Analityka sądowa - ebook
Analityka sądowa - ebook
Analityka sądowa jest dziedziną nauki i praktyki chemicznej, która cieszy się coraz większym zainteresowaniem zarówno od strony naukowej, jak i dydaktycznej. Książka powstała z inicjatywy członków Zespołu Analityki Sądowej i Toksykologicznej Komitetu Chemii Analitycznej PAN, którzy wraz z innymi zaproszonymi specjalistami są autorami poszczególnych rozdziałów. Publikacja podzielona jest na cztery części:
Część I. Nowoczesne metody analityczne w chemii sądowej
Część II. Analiza toksykologiczna
Część III. Analiza śladów kryminalistycznych
Część IV. Inne zagadnienia
Zadania analityka sądowego dotyczą zarówno toksykologii sądowej, jak i fizykochemii kryminalistycznej i te dwa obszary tematyczne zajmują główne miejsce w książce. Autorom bardzo nam zależało, aby Czytelnicy mogli zapoznać się również z aktualnymi metodami analitycznymi i nowoczesną aparaturą używaną w analityce sądowej i dlatego część książki jest temu poświęcona. Treść uzupełniają rozdziały dotyczące metod chemometrycznych i aspektów prawnych poszerzające ściśle eksperymentalne spojrzenie na chemię i analitykę sądową.
Książka jest skierowana do specjalistów zainteresowanych aspektami analitycznymi w takich dziedzinach jak: chemia sądowa, medycyna sądowa, toksykologia i farmacja. Będzie przydatna zarówno ekspertom sądowym pracującym w instytucjach branżowych, jak i kadrze naukowej i studentom. Zawarte w niej treści pomogą w prowadzeniu zajęć dydaktycznych z zakresu chemii sądowej, jakie w różnych formach programowych są coraz częściej organizowane w polskich uczelniach. Pozycja ta może też z pewnością zainteresować osoby spoza wymienionego grona specjalistów, znajdą oni bowiem w niej wiele – tak modnych teraz - wątków kryminalistycznych, a także związanych z narkotykami, stanowiącymi przecież powszechne zagrożenie dla naszego zdrowia i życia.
Z recenzji
Zebranie tak obszernego materiału w jednym opracowaniu, z szerokim odniesieniem do literatury źródłowej stanowi kompendium wiedzy z analityki sądowej, którego wielką zaletą jest wysoki poziom naukowy i różnorodność podejmowanej tematyki ściśle związanej z problemami analizy sądowej, toksykologicznej i analizy śladów kryminalistycznych.
Prof. dr hab. Irena Staneczko-Baranowska
Kategoria: | Chemia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-01-22318-2 |
Rozmiar pliku: | 12 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
dr hab. Piotr Adamowicz, prof. IES
Instytut Ekspertyz Sądowych
im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie
mgr Karolina Augustyniak
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Fizyki Chemicznej,
Zespół Obrazowania Ramanowskiego
dr hab. inż. Hanna Barchańska
Politechnika Śląska
Wydział Chemiczny, Katedra Chemii Nieorganicznej, Analitycznej i Elektrochemii
mgr Iwona Biel
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
dr hab. Agata Błażewicz, prof. NIL
Narodowy Instytut Leków, Warszawa
Zakład Leków Sfałszowanych i Wyrobów Medycznych
dr hab. Zuzanna Brożek-Mucha, prof. IES
Instytutu Ekspertyz Sądowych
im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie
dr inż. Magdalena Buszewska-Forajta
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych, Instytut Medycyny Weterynaryjnej,
Katedra Nauk Podstawowych i Przedklinicznych
Uniwerystet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Wydział Biologii i Biotechnologii
Katedra Fizjologii, Genetyki i Biotechnologii Roślin
dr Ewelina Chajduk
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Laboratorium Jądrowych Technik Analitycznych
dr n. med. Agnieszka Chłopaś-Konowałek
Instytut Ekspertyz Toksykologicznych w Borowej
mgr Kacper Choromański
Centrum Nauk Sądowych Uniwersytetu Warszawskiego,
Uniwersytet Warszawki, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Kryminalistyki
mgr farm. Joanna Dawidowska
Gdański Uniwersytet Medyczny
Wydział Lekarski, Katedra i Zakład Medycyny Sądowej
Wydział Farmaceutyczny, Katedra Biofarmacji i Farmakodynamiki
dr Michał Adam Dobrowolski
Uniwersytet Warszawski
Wydział Chemii, Zakład Chemii Teoretycznej i Strukturalnej, Pracownia Krystalochemii
dr n. med. Adam Frankowski
Centrum Nauk Sądowych Uniwersytetu Warszawskiego
mgr Małgorzata Gołąb
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
dr hab. Beata Jasiewicz, prof. UAM
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Chemii, Zakład Produktów Bioaktywnych
mgr Paweł Kalbarczyk
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Laboratorium Jądrowych Technik Analitycznych
dr Małgorzata Król
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
dr inż. Elżbieta Maćkiewicz
Politechnika Łódzka
Wydział Chemiczny, Instytut Chemii Ogólnej i Ekologicznej
dr hab. Kamilla Małek, prof. UJ
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Fizyki Chemicznej,
Zespół Obrazowania Ramanowskiego
prof. dr hab. Michał J. Markuszewski
Gdański Uniwersytet Medyczny
Wydział Farmaceutyczny, Katedra Biofarmacji i Farmakodynamiki
dr inż. Agnieszka Martyna
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych, Instytut Chemii,
Zespół Chemii Sądowej
dr hab. Jan Maurin
Narodowy Instytut Leków, Warszawa
Zakład Leków Sfałszowanych i Wyrobów Medycznych
dr Paweł Nowak
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
dr n. med. Karolina Nowak
Uniwersytet Opolski
Wydział Lekarski, Instytut Nauk Medycznych,
Zakład Farmakologii
dr inż. Aleksandra Pawlaczyk
Politechnika Łódzka
Wydział Chemiczny, Instytut Chemii Ogólnej i Ekologicznej
mgr Łukasz Pięta
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Fizyki Chemicznej,
Zespół Obrazowania Ramanowskiego
mgr farm. Karolina Pioruńska-Sędłak
Narodowy Instytut Leków, Warszawa
Zakład Leków Sfałszowanych i Wyrobów Medycznych
dr hab. Anna Poliwoda, prof. UO
Uniwersytet Opolski
Wydział Chemii, Katedra Chemii Analitycznej
dr Magdalena Popławska
Narodowy Instytut Leków, Warszawa
Zakład Leków Sfałszowanych i Wyrobów Medycznych
mgr Marcelina Rusin
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
dr Marta Siczek
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Wydział Lekarski, Katedra Medycyny Sądowej,
Zakład Medycyny Sądowej
Pracownia Toksykologii Sądowej
dr Arleta Sierakowska
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Chemii, Zakład Produktów Bioaktywnych
dr inż. Wojciech Skrzeczanowski
Wojskowa Akademia Techniczna
Instytut Optoelektroniki
dr hab. Marek Smoluch
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki
mgr Gracjana Stachewicz
Gdański Uniwersytet Medyczny
Wydział Lekarski, Katedra i Zakład Medycyny Sądowej
Wydział Farmaceutyczny, Katedra Biofarmacji
i Farmakodynamiki
mgr Paweł Stelmaszczyk
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
dr n. farm. Karolina Stypułkowska
Narodowy Instytut Leków, Warszawa
Zakład Leków Sfałszowanych i Wyrobów Medycznych
dr n. med. Paweł Szpot
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Wydział Lekarski, Katedra Medycyny Sądowej,
Zakład Medycyny Sądowej
Pracownia Toksykologii Sądowej
prof. dr. hab. inż. Małgorzata Iwona Szynkowska-Jóźwik
Politechnika Łódzka
Wydział Chemiczny, Instytut Chemii Ogólnej i Ekologicznej
dr Anna Trynda
Centrum Nauk Sądowych Uniwersytetu Warszawskiego
mgr Olga Wachełko
Instytut Ekspertyz Toksykologicznych w Borowej
dr hab. Jolanta Wąs-Gubała, prof. IES
Instytut Ekspertyz Sądowych
im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie
dr hab. Marek Wiergowski
Gdański Uniwersytet Medyczny
Wydział Lekarski, Katedra i Zakład Medycyny Sądowej
dr hab. Renata Wietecha-Posłuszny, prof. UJ
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
mgr Patryk Własiuk
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej
mł. bryg. mgr inż. Damian Woszczyna
Jednostka Ratowniczo Gaśnicza Nr 6 Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie
dr hab. Michał Woźniakiewicz, prof. UJ
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
mgr Anna Wójtowicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Wydział Chemii, Zakład Chemii Analitycznej,
Zespół Analiz Sądowych i Klinicznych
prof. dr hab. Grzegorz Zadora
Instytut Ekspertyz Sądowych
im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych, Instytut Chemii, Zespół Chemii Sądowej
dr hab. n. med. Marcin Zawadzki, prof. UMW
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Wydział Lekarski, Katedra Medycyny Sądowej,
Zakład Medycyny Sądowej
Pracownia Toksykologii Sądowej
prof. dr hab. Janina Zięba-Palus
Instytut Ekspertyz Sądowych
im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie
emerytowany pracownik
dr hab. Dariusz Zuba, prof. IES
Instytut Ekspertyz Sądowych
im. Prof. dra Jana Sehna w KrakowieSŁOWO WSTĘPNE
Oddajemy do rąk Czytelników książkę, na którą środowisko akademickie czekało już od wielu lat. Chemia sądowa, a w szczególności analityka sądowa, jest bowiem tą dziedziną nauki i praktyki chemicznej, która cieszy się coraz większym zainteresowaniem zarówno od strony naukowej, jak i dydaktycznej. Na krajowym rynku wydawniczym ciągle jednak jest niewiele pozycji o charakterze monograficznym z tej dziedziny i obecne wydanie ma za zadanie chociaż częściowo uzupełnić tę lukę.
Pierwsza książka pt. „Chemia sądowa” ukazała się w 2002 roku nakładem Wydawnictwa Instytutu Ekspertyz Sądowych im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie jako zbiór wykładów, seminariów i ćwiczeń laboratoryjnych z zakresu toksykologii i fizykochemii sądowej. Podręcznik ten stanowił podstawę zajęć dydaktycznych, jakie były prowadzone na Wydziale Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie od 1996 roku. Wtedy to powstała pierwsza w polskich ośrodkach akademickich specjalizacja z zakresu chemii sądowej, która od razu zdobyła bardzo dużą popularność wśród studentów. Cztery lata później została otwarta Pracownia Chemii Sądowej jako zaplecze badawcze prowadzonych zajęć dydaktycznych. Taki stan rzeczy trwa na Wydziale Chemii UJ do dziś. W okresie minionych 25 lat specjalizację ukończyło ponad 200 studentów z tytułem magistra chemii, a kilkudziesięciu słuchaczy obroniło w tej dziedzinie swoje prace doktorskie.
Ogromną rolę w tych inicjatywach odegrali Pracownicy Instytutu Ekspertyz Sądowych im. Dra Jana Sehna w Krakowie. Od początku stanowili ważną część kadry dydaktycznej, otwierając jednocześnie pracownie badawcze Instytutu z całym ich wyposażeniem laboratoryjnym i aparaturowym dla studentów. Trudno sobie wyobrazić wprowadzenie chemii sądowej do dość tradycyjnego jeszcze w latach 90. XX wieku programu dydaktycznego Wydziału Chemii UJ, a później rozwinąć ją naukowo bez ich pomocy i wsparcia. Bardzo się cieszę, że tak duże grono Koleżanek i Kolegów z Instytutu wzięło również udział w powstaniu tej monografii.
W ostatnich kilkunastu latach chemia sądowa pojawiła się w różnych formach dydaktycznych i pod rozmaitymi nazwami w innych polskich uczelniach. Jak mi wiadomo, wszędzie stanowi bardzo atrakcyjny przedmiot zdobywania wiedzy chemicznej. Z pewnością jest tak dlatego, że studenci mają możliwość łączenia zagadnień teoretycznych z niezwykle interesującymi problemami praktycznymi, bliskimi naszego codziennego życia. W dobie skądinąd niezrozumiałej, ale zauważalnej w środkach masowego przekazu deprecjacji chemii, daje im to również poczucie większej realnej potrzeby i sensu studiowania tak przecież trudnej dyscypliny naukowej.
Praca dydaktyczna jest zawsze motywacją i inspiracją do powstania i rozwoju nowych kierunków badań naukowych. Tak się oczywiście również dzieje w przypadku chemii sądowej. Najlepszym przykładem jest powstanie w ostatnich latach Centrum Nauk Sądowych Uniwersytetu Warszawskiego, które w ramach studiów stacjonarnych i podyplomowych prowadzi – we współpracy m.in. z Centralnym Laboratorium Kryminalistycznego Policji – szeroko zakrojone badania obejmujące nie tylko chemię sądową, ale także inne nauki sądowe. Tego typu działalność, wsparta pomocą ekspertów stykających się na co dzień z praktyką kryminalistyczną, sprzyja szybkiemu podnoszeniu specjalistycznych kwalifikacji kadry akademickiej, a to w bezpośredni sposób przekłada się na wysoką jakość pracy dydaktycznej.
Należy zatem wyrazić ogromne zadowolenie, że tak wiele Koleżanek i Kolegów reprezentujących zarówno ośrodki akademickie, jak i instytucje branżowe zdecydowało się podzielić swoją bogatą wiedzą w powstaniu tej monografii. Spotkaliśmy się w ramach utworzonego w 2020 roku Zespołu Analityki Sądowej i Toksykologicznej Komitetu Chemii Analitycznej PAN i wraz z innymi specjalistami spoza tego Zespołu postanowiliśmy podjąć się tego zadania. Każdy z nas wniósł do niej swój wkład oparty na własnych doświadczeniach naukowych, badawczych i dydaktycznych. Dzięki temu zakres tematyczny książki jest szeroki i zróżnicowany.
Doszliśmy do wniosku, że czynnikiem łączącym nasze wysiłki, a jednocześnie głównym elementem wiedzy i umiejętności chemicznych, jaki w istocie jest podstawą naszej pracy badawczej i dydaktycznej w zakresie chemii sądowej, jest ilościowa i jakościowa analiza chemiczna. Stąd powstała nazwa obecnego opracowania. Zadania analityka sądowego dotyczą zarówno toksykologii sądowej, jak i fizykochemii kryminalistycznej i te dwa obszary tematyczne zajmują główne miejsce w książce. Bardzo nam zależało, aby studenci mogli zapoznać się również z aktualnymi metodami analitycznymi i nowoczesną aparaturą używaną w analityce sądowej i dlatego część książki jest temu poświęcona. Treść podręcznika uzupełniają rozdziały dotyczące metod chemometrycznych i aspektów prawnych, dotyczące dwóch odrębnych zagadnień, lecz poszerzających ściśle eksperymentalne spojrzenie na chemię i analitykę sądową.
Serdecznie dziękuję wszystkim Autorom za podjęcie wspólnej inicjatywy i za trud opracowania poszczególnych rozdziałów książki. Choć każdy z nas ma z natury rzeczy nieco inny punkt widzenia na zagadnienia i problemy analityki sądowej, książkę można traktować – może właśnie dlatego – jako całościowe i wszechstronne kompendium wiedzy z tej dziedziny. Mam nadzieję, że w takim kształcie będzie ona interesująca i przydatna dla wszystkich osób zainteresowanych profesjonalnie chemią sądową, a w szczególności analityką sądową. Wierzę, że ułatwi ona ujednolicenie do pewnego stopnia przekazu dydaktycznego w tym obszarze, przyczyni się do podjęcia nowych tematów badawczych, a także stanie się impulsem do wprowadzenia tej tak interesującej dziedziny chemii do tych ośrodków akademickich, w których tego jeszcze nie uczyniono.
Na koniec chciałbym również podziękować moim Współpracownikom, dr hab. Renacie Wietesze-Posłuszny, prof. UJ, dr Małgorzacie Król i dr hab. Michałowi Woźniakiewiczowi, prof. UJ, za pracę nad redakcją merytoryczną tej książki. Mam nadzieję, że ta rola będzie dla Was obligująca do tego, aby następna jej edycja pojawiła się wcześniej niż za kilkadziesiąt lat.
Prof. dr hab. Paweł Kościelniak