre informacje, dotyczące np. medycyny energetycznej czy współczesnego ruchu czarownic, są dostępne tylko na stronach internetowych. Zostanie dokonane ich tłumaczenie z języka angielskiego.

W celu ukazania badanego tematu w szerszym kontekście będzie uwzględniona także literatura pomocnicza. Należą do niej m.in. publikacje rządowe, np. Raport o stanie bezpieczeństwa państwa. Wykaz zawodów i specjalności Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej czy Raport Cottrella Parlamentu Europejskiego. Będzie wykorzystane również kilka nagrań DVD. W pracy zostaną uwzględnione też wypowiedzi osób pełniących posługę uzdrawiania oraz doświadczenia osobiste autora tej dysertacji. Literatura niniejszego opracowania jest więc bardzo bogata i zróżnicowana.

Posługa uzdrawiania wobec współczesnych zagrożeń duchowych w obecnym nowym kształcie zaczęła się rozwijać po Soborze Watykańskim II. Jej formy są wypracowywane na podstawie wymiany doświadczeń osób posługujących, które są konfrontowane z nauczaniem Kościoła. Owocem tej współpracy są wspomniane dokumenty Magisterium Kościoła. Niewiele osób podejmowało badania w obszarze będącym tematem tej rozprawy, niewiele jest też opracowań naukowych. Spotkane prace doktorskie obejmują tylko niektóre aspekty posługi uzdrawiania. Przykładem jest praca Tomasza Kosieka: Na chorych ręce kłąść będą. Posługa uzdrawiania w Kościele w świetle dokumentów dialogu katolicko-zielonoświątkowego (2000 KUL). Część obszaru posługi uzdrawiania została zbadana przez Norberta Kokotta w pracy doktorskiej Rola Ruchu Odnowy w Duchu Świętym w dynamizowaniu misji Kościoła (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie — 2011). Przykładem pracy obejmującej zagrożenia duchowe jest praca Remigiusza Trockiego Dopiekła i z powrotem (2012 UKSW). Niektóre aspekty posługi uzdrawiania lub zagrożeń duchowych są podejmowane na różnych uczelniach i organizowanych sympozjach, ale nie istnieje całościowe opracowanie wymienionych zagadnień.

Posługa uzdrawiania nadal wzbudza wiele kontrowersji zarówno wśród osób duchownych, jak i świeckich. Niezbędne jest więc jej dokładne omówienie oraz uzasadnienie w oparciu o przesłanki biblijne, teologiczne i nauczanie Kościoła. Zauważa się, że istnieją cztery krytyczne podejścia do posługi uzdrawiania:

- Pierwsze z nich reprezentuje pogląd, że choroba jest darem Boga, więc chcąc być uczniem Jezusa, trzeba przyjąć swój krzyż. Może on być próbą wiary, cierpliwości, miłości, więc modlitwa o uzdrowienie nie ma sensu, gdyż byłaby sprzeczna z wolą Bożą.
- Kolejny pogląd zakłada, że cuda i charyzmaty były przeznaczone tylko dla początków Kościoła i teraz nie są już potrzebne, więc zanikły. Postawie tej może towarzyszyć lęk przed doświadczeniem bezpośredniego działania Boga, co wyklucza istnienie posługi uzdrawiania.
- Istnieje również trzecie przekonanie, że leczenie chorób należy tylko do medycyny, więc pomoc Boga jest zbyteczna.
- W czwartym podejściu do posługi uzdrawiania twierdzi się, że nie istnieje żadna nadprzyrodzona siła, która mogłaby zmieniać prawa natury.

Należy nadmienić, że kontrowersje towarzyszyły posłudze uzdrawiania już w czasach Jezusa i towarzyszą jej nadal. Źródła tej posługi znajdują się w Ewangelii, a władza uzdrawiania i wypędzania złych duchów została przekazana przez Jezusa apostołom i ich następcom. Zagrożenia wiary istniały już w czasach Starego Testamentu i w początkach Kościoła w formie herezji i sekt. Kościół od wieków wychodzi naprzeciw potrzebom człowieka z posługą sakramentami uzdrowienia: z Eucharystią, sakramentem pokuty, namaszczeniem chorych. Od wieków również praktykowano modlitwę wstawienniczą. Posługa uzdrawiania zmieniała swoje formy, ale w historii Kościoła została zachowana jej ciągłość. Po Soborze Watykańskim II nastąpiło nieoczekiwane wylanie darów Ducha Świętego, które zaowocowało powstaniem Odnowy w Duchu Świętym i gwałtownym rozwojem charyzmatów. Wiele osób doświadczyło obecności i mocy Jezusa. Ożywienie życia chrześcijańskiego milionów wiernych spowodowało wzrost zapotrzebowania na tę posługę, która wymaga zapewnienia jej prawidłowego przebiegu zgodnego z nauczaniem Kościoła.

Z przedstawionej sytuacji wynika potrzeba ustosunkowania się na nowo do posługi uzdrawiania wobec współczesnych zagrożeń duchowych. Podjęcie tego tematu wynika również z doświadczeń osobistych autora tej dysertacji. Jego potrzebą jest — obok usystematyzowania własnej wiedzy — wskazanie, jak można się przeciwstawić współczesnym zagrożeniom duchowym oraz uzasadnienie tej racji na podstawie dostępnej literatury i wypowiedzi osób świadczących posługę uzdrawiania. Niezbędne więc jest po pierwsze dokładne scharakteryzowanie współczesnych zagrożeń duchowych, stanowiących problem dla współczesnego człowieka i jednocześnie wyzwanie dla Kościoła.

W pracy zostanie podjęta próba całościowego opracowania i usystematyzowania informacji dotyczących zagrożeń duchowych łącznie z ich współczesnymi formami. Zostanie udokumentowana ciągłość posługi uzdrawiania w historii Kościoła. Scharakteryzowane zostaną jej instytucjonalne i charyzmatyczne formy. Dane literaturowe zostaną skonfrontowane z praktyką posługi uzdrawiania i zostanie przedstawiony jej stan faktyczny. Na podstawie zebranych wyników badań zostaną wyciągnięte wnioski.

W ramach przedstawionych obszarów podjęta zostanie próba zgłębienia następujących szczegółowych zagadnień:

- nowe zakamuflowane formy współczesnych zagrożeń duchowych: techniki doskonalenia umysłu z Metodę Silvy, okultyzm dziecięcy, Halloween, ideologia gender;
- aktualna nauka Kościoła odnośnie do posługi uzdrawiania;
- kontrowersje dotyczące spoczynku w Duchu Świętym;
- kontrowersje dotyczące Mszy Świętej z modlitwą o uzdrowienie;
- przyczyny, dla których nie wszyscy dostępują łaski uzdrowienia;
- rola cierpienia w zbawczym planie Boga;
- konieczność formacji osób zaangażowanych w posługę uzdrawiania.

Temat niniejszego opracowania obejmuje więc bardzo szeroki wachlarz zróżnicowanych zagadnień. Z powyższego powodu zróżnicowany jest również warsztat metodologiczny założonych badań. Punktem wyjściowym do pracy jest przedstawienie współczesnych zagrożeń duchowych, które będą omówione w trzech grupach: praktyki okultystyczne, sekty i ideologie oraz znaki i symbole zła. Przy ich opracowywaniu będzie zastosowana metoda analizy treściowej, semantycznej i znaczeniowej oraz metoda syntetyczna. Zostanie jej poddana literatura teologiczna, okultystyczna, dokumenty rządowe oraz źródła internetowe. Metody te zostaną zastosowane również do opracowania teologicznych podstaw posługi uzdrawiania, gdzie będą wykorzystane do analizy Pisma Świętego, dokumentów Kościoła, wypowiedzi papieży i pism teologów. Metody porównawcza i syntetyczna pozwolą też na podsumowanie pracy i opracowanie wniosków, zapewniających przebieg posługi uzdrawiania zgodnie z nauką Kościoła. Dodatkowo będzie tu zastosowana metoda stosowana w naukach historycznych. Do przedstawienia obecnego kształtu posługi uzdrawiania w ramach Odnowy w Duchu Świętym będzie zastosowana metoda analizy treściowej, semantycznej, znaczeniowej i metoda historyczna dostępnej literatury.

Celem opracowania zagadnień zawartych w rozdziale czwartym tej dysertacji, obejmującym rodzaje uzdrowień, zostanie zastosowana metoda analityczno-syntetyczna dostępnej literatury oraz metoda porównawcza poglądów poszczególnych teologów. Będą wykorzystane również doświadczenia osób pełniących posługę uzdrawiania, w tym autora tej dysertacji.

Aby osiągnąć zamierzony cel pracy, podzielono ją na pięć rozdziałow. Rozdział pierwszy dotyczyć będzie współczesnych zagrożeń duchowych, które stanowią niebezpieczeństwo dla rozwoju duchowego człowieka i jego zbawienia. Zostaną opisane sposoby i cele działania demonicznego, przykłady praktyk okultystycznych, sekty oraz ideologia gender.

W rozdziale drugim omówimy znaki i zymbole zła jako zagrożenie duchowe. Ukażemy ich charakterystykę. Chodzi o typowe znaki i symbole okultystyczne i satanistyczne, znaki i symbole przejęte z chrześcijaństwa, znaki używane przez złe ideologie oraz krzyż celtycki pogański w wersji schrystianizowanej. Omówimy też stanowisko Kościoła wobec współczesnych zagrożeń duchowych.

W trzecim rozdziale pracy zostaną przedstawione teologiczne podstawy posługi uzdrawiania. Wskażemy na sposób uzdrawiana w czasach Starego Testamentu. Następnie omówimy sposób uzdrawiania w Nowym Testamencie. W ostatnim paragrafie przedstawimy nauczanie Ojców Kościoła odnośnie do posługi uzdrowienia i roli modlitwy w tej posłudze.

Ponieważ posługa uzdrawiania trwa od wieków, przyjmując różnorakie formy dostosowane do wymogów epoki i rozwija się ona również w czasach współczesnych, stąd w czwartym rozdziale ukażemy charakterystykę uzdrowień duchowych i fizycznych. Będą też opisane poglądy różnych autorów, dotyczące tych uzdrowień. Zostanie ukazany również instytucjonalny wymiar posługi uzdrawiania, a więc: rola sakramentów, sakramentaliów, modlitwy o uzdrowienie oraz medycyny. Wskażemy też na zbawcze znaczenie cierpienia.

Oprócz wymiaru instytucjonalnego Kościół świadczy posługę uzdrawiania w wymiarze charyzmatycznym. Tym zagadnieniom poświęcony został rodział piąty dysertacji. Zawierać on będzie charakterystykę Odnowy w Duchu Świętym i jej rolę w ożywieniu życia chrześcijańskiego. Zostaną przybliżone formy jej działalności. Będzie też omówiona modlitwa wstawiennicza i rola charyzmatów w posłudze uzdrawiania. Zostanie uzasadniona potrzeba formacji i kształtowania ludzkich sumień.

W zakończeniu rozprawy zostanie przedstawiony stan posługi uzdrawiania w chwili obecnej oraz wnioski, wyciągnięte na postawie omówionej literatury, wypowiedzi osób sprawujących tę posługę i doświadczeń własnych autora. Wyciągnięte wnioski mają prowadzić do rozwoju posługi uzdrawiania zgodnie z prawowitym nauczaniem Kościoła.Przypisy

Por. St. Urbański, Duchowość współczesnego Kościoła, w: Duchowość współczesnego Kościoła, red. St. Urbański, Warszawa 2002, s. 104-105 ; Cz. Parzyszek, Świecki chrześcijanin w świecie, „Communio” 6 (1981), s. 31-34; Cz. S. Bartnik, Antykościół, w: EBP, t. I, Radom 2000, s. 143-144.

Por. Cz. Parzyszek, Znaczenie nowej ewangelizacji dla odnowy współczesnego świata, Ząbki 2012, s. 25-27; P. Góralczyk, Chrześcijanin a świat, w: W służbie prawdzie i miłości. Powołanie do świętości i apostolstwa, red. P. Góralczyk, F. Mickiewicz, T. Skibiński, Poznań 1998, s. 348-349; P. Góralczyk, Nowe czasy – nowe wyzwania, „Communio” 6 (2005), s. 141-146.

Por. St. Urbański, Duchowość globalizacji, w: Duchowość współczesnego człowieka w świetle globalizacji i edukacji, red. St. Urbański, Warszawa 2003, s. 83-102; L. Balter, Jak Europa żyje i wierzy?, „Communio” 2 (1996), s. 125-127.

Benedykt XVI, Ewangelia zawsze i wszędzie, OR 1 (2011), s. 11-12; St. Urbański, Chrześcijańska Europa – poszukiwanie nowej duchowości, w: W poszukiwaniu prawdy. Chrześcijańska Europa – między wiarą a polityką, red. U. Cierniak, t. I, Częstochowa 2010, s. 39-40; tenże, Polska duchowość w świetle chrześcijańskiej Europy, w: Drogi i rozdroża kultury chrześcijańskiej Europy, red. U. Cierniak, J. Grabowski, Częstochowa 2003, s. 293-303.

Raport oparty jest na ok. 75 wypowiedziach i dokumentacji otrzymanej do 30 października 1985 r. od regionalnych i krajowych Konferencji Episkopatów. Raport został przygotowany przez Watykański Sekretariat Jedności Chrześcijan, Sekretariat dla Niechrześcijan, Sekretariat dla Niewierzących oraz Papieską Radę ds. Kultury.

Raport Watykański nt. sekty albo nowe ruchy religijne – wyzwanie duszpasterskie, red. T. F. Arinze, OR 5/79 (1986) (dalej: Raport Watykański), s. 4.

Por. R. Kamiński, List o zagrożeniach wiary biskupa Romualda Kamińskiego. W imieniu Komitetu ds. Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi KEP na Rok Wiary 11 października 2012 – 24 listopada 2013 roku, „Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie”, 1/1058 (2013) (dalej: List o zagrożeniach wiary), s. 3-8.

Por. M. Chmielewski, Wprowadzenie, w: Leksykon duchowości katolickiej, red. tenże, Lublin-Kraków 2002 (dalej: Leksykon duchowości), s. 9; J. Przybyłowski, Wyzwania pastoralne w dokumentach katechetycznych Kościoła katolickiego w Polsce, w: Przesłanie dokumentów katechetycznych Kościoła w Polsce, red. St. Dziekoński, Warszawa 2003, s. 123-130.

Por. G. Górny, Wstęp, w: A. Posacki, Kuszenie dotyczy każdego, Radom 2012 (dalej: Kuszenie), s. 7.

Por. List o zagrożeniach wiary, s. 3-8.

Papież Jan Paweł II ujął to syntetycznie i zarazem głęboko w encyklice Redemptor hominis, kiedy podkreślał, że „człowiek jest pierwszą drogą, po której winien kroczyć Kościół w wypełnianiu swojego posłannictwa”. Redemptor hominis, 14.

Por. M. Zając, Nowa ewangelizacja, EK, t. XIV, Lublin 2010, k. 13; Cz. Parzyszek, Nowa ewangelizacja – drogą Kościoła do nadziei. Refleksje w oparciu o nauczanie Jana Pawła II, Ząbki 2010, s. 19-33.

Por. Komisja Doktrynalna. Międzynarodowe Służby Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, Chrzest w Duchu Świętym, Łódź 2014 (dalej: Chrzest w Duchu), s. 62.

ICCRS – Międzynarodowy Ruch Odnowy w Duchu Świętym, to organizacja międzynarodowa, uznana przez Papieską Radę ds. Świeckich w 1993 r. Jest centrum koordynacji, informacji i komunikacji dla ruchów Odnowy w Duchu Świętym na całym świecie.

Por. Statut ICCRS, http://213.203.136.54/ICCRS/Dettaglio.php?id_liv3=231; M. Kozłowski, 40 lat minęło, ZOwDŚ 3/90 (2007), s. 72; M. Chmielewski, Recenzja wydawnicza, w: M. Bytniewski, Ci, co zaufali Panu, odzyskują siły. Uzdrowienie wewnętrzne – czym jest, w jaki sposób się dokonuje, co z niego wynika?, Częstochowa 2009 (dalej: Ci, co zaufali Panu), s. 5.

Jest to sześć dokumentów, będących owocem pracy teologów i liderów Odnowy Charyzmatycznej, powstałej po Soborze Watykańskim II. Zawierają one podstawy teologiczne i precyzyjne wytyczne duszpasterskie, dotyczące posługi uzdrawiania, rozwijającej się w ramach wspólnot Odnowy w Duchu Świętym.

Por. T. Kosiek, Zapomniane dziedzictwo – posługa uzdrawiania, „Biuletyn Ekumeniczny”, 2/86 (1993), s. 70-71.

Por. Komisja Doktrynalna. Międzynarodowe Służby Katolickiej Odnowy Charyzmatycznej, Wskazówki do posługi modlitwą o uzdrowienie, Łódź 2008 (dalej: Wskazówki do posługi modlitwą), s. 9.

Koniec wersji demonstracyjnej.Okładka tył

Niniejsza praca jest pierwszym, całościowym, naukowym opracowaniem nowatorskiego tematu (...) tworzy dzieło imponujące.

jest przeprowadzona w świetle nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II i dostępnej literatury teologicznej, fragmentarycznej, ponieważ nie istnieją całościowe opracowania tych zagadnień. (...) Ksiądz Łukanowski wykorzystuje ogromną literaturę źródłową w postaci książek, artykułów (...) korzysta z różnych opracowań okultystów. (...)

Wielką zasługą badawczą ks. Doktoranta jest przedstawienie charyzmatycznego wymiaru posługi uzdrowienia w ramach Odnowy w Duchu Świętym. (...) scharakteryzował (...) charyzmaty zwyczajne i nadzwyczajne; również odniósł się do zjawiska: „spoczynek w Duchu Świętym” , szeroko go analizując (...). ukazał posługę uzdrowień w sposób dynamiczny, również na bazie własnego doświadczenia.

(z recenzji pracy doktorskiej ks. I. Łukanowskiego)

ks. prof, drhab. Stanisław Urbański

Ks. Ireneusz Łukanowski SAC, pallotyn, posługuje w Europejskim Centrum Zdrowia w Otwocku, organizator Mszy Świętych o uzdrowienie i rekolekcji Jezus uzdrawia całego człowieka; charyzmatyk, autor książek i audio-booków Wiara czyni cuda i Wiara a cierpienie ze świadectwami ludzi, którzy dzięki modlitwie wstawienniczej doświadczyli uzdrowienia duszy, psychiki lub ciała. Ukończył studia doktoranckie na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego z zakresu teologii duchowości.

Praca doktorska ks. mgr. lic. Ireneusza Łukanowskiego stanowi (...) solidne i oryginalne studium naukowe. (...) jest pracą bardzo ciekawą i bogatą w problematykę. (...) Autor zakamuflowane formy współczesnych zagrożeń duchowych, do których zalicza: Metodę Silvy, okultyzm dziecięcy, Halloween i ideologię gender; następnie przedstawić aktualną naukę Kościoła dotyczącą posługi uzdrawiania (...).

Ksiądz Łukanowski wskazuje na potrzebę uzdrawiania człowieka na płaszczyźnie instytucjonalnej i charyzmatycznej. (...)

Cenne są wskazania Doktoranta, że modlitwy o uzdrowienie zgodnie z przedstawionymi w pracy zaleceniami Komisji Doktrynalnej Międzynarodowych Służb Odnowy Charyzmatycznej mogą być sprawowane w ramach liturgii za zgodą biskupa (...).

(...) należy docenić wnioski, do których Doktorant doszedł, i postulaty duszpasterskie, co jest owocem żmudnej i wytrwałej pracy badawczej.

(z recenzji pracy doktorskiej ks. I. Łukanowskiego)

ks. prof, dr hab. Ireneusz Werbiński