Utopia u władzy Historia Związku Sowieckiego. Tom 2 - ebook

PODZIĘKOWANIA

Rozdziały mojego autorstwa powstały w trakcie pracy w Russian Research Center Uniwersytetu Harvarda. Tam miałem okazję uczestniczyć w wielu inspirujących dyskusjach, tam też usłyszałem liczne słowa zachęty kierowane pod moim adresem przez wybitnych kolegów naukowców.

Pragnę zarazem podziękować National Endowment for the Humanities, Fundacji Forda oraz American Council of Learned Societies za wsparcie, jakiego udzielały mi na różnych etapach pracy nad tą książką.

Aleksander NiekriczWAŻNIEJSZE SKRÓTY I AKRONIMY

Agitprop — Wydział Agitacji i Propagandy przy KC KPZS

ARA — American Relief Administration

AVH — Urząd Bezpieczeństwa Państwowego (Węgry)

CIK (WCIK) — (Wszechrosyjski) Centralny Komitet Wykonawczy

Czekwałap — Nadzwyczajna Komisja ds. Walonek, Łapci i Półkożuszków

CzK (WCzK) — (Wszechrosyjska) Komisja Nadzwyczajna do Walki z Kontrrewolucją, Spekulacją i Nadużyciami Władzy

Dalstroj — Główny Zarząd Budownictwa na Dalekiej Północy

Eserowcy, eserzy — Partia Socjalistów-Rewolucjonistów

GKO — Państwowy Komitet Obrony

Gławlit — Główny Zarząd ds. Literatury i Sztuki, tj. urząd cenzury

GOELRO — Narodowy Plan Elektryfikacji Rosji

Gosizdat — Wydawnictwo Państwowe

Gospłan — Państwowy Komitet Planowania

GPU (OGPU) — (Zjednoczony) Państwowy Zarząd Polityczny przy Ludowym Komisariacie Spraw Wewnętrznych

GubCzK — gubernialny oddział CzK

GubKom — gubernialny komitet partii

GUŁag — Główny Zarząd Obozów

Guszossdor — Główny Zarząd Budowy Szos przy NKWD

ICBM — międzykontynentalne balistyczne pociski rakietowe

IRBM — pociski rakietowe balistyczne pośredniego zasięgu

ITŁ — poprawcze obozy pracy

Kadeci — Partia Konstytucyjno-Demokratyczna

Kawbiuro — Biuro Kaukaskie Komitetu Centralnego RKP(b)

KBW — Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego (PRL)

KBWE — Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

KGB — Komitet Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRS

Komandarm — stopień wojskowy: dowódca armii

Kombiedy — komitety biedoty

Kominform — Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych

Komintern — Międzynarodówka Komunistyczna

Komsomoł — patrz: WLKSM

Komucz — Komitet Członków Konstytuanty

KONR — Komitet Wyzwolenia Narodów Rosji

KPCz — Komunistyczna Partia Czechosłowacji

KPD — Komunistyczna Partia Niemiec

KPP — Komunistyczna Partia Polski

KPZS — Komunistyczna Partia Związku Sowieckiego

KWŻD — Wschodniochińska Kolej Żelazna

LEF — Lewicowy Front Sztuki

MChAT — Moskiewski Artystyczny Teatr Akademicki

MGB — Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego

MOPR — Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom

MRBM — rakietowy pocisk balistyczny średniego zasięgu

MTS — stacja maszynowo-traktorowa

Musawat — Muzułmańska Partia Demokratyczna (Azerbejdżan)

MWD — Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

Narkom — ludowy komisarz

Narkomat — ludowy komisariat

Narkomindieł — ludowy komisarz/komisariat spraw zagranicznych

Narkompros — ludowy komisarz/komisariat oświaty

Narkomsobies — ludowy komisarz /komisariat opieki społecznej

Narkomwojenmor — ludowy komisarz/komisariat ds. wojskowych i marynarki

Narkomzdraw — ludowy komisarz/komisariat zdrowia

NEP — nowa polityka ekonomiczna

NEWZ — Nowoczerkaskie Zakłady Budowy Elektrowozów

NKWD — Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych

NSDAP — Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników

NTS — Ludowy Związek Solidarystów Rosyjskich

Obkom — obwodowy komitet partii

Ochrana — Oddział Ochrony Porządku i Bezpieczeństwa Publicznego

OGPU — patrz: GPU

OKW — Oberkommando der Wehrmacht, naczelne dowództwo niemieckich sił zbrojnych

Orgbiuro — Biuro Organizacyjne WKP(b)

ORI — kubańskie Połączone Organizacje Robotnicze

OUN — Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów

PKWN — Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego

Politbiuro — Biuro Polityczne Komitetu Centralnego partii

Politproswiet — instruktor polityczny

Polrewkom — Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski

Prodarmia — armia żywnościowa, aprowizacyjna

Prodnałog — podatek żywnościowy

Prodotriad — oddział zaopatrzeniowy

Prodrazwiorstka — kontyngent

Profintern — Czerwona Międzynarodówka Związkowa

Proletkult — organizacja kulturalno-oświatowa

Prompartia — Partia Przemysłowa

Rajispołkom — rejonowy komitet wykonawczy

Rajkom — rejonowy komitet partii

RAPP — Rosyjskie Stowarzyszenie Pisarzy Proletariackich

Rewkom — Komitet Rewolucyjny

Rewwojensowiet — Rewolucyjny Sowiet (Rada) Wojskowy

RFSRS — Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Sowiecka

RKKA — Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona

RKP(b) — Rosyjska Partia Komunistyczna (bolszewików)

ROA — Rosyjska Armia Wyzwoleńcza

ROWS — Rosyjski Wszechwojskowy Związek

RSChD — Rosyjski Ruch Chrześcijański

RSDPR — Rosyjska Socjal-Demokratyczna Partia Robotnicza

RWPG — Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej

SA — Oddziały Szturmowe NSDAP

SAM — pocisk rakietowy ziemia–powietrze

Samizdat — publikacje zakazane, wydawane nieoficjalnie, bez cenzury

SED — Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (NRD)

SMIERSZ — sowiecki kontrwywiad wojskowy

SMOT — Wolne Międzyzwiązkowe Zjednoczenie Ludzi Pracy

SNK (Sownarkom) — Sowiet Komisarzy Ludowych

Sowinformbiuro — Sowieckie Biuro Informacyjne

Sownarchoz — Sowiet (Rada) Gospodarki Ludowej

Sownarkom — patrz: SNK

Sybrewkom — Biuro Syberyjskie KC RKP(b)

Szkrab — pracownik szkolny

Tamizdat — publikacje zakazane, drukowane przez wydawnictwa emigracyjne

Uczraspried — Wydział Ewidencji i Rozmieszczenia Kadr

WAPP — Wszechrosyjskie Stowarzyszenie Pisarzy Proletariackich

WASCHNIL — Wszechzwiązkowa Akademia Nauk Rolniczych im. W.I. Lenina

WCIK — patrz: CIK

WCSPS — Wszechrosyjska Centralna Rada Związków Zawodowych

WCzK — patrz: CzK

Wikżel — Ogólnorosyjski Komitet Wykonawczy Związku Zawodowego Kolejarzy

WKP(b) — Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

WLKSM (Komsomoł) — Wszechzwiązkowy Leninowski Komunistyczny Związek Młodzieży

Wojenruk — kierownik wojskowy

WRK — Komitet Wojskowo-Rewolucyjny

WSChSON — Wszechrosyjski Społeczno-Chrześcijański Związek Wyzwolenia Narodu

WSNCh — Najwyższa Rada Gospodarki Ludowej

Zakbiuro — Zakaukaskie Biuro WKP(b)

Zek — więzień GUŁagu w ZSRS