W cieniu ojca. Awangarda prozatorska lat 30. XX wieku. Rudnicki, Napierski, Schulz, Tarn - ebook

Autorka, interpretując prozę awangardową lat trzydziestych XX wieku – Szczury Rudnickiego, Rozmowę z cieniem Napierskiego, opowiadania Schulza i Obraz ojca w czterech ramach Tama, analizuje subtelną grę dotyczącą relacji ojciec–syn. Stawia pytanie o znaczenie tradycji, dziedziczenia, naśladownictwa, a także o sferę wolności i niezależności w życiu ojca i syna. Reinterpretuje projekty awangardowe, które wyróżniały się innowacyjnym językiem i formami narracyjnymi. Jej celem jest ukazanie niejednostronnego obrazu międzywojnia, w którym oprócz tradycyjnej literatury nie brakuje miejsca dla powieściowego eksperymentu. Interpretuje wspólny motyw obecny w literaturze omawianych prozaików jako ponadczasowe pytanie o to, czy awangardowe projekty literackie stworzą nowego człowieka, syna nieobarczonego „cieniem ojca” i „skazą pochodzenia”.

*

Autorka proponuje nowe spojrzenie na prozę dwudziestolecia międzywojennego. Stworzona przez nią konstelacja pisarzy jest zaskakująca, co stanowi bezsporny znak oryginalności stworzonej koncepcji. Nikt wcześniej nie zestawiał ze sobą debiutów Rudnickiego, Napierskiego, Schulza i Tama. Możliwe to było (i uzasadnione) dzięki przyjętej w pracy kategorii „fantazmatu ojca”. Powstał w ten sposób pewien wspólnotowy krąg ogarniający zresztą obszar rozleglejszy niż twórczość wymienionych pisarzy. Nawet ojciec z opowiadań Schulza – temat podejmowany wielokrotnie przez schulzologów –ukazał w stworzonym przez Autorkę kontekście nowe oblicze.

Z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Rośka (UG)

Wprowadzenie 9

Obraz ojca 9

Fantazmat 14

Psychoanaliza a proza awangardowa 17

„Pismo i rana” 24

Szczury i Ofiarowanie Izaaka Adolfa Rudnickiego 31

Teoretyczne podstawy psychoanalizy 44

„Jak pod ostrzem noża…” Motyw akedy w twórczości Rudnickiego 48

Krąg tradycji 67

Rozmowa z cieniem Stefana Napierskiego 75

W oczekiwaniu na przemianę… Międzywojenna krytyka o Rozmowie z cieniem 82

Cień ojca 86

Ojciec w opowiadaniach Brunona Schulza 101

Schulz i Kafka. W cieniu śmierci 102

Dodo. „Uprzywilejowana wyjątkowość” 113

„Zanikanie ojca” 116

„Bez Erosa nie ma twórczości” 121

Obraz ojca w czterech ramach Adama Tarna 129

Freud, Joyce, Tarn i międzywojenna krytyka literacka 136

Niełatwy urok psychoanalizy 141

Od powieści awangardowej do teatru 153

Zakończenie 173

Bibliografia 177

Indeks osób 197

Od redakcji 201