(P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś - ebook
(P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś - ebook
W trzeciej edycji rozważań poświęconych polskiemu dyskursowi postzależnościowemu, której podsumowaniem jest niniejszy tom, przyglądaliśmy się jego diachronii, dialektyce i dynamice. Diachronii – gdyż pragnęliśmy wydobyć i opisać historyczne zmienności i ciągłości PDP; dialektyce gdyż PDP jawi się nam jako nieustanny ruch między tożsamością „zależną” i wyemancypowaną; dynamice – gdyż głęboko ugruntowany w naszej kulturze PDP sięga swoim oddziaływaniem nie tylko w jej teraźniejszość, ale również modeluje przyszłość. Te trzy dominanty zadecydowały o przyjęciu porządku chronologicznego w układzie zgromadzonych w naszej książce tekstów. Formuła „(p)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL”, z owym inkluzywnym i dwuznacznym zapisem przyimka, ma zarazem wskazywać, iż pisząc o każdym „po”, nie sposób nie pisać „o” – czyli o źródłowych, historycznych uwarunkowaniach każdej polskiej zależności. Skonstruowane za pomocą tej formuły kontinuum zależnościowe pozwala przy tym uwydatnić fakt, że w naszych studiach nie chodzi wyłącznie – jak to niekiedy bywa odbierane – o postsowiecki i postkomunistyczny wymiar stanu polskiej świadomości zbiorowej i kultury, ale że na stan ten składały się i nadal składają również inne doświadczenia zależności i podporządkowania, zwłaszcza te związane z rozbiorami, i których szczególnie dramatyczny akcent w wieku XX przypadł na II wojnę światową. Porządek chronologiczny nie jest zresztą tożsamy z perspektywą linearną, gdyż problematyka postzależnościowa ma to do siebie, iż poszczególne epizody historyczne i doświadczenia zbiorowe nieustannie się w jej obrębie splatają, wzajem oświetlają i determinują, stąd konieczność retrospektywnych powrotów, porównań i interpretacji.
Spis treści
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
I. (P)O ZABORACH
Ewa Thompson, Popioły Stefana Żeromskiego jako narracja postkolonialna .19
Michał Krajkowski, Polacy, Galicjanie i Inni. Konstrukcje tożsamościowe
w piśmiennictwie galicyjskim w początkowym okresie autonomii . . . . . . . . .37
Grzegorz Marchwiński, Kanon literacki, naród, asymilacja.
Kulturowe wymiary zależności w drugiej połowie XIX wieku . . . . . . . . . . . . 49
Joanna Krajewska, Sanacyjna idea „wychowania państwowego” w literaturze
dla dzieci i młodzieży. Pozaborowe poszukiwania całości i ciągłości.
Wstępne rozpoznania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Krzysztof Stępnik, Po zamachu majowym. Młot postzależności
w walce politycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
II. (P)O ROSJI
Małgorzata Gmurczyk -Wrońska, Z sali sądowej do dyplomacji.
Stanisława Patka starcia i negocjacje z Rosją . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117
Hanna Gosk, Po zaborach, po PRL-u. Polskie podróże do ZSSR/Rosji . . . . 135
Zbigniew Kopeć, Polski dyskurs syberyjski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
III. (P)O WOJNIE I ZAGŁADZIE
Maria Kobielska, Co mówi powstanka? Emancypacja i zależność
w najnowszych kobiecych narracjach o powstaniu warszawskim . . . . . . . . .171
Monika Żółkoś, Obrazy Zagłady w twórczości Tadeusza Różewicza
w perspektywie animal studies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191
Michał Kuziak, Interteksty postzależności. Utwór o Matce i Ojczyźnie
Bożeny Umińskiej -Keff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203
Knut Andreas Grimstad, Widziane z podwojnego oddalenia,
czyli odzyskiwanie pamięci w powieści Piotra Pazińskiego Pensjonat . . . . . . 219
Agnieszka Gajewska, Lemberg Land, Lwiw, Lwów.
Wysoki Zamek Stanisława Lema jako opowieść uchodźcy . . . . . . . . . . . . .237
IV. POSTZALEŻNOŚĆ I LOKALNOŚĆ
Bożena Karwowska. Powojenny Inny polsko-niemieckiego pogranicza
oczami kobiet. Powojenne migracje opowiedziane po końcu PRL . . . . . . . . . 255
Małgorzata Mikołajczak, „Czarcia kraina”.
O lubuskim kontr -micie tożsamościowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273
Kornelia Ćwiklak, Po kapitalizmie, po socjalizmie, po cywilizacji.
Nagrobek ciotki Cili Stefana Szymutki i Piąta strona świata Kazimierza
Kutza – świadomość schyłkowa w najnowszej prozie o Górnym Śląsku. . . . . 293
Marta Cuber, Ograbianie. Przemiany języka zależności
w Spadku Erwina Kruka, Dzienniku berlińskim Kazimierza Brakonieckiego
oraz Akacji Ewy Schilling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .313
Grażyna Gajewska, Pamięć w wojnach kulturowych. Przypadek Gniezna. . . .329
Katarzyna Szalewska, Antropologia przestrzeni miejskiej
w kontekście polskiego dyskursu postzależnościowego . . . . . . . . . . . . . . .345
V. (P)O PRL
Grzegorz Wołowiec, Biografia komunisty jako temat
wypowiedzi historiograficznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 363
Andrzej Zieniewicz, Szyfry, powrotne fale, podziemne przejścia. Metafory
opresyjnych doświadczeń polskiej historii w latach siedemdziesiątych–
dziewięćdziesiątych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .375
Dariusz Skórczewski, Literatura jako kompensacja. Inteligencja comprador
wobec dyskursu hegemonicznego (wstęp do teorii zjawiska) . . . . . . . . . . . .393
Tomasz Bocheński, Spojrzenie suwerena we współczesnej prozie polskiej . . 411
Dorota Wojda, „Dwie Polski”. Czytanie Rymkiewicza w PRL-u i III RP . . . . .429
Renata Makarska, Zakrzyczeć koniec emigracji.
O prozie Bronisława Świderskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451
Inga Iwasiów, O konsekwencjach. Reliktowe trwanie PRL
w prozie Artura Daniela Liskowackiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .467
Bartosz Dąbrowski, Mimikra, vintage, ironia i gorzkie znaczenie.
Gombrowicz, Dehnel, Witkowski i postkolonialne ciągi dalsze . . . . . . . . . . . .479
Magdalena Górecka, Postkomunizm i postmodernizm –
wzajemne implikacje w powieści najnowszej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495
Paweł Tomczok, Nienawiść jako afekt zależności i postzależności
w powieści historycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .513
Justyna Tabaszewska, Gdy nie sposób wyzwolić literatury z „obowiązków”.
Początek lat dziewięćdziesiątych XX w. a rodząca się świadomość
postzależności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .525
Katarzyna Stańczak -Wiślicz, Historiografia na temat dziejów kobiet
w powojennej Polsce w okowach dyskursu postzależnościowego? . . . . . . . . . .545
Katarzyna Chmielewska, Tak i nie. Meandry polskiego dyskursu
postkolonialnego i postzależnościowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 559
Noty o autor(k)ach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 575
Indeks nazwisk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 585
| Kategoria: | Polonistyka |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 97883-242-1905-6 |
| Rozmiar pliku: | 2,6 MB |
