Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne. Wydanie 3 - ebook

Redaktor
Prof. dr hab. Marek Wierzbowski
Prof. dr hab. Rafał Stankiewicz

Postępowanie
administracyjne
i sądowoadministracyjne

3. wydanie
zmienione i uzupełnione

Autorzy

dr hab. Marcin Dyl, prof. uczelni
dr hab. Filip Elżanowski
Piotr Gołaszewski
dr Marek Grzywacz
dr Jacek Piecha
dr Joanna Róg-Dyrda
dr hab. Maciej M. Sokołowski
prof. dr hab. Rafał Stankiewicz
dr hab. Ewa Stefańska
dr Magdalena Śliwa-Wajda
dr hab. Paweł Wajda, prof. uczelni
prof. dr hab. Marek Wierzbowski
dr Karolina Wojciechowska
Katarzyna Ziółkowska

WYDAWNICTWO C.H.BECK
WARSZAWA 2022PRZEDMOWA

„Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne” zostało przygotowane przez zespół Autorów z Katedry Prawa i Postępowania Administracyjnego Uniwersytetu Warszawskiego, mających wieloletnie doświadczenie w zakresie postępowania administracyjnego. Wydawany podręcznik z zakresu postępowania administracyjnego ma już długą tradycję. Poprzedni, choć napisany w innym składzie autorskim, miał osiemnaście wydań. Ten zaś podręcznik miał już dwa wydania. Nastąpiła tu istotna zmiana – zespół redakcyjny obecnie tworzą prof. dr hab. Rafał Stankiewicz i prof. dr hab. Marek Wierzbowski.

Praca ta jest kierowana do dwóch grup Czytelników. Pierwszą z nich są studenci studiów prawniczych i administracyjnych, drugą zaś – praktycy zajmujący się postępowaniem administracyjnym jako sędziowie sądów administracyjnych, pracownicy administracji publicznej (państwowej i samorządowej), oraz osoby występujące w konkretnych sprawach administracyjnych czy podatkowych jako strony lub pełnomocnicy stron. Kierując to dzieło do tak szeroko zakreślonego grona, Autorzy dążyli do wskazania, z jednej strony, teoretycznych podstaw określonych instytucji procesowych, z drugiej zaś, do zamieszczenia informacji praktycznych, a także odnotowania co istotniejszych orzeczeń sądów administracyjnych i Sądu Najwyższego, dotyczących zagadnień proceduralnych ujętych w podręczniku.

Postępowanie administracyjne odgrywa dziś bardzo dużą rolę w praktyce prawniczej. Liczba spraw administracyjnych jest o wiele większa od liczby spraw rozstrzyganych przez sądy powszechne. W sprawach administracyjnych strona często występuje bez pomocy adwokata, a pracownik administracji rozstrzygający sprawę również często nie legitymuje się wykształceniem prawniczym.

Przestrzeganie ustawowo określonych zasad postępowania ma zasadnicze znaczenie dla przebiegu sprawy administracyjnej i oceny prawidłowości wydanej decyzji. Znaczny odsetek decyzji uznawanych przez sądy administracyjne za nieprawidłowe to właśnie decyzje, w których doszło do naruszenia przepisów postępowania administracyjnego. Ten fakt najpełniej wskazuje, że znajomość procedury często przesądza o wyniku sprawy.

Praca obejmuje trzy podstawowe procedury administracyjne – postępowanie ogólne, podatkowe i egzekucyjne oraz zawiera także część dotyczącą postępowania przed sądami administracyjnymi, postępowań szczególnych i postępowania administracyjnego w Unii Europejskiej.

Postępowanie administracyjne ogólne jest uregulowane Kodeksem postępowania administracyjnego – KPA. Kodeks był wielokrotnie nowelizowany, co jednak nie naruszyło istoty jego podstawowych instytucji. Kodeks postępowania administracyjnego możemy zaliczyć do pomników prawodawstwa polskiego – tak jak Niemcy traktują swój BGB czy Francuzi Code civil.

Polska jest jednym z krajów mających skodyfikowane postępowanie administracyjne. Liczba tych krajów powiększa się i należy do nich także Francja, która od niedawna również posiada skodyfikowane postępowanie administracyjne. Postępowanie administracyjne w Polsce jest rozumiane przy tym dość wąsko, podobnie jak w nauce austriackiej czy niemieckiej oraz innych krajów tego prawniczego obszaru kulturowego. Postępowanie administracyjne dotyczy bowiem tylko rozstrzygania indywidualnych spraw administracyjnych w drodze decyzji administracyjnych przez organy administracji. Na skutek tego podejścia, poza zakresem KPA pozostają procedury dokonywania innego rodzaju czynności przez organy administracji – a w szczególności procedury wydawania przepisów, zawierania umów i udostępniania informacji. W Polsce procedury te zawarte są w postaci cząstkowej w odrębnych ustawach.

W 1997 r. ustawodawca wyłączył postępowanie podatkowe z KPA i poddał je odrębnej regulacji prawnej zawartej w Ordynacji podatkowej. Postępowanie podatkowe uważa się nadal za wyodrębniony rodzaj postępowania administracyjnego, dlatego też przepisom proceduralnym zawartym w Ordynacji podatkowej poświęcony jest odrębny fragment podręcznika.

Przymusowe wykonanie decyzji podjętych według KPA czy Ordynacji podatkowej reguluje odrębna ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Tę część procedury administracyjnej określa się mianem egzekucji administracyjnej. Instytucjom postępowania egzekucyjnego poświęcona jest odrębna część podręcznika.

Z wydawaniem decyzji przez organy administracji i ich wykonaniem ściśle związana jest weryfikacja tych rozstrzygnięć przez sądy administracyjne. Dlatego też osobna część podręcznika poświęcona jest sądom administracyjnym i tzw. postępowaniu sądowoadministracyjnemu, czyli postępowaniu przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi i Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Ponadto, w podręczniku uwzględniono najważniejsze zmiany legislacyjne w zakresie postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego wprowadzone w ramach tzw. ustawodawstwa COVID-19, tj. wielu ustaw uchwalonych w związku z rozpowszechnianiem się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wirusa SARS-CoV-2 oraz przepisów wykonawczych do nich.

Istotne zmiany do postępowania administracyjnego wniosła też ustawa o doręczeniach elektronicznych.

W ten sposób Czytelnik otrzymuje podręcznik obejmujący cały, podstawowy obszar postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego, z uwzględnieniem postępowań szczególnych i postępowania w Unii Europejskiej. Ustawy dotyczące szeroko rozumianego postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego były wielokrotnie nowelizowane.

Autorzy będą wdzięczni Czytelnikom za wszelkie uwagi dotyczące treści podręcznika – zostaną one wykorzystane w kolejnych wydaniach.

Warszawa, 2022 r.

Prof. dr hab. Rafał Stankiewicz

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Prof. dr hab. Marek Wierzbowski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego,
członek Komitetu Sterującego ReNEUAL1

1 Research Network on EU Administrative Law (zob. część VIII rozdz. VI).WYKAZ SKRÓTÓW

1. Źródła prawa

-------------------- -- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
COVIDU ustawa z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.)
DorElU ustawa z 18.11.2020 r. o doręczeniach elektronicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2320)
DorPodU ustawa z 5.7.1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2117)
DostInfPubU ustawa z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2176)
DrogPublU ustawa z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1376 ze zm.)
EgzAdmU ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 479)
EwidLU ustawa z 24.9.2010 r. o ewidencji ludności (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 510 ze zm.)
FinPublU ustawa z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 305 ze zm.)
GospNierU ustawa z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1899 ze zm.)
InformPodPublU ustawa z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2070 ze zm.)
InfŚrodU ustawa z 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2373 ze zm.)
JęzPolU ustawa z 7.10.1999 r. o języku polskim (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 672)
KC ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.)
KK ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2345 ze zm.)
KKW ustawa z 6.06.1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 53 ze zm.)
Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.)
KP ustawa z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 ze zm.)
KPA ustawa z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 735 ze zm.)
KPC ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 ze zm.)
KPK ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postępowania karnego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 534 ze zm.)
KPP Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C Nr 326 z 26.10.2012 r.)
KRO ustawa z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359)
KSCU ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2257 ze zm.)
KSH ustawa z 15.9.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1526 ze zm.)
NBPU ustawa z 29.8.1997 r. o Narodowym Banku Polskim (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 492)
OchrDanOsU ustawa z 10.5.2018 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781)
OchrGrU ustawa z 3.2.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1326 ze zm.)
OchrZabU ustawa z 23.7.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 710 ze zm.)
OdpU ustawa z 14.12.2012 r. o odpadach (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 699)
OKiKU ustawa z 16.2.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 275)
OpłatSkarb ustawa z 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1923 ze zm.)
OrdPod ustawa z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.)
PlanZagospU ustawa z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 503)
PrAdw ustawa z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1651 ze zm.)
PrBank ustawa z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 2357 ze zm.)
PrBud ustawa z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2439 ze zm.)
PrEnerg ustawa z 10.4.1997 r. – Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 716 ze zm.)
PrGeolGórn ustawa z 9.6.2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1420 ze zm.)
PrOchrŚrod ustawa z 27.4.2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1973 ze zm.)
PrPoczt ustawa z 23.11.2012 r. – Prawo pocztowe (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1041 ze zm.)
PrPostSAdm ustawa z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.)
PrProk ustawa z 28.1.2016 r. – Prawo o prokuraturze (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 66 ze zm.)
PrPrywM ustawa z 4.2.2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 1792)
PrTel ustawa z 16.7.2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 576 ze zm.)
PrUSA ustawa z 25.7.2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 137)
PrWłPrzem ustawa z 30.6.2000 r. – Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 324)
PrWod ustawa z 20.7.2017 r. – Prawo wodne (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2233 ze zm.)
RegWewnUrzWSA rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 5.8.2015 r. – Regulamin wewnętrznego urzędowania wojewódzkich sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 157, poz. 1177)
RODO rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2016/679 z 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UE L Nr 119, s. 1 ze zm.)
RPDU ustawa z 6.1.2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 141)
RPOU ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 627 ze zm.)
RPrU ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 75 ze zm.)
RzPatU ustawa z 11.4.2001 r. o rzecznikach patentowych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 944 ze zm.)
SamGmU ustawa z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 559)
SamPowU ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 528)
SamWojU ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 547)
SkargaU ustawa z 17.6.2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 75 ze zm.)
SystUbezpSpołU ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.)
ŚwiadUsłElektU ustawa z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 344)
tarcza
antykryzysowa 3.0. ustawa z 14.5.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875 ze zm.)
TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864 ze zm.)
ZakaźnychU ustawa z 5.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2069 ze zm.)
-------------------- -- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Organy i instytucje

--------- -- ---------------------------------------------------
NSA Naczelny Sąd Administracyjny
NSA (7) Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów
PE Parlament Europejski
PGRP Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej
SA sąd apelacyjny
SKO Samorządowe Kolegium Odwoławcze
SN Sąd Najwyższy
SO sąd okręgowy
TK Trybunał Konstytucyjny
TSUE Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
UOKiK Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
WSA wojewódzki sąd administracyjny
ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych
--------- -- ---------------------------------------------------

3. Publikatory i czasopisma

------------- -- ------------------------------------------------------------------------------------------------------
AUWr Acta Universitatis Wratislaviensis
BIP Biuletyn Informacji Publicznej
Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego
CBOSA Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
Dz.U. Dziennik Ustaw
Dz.Urz. Dziennik Urzędowy
EPS Europejski Przegląd Sądowy
Gl. Glosa
GP Gazeta Prawna
Legalis System Informacji Prawnej Wydawnictwa C.H.Beck
M.P. Monitor Polski
MoP Monitor Prawniczy
NP Nowe Prawo
NZS Nowe Zeszyty Samorządowe
ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego
ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych
OSG Orzecznictwo Sądów w Sprawach Gospodarczych
OSNAPiUS Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Zbiór Urzędowy. Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna
OSNCP Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izby Cywilnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
OSNP Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
OSP Orzecznictwo Sądów Polskich
OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych
OSS Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych
OTK-A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Seria A
OTK-B Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Seria B
OUP Oxford University Press
Pal. Palestra
PiP Państwo i Prawo
PiZS Praca i Zabezpieczenie Społeczne
PL Przegląd Legislacyjny
PPP Przegląd Prawa Prywatnego
Pr. Gosp. Prawo Gospodarcze
Prok. i Pr. Prokuratura i Prawo
PS Przegląd Sądowy
PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
R.Pr. Radca Prawny
RPEiS Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny
SI Studia Iuridica
SP Studia Prawnicze
ST Samorząd Terytorialny
Wok. Wokanda
ZNSA Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego
------------- -- ------------------------------------------------------------------------------------------------------

4. Inne

------------- -- --------------------------------------------
art. artykuł
BFG Bankowy Fundusz Gwarancyjny
cz. część
EOG Europejski Obszar Gospodarczy
ew. ewentualnie
itd. i tak dalej
itp. i temu podobne
KE Komisja Europejska
KNF Komisja Nadzoru Finansowego
lit. litera
m.in. między innymi
m.st. miasto stołeczne
nast. następny (-a, -e)
niepubl. niepublikowany
Nb. numer brzegowy
np. na przykład
Nr numer
orz. orzeczenie
pkt punkt
por. porównaj
post. postanowienie
poz. pozycja
r. rok
RMŚP Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców
RP Rzeczpospolita Polska
RPD Rzecznik Praw Dziecka
RPO Rzecznik Praw Obywatela
s. strona (-y)
t. tom
tekst jedn. tekst jednolity
tj. to jest
tzn. to znaczy
tzw. tak zwany (-a, -e)
uchw. uchwała
UE Unia Europejska
ust. ustęp
uzas. uzasadnienie
w zw. w związku
wyr. wyrok
zd. zdanie
ze zm. ze zmianami
zob. zobacz
------------- -- --------------------------------------------WYKAZ LITERATURY

B. Adamiak, Koncepcja nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego, AUWr Prawo 1985, Nr 112

B. Adamiak, Nadzwyczajne tryby postępowania, System Prawa Administracyjnego, t. 9, Warszawa 2017

B. Adamiak, Rektyfikacja decyzji w postępowaniu administracyjnym, AUWr 1988, Nr 922

B. Adamiak, Z problematyki właściwości sądów administracyjnych, ZNSA 2006, Nr 2

B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2012, 2017

B. Adamiak, J. Borkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, Warszawa 2009, 2015

B. Adamiak, J. Borkowski, Organy kolegialne w postępowaniu administracyjnym, PiP 1993, Nr 3

B. Adamiak, J. Borkowski, Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 1999, 2008

B. Adamiak, J. Borkowski, Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2017, 2018

S. Babiarz, B. Dauter, M. Niezgódka-Medek, Koszty postępowania w sprawach administracyjnych i sądowo-administracyjnych, Warszawa 2007, 2009

S. Babiarz, P. Zaborniak, Wpis stały i wpis stosunkowy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, PS 2005, Nr 5

C. Banasiński, E. Piontek (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, dział VI, Warszawa 2009

B. Banaszak, Prawo obywateli do występowania ze skargami i wnioskami, Warszawa 1997

M. Barczak, Pełnomocnik do doręczeń ustanowiony na podstawie art. 299 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, R.Pr. 2006, Nr 6

A. Bochentyn, J. Szlachetko, K. Ważny, Zaświadczenie T. Bąkowski, K. Żukowski (red.), Leksykon prawa administracyjnego materialnego: 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2016

J. Borkowski, Decyzja administracyjna, Łódź–Zielona Góra 1998

J. Chlebny, Z. Kmieciak (red.), Postępowanie administracyjne w Europie, Kraków 2005

K. Chorąży, Wydawanie zaświadczeń – kwestie nierozstrzygnięte w literaturze, ST 2000, Nr 6

W. Chróścielewski, Nowelizacja art. 126 KPA a nadzwyczajne tryby postępowania administracyjnego, PiP 1996, Nr 2

W. Chróścielewski, J.P. Tarno, P. Dańczak, Postępowanie administracyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2018

J. Ciszewski, Postępowanie w zakresie obrotu zagranicznego przed sądami administracyjnymi, PS 2006, Nr 10

B. Dauter, Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa 2008, 2017

B. Dauter, Zarys metodyki pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa 2007

B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011, 2018

W. Dawidowicz, Zarys procesu administracyjnego, Warszawa 1989

P. Dobosz, Zasady i tryb ustalania, wymierzania oraz egzekwowania opłat i kosztów w postępowaniach przed organami administracji publicznej – korelacje między humanitaryzmem a legalizmem, Casus 1999, Nr 4

B. Dolnicki, Materialnoprawne i procesowe skutki wydania decyzji w postępowaniu ogólnym i podatkowym, J. Niczyporuk (red.), Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie KPA, Lublin 2010

H. Dzwonkowski (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2018

F. Elżanowski, Art. 7, M. Wierzbowski, R. Hauser (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018

J. Filipek, Sankcjonowane i sankcjonujące stosunki administracyjnoprawne, Księga pamiątkowa prof. Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 1999

E. Frankiewicz, Miejsce niektórych zarządzeń w systemie źródeł prawa, Casus 2002, Nr 4

S. Gajewski, Kodeks postępowania administracyjnego. Nowe instytucje. Komentarz do rozdziałów 5a, 8a, 14 oraz działów IVa i VIIIa KPA, Warszawa 2017

S. Gajewski, A. Jakubowski, Petycje, skargi i wnioski. Dział VIII Kodeksu postępowania administracyjnego. Ustawa o petycjach. Komentarz, Warszawa 2015

P. Gołaszewski, Kilka uwag na temat wpisu (opłaty) od skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, MoP 2010, Nr 19

P. Gołaszewski, Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego oraz Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z 7.4.2017 r., cz. 1, MoP 2017, Nr 15; cz. 2, MoP 2017, Nr 16; cz. 3, MoP 2017, Nr 17

A. Gronkiewicz, Organizacja społeczna w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2012

M. Grzymisławska-Cybulska, Prawo pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym jako element realizacji prawa do sądu, Warszawa 2013

A. Hanusz, Dowód z dokumentu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, PiP 2009, Nr 2

R. Hauser, Wszczęcie postępowania administracyjnego, RPEiS 1998, Nr 1

R. Hauser, J. Drachal, E. Mzyk, Dwuinstancyjne sądownictwo administracyjne, Zielona Góra 2003

R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System Prawa Administracyjnego, t. 9, Warszawa 2017

R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System Prawa Administracyjnego, t. 10, Warszawa 2017

R. Hauser, W. Piątek, O potrzebie stosowania uproszczeń w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, J. Jagielski, D. Kijowski, M. Grzywacz (red.), Prawo administracyjne wobec współczesnych wyzwań. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Markowi Wierzbowskiemu, Warszawa 2018

R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018, 2020, 2021

R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2016, 2017, 2019

E. Iserzon, Postępowanie administracyjne: tekst rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej o postępowaniu administracyjnem z komentarzem, doktryną i orzecznictwem, Warszawa 1931

E. Iserzon, J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1965

M. Jabłoński, M. Wierzbowski, A. Wiktorowska (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis

M. Jagielska, J. Jagielski, R. Stankiewicz, M. Grzywacz, Komentarz do art. 132–138 PPSA, R. Hauser (red.), M. Wierzbowski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2016

J. Jagielski, Kontrola administracji publicznej, Warszawa 2018

J. Jagielski, D. Kijowski, M. Grzywacz (red.), Prawo administracyjne wobec współczesnych wyzwań. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Markowi Wierzbowskiemu, Warszawa 2018

Z. Janowicz, Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądem administracyjnym, Warszawa 1987

R. Janusz, T. Skoczny, Postępowanie antymonopolowe jako szczególne postępowanie administracyjne, Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa profesora zw. dra hab. Józefa Filipka, Kraków 2001

M. Jaśkowska, Wpływy zmian w k.p.a. na sferę praw i wolności jednostek, M. Błachucki, T. Górzyńska, G. Sibiga (red.), Analiza i ocena zmian kodeksu postępowania administracyjnego w latach 2010–2011, Warszawa 2012

M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2018

J. Juchniewicz, M. Kazimierczuk, M. Chmaj (red.), Wolności i prawa człowieka w konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2016

M. Kania, Zwyczajne środki zaskarżenia w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2009

M. Karpiuk, K. Chałubińska-Jentkiewicz, Informacja i informatyzacja w administracji publicznej, Warszawa 2015

M. Kasiński, Sankcje administracyjne a patologie w działaniu administracji, M. Stahl, R. Lewicki, M. Lewicka (red.), Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, Warszawa 2011

K. Kędzierski, Informatyzacja administracji publicznej, E. Ura, S. Pieprzny (red.), Problemy współczesnej administracji publicznej w Polsce, Rzeszów 2016

R. Kędziora, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2017, Legalis

R. Kędziora, Ogólne postępowanie administracyjne, Warszawa 2017

M. Kępiński, R. Szczepaniak, O bezpośrednim stosowaniu art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, PiP 2000, Nr 3

E. Klat-Górska, Właściwe a wadliwe oznaczenie strony w decyzji administracyjnej, NZS 2007

E. Klat-Górska, L. Klat-Wertelecka, Odmowa wznowienia postępowania administracyjnego, ST 2006, Nr 7–8

L. Klat-Wertelecka, Zaświadczenie w prawie administracyjnym, Warszawa 2001

W. Klonowiecki, Strona w postępowaniu administracyjnym, Lublin 1938

Z. Kmieciak, Dwuinstancyjne sądownictwo administracyjne a europejskie standardy sądowej kontroli aktów, ST 2005, Nr 5

Z. Kmieciak, Koncepcja trybu uproszczonego w postępowaniu administracyjnym ogólnym, PiP 2014, Nr 8

Z. Kmieciak, Milczące załatwienie sprawy a prawo do odwołania i skargi do sądu administracyjnego, PiP 2018, Nr 9

Z. Kmieciak, Podstawy skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, PiP 2005, Nr 1

Z. Kmieciak, Postępowanie administracyjne i uproszczone przed sądem administracyjnym, PiP 2003, Nr 10

Z. Kmieciak, Postępowanie w sprawach ochrony konkurencji a koncepcja procedury hybrydowej, PiP 2002, Nr 4

Z. Kmieciak, Zakres udostępniania akt sprawy w postępowaniu administracyjnym, RPEiS 2008, Nr 2

Z. Kmieciak, Zarys teorii postępowania administracyjnego, Warszawa 2014

Z. Kmiecik, Charakter prawny zaświadczenia a możliwość ustalania i weryfikacji jego treści, PiP 2004, Nr 10

Z. Kmiecik, Glosa do wyr. NSA z 17.11.2006 r., I OSK 42/06, Casus 2007, Nr 2

Z. Kmiecik, Instytucja zaświadczenia w prawie administracyjnym, Lublin 2002

Z. Kmiecik, Warunki i zakres prowadzenia postępowania dowodowego przez organ odwoławczy w postępowaniu administracyjnym, Casus 2007, Nr 46

Z.R. Kmiecik, Strona jako podmiot oświadczeń procesowych w postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2009

E. Knosala, G. Łaszczyca, „Uprawdopodobnienie” i „prawdopodobieństwo” w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego, A. Nowak (red.), Wokół problematyki cywilnoprocesowej. Studium teoretycznoprawne. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Profesora Kazimierza Korzana, Katowice 2001

H. Knysiak-Molczyk, Czynności pełnomocnika w postępowaniu wyjaśniającym, H. Knysiak-Molczyk (red.), Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach administracyjnych i sądowoadministracyjnych, Warszawa 2016

H. Knysiak-Molczyk, Prawo pomocy w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, PS 2003, Nr 11–12

H. Knysiak-Molczyk, Rozpoznanie zażalenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym, PS 2006, Nr 2

H. Knysiak-Molczyk, Skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2008

H. Knysiak-Molczyk, Uprawnienia strony w postępowaniu administracyjnym, Kraków 2004

H. Knysiak-Molczyk (red.), Kodeks postepowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2015

H. Knysiak-Molczyk, T. Woś, Sądownictwo administracyjne pięć lat po reformie, PPP 2010, Nr 1

H. Knysiak-Sudyka, Posiedzenia sądowe, T. Woś (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2016

H. Knysiak-Sudyka (red.), Postępowanie sądowoadministracyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2018

H. Knysiak-Sudyka, L. Klat-Wertelecka, Model administracyjnego postępowania uproszczonego, PiP 2016, Nr 7

M. Kobak, Prawomocność formalna orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych, ZNSA 2007, Nr 2

K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2014

M. Kopacz, Wznowienie ogólnego postępowania administracyjnego na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, Olsztyn 2008

A. Korzeniowska, Z problematyki kolegialności i kolegialnych organów administracji publicznej, ST 1997, Nr 3

A. Krasuski, Prawo telekomunikacyjne. Komentarz, Warszawa 2015

G. Krawiec, Europejskie prawo administracyjne, Warszawa 2009

G. Krawiec, Wznowienie ogólnego postępowania administracyjnego, Sosnowiec 2007

M. Król-Bogomilska, Zasady procedury cywilnej w postępowaniu przed Urzędem Antymonopolowym, cz. I, Gl. 1995, Nr 8

E. Kruk, Sankcja administracyjna, Lublin 2013

M. Kulikowska, M. Piłaszewicz, Koszty w ustawie o postępowaniu przed sądem administracyjnym – zagadnienia wybrane, Gl. 2004, Nr 2

M. Kuliński (red.), Prawo energetyczne. Komentarz, Warszawa 2017

J.S. Langrod, Res iudicata w prawie administracyjnym, Kraków 1931

D. Lebova, K. Sikora, Decyzja jako kwalifikowany akt administracyjny, J. Niczyporuk (red.), Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie KPA, Lublin 2010

M. Lewicki, Pojęcie sankcji prawnej w prawie administracyjnym, PiP 2002, Nr 8

G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, t. I. Komentarz do art. 1–103, Warszawa 2010

B. Majchrzak, Postanowienia rozstrzygające o istocie sprawy w administracyjnym postępowaniu ogólnym, J. Niczyporuk (red.), Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie KPA, Lublin 2010

A. Majzner, Instytucja ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Wybrane zagadnienia, ZNSA 2009, Nr 2

J. Malanowski, M. Wierzbowski, R. Hauser (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018

A. Matan, Zastępstwo procesowe w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Katowice 2001

A. Mituś, E-administracja: korzyści i zagrożenia, P. Suwaj, J. Zimmermann (red.), Wpływ przemian cywilizacyjnych na prawo administracyjne i administrację publiczną, Warszawa 2013

E. Modzelewska-Wąchal, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2002

E. Mzyk, Wznowienie postępowania administracyjnego, Warszawa–Zielona Góra 1994

I. Niżnik-Dobosz, Aksjologia sankcji w prawie administracyjnym, M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki (red.), Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, Warszawa 2011

J. Nowacki, „Odpowiednie” stosowanie przepisów prawa, PiP 1964, Nr 3

D.K. Nowicki, S. Peszkowski, Kilka uwag o szczególnym charakterze administracyjnych kar pieniężnych, M. Błachucki (red.), Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, Warszawa 2015

E. Ochendowski, Prawo administracyjne, Toruń 2002

D. Pawlicka-Błażejewska, M. Sarnowiec-Cisłak, Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym – wybrane aspekty, PL 2012, Nr 3

S. Piątek, Prawo telekomunikacyjne. Komentarz, Warszawa 2018

W. Piątek, Kodeks postępowania administracyjnego w świetle ustawy nowelizującej z dnia 7 kwietnia 2017 r. – ogólna charakterystyka zmian, ZNSA 2017, Nr 5

W. Piątek, Podstawy skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2011

W. Piątek, Postępowanie sądowoadministracyjne, skarga na uchwałę rady gminy, tryb samokontroli. Glosa do postanowienia NSA z dnia 16 lutego 2018 r., I OZ 130/18, OSP 2018, Nr 12, poz. 130

J. Piecha, Sprzeciw w prawie administracyjnym, Warszawa 2021

M. Podleśny, Uprawdopodobnienie i prawdopodobieństwo w ogólnym postępowaniu administracyjnym, ST 2006, Nr 3

A. Prasal, E. Perłakowska, G. Abgarowicz, Procedury elektronicznego zarządzania dokumentacją w administracji, Warszawa 2018

P. Przybysz, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018

G. Radecki, Wynagrodzenie pełnomocnika ustanowionego w ramach pomocy w postępowaniu sądowo-administracyjnym, ZNSA 2013, Nr 2

M. Romańska, Administracyjne postępowanie uproszczone – ocena rozwiązań przyjętych w nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego z 7.4.2017 r. i pewne propozycje de lege ferenda, J. Jagielski, D. Kijowski, M. Grzywacz (red.), Prawo administracyjne wobec współczesnych wyzwań. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Markowi Wierzbowskiemu, Warszawa 2018

G. Rząsa, Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego jako podstawa skargi kasacyjnej, Warszawa 2011

G. Rząsa, Podstawy skargi kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym, PiP 2008, Nr 8

M. Safjan, Skutki prawne orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, PiP 2003, Nr 3

M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Komentarz, t. 1, Warszawa 2016

T. Skoczny (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2014

A. Skóra, Współuczestnictwo w postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2009

J. Służewski, Postępowanie administracyjne, Warszawa 1974

R. Stankiewicz, O niektórych aspektach stosowania instytucji wygaśnięcia decyzji administracyjnej, J. Jagielski, D. Kijowski, M. Grzywacz (red.), Prawo administracyjne wobec współczesnych wyzwań. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Markowi Wierzbowskiemu, Warszawa 2018

R. Stankiewicz, O niektórych problemach związanych ze stosowaniem art. 154 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, SI 2011, Nr LIII

R. Stankiewicz, Radca prawny w postępowaniu mediacyjnym przed sądami administracyjnymi, R.Pr. 2006, Nr 5

R. Stankiewicz, Realizacja prawa do petycji, M. Błachucki, G. Sibiga (red.), Skargi, wnioski i petycje – powszechne środki ochrony prawnej, Wrocław 2017

R. Stankiewicz, Regulacja administracyjnych kar pieniężnych w Kodeksie postępowania administracyjnego po nowelizacji, R.Pr. 2017, Nr 2

R. Stankiewicz, Zmiany k.p.a. w zakresie przepisów dotyczących wszczęcia postępowania administracyjnego, M. Błachucki, T. Górzyńska, G. Sibiga (red.), Analiza i ocena zmian kodeksu postępowania administracyjnego w latach 2010–2011, Warszawa 2012

A. Stawicki, E. Stawicki (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2016

E. Stefańska, Zasady postępowania dowodowego w sprawach z zakresu ochrony konkurencji – na etapie postępowania prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, A. Doliwa, S. Prutis (red.), Wypieranie prawa administracyjnego przez prawo cywilne, Warszawa 2012

J. Supernat (red.), Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, Wrocław 2009

J. Supernat, B. Kowalczyk (red.), Kodeks postępowania administracji Unii Europejskiej, Warszawa 2017

M. Swora, Z. Muras (red.), Prawo energetyczne. Komentarz, Warszawa 2016

B. Szafrański, R. Weydmann, Infrastruktura informacyjna nowoczesnego państwa, Warszawa 2019

D. Szostek (red.), e-Administracja. Prawne zagadnienia informatyzacji administracji, Wrocław 2009

M. Szpunar, Kilka uwag systematyzujących na temat zakresu zastosowania Karty Praw Podstawowych UE, EPS 2015, Nr 10

E. Szumiło-Kulczycka, Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004

P. Szustakiewicz (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2016

M. Szydło, Charakter i struktura prawna administracyjnych kar pieniężnych, SP 2003, Nr 4

R. Talaga, Obowiązek ponoszenia kosztów sądowych przez kuratora spadku w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, PS 2018, Nr 4

J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011

J.P. Tarno, Psucie kodeksu postępowania administracyjnego, J. Niczyporuk (red.), Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie KPA, Lublin 2010

J.P. Tarno, W. Chróścielewski, Z problematyki wznowienia postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego, ST 1996, Nr 5

A. Trela, M. Swora (red.), Koszty i opłaty w postępowaniach administracyjnych i postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2007

P. Wajda, R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018, komentarz do art. 39–56, Legalis

J. Wegner-Kowalska, R. Grzeszczak, A. Szczerba Zawada (red.), Prawo administracyjne Unii Europejskiej, Warszawa 2016

M. Wiącek, Skarga kasacyjna przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (w świetle orzecznictwa), PiP 2011, Nr 3

M. Wierzbowski, Glosa do wyr. NSA z 3.9.1992 r., III SA 1407/92, OSP 1994, Nr 6

M. Wierzbowski, Zasady i tryb wydawania zaświadczeń według kodeksu postępowania administracyjnego, PiP 1981, Nr 1

M. Wierzbowski (red.), Postępowanie administracyjne – ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2017

M. Wierzbowski, H. Hofmann, J.P. Schneider, J. Ziller, Kodeks postępowania administracyjnego Unii Europejskiej, Warszawa 2015

M. Wierzbowski, R. Stankiewicz, Kilka uwag w kontekście stosowania art. 149 k.p.a. po jego nowelizacji, M. Błachucki, T. Górzyńska, G. Sibiga (red.), Analiza i ocena zmian kodeksu postępowania administracyjnego w latach 2010–2011, Warszawa 2012

M. Wincenciak, Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008

K. Wojciechowska, Sprzeciw od decyzji kasacyjnej jako narzędzie walki z przewlekłością postępowania administracyjnego, J. Jagielski, M. Wierzbowski, M. Grzywacz (red.), Prawo administracyjne dziś i jutro, Warszawa 2018

T. Woś, Termin, warunek i zlecenie w prawie administracyjnym, PiP 1994, Nr 6

T. Woś (red.), Postępowanie administracyjne, Warszawa 2017

T. Woś (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2009, 2016

P. Wróbel, Czynności w obrocie zagranicznym, J. Drachal, R. Hauser (red.), Metodyka pracy w sądach administracyjnych, Warszawa 2018

A. Wróbel, M. Jaśkowska, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018

P. Zaborniak, Wybrane kwestie stosowania prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ZNSA 2006, Nr 4–5

J. Zimmermann, Kilka refleksji o nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego, PiP 2017, Nr 8

J. Zimmermann, Nowe rodzaje postanowień w postępowaniu administracyjnym, PiP 1983, Nr 1

J. Zimmermann, Polska jurysdykcja administracyjna, Warszawa 1996

J. Zimmermann, Znaczenie uzasadnienia rozstrzygnięcia organu administracji publicznej dla orzecznictwa sądowoadministracyjnego, ZNSA 2010, Nr 5–6