Rosyjska ruletka. Jak Putin zhakował Amerykę i wygrał wybory za Donalda Trumpa - ebook
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Produkt niedostępny.
Może zainteresuje Cię
![]()
Rosyjska ruletka. Jak Putin zhakował Amerykę i wygrał wybory za Donalda Trumpa - ebook
Największy skandal między Kremlem i Białym Domem
Autorzy prześledzili rosyjskie interesy Trumpa i prześwietlili zaskakujące powiązania jego bliskich współpracowników. Zrekonstruowali śledztwa w sprawie rosyjskiego hakowania, w tym głośnego włamania do komputerów Krajowego Komitetu Partii Demokratycznej, określanego jako nowa wersja Watergate, opisali aferę z mailami Clinton i szefa jej sztabu Podesty, ujawnili wstrząsające taktyki i statystyki dotyczące infiltracji amerykańskiego internetu przez rosyjskie służby specjalne.
Książka analizuje też skutki, które może mieć ten nowy rodzaj wojny w przyszłości. Jak się bronić w świecie, w którym fake newsy mogą stanowić „absolutny dynamit” zdolny wysadzić go w powietrze?
„Czy amerykański prezydent zmówił się z rosyjskim rządem, aby wygrać wybory? To pytanie jest centralną kwestią polityczną naszych czasów. Każdy obywatel każdej demokracji powinien znać tę historię, ponieważ jeśli manipulacje w mediach społecznościowych i machinacje hakerskie mogą zniekształcić amerykańską politykę, to mogą też zniekształcić wszelką politykę w dowolnym miejscu” – Anne Applebaum, dziennikarka „The Washington Post”, laureatka Nagrody Pulitzera za książkę „Gułag”.
„To fantastyczna kronika ingerencji Rosji w prezydencką kampanię w Stanach Zjednoczonych w 2016 r. i opis przerażającej bezsilności Amerykanów, którzy nie potrafili dać należytego odporu agresywnym mundurowym i cywilnym hakerom Putina. Fascynujące są opisy, jak amerykański miliarder w obcym kraju lgnie do ludzi absolutnie szemranych, zawiera podejrzane transakcje, wdaje się w perwersyjne przygody seksualne. Ileż po tym wszystkim haków muszą mieć w Rosji na 45. prezydenta USA” – Wacław Radziwinowicz, wieloletni korespondent „Gazety Wyborczej” w Rosji.
„Solidne dziennikarskie śledztwo dwóch bardzo doświadczonych dziennikarzy. Każda strona tej książki jest absolutnie porywająca” – Bartosz Węglarczyk, dziennikarz onet.pl, były korespondent „Gazety Wyborczej” w Rosji i USA.
„Isikoff i Corn znakomicie pokazują nieprzygotowanie i bezradność Partii Demokratycznej i sztabu Hillary Clinton w obliczu rosyjskiej cyberdywersji. Tworzą pasjonującą opowieść o konfrontacji skrępowanej konwencjami tradycyjnej polityki, z bezwzględnością postpolityki uprawianej przez Moskwę” – Tomasz Zalewski, długoletni korespondent PAP i „Polityki” w USA.
| Kategoria: | Reportaże |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-268-2173-8 |
| Rozmiar pliku: | 962 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
WSTĘP
„TO SZANTAŻ”
Donald Trump był nieufny od samego początku.
6 stycznia 2017 roku po południu prezydent elekt już od dwóch godzin siedział w sali konferencyjnej w Trump Tower i słuchał, jak szefowie amerykańskich służb wywiadowczych objaśniają mu niezwykły dokument: sporządzony przez ich agencje raport kończący się wnioskiem, że rosyjski rząd zorganizował potężną tajną kampanię mającą podważyć ustrój polityczny Stanów Zjednoczonych i doprowadzić do zwycięstwa Trumpa w wyborach prezydenckich. Podczas spotkania prezydent elekt panował nad gniewem; czasami zadawał pytania i zgłaszał wątpliwości, ale cały czas kurczowo trzymał się przekonania, że to wszystko jest kłamstwem, częścią jakiegoś spisku, który „głębokie państwo”^() uknuło, by rzucić cień na zwycięstwo nad Hillary Clinton w listopadzie i podważyć prezydencki autorytet Trumpa.
Gdy szefowie agencji – dyrektor Wywiadu Narodowego James Clapper, dyrektor CIA John Brennan i dyrektor Agencji Bezpieczeństwa Narodowego admirał Michael Rogers – wyszli z sali, pozostał w niej jeszcze dyrektor FBI James Comey. Podał Trumpowi dodatkowy dokument: dwustronicowe streszczenie raportów sporządzonych przez byłego brytyjskiego szpiega, zawierających twierdzenia, że Trump i sztab jego kampanii aktywnie współdziałali z Moskwą. Według tych raportów rosyjski wywiad zebrał o Trumpie kompromitujące materiały mogące posłużyć do szantażowania go; między innymi dysponował nagraniem wideo, na którym widać, jak obleśnie zabawia się z prostytutkami w moskiewskim pokoju hotelowym. Comey zapewnił Trumpa, że FBI nie dlatego przekazuje mu tę informację, by wierzyło w raport. Co więcej, nie potwierdzono żadnego z paskudnych szczegółów i sam prezydent elekt nie stał się przedmiotem żadnego dochodzenia. Jednak materiały te krążą w mediach – powiedział Comey – i może się zdarzyć, że zostaną upublicznione. Kręgi wywiadowcze po prostu chciały go z góry o tym uprzedzić.
Po wyjściu Comeya Trump nie krył wściekłości.
– To bzdura! – wykrzyknął do współpracowników. Zapewnił, że nic z tego nie jest prawdą. Zaczęto rozważać, dlaczego Comey zdecydował się powiedzieć to, co powiedział. Nagle Trumpa olśniło. Dokładnie zrozumiał, o co chodzi.
– To szantaż – stwierdził. Szantażowali go. Comey, niewątpliwie przy aprobacie pozostałych, próbował przekazać mu wiadomość: coś na niego mają.
Dla Trumpa nie byłaby to pierwszyzna. Jego dawny mentor Roy Cohn^() – okryty złą sławą kombinator załatwiający sprawy gangsterów i nieuczciwych politykierów – niewątpliwie wiedział, jak to działa. Tak samo zresztą jak najsławniejszy z poprzedników Comeya J. Edgar Hoover, który po cichu dawał do zrozumienia politykom i sławnym osobistościom, że dysponuje informacjami mogącymi w mgnieniu oka zniszczyć ich kariery.
Teraz, zdaniem Trumpa, Comey i pozostali próbują zrobić to jemu. Nie zamierzał jednak im na to pozwolić.
Gniew Trumpa tamtego dnia przyczynił się do nadania tonu jednej z najbardziej burzliwych prezydentur w historii Stanów Zjednoczonych. Pierwszy rok urzędowania miały wypełniać napady złości skierowane przeciwko politycznym wrogom, dziwaczne poranne burze tweetów i nieustanne oskarżenia rzucane na dostarczycieli „fałszywych wiadomości”, którzy podważali jego uczciwość, kompetencje, a nawet jego stabilność psychiczną. Zamęt ten był w dużej mierze związany z prowadzonym bezkompromisowo śledztwem w sprawie rosyjskich ataków na wybory w 2016 roku, czyli tematem, który jak żaden inny doprowadzał Trumpa do wściekłości. Rosja stała się hasłem bitewnym dla jego prześladowców, grzechem pierworodnym jego prezydentury, skandalem, który rodził wątpliwości i co do prawomocności jego urzędowania, i co do odporności kraju na niejawną wojnę informacyjną. A jednak Trump uparcie odmawiał przyznania, że rzeczywiście doszło do zakrojonego na wielką skalę, znaczącego rosyjskiego ataku. Zakodował sobie w głowie, że wszelkie dochodzenie w tej sprawie stanowi jednoznaczną próbę zniszczenia go.
Jednak rosyjski skandal ma korzenie sięgające kilkadziesiąt lat wstecz. Przez wiele lat Trump prowadził w Rosji interesy i nie zrezygnował z nich nawet w pierwszych miesiącach kampanii prezydenckiej. To zaś wpływało na jego stosunki z autokratycznym, bezwzględnym i niebezpiecznym rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem. Opowieść o Trumpie i Rosji wyrasta z szerszego geopolitycznego starcia między Stanami Zjednoczonymi a Rosją w okresie po zimnej wojnie, a konflikt ten Moskwa przeniosła w 2016 roku w mrok internetu, by zyskać strategiczną przewagę.
Skoro Trump nie potrafił bądź nie chciał się uporać z prowadzoną przez Putina wojną przeciwko amerykańskiej demokracji, to odkrycie całości tej historii spadło na barki rządowych śledczych i dziennikarzy. Dojście do prawdy może zająć długie lata. Ta książka jest pierwszym krokiem w tym kierunku. Niezależnie od tego, jak ów skandal postrzegał Trump, jedno jest pewne: by zapobiec przyszłym atakom, społeczeństwo amerykańskie i jego przywódcy muszą się dowiedzieć, co zaszło, i stawić temu czoło. Dokładne rozliczenie stało się narodową koniecznością.PRZYPISY
Napisanie książki o skandalu, który jeszcze się nie zakończył, jest pewnym wyzwaniem – ponieważ historia i dochodzenia wciąż trwają, przynoszą nowe rewelacje, możliwe wezwania do sądu i akty oskarżenia. Wiele naszych źródeł jest aktywnie zaangażowanych w te działania, dlatego też wzbraniały się przed tym, aby mówić otwarcie. Tak one, jak i inni jednak chętnie dzielili się nieoficjalnie różnymi istotnymi informacjami, co oznaczało, że mogliśmy wykorzystać te materiały, ale nie przypisywać ich konkretnym nazwiskom. Cytaty z występujących w książce osób pochodzą albo z wywiadów z tymi osobami, albo z bezpośredniej znajomości ich wypowiedzi.
Na potrzeby tej książki przeprowadziliśmy ponad sto wywiadów z urzędnikami administracji Obamy, Trumpa, byłymi i obecnymi członkami amerykańskiej Wspólnoty Wywiadów, czołowymi graczami w kampaniach Clinton i Trumpa, współpracownikami biznesowymi Trumpa, specjalistami od bezpieczeństwa w sieci i wieloma innymi. Złożyliśmy w Białym Domu długą listę pytań dotyczących działań Donalda Trumpa jako biznesmena, kandydata i prezydenta. Na większość z nich Biały Dom nie odpowiedział. W tych nielicznych przypadkach, gdy jednak uzyskaliśmy odpowiedź, wskazujemy to w tekście.
Podczas wyborów w 2016 roku wiele elementów skandalu Trump–Rosja nie było relacjonowanych w mediach. Od tamtej pory kilka środków masowego przekazu wykonało imponującą pracę polegającą na wynajdywaniu istotnych fragmentów tej rozrastającej się historii. Nasza relacja częściowo opiera się na ich artykułach, poniżej podajemy zatem najważniejsze źródła.
Wstęp „TO SZANTAŻ”
Relacja Comeya ze spotkania w Trump Tower, zob. oświadczenie Jamesa Comeya przed senacką komisją do spraw wywiadu, 8 czerwca 2017. Dostępne pod: https://www.intelligence.senate.gov/sites/default/files/documents/os-jcomey-060817.pdf.
Rozdział 1 „PAN PUTIN CHCIAŁBY SIĘ SPOTKAĆ Z PANEM TRUMPEM”
Inne relacje na temat pobytu Trumpa w Moskwie, zob. The Day Trump Came to Moscow: Oligarchs, Miss Universe and Nobu, Bloomberg, 21 grudnia 2016, i When Donald Trump Brought Miss Universe to Moscow, „Politico”, 15 maja 2016. Raport GAO na temat prania brudnych pieniędzy dostępny pod: https://www.documentcloud.org/documents/3896773-CBO-REPORT-RUSSIANLAUNDERING-2000.html. Opis występów w The Act, zob. VV Level 178 Club, LLC v. The Shoppes at the Palazzo, LLC, Case No. A-13–680945-B, „Amended Findings of Fact, Conclusions of Law and Order Granting Defendants’ Joint Motion For Preliminary Injunction” 30 października 2013. Interesy Trumpa w Baku, zob. Donald Trump’s Worst Deal, „The New Yorker”, 13 marca 2017. Schiller relacjonował propozycję przysłania kobiet podczas zeznań przed komisją do spraw wywiadu Izby Reprezentantów w listopadzie 2017. Zob. Trump Bodyguard Keith Schiller Testifies Russian Offered Trump Women, Was Turned Down, NBCNews.com, 9 listopada 2017. Obecność Totanchunowa na konkursie Miss Universe, zob. How Did an Alleged Russian Mobster End Up on Trump’s Red Carpet, „Mother Jones”, 14 września 2016.PRZYPISY TŁUMACZA
Głębokie państwo, deep state – termin pochodzący z nauk politycznych, określający wpływowy i niemal niezmienny trzon biurokracji rządowej współpracującej z elitą finansową i przemysłową, sprawującej władzę niezależnie od tego, kto wygrał wybory. Można to określić także jako państwo w państwie (przyp. tłum.).
Roy Cohn (1927–1986) – prawnik, asystent Josepha McCarthy’ego, w latach siedemdziesiątych adwokat Donalda Trumpa, w 1986 roku pozbawiony prawa wykonywania zawodu z powodu nieetycznego postępowania (przyp. tłum.).
„TO SZANTAŻ”
Donald Trump był nieufny od samego początku.
6 stycznia 2017 roku po południu prezydent elekt już od dwóch godzin siedział w sali konferencyjnej w Trump Tower i słuchał, jak szefowie amerykańskich służb wywiadowczych objaśniają mu niezwykły dokument: sporządzony przez ich agencje raport kończący się wnioskiem, że rosyjski rząd zorganizował potężną tajną kampanię mającą podważyć ustrój polityczny Stanów Zjednoczonych i doprowadzić do zwycięstwa Trumpa w wyborach prezydenckich. Podczas spotkania prezydent elekt panował nad gniewem; czasami zadawał pytania i zgłaszał wątpliwości, ale cały czas kurczowo trzymał się przekonania, że to wszystko jest kłamstwem, częścią jakiegoś spisku, który „głębokie państwo”^() uknuło, by rzucić cień na zwycięstwo nad Hillary Clinton w listopadzie i podważyć prezydencki autorytet Trumpa.
Gdy szefowie agencji – dyrektor Wywiadu Narodowego James Clapper, dyrektor CIA John Brennan i dyrektor Agencji Bezpieczeństwa Narodowego admirał Michael Rogers – wyszli z sali, pozostał w niej jeszcze dyrektor FBI James Comey. Podał Trumpowi dodatkowy dokument: dwustronicowe streszczenie raportów sporządzonych przez byłego brytyjskiego szpiega, zawierających twierdzenia, że Trump i sztab jego kampanii aktywnie współdziałali z Moskwą. Według tych raportów rosyjski wywiad zebrał o Trumpie kompromitujące materiały mogące posłużyć do szantażowania go; między innymi dysponował nagraniem wideo, na którym widać, jak obleśnie zabawia się z prostytutkami w moskiewskim pokoju hotelowym. Comey zapewnił Trumpa, że FBI nie dlatego przekazuje mu tę informację, by wierzyło w raport. Co więcej, nie potwierdzono żadnego z paskudnych szczegółów i sam prezydent elekt nie stał się przedmiotem żadnego dochodzenia. Jednak materiały te krążą w mediach – powiedział Comey – i może się zdarzyć, że zostaną upublicznione. Kręgi wywiadowcze po prostu chciały go z góry o tym uprzedzić.
Po wyjściu Comeya Trump nie krył wściekłości.
– To bzdura! – wykrzyknął do współpracowników. Zapewnił, że nic z tego nie jest prawdą. Zaczęto rozważać, dlaczego Comey zdecydował się powiedzieć to, co powiedział. Nagle Trumpa olśniło. Dokładnie zrozumiał, o co chodzi.
– To szantaż – stwierdził. Szantażowali go. Comey, niewątpliwie przy aprobacie pozostałych, próbował przekazać mu wiadomość: coś na niego mają.
Dla Trumpa nie byłaby to pierwszyzna. Jego dawny mentor Roy Cohn^() – okryty złą sławą kombinator załatwiający sprawy gangsterów i nieuczciwych politykierów – niewątpliwie wiedział, jak to działa. Tak samo zresztą jak najsławniejszy z poprzedników Comeya J. Edgar Hoover, który po cichu dawał do zrozumienia politykom i sławnym osobistościom, że dysponuje informacjami mogącymi w mgnieniu oka zniszczyć ich kariery.
Teraz, zdaniem Trumpa, Comey i pozostali próbują zrobić to jemu. Nie zamierzał jednak im na to pozwolić.
Gniew Trumpa tamtego dnia przyczynił się do nadania tonu jednej z najbardziej burzliwych prezydentur w historii Stanów Zjednoczonych. Pierwszy rok urzędowania miały wypełniać napady złości skierowane przeciwko politycznym wrogom, dziwaczne poranne burze tweetów i nieustanne oskarżenia rzucane na dostarczycieli „fałszywych wiadomości”, którzy podważali jego uczciwość, kompetencje, a nawet jego stabilność psychiczną. Zamęt ten był w dużej mierze związany z prowadzonym bezkompromisowo śledztwem w sprawie rosyjskich ataków na wybory w 2016 roku, czyli tematem, który jak żaden inny doprowadzał Trumpa do wściekłości. Rosja stała się hasłem bitewnym dla jego prześladowców, grzechem pierworodnym jego prezydentury, skandalem, który rodził wątpliwości i co do prawomocności jego urzędowania, i co do odporności kraju na niejawną wojnę informacyjną. A jednak Trump uparcie odmawiał przyznania, że rzeczywiście doszło do zakrojonego na wielką skalę, znaczącego rosyjskiego ataku. Zakodował sobie w głowie, że wszelkie dochodzenie w tej sprawie stanowi jednoznaczną próbę zniszczenia go.
Jednak rosyjski skandal ma korzenie sięgające kilkadziesiąt lat wstecz. Przez wiele lat Trump prowadził w Rosji interesy i nie zrezygnował z nich nawet w pierwszych miesiącach kampanii prezydenckiej. To zaś wpływało na jego stosunki z autokratycznym, bezwzględnym i niebezpiecznym rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem. Opowieść o Trumpie i Rosji wyrasta z szerszego geopolitycznego starcia między Stanami Zjednoczonymi a Rosją w okresie po zimnej wojnie, a konflikt ten Moskwa przeniosła w 2016 roku w mrok internetu, by zyskać strategiczną przewagę.
Skoro Trump nie potrafił bądź nie chciał się uporać z prowadzoną przez Putina wojną przeciwko amerykańskiej demokracji, to odkrycie całości tej historii spadło na barki rządowych śledczych i dziennikarzy. Dojście do prawdy może zająć długie lata. Ta książka jest pierwszym krokiem w tym kierunku. Niezależnie od tego, jak ów skandal postrzegał Trump, jedno jest pewne: by zapobiec przyszłym atakom, społeczeństwo amerykańskie i jego przywódcy muszą się dowiedzieć, co zaszło, i stawić temu czoło. Dokładne rozliczenie stało się narodową koniecznością.PRZYPISY
Napisanie książki o skandalu, który jeszcze się nie zakończył, jest pewnym wyzwaniem – ponieważ historia i dochodzenia wciąż trwają, przynoszą nowe rewelacje, możliwe wezwania do sądu i akty oskarżenia. Wiele naszych źródeł jest aktywnie zaangażowanych w te działania, dlatego też wzbraniały się przed tym, aby mówić otwarcie. Tak one, jak i inni jednak chętnie dzielili się nieoficjalnie różnymi istotnymi informacjami, co oznaczało, że mogliśmy wykorzystać te materiały, ale nie przypisywać ich konkretnym nazwiskom. Cytaty z występujących w książce osób pochodzą albo z wywiadów z tymi osobami, albo z bezpośredniej znajomości ich wypowiedzi.
Na potrzeby tej książki przeprowadziliśmy ponad sto wywiadów z urzędnikami administracji Obamy, Trumpa, byłymi i obecnymi członkami amerykańskiej Wspólnoty Wywiadów, czołowymi graczami w kampaniach Clinton i Trumpa, współpracownikami biznesowymi Trumpa, specjalistami od bezpieczeństwa w sieci i wieloma innymi. Złożyliśmy w Białym Domu długą listę pytań dotyczących działań Donalda Trumpa jako biznesmena, kandydata i prezydenta. Na większość z nich Biały Dom nie odpowiedział. W tych nielicznych przypadkach, gdy jednak uzyskaliśmy odpowiedź, wskazujemy to w tekście.
Podczas wyborów w 2016 roku wiele elementów skandalu Trump–Rosja nie było relacjonowanych w mediach. Od tamtej pory kilka środków masowego przekazu wykonało imponującą pracę polegającą na wynajdywaniu istotnych fragmentów tej rozrastającej się historii. Nasza relacja częściowo opiera się na ich artykułach, poniżej podajemy zatem najważniejsze źródła.
Wstęp „TO SZANTAŻ”
Relacja Comeya ze spotkania w Trump Tower, zob. oświadczenie Jamesa Comeya przed senacką komisją do spraw wywiadu, 8 czerwca 2017. Dostępne pod: https://www.intelligence.senate.gov/sites/default/files/documents/os-jcomey-060817.pdf.
Rozdział 1 „PAN PUTIN CHCIAŁBY SIĘ SPOTKAĆ Z PANEM TRUMPEM”
Inne relacje na temat pobytu Trumpa w Moskwie, zob. The Day Trump Came to Moscow: Oligarchs, Miss Universe and Nobu, Bloomberg, 21 grudnia 2016, i When Donald Trump Brought Miss Universe to Moscow, „Politico”, 15 maja 2016. Raport GAO na temat prania brudnych pieniędzy dostępny pod: https://www.documentcloud.org/documents/3896773-CBO-REPORT-RUSSIANLAUNDERING-2000.html. Opis występów w The Act, zob. VV Level 178 Club, LLC v. The Shoppes at the Palazzo, LLC, Case No. A-13–680945-B, „Amended Findings of Fact, Conclusions of Law and Order Granting Defendants’ Joint Motion For Preliminary Injunction” 30 października 2013. Interesy Trumpa w Baku, zob. Donald Trump’s Worst Deal, „The New Yorker”, 13 marca 2017. Schiller relacjonował propozycję przysłania kobiet podczas zeznań przed komisją do spraw wywiadu Izby Reprezentantów w listopadzie 2017. Zob. Trump Bodyguard Keith Schiller Testifies Russian Offered Trump Women, Was Turned Down, NBCNews.com, 9 listopada 2017. Obecność Totanchunowa na konkursie Miss Universe, zob. How Did an Alleged Russian Mobster End Up on Trump’s Red Carpet, „Mother Jones”, 14 września 2016.PRZYPISY TŁUMACZA
Głębokie państwo, deep state – termin pochodzący z nauk politycznych, określający wpływowy i niemal niezmienny trzon biurokracji rządowej współpracującej z elitą finansową i przemysłową, sprawującej władzę niezależnie od tego, kto wygrał wybory. Można to określić także jako państwo w państwie (przyp. tłum.).
Roy Cohn (1927–1986) – prawnik, asystent Josepha McCarthy’ego, w latach siedemdziesiątych adwokat Donalda Trumpa, w 1986 roku pozbawiony prawa wykonywania zawodu z powodu nieetycznego postępowania (przyp. tłum.).
więcej..
