Analiza porównawcza cen transferowych - ebook

Publikacja przedstawia analizę porównawczą cen transferowych sporządzaną przez podatników, która służy weryfikacji rynkowego charakteru rozliczeń między podmiotami powiązanymi. Przy określaniu dochodów podatników kluczowe jest przeprowadzenie szczegółowego badania stanu faktycznego, z uwzględnieniem specyfiki każdego rodzaju transakcji, która może wpływać na cenę transakcyjną. Stosowanie metod weryfikacji dochodów wymaga więc precyzyjnego i profesjonalnego podejścia.

Prawidłowo przeprowadzona analiza zmniejsza ryzyko potencjalnego „domiaru” podatku przez organ podatkowy i służy do raportowania cen transferowych (informacja o cenach transferowych TP-R). Z kolei informacje przekazywane w TP-R są wykorzystywane przez organy podatkowe do weryfikacji oraz selekcji podatników do kontroli.

Autorzy opracowania omawiają m.in. kwestię sporów podatkowych dotyczących cen transferowych, które często wynikają z tego, że ich zakres przedmiotowy wykracza poza analizę stricte prawną. Dlatego też publikację uzupełniono o analizę finansową, w tym trzy studia przypadków.

Książka przeznaczona jest dla radców prawnych, doradców podatkowych, księgowych. Będzie także pomocna dla menadżerów i przedsiębiorców, którzy chcą minimalizować ryzyko podatkowe. Powinni po nią sięgnąć również pracownicy administracji rządowej i samorządowej oraz pracownicy i studenci wydziałów ekonomicznych i prawnych.

Wykaz skrótów  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   11

Przedmowa  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   13

Rozdział I. Analiza porównawcza jako element lokalnej dokumentacji

cen transferowych  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   15

1. Przegląd obowiązków dokumentacyjno-sprawozdawczych w zakresie cen transferowych .  . .   15
2. Lokalna dokumentacja cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . .   18

2.1.   Przedmiot dokumentowania  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   18

2.2.   Okres dokumentowania  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   21

2.3.   Elementy dokumentacji lokalnej   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   23

3. Analiza cen transferowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   27

3.1.   Elementy analizy cen transferowych  . . . . . . . . . . . . . . . . . .   27

3.2.   Metoda weryfikacji cen transferowych   . . . . . . . . . . . . . . . .   28

3.3.   Strona testowana  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   35

3.4.   Analiza porównawcza  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   40

3.4.1.   Rys historyczny   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   40

3.4.2.   Moment odniesienia analizy   . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   41

3.5.   Analiza zgodności  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   42

4. Opis analizy porównawczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   43

4.1.   Elementy analizy porównawczej  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   43

4.2.   Proces wyszukiwania i doboru danych  . . . . . . . . . . . . . . . .   44

4.3.   Dane porównawcze  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   49

4.4.   Okres analizy  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   52

4.5.   Wybór wskaźnika finansowego  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   52

4.6.   Korekta porównywalności  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     52

4.7.   Punkt lub przedział rynkowości  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     55

5. Aktualizacja analizy porównawczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     58
6. Pandemia COVID-19 a analizy porównawcze . . . . . . . . . . . . .     59

Rozdział II. Wskaźniki finansowe w analizie cen transferowych  . . . . . . . . .     64

1. Istota analizy wskaźnikowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     64

1.1.   Uwagi wprowadzające   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     64

1.2.   Analiza porównawcza  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     69

2. Wskaźniki finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     74

2.1. Uwagi wprowadzające  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     74

2.2.   Wskaźniki rentowności   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     80

2.3.   Model Du Ponta   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     94

Rozdział III. Studium przypadku: analiza porównawcza dla działalności prowadzonej przez producenta o ograniczonych funkcjach  . .     97

1. Cel i przedmiot studium przypadku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     97
2. Opis stanu faktycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .     98
3. Kryteria porównywalności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   101

3.1.     Uwagi wprowadzające   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   101

3.2.     Cechy charakterystyczne dóbr, usług lub innych świadczeń  . . .  . . . . .   102

3.3.     Przebieg transakcji   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   103

3.4.     Podsumowanie profilu funkcjonalnego stron transakcji  . . .   108

3.5.     Warunki określone w badanej transakcji   . . . . . . . . . . . .   109

  3.5.1.   Koszty   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   110

  3.5.2.   Narzut zysku  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   110

  3.5.3.   Korekty cen transferowych  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   111

3.6.     Warunki ekonomiczne występujące w czasie i miejscu, w których dokonano transakcji    . .   111

3.7.     Stosowana strategia gospodarcza  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   112

3.8.     Wybór metody weryfikacji cen transferowych  . . . . . . . .   113

3.9.     Dostępność danych porównawczych  . . . . . . . . . . . . . . . .   117

3.10.   Wskazanie strony lub transakcji podlegającej badaniu w ramach analizy cen transferowych  . . .   118

3.11.   Przyczyny zastosowania danych jednorocznych/wieloletnich   . . . . . . . . . . .   118

3.12.   Selekcja danych porównawczych  . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   119

3.12.1.   Identyfikacja próby potencjalnie porównywalnych podmiotów   . . . . . . . . . . . . . . . .   119

3.12.2.   Podsumowanie procesu selekcji próby porównawczej  . . . . . .   125

3.12.3.   Analiza statystyczna   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   130

3.12.4.   Wykorzystana miara statystyczna  . . . . . . . . . . . . .   131

3.12.5.   Wskaźnik poziomu rentowności  . . . . . . . . . . . . . .   132

3.12.6.   Wyniki analizy cen transferowych   . . . . . . . . . . . .   135

3.13.   Opis korekt porównywalności wraz z uzasadnieniem, jeżeli zostały zastosowane   . . . .   138

3.14.   Odniesienie ceny transferowej do wyniku analizy, wraz z uzasadnieniem odchyleń, jeżeli wystąpiły   . . . . .   138

Rozdział IV. Studium przypadku: analiza porównawcza dla dystrybutora o ograniczonych funkcjach i ryzykach  140

1. Cel i zakres studium przypadku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   140
2. Analiza funkcjonalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   141

2.1.   Działalność grupy  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   141

2.2.   Rola ABC w łańcuchu wartości dodanej  . . . . . . . . . . . . . .   144

2.3.   Dystrybutor o ograniczonym ryzyku  . . . . . . . . . . . . . . . . .   145

2.4.   Podsumowanie analizy funkcjonalnej  . . . . . . . . . . . . . . . .   145

3. Wybór metody weryfikacji cen transferowych . . . . . . . . . . . . .   147

3.1.   Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej   . . . . . . .   147

3.2.   Metoda ceny odsprzedaży  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   148

3.3.   Metoda rozsądnej marży („koszt plus”)   . . . . . . . . . . . . . .   148

3.4.   Metoda marży transakcyjnej netto („MMTN”)  . . . . . . . .   149

4. Selekcja porównywalnych podmiotów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   150

4.1.   Selekcja automatyczna z wykorzystaniem TP Catalyst  . . . . . . . . . . . . . .   150

4.1.1.   Uwagi wprowadzające  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   150

4.1.2. Zastosowane kryteria wyboru   . . . . . . . . . . . . . . . . .   150

4.2.   Selekcja manualna  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   154

4.3.   Weryfikacja dostępności danych finansowych  . . . . . . . . .   157

5. Analiza statystyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   158

5.1.   Wstęp   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   158

5.2.   Przedział rynkowy   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   158

5.3.   Okres będący przedmiotem analizy  . . . . . . . . . . . . . . . . . .   160

5.4.   Zastosowany wskaźnik – Berry Ratio  . . . . . . . . . . . . . . . .   160

5.5.   Korekty kapitału obrotowego   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   161

5.6.   Wyniki analizy  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   163

Rozdział V. Studium przypadku: analiza porównawcza dla transakcji usługowej  . . .   165

1. Cel i przedmiot studium przypadku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   165
2. Stan faktyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   167

2.1.   Opis transakcji kontrolowanej i jej stron   . . . . . . . . . . . . .   167

2.2.   Charakterystyka transakcji i zakres usług  . . . . . . . . . . . . .   169

2.3.   Potencjalna wartość transakcji kontrolowanej oraz

sposób rozliczeń   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   176

3. Analiza porównawcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   178

3.1.   Opis przyjętych założeń  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   178

3.2.   Grupowanie usług i usługi o niskiej wartości dodanej  . . . . . . . . . . .. . . .   180

3.3.   Metoda i podejście przyjęte w ramach analizy  . . . . . . . . .   189

3.3.1.   Wybór metody weryfikacji  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   189

3.3.2.   Wybór strony badanej  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   192

3.3.3.   Wybór wskaźnika rentowności  . . . . . . . . . . . . . . . .   193

3.3.4.   Okres objęty badaniem  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   194

3.4.   Proces selekcji i zastosowana definicja porównywalności . . . . .   195

3.4.1.   Źródło danych porównawczych   . . . . . . . . . . . . . . .   195

3.4.2.   Zastosowane kryteria porównywalności   . . . . . . . .   196

3.4.3.   Proces selekcji w bazie danych   . . . . . . . . . . . . . . . .   201

3.4.4.   Dodatkowa selekcja automatyczna  . . . . . . . . . . . . .   207

3.4.5.   Selekcja manualna  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   209

4. Analiza danych finansowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   210

4.1.   Zastosowanie średniej ważonej  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   210

4.2.   Przedział międzykwartylowy  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   212

5. Wyniki analizy i podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   213

Bibliografia  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   219

Aneks  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   223