Ania z Szumiących Topoli - ebook

Roz­dział I

_(List Ani Shir­ley, licen­cjatki, dyrek­torki liceum w Sum­mer­side, do Gil­berta Bly­the’a, stu­denta medy­cyny na Uni­wer­sy­te­cie Red­mond w King­sport)._

Szu­miące Topole,
Aleja Duchów,
Wyspa Księ­cia Edwarda,
Sum­mer­side,
ponie­dzia­łek, 12 wrze­śnia

NAJ­DROŻ­SZY!

Czyż to nie zachwy­ca­jący adres? Czy sły­sza­łeś kie­dy­kol­wiek coś rów­nie cudow­nego? Szu­miące Topole to nazwa mojego nowego domu, któ­rym jestem zachwy­cona! Podoba mi się także Aleja Duchów, która wła­ści­wie nie jest for­malną nazwą. Powinna nazy­wać się ulica Trent, ale nikt jej tak nie nazywa z wyjąt­kiem rzad­kich przy­pad­ków, kiedy dosta­nie się do tygo­dnika „Weekly Courier”. Wtedy czy­tel­nicy patrzą na sie­bie z nie­do­wie­rza­niem i pytają: „Gdzież, u licha, znaj­duje się taka ulica? To prze­cież Aleja Duchów”. Jed­nak nie mogę Ci powie­dzieć, z jakiego powodu tak się nazywa. Spy­ta­łam o to Rebekę Dew, ale nie umiała mi powie­dzieć niczego, oprócz tego, że nazwa ta funk­cjo­nuje od naj­daw­niej­szych cza­sów, gdyż kie­dyś miej­sce to było nawie­dzane przez duchy. Lecz _ona_ nie widziała tam ni­gdy nikogo, kto wyglą­dałby ina­czej niż zwy­kli miesz­kańcy tej ziemi.

Muszę jed­nak kon­ty­nu­ować moją opo­wieść. Jesz­cze nie znasz Rebeki Dew, ale to się oczy­wi­ście zmieni. Prze­wi­duję, że zaj­mie ona pokaźne miej­sce w mojej kore­spon­den­cji.

Teraz zapada już zmierzch, naj­droż­szy. (A tak przy oka­zji, czyż słowo „zmierzch” nie jest pełne czaru? Podoba mi się bar­dziej niż „zmrok”. Brzmi tak aksa­mit­nie i cie­ni­ście, i… _zmierz­chli­wie_). W świe­tle słońca należę do świata, a w nocy do snu i wiecz­no­ści. Ale o zmierz­chu uwal­niam się i należę tylko do sie­bie i do Cie­bie. Zacho­wam więc tę porę wyłącz­nie na kore­spon­den­cję z Tobą. Ale nie będzie to list miło­sny. Mam nie­zbyt dobrze piszące pióro, a takie nie nadaje się do pisa­nia listów miło­snych, podob­nie jak ostre lub stę­pione. Możesz więc liczyć na miło­sny list tylko wtedy, gdy będę miała stu­pro­cen­towo odpo­wied­nią sta­lówkę. A teraz opo­wiem Ci o moim nowym domu i jego miesz­kań­cach, Gil­ber­cie. Są tacy _kochani_!

Przy­je­cha­łam tu wczo­raj z nadzieją zna­le­zie­nia pen­sjo­natu. Pani Mał­go­rzata Linde przy­je­chała ze mną pod pre­tek­stem zaku­pów, ale wiem dosko­nale, że jej głów­nym celem było zna­le­zie­nie mi pen­sjo­natu. Mimo że ukoń­czy­łam wydział filo­lo­giczny i uzy­ska­łam licen­cjat, pani Linde na­dal uważa mnie za nie­do­świad­czoną młodą osóbkę, którą trzeba kie­ro­wać, usta­wiać i nad­zo­ro­wać.

Przy­je­cha­ły­śmy pocią­giem i wyobraź sobie, Gil­ber­cie, mia­łam taką śmieszną przy­godę. Jak wiesz, przy­gody to moja domena, przy­cią­gam je do sie­bie, acz nie wiem jak! Zda­rzyło się to aku­rat w momen­cie, gdy pociąg wjeż­dżał na sta­cję. Wsta­łam i schy­liw­szy się, by pod­nieść walizkę pani Linde (pla­no­wała spę­dzić nie­dzielę z przy­ja­ciółką w Sum­mer­side), opar­łam się kłyk­ciami zaci­śnię­tej dłoni na czymś, co wyda­wało mi się błysz­czą­cym opar­ciem fotela. W jed­nej sekun­dzie otrzy­ma­łam gwał­towne ude­rze­nie, aż z tru­dem powstrzy­ma­łam okrzyk bólu. Gil­ber­cie, wyobraź sobie, że to, co wzię­łam za ele­ment sie­dze­nia, było łysą głową jakie­goś męż­czy­zny! Nie­spo­dzie­wa­nie obu­dzony patrzył na mnie z wście­kło­ścią. Prze­pro­si­łam go nie­zręcz­nie i wysia­dłam z pociągu, nie oglą­da­jąc się za sie­bie. Kiedy rzu­ci­łam ostat­nie spoj­rze­nie na prze­dział, sie­dział tam na­dal, wrogo mie­rząc mnie wzro­kiem. Pani Linde była prze­ra­żona, a kłyk­cie mojej dłoni są na­dal obo­lałe!

Nie prze­wi­dy­wa­łam spe­cjal­nych kło­po­tów ze zna­le­zie­niem pen­sjo­natu, gdyż wie­dzia­łam, że pewna pani, nie­jaka Toma­szowa Prin­gle, wynaj­muje pokoje kolej­nym dyrek­tor­kom szkoły śred­niej od co naj­mniej dwu­na­stu lat. Jed­nak z jakiejś nie­zna­nej przy­czyny naraz oka­zała się zmę­czona i odmó­wiła przy­ję­cia mnie. Kilka innych nie­złych miejsc także wykrę­ciło się jakimś pre­tek­stem. Gdzie indziej znów nie bar­dzo mi się podo­bało. Cho­dzi­ły­śmy po mia­steczku całe popo­łu­dnie, zgrzane i zmę­czone, z chan­drą i bólem głowy, aż wresz­cie zna­la­złam! Byłam już gotowa pod­dać się w roz­pa­czy, kiedy naraz zda­rzyła się Aleja Duchów!

Wpa­dły­śmy na nią w dro­dze do pani Brad­dock, daw­nej kole­żanki pani Linde. Pani Brad­dock powie­działa, że cał­kiem moż­liwe, że będę mogła zamiesz­kać „u wdów”.

Sły­szała, że chcą wziąć loka­tora, aby mieć na wyna­gro­dze­nie Rebeki Dew. Nie mogą pozwo­lić sobie na dal­sze utrzy­my­wa­nie Rebeki, chyba że uzy­skają jakieś dodat­kowe pie­nią­dze, a jeżeli Rebeka odej­dzie, to kto będzie doił starą, rudą krowę?

Pani Brad­dock popa­trzyła na mnie surowo, jak gdyby przy­szło jej do głowy, że to ja powin­nam doić rudą krowę, ale nie uwie­rzy, że potra­fię to zro­bić, nawet gdy­bym zło­żyła przy­sięgę.

– O jakich to wdo­wach mówisz? – spy­tała pani Linde.

– Jak to, nie koja­rzysz? O cioci Kasi i cioci Hani – powie­działa pani Brad­dock, jak gdyby każdy powi­nien je znać, nawet nie­zbyt mądra licen­cjatka w dzie­dzi­nie lite­ra­tury. – Cio­cia Kasia to pani Ama­sowa Mac­Com­ber – wdowa po kapi­ta­nie, a cio­cia Hania to pani Lin­col­nowa Mac­Lean – „cywilna” wdowa, ale wszy­scy nazy­wają je cio­tecz­kami. Miesz­kają na końcu Alei Duchów.

Aleja Duchów! Ta nazwa wystar­czyła, by mnie prze­ko­nać. Musia­łam zamiesz­kać u wdów!

– Chodźmy to spraw­dzić – popro­si­łam panią Linde. Zda­wało mi się, że jeżeli stra­cimy choćby jesz­cze jedną chwilę, to Aleja Duchów znik­nie z powro­tem w kra­inie cza­rów.

– Możesz pójść do nich, ale o tym, czy cię przyjmą, zade­cy­duje Rebeka Dew. To ona rzą­dzi w Szu­mią­cych Topo­lach, o tym mogę was zapew­nić.

Szu­miące Topole! To nie mogło być prawdą, nie mogło! Chyba śnię. A pani Mał­go­rzata Linde oce­niła, że fak­tycz­nie jest to dziwna nazwa dla domu.

– Och, kapi­tan Mac­Com­ber nazwał tak ten dom. Nale­żał do niego, rozu­mie pani. Obsa­dził go topo­lami, z któ­rych był sza­le­nie dumny, cho­ciaż rzadko bywał w domu i ni­gdy nie przy­jeż­dżał na długo. Cio­teczka Kasia mawiała zazwy­czaj, że to nie­wy­godne, ale ni­gdy nie udało nam się usta­lić, czy miała na myśli jego krót­kie pobyty, czy też fakt, że w ogóle wraca. Cóż, panno Shir­ley, mam nadzieję, że dosta­nie pani to miesz­kanko. Rebeka Dew jest świetną kucharką, a szcze­gólny geniusz wyka­zuje, przy­rzą­dza­jąc sałatkę z ziem­nia­ków. Jeżeli panią polubi, zary­suje się przed panią wspa­niała przy­szłość. Sły­sza­łam, że w mie­ście jest nowy ban­kier, który poszu­kuje pen­sjo­natu; nie­wy­klu­czone, że będzie wolała jego. To śmieszne, że Toma­szowa Prin­gle nie chciała pani przy­jąć. Całe mia­steczko Sum­mer­side jest pełne człon­ków rodziny Prin­gle’ów i osób z nimi spo­krew­nio­nych. Nazy­wani są rodziną kró­lew­ską i musi pani zyskać ich względy, panno Shir­ley, albo też ni­gdy nie odnie­sie pani suk­cesu w liceum w Sum­mer­side. Zawsze byli tu naj­waż­niejsi, jest nawet ulica, która dostała nazwę po kapi­tanie Abra­ha­mie Prin­gle’u. Sta­no­wią świet­nie zor­ga­ni­zo­wany klan, a na jego czele stoją dwie stare damy z Klo­no­wego Wzgó­rza. Sły­sza­łam, że nie prze­pa­dają za panią.

– A dla­cze­góż to?! – wykrzyk­nę­łam. – Prze­cież mnie nie znają!

– Otóż cho­dzi o to, że pewien ich dal­szy kuzyn ubie­gał się o sta­no­wi­sko dyrek­tora liceum i cały klan był prze­ko­nany, że to on powi­nien je uzy­skać. Kiedy przy­jęto pani poda­nie, wszy­scy się roz­zło­ścili. Cóż, tacy są ludzie. Musimy ich akcep­to­wać takimi, jacy są. Z pozoru będą dla pani mili, ale cały czas będą knuć prze­ciwko pani. Nie chcę pani znie­chę­cać, ale ostrze­żony to uzbro­jony! Mam nadzieję, że pora­dzi pani sobie mimo ich nie­chęci. Jeżeli wdowy panią przyjmą, nie będzie pani miała nic prze­ciwko temu, żeby jeść posiłki w towa­rzy­stwie Rebeki Dew, prawda? Nie jest słu­żącą. To daleka kuzynka kapi­tana. Nie siada do stołu, kiedy przyj­mo­wani są goście. Wów­czas zna swoje miej­sce, ale jeżeli zamieszka tam pani jako loka­torka, nie będzie pani trak­to­wała jako gościa.

Zapew­ni­łam nie­spo­kojną panią Brad­dock, że z wielką przy­jem­no­ścią będę kon­su­mo­wać posiłki w towa­rzy­stwie Rebeki Dew i pocią­gnę­łam panią Linde do upra­gnio­nego miej­sca. Zro­zu­mia­łam, że _muszę_ tam dotrzeć przed ban­kie­rem.

Pani Brad­dock poszła za nami aż do drzwi.

– I niech pani nie rani uczuć cio­teczki Hani, dobrze? Bar­dzo łatwo spra­wić jej przy­krość, jest taka wraż­liwa, bie­dac­two. Nie ma aż tylu pie­nię­dzy co cio­teczka Kasia, choć cio­teczka Kasia także nie ma ich za wiele. Lecz cio­teczka Kasia bar­dzo kochała swo­jego męża, zaś cio­teczka Hania nie prze­pa­dała za swoim. Nic w tym dziw­nego! Lin­coln Mac­Lean był sta­rym zrzędą, ale jej zda­niem, ludzie ją o to obwi­niają. Całe szczę­ście, że dziś sobota. Gdyby był pią­tek, cio­cia Hania nie wzię­łaby nawet pod roz­wagę pomy­słu, aby przy­jąć panią na loka­torkę. Można by się spo­dzie­wać, że to cio­teczka Kasia jest zabo­bonna, prawda? Tacy są bowiem mary­na­rze! Ale oka­zuje się, że to cio­teczka Hania, mimo że _jej_ mąż był cie­ślą. Była bar­dzo ładna w latach mło­do­ści, bie­dac­two.

Zapew­ni­łam panią Brad­dock, że potrak­tuję uczu­cia cio­teczki Hani jak świę­tość, lecz ona na­dal szła za nami ścieżką.

– Kasia i Hania nie będą grze­bać w pani rze­czach, gdy pani wyj­dzie z pokoju. Są bar­dzo przy­zwo­ite. Może to robić Rebeka Dew, ale nie będzie na panią dono­sić. I na pani miej­scu nie pod­cho­dzi­ła­bym od drzwi fron­to­wych. Wyko­rzy­stują je jedy­nie na bar­dzo ważne oka­zje. Nie przy­po­mi­nam sobie, aby były otwie­rane od dnia pogrzebu Amasa. Pukaj­cie do bocz­nych drzwi. Trzy­mają klucz pod doniczką na para­pe­cie, tak więc jeżeli nikogo nie będzie w domu, może­cie po pro­stu otwo­rzyć drzwi, wejść do środka i pocze­kać. A cokol­wiek zro­bi­cie, nie wychwa­laj­cie kota, ponie­waż Rebeka Dew go nie cierpi.

Obie­ca­łam także nie wychwa­lać kota i wresz­cie udało nam się roz­stać z naszą roz­mów­czy­nią. Nie­ba­wem zna­la­zły­śmy się w Alei Duchów. Jest to bar­dzo krótka boczna uliczka pro­wa­dząca na otwartą wiej­ską prze­strzeń, a w głębi widoczne jest z niej błę­kitne wzgó­rze, które sta­nowi piękne tło. Z jed­nej strony wcale nie ma domów, a zie­mia opada łagod­nie w kie­runku portu. Z dru­giej strony stoją tylko trzy. Pierw­szy jest zwy­czajny, nie mam nic wię­cej do powie­dze­nia o nim. Następny to impo­nu­jący, ponury dwór z wykoń­czo­nej kamie­niami czer­wo­nej cegły, z man­sar­do­wym dachem, lukar­nami, meta­lową balu­stradą dookoła dachu, oto­czony tak wie­loma świer­kami i jodłami, że trudno go dostrzec. Wewnątrz musi być nie­zwy­kle ciemno. Trzeci i ostatni dom to Szu­miące Topole, na samym rogu, z uliczką zaro­śniętą trawą z przodu i praw­dziwą wiej­ską drogą, piękną w cie­niu drzew, po dru­giej stro­nie.

Zako­cha­łam się w nim od pierw­szego wej­rze­nia. Jak wiesz, są domy, które robią wra­że­nie na pierw­szy rzut oka dla przy­czyny, którą trudno zde­fi­nio­wać. Takie są wła­śnie Szu­miące Topole. Mogła­bym Ci opi­sać biały dom, bar­dzo biały, z zie­lo­nymi, bar­dzo zie­lo­nymi okien­ni­cami, z wie­życzką na rogu i po jed­nym oknie man­sar­do­wym z każ­dej strony, z niskim mur­kiem oddzie­la­ją­cym go od ulicy, z topo­lami i osi­kami rosną­cymi wzdłuż i wiel­kim ogro­dem z tyłu, gdzie pomie­szane są cudowne kwiaty i warzywa, ale wszystko to nie odda jego uroku. Krótko mówiąc, to dom, który ma w sobie coś z Zie­lo­nego Wzgó­rza.

– To miej­sce w sam raz dla mnie, na pewno tak chciał los – powie­dzia­łam gwał­tow­nie.

Pani Linde wyglą­dała, jak gdyby nie cał­kiem ufała memu prze­zna­cze­niu.

– Będziesz miała daleko do szkoły – powie­działa z powąt­pie­wa­niem.

– Jest mi to obo­jętne. Przyda mi się tro­chę ruchu. Och, niech­że pani przyj­rzy się temu uro­czemu brzo­zowo-klo­no­wemu zagaj­ni­kowi po dru­giej stro­nie drogi!

Pani Linde popa­trzyła, ale jedyny jej komen­tarz był taki:

– Mam nadzieję, że nie będzie tu plagi koma­rów.

– Ja też mam taką nadzieję. Nie­na­wi­dzę koma­rów. Jeden komar zapewni mi dłuż­szą bez­sen­ność niż wyrzuty sumie­nia.

Byłam zado­wo­lona, że nie musimy wcho­dzić fron­to­wymi drzwiami. Wyglą­dały znie­chę­ca­jąco: duże, dwu­skrzy­dłowe, drew­niane z pane­lami z czer­wo­nych, szkla­nych kwia­tów po bokach. Zupeł­nie nie paso­wały do całego domu. Małe, zie­lone boczne drzwiczki, do któ­rych dotar­ły­śmy ścieżką z cien­kich, pła­skich płyt kamien­nych miej­scami zato­pio­nych w tra­wie, były o wiele bar­dziej przy­ja­zne i gościnne. Na kra­wę­dziach ścieżki znaj­do­wały się zadbane kwiet­niki z ozdobną trawą, ład­nicz­kami, liliami tygry­simi, czer­wono-bia­łymi sto­krot­kami, lwimi paszcz­kami i grosz­kiem pach­ną­cym oraz czymś, co pani Linde nazywa sośnicz­kami. Oczy­wi­ście o tej porze roku nie kwi­tły, ale widać było, że we wła­ści­wym cza­sie pełne były kwie­cia. W dal­szej czę­ści ogrodu znaj­do­wała się różana rabatka, a pomię­dzy Szu­mią­cymi Topo­lami i ponu­rym sąsied­nim budyn­kiem znaj­do­wał się murek z cegieł, cały zaro­śnięty pną­cym blusz­czem, z łukiem per­goli ponad bla­do­zie­loną furtką. W samym środku pokry­wała ją winna lato­rośl, z czego wyni­kało, że nie otwie­rano jej od dawna. W grun­cie rze­czy, w dobrym sta­nie była tylko dolna połowa furtki, gdyż górna jej część była wyła­mana, dzięki czemu jawił się naszym oczom zaro­śnięty chwa­stami ogród po dru­giej stro­nie.

Kiedy wcho­dzi­ły­śmy bramką do ogrodu Szu­mią­cych Topoli, zauwa­ży­łam małą kępkę koni­czyny, tuż na prawo, przy ścieżce. Jakiś impuls kazał mi się pochy­lić i przyj­rzeć się jej. Nie uwie­rzył­byś, Gil­ber­cie! Tuż przede mną znaj­do­wały się trzy czte­ro­listne koni­czyny! Potrak­to­wa­łam to jako omen! Nawet rodzina Prin­gle’ów nie jest w sta­nie zmie­nić mojego prze­zna­cze­nia. I od razu zda­łam sobie sprawę, że ban­kier na pewno nie zdo­łał dotrzeć tu przede mną.

Boczne drzwi były otwarte, a więc nie­wąt­pli­wie ktoś znaj­do­wał się w domu. Nie musia­ły­śmy więc szu­kać klu­cza pod doniczką. Zapu­ka­ły­śmy i do drzwi pode­szła Rebeka Dew. Od razu wie­dzia­ły­śmy, że to ona, ponie­waż nie mógł to być abso­lut­nie nikt inny. A poza tym, żadne inne imię by do niej nie paso­wało.

Rebeka Dew ma około czter­dzie­stu lat i gdyby pomi­dor mógł mieć czarne włosy zacze­sane od czoła, małe, błysz­czące, czarne oczka, drobny nosek z bul­wia­stym koń­cem i cienką kre­skę zamiast ust, wyglą­dałby zupeł­nie jak ona. Wszystko ma nieco za krót­kie: ręce i nogi, szyję i nos, wszystko, z wyjąt­kiem uśmie­chu, który roz­po­ściera się od ucha do ucha.

Jed­nak w tym momen­cie nie uśmie­chała się. Wyglą­dała bar­dzo poważ­nie, kiedy spy­ta­łam, czy zasta­łam panią Mac­Com­ber.

– Czy cho­dzi pani o panią kapi­ta­nową Mac­Com­ber? – sark­nęła, jak gdyby w tym domu miesz­kało co naj­mniej tuzin róż­nych pań Mac­Com­ber.

– Tak – odpar­łam pokor­nie i wtedy wpro­wa­dziła nas do salo­niku, i tam pozo­sta­wiła. Pokój był mały i ładny, nieco zagra­cony podusz­kami, ale o spo­koj­nej i przy­ja­znej atmos­fe­rze, która mi odpo­wia­dała. Wszyst­kie meble znaj­do­wały się na prze­zna­czo­nych im miej­scach, zaj­mo­wa­nych od wielu lat. Jak te meble lśniły! Żadna kupna poli­tura nie dałaby takiego poły­sku. Wie­dzia­łam, że to zasługa Rebeki Dew. Na kominku znaj­do­wała się butelka ze stat­kiem pod peł­nymi żaglami, co bar­dzo zain­te­re­so­wało panią Linde. Zupeł­nie nie mogła pojąć, w jaki spo­sób dostał się on do środka, ale szybko doszła do wnio­sku, że ten dro­biazg nada­wał poko­jowi „mor­skiego cha­rak­teru”.

Weszły wdowy. Od razu je polu­bi­łam. Cio­teczka Kasia jest wysoka, szczu­pła, siwa i nieco surowa, dokład­nie w rodzaju Maryli; cio­teczka Hania niska, szczu­pła, także siwa oraz nieco smętna. Być może była kie­dyś bar­dzo ładna, lecz z tej urody nie pozo­stało nic oprócz oczu – łagod­nych, wiel­kich, koloru brą­zo­wego.

Obja­śni­łam powód mej wizyty, a wdowy popa­trzyły po sobie.

– Musimy nara­dzić się z Rebeką Dew – orze­kła cio­cia Hania.

– Bez wąt­pie­nia – potwier­dziła cio­cia Kasia.

Wezwano zatem z kuchni Rebekę Dew. Przy­szedł z nią kot, wielki, puszy­sty mal­tań­czyk o bia­łej piersi i bia­łym koł­nie­rzu. Z przy­jem­no­ścią pogła­dzi­ła­bym go, ale pamię­ta­łam ostrze­że­nie pani Brad­dock i dla­tego go zigno­ro­wa­łam.

Rebeka popa­trzyła na mnie z cie­niem uśmie­chu na twa­rzy.

– Rebeko – powie­działa cio­cia Kasia, która, jak odkry­łam, nie zwy­kła mar­no­wać słów – panna Shir­ley pra­gnie u nas zamiesz­kać. Nie przy­pusz­czam, aby­śmy mogły zaofe­ro­wać jej miesz­ka­nie.

– A dla­czego nie? – zapy­tała Rebeka Dew.

– Oba­wiam się, że byłoby to dla cie­bie dodat­ko­wym obo­wiąz­kiem – powie­działa cio­cia Hania.

– Jestem przy­zwy­cza­jona do obo­wiąz­ków – odparła Rebeka Dew.

Nie można, Gil­ber­cie, oddzie­lić tych dwóch imion. To nie­moż­liwe, cho­ciaż wdowy to robią. Zwra­ca­jąc się do niej, nazy­wają ją Rebeką. Nie wiem, jak to im się udaje.

– Jeste­śmy chyba za stare, aby znieść krę­ce­nie się tu mło­dych ludzi – upie­rała się cio­cia Hania.

– Mów za sie­bie! – sprze­ci­wiła się Rebeka Dew. – Mam zale­d­wie czter­dzie­ści pięć lat i wszyst­kie moje organy funk­cjo­nują jesz­cze pra­wi­dłowo. I uwa­żam, że miło byłoby, gdyby wresz­cie zamiesz­kała tu jakaś młoda osoba. Oczy­wi­ście wolę dziew­czynę niż chło­paka. Paliłby taki papie­rosy w dzień i w nocy, aż spło­nę­ły­by­śmy w łóż­kach. Jeżeli już musi­cie brać loka­tora, radzę, żeby to była ona, ale oczy­wi­ście to wasz dom.

Powie­działa to wszystko i znik­nęła, że zacy­tuję tu Homera. Poję­łam, że cała sprawa została zała­twiona, ale cio­cia Hania wspo­mniała, że muszę naj­pierw pójść na górę i zoba­czyć, czy odpo­wiada mi prze­zna­czony dla loka­tora pokój.

– Damy ci pokój z wie­życzką, kocha­neczko. Nie jest rów­nie wielki jak pokój gościnny, ale ma komin, co umoż­li­wia wsta­wie­nie pieca zimą, poza tym roz­ta­cza się z niego o wiele ład­niej­szy widok, z okna można dostrzec stary cmen­tarz.

Wie­dzia­łam, że pokój mi się spodoba. Sama już nazwa „pokój z wie­życzką” jest taka pod­nie­ca­jąca. Mia­łam wra­że­nie, że zamiesz­kam w tej sta­rej pio­sence, którą kie­dyś śpie­wa­li­śmy w szkole w Avon­lea na temat panny, „która żyła w wyso­kiej wieży nad sza­rym morzem”. Pokój oka­zał się cudowny. Weszły­śmy do niego po schod­kach bocz­nej klatki scho­do­wej, pro­wa­dzą­cych z pode­stu. Pokój jest raczej mały, lecz nie aż tak jak okropna sypial­nia, którą mia­łam na pierw­szym roku w Red­mond. Zoba­czy­łam dwa okna, jedno man­sar­dowe wycho­dzące na zachód, a dru­gie na pół­noc, zaś w wyku­szu utwo­rzo­nym przez wieżę znaj­do­wało się kolejne: o trzech skrzy­dłach, otwie­ra­jące się na zewnątrz, pod któ­rym znaj­do­wały się półki na książki. Pod­łoga jest pokryta okrą­głymi, tka­nymi dywa­nami. Na nich stoi duże łoże z płó­cien­nym bal­da­chi­mem i koł­drą z pie­rza, która wygląda tak per­fek­cyj­nie gładko, że pomy­śla­łam sobie, że szkoda będzie zakłó­cić tę per­fek­cję, uda­jąc się na spo­czy­nek. I, Gil­ber­cie, łóżko jest tak wyso­kie, że, by na nie wejść, muszę sko­rzy­stać z małych prze­no­śnych schod­ków, które w ciągu dnia są ukryte pod nim. Wydaje się, że kapi­tan Mac­Com­ber kupił cały ten zestaw w jakimś obcym kraju i spro­wa­dził do domu.

W rogu znaj­duje się mała szafka naroż­ni­kowa z półecz­kami ozdo­bio­nymi bia­łym papie­rem i bukie­tami kwia­tów nama­lo­wa­nymi na drzwicz­kach. Na para­pe­cie leży okrą­gła błę­kitna poduszka z guzi­kiem zagłę­bio­nym w środku, dzięki któ­remu wygląda jak wypie­czone błę­kitne pącz­kowe gniazdko. Obok zaś stoi umy­walka z dwiema półecz­kami: górną – wystar­cza­jącą, by usta­wić na niej miskę i dzban koloru błę­kitnego jak jajka rudzika, a dolną na mydel­niczkę i dzban gorą­cej wody. Ma też szu­fladę z mosięż­nym uchwy­tem, pełną ręcz­ni­ków, i półeczkę nad nią, na któ­rej sie­dzi biała damulka z por­ce­lany, ze zło­tymi wło­sami, różo­wymi but­kami, zło­tym pasem i czer­woną por­ce­la­nową różą. Całe to miej­sce złoci świa­tło prze­do­sta­jące się przez zasłony koloru zboża, a na wybie­lo­nych ścia­nach wisi nie­zwy­kła makatka, na którą padają wzo­rzy­ste cie­nie topoli rosną­cej na zewnątrz, czy­niąc z niej żywy obraz, zmie­nia­jący się i ruchomy. W jakiś spo­sób pokój ten wydał mi się nie­zwy­kle rado­sny. Poczu­łam się bar­dzo bogata.

– Będziesz tu bez­pieczna, to pewne – powie­działa pani Linde, gdy wycho­dzi­ły­śmy.

– Ocze­kuję, że pewne rze­czy mogą być tu dla mnie trudne po swo­bo­dzie, jaką mia­łam w Ustro­niu Patty – prze­ko­ma­rza­łam się.

– Swo­bo­dzie! – powie­działa z prze­ką­sem pani Linde. – Swo­bo­dzie! Nie mów jak jan­ke­ska, Anno.

Wpro­wa­dzi­łam się dzi­siaj, z torbą i resztą bagażu. Oczy­wi­ście bar­dzo nie­chęt­nie opusz­cza­łam Zie­lone Wzgó­rze. Nie­ważne jak czę­sto i długo prze­by­wam poza domem, w chwili gdy poja­wia się jaki­kol­wiek wolny dzień, wra­cam tam natych­miast i czuję się, jak­bym ni­gdy nie wyjeż­dżała. Serce kraje mi się, gdy znów muszę odje­chać. Ale wiem, że tutaj będzie mi się podo­bać i to miej­sce mnie także lubi. Zawsze wiem, czy dom mnie akcep­tuje, czy nie. Widok z moich okien jest uro­czy. Nawet stary cmen­tarz oto­czony rzę­dem ciem­nych świer­ków, do któ­rego można dotrzeć wijącą się alejką z rowami po bokach. Z okna wycho­dzą­cego na zachód widzę całą przy­stań aż do odle­głych, zamglo­nych wybrzeży ze ślicz­nym por­tem jach­to­wym, który mnie zachwyca, i stat­kami wycho­dzą­cymi w morze do nie­zna­nych krain. Co za fascy­nu­jące wyra­że­nie! Takie pole dla wyobraźni! Z okna pół­noc­nego widzę brze­zinę i klony po dru­giej stro­nie drogi. Wiesz, że zawsze byłam wielką wiel­bi­cielką drzew. Kiedy stu­dio­wa­li­śmy Ten­ny­sona na angli­styce w Red­mond, zawsze potra­fi­łam współ­czuć Eno­nie, roz­pa­cza­ją­cej nad znisz­czo­nymi sosnami.

Za brze­ziną i cmen­ta­rzem znaj­duje się uro­cza dolina z wijącą się dalej błysz­czącą, czer­woną wstęgą drogi i punk­ci­kami bia­łych domów wzdłuż niej. Nie­które doliny są uro­cze, acz trudno powie­dzieć dla­czego. Wystar­czy tylko spoj­rzeć na nie i odczuwa się radość. A dalej znaj­duje się moje błę­kitne wzgó­rze. Nazy­wam je Kró­lem Sztor­mów, wiesz, że to moja pasja.

Kiedy tylko zechcę, mogę być tu zupeł­nie sama. Zdaję sobie sprawę, że samot­ność od czasu do czasu to coś uro­czego. Wia­try będą moimi przy­ja­ciółmi. Będą łkać i wzdy­chać, i jęczeć wokół mojej wieży. Białe zimowe wia­try, zie­lone wio­senne, błę­kitne let­nie, szkar­łatne jesienne i dzi­kie wia­try wszel­kich pór. „Burzowy wiatr speł­nia­jący jego słowa” – jakże eks­cy­to­wał mnie zawsze ten ustęp Biblii, jakby każdy wiatr miał dla mnie jakąś wia­do­mość. Zawsze zazdro­ści­łam chłopcu, który odle­ciał z pół­noc­nym wia­trem w tym uro­czym, sta­rym opo­wia­da­niu Geo­rge’a McDo­nalda. Któ­rejś nocy, Gil­ber­cie, otwo­rzę okno w mojej wieży i sko­czę w ramiona wia­tru, a Rebeka Dew ni­gdy się nie dowie, dla­czego tej nocy nie spa­łam w łóżku.

Mam nadzieję, naj­droż­szy, że kiedy znaj­dziemy nasz wyma­rzony dom, dookoła niego będą wiały wia­try. Zasta­na­wiam się, gdzie jest ten nie­znany dom. Czy będzie mi się naj­bar­dziej podo­bał w świe­tle księ­życa, czy o świ­cie? Ten dom przy­szło­ści, w któ­rym zaznamy miło­ści, przy­jaźni i gdzie będziemy pra­co­wać. I prze­ży­jemy parę rado­snych przy­gód, które roz­we­selą nas na stare lata. Stare lata! Czy to moż­liwe, że będziemy kie­dyś sta­rzy, Gil­ber­cie? Chyba nie!

Z lewego okna wieży widzę dachy mia­sta. To w tym miej­scu będę żyć co naj­mniej przez rok. Ludzie, któ­rzy miesz­kają w oko­licy, będą moimi przy­ja­ciółmi, cho­ciaż jesz­cze ich nie znam, a być może niektó­rzy wro­gami. Ponie­waż ludzie pokroju rodziny Pye’ów znaj­dują się wszę­dzie, acz posia­dają naj­roz­ma­it­sze nazwi­ska, rozu­miem, że trzeba wziąć poprawkę na rodzinę Prin­gle’ów. Jutro zaczyna się szkoła. Będę musiała nauczać geo­me­trii! Mam nadzieję, że nie będzie to gor­sze niż ucze­nie się geo­me­trii. Modlę się do nie­bios, żeby wśród dzieci Prin­gle’ów nie było mate­ma­tycz­nych geniu­szy. Jestem tu zale­d­wie pół dnia, ale mam wra­że­nie, jak­bym znała wdowy i Rebekę Dew całe życie. Już popro­siły mnie, żebym zwra­cała się do nich „cio­teczko”, a ja w zamian zapro­po­no­wa­łam, by mówiły mi „Aniu”. Do Rebeki Dew zwra­cam się „panno Dew”… w każ­dym razie zro­bi­łam tak raz.

– Panno… co? – zdzi­wiła się.

– Dew – powie­dzia­łam pokor­nie. – Czyżby to nie było pani nazwi­sko?¹.

– No tak, jest, ale nikt mnie nie nazy­wał panną Dew od tak dawna, że bar­dzo mnie to zdzi­wiło. Lepiej niech pani tego nie robi, panno Shir­ley. Nie jestem do tego przy­zwy­cza­jona.

– Będę pamię­tać, Rebeko Dew – powie­dzia­łam, ze wszyst­kich sił sta­ra­jąc się opu­ścić imię, ale bez­sku­tecz­nie.

Pani Brad­dock miała rację, twier­dząc, że cio­cia Hania jest wraż­liwa. Odkry­łam to w porze kola­cji. Cio­cia Kasia powie­działa coś na temat sześć­dzie­sią­tych szó­stych uro­dzin Hani. Aku­rat spoj­rza­łam na cio­teczkę Hanię i od razu zoba­czy­łam, że ma w oczach łzy. Nie uży­łam dobrego okre­śle­nia, żeby to opi­sać. Po pro­stu z oczu cie­kły jej łzy. Nagro­ma­dziły się w jej wiel­kich, brą­zo­wych oczach i pły­nęły z ich brze­gów, bez żad­nego wysiłku, w mil­cze­niu.

– Co tym razem, Haniu? – raczej kwa­śno spy­tała cio­teczka Kasia.

– Ależ… ależ to zale­d­wie sześć­dzie­siąte piąte uro­dziny – wybą­kała cio­teczka Hania.

– Och, wybacz, Haniu – prze­pro­siła cio­teczka Kasia i znów powró­ciło słońce.

Kolej­nym miesz­kań­cem jest tu uro­czy wielki kocur o zło­tych oczach i ele­ganc­kim, nie­na­gan­nym futrze mal­tań­czyka. Cio­teczki nazy­wają go Dusty Mil­ler, ponie­waż tak mu naprawdę na imię, a Rebeka Dew mówi „ten kot”, ponie­waż go nie lubi, a szcze­gól­nie zło­ści się z tego powodu, że musi co rano i wie­czór dawać mu kawał wątroby, usu­wać jego kłaki z fotela w salo­niku starą szczotką do zębów za każ­dym razem, gdy prze­krad­nie się tam i zostawi po sobie ślady, a także na niego polo­wać, gdy uciek­nie w nocy.

– Rebeka Dew zawsze nie­na­wi­dziła kotów – wyja­śniła cio­cia Hania – a w szcze­gól­no­ści nie­na­wi­dzi Dusty’ego Mil­lera. Pies sta­rej pani Camp­bell, gdyż miała ona kie­dyś psa, przy­niósł go tutaj w pysku dwa lata temu. Chyba doszedł do wnio­sku, że nie ma sensu zabie­rać go do pani Camp­bell. Taki biedny, malutki kociak, mokry i zmar­z­nięty, z kostecz­kami ster­czą­cymi spod skóry. Trzeba byłoby mieć serce z kamie­nia, aby odmó­wić mu schro­nie­nia. Zaadop­to­wa­ły­śmy go więc wraz z Kasią, ale Rebeka Dew ni­gdy nam tego nie wyba­czyła. W tam­tych cza­sach nie zna­ły­śmy się jesz­cze na dyplo­ma­cji. Powin­ny­śmy były odmó­wić zatrzy­ma­nia go. Nie wiem, czy zauwa­ży­łaś – cio­teczka Hania spoj­rzała ostroż­nie w stronę drzwi dzie­lą­cych jadal­nię od kuchni – jak radzimy sobie z Rebeką Dew.

Zauwa­ży­łam. Było to wspa­niałe przed­sta­wie­nie. Sum­mer­side i Rebeka Dew mogą uwa­żać, że to ona rzą­dzi w tym domo­stwie, ale wdowy są prze­ko­nane o czymś zupeł­nie innym.

– Nie chcia­ły­śmy wyna­jąć pokoju pra­cow­ni­kowi banku. Młody męż­czy­zna zakłó­ciłby nasz spo­kój i musia­ły­by­śmy mar­twić się, gdyby nie cho­dził regu­lar­nie do kościoła. Ale spe­cjal­nie uda­ły­śmy, że wolimy męż­czy­znę i wła­śnie dla­tego Rebeka Dew natych­miast się sprze­ci­wiła. Tak się cie­szę, że wyna­ję­ły­śmy pokój tobie, kocha­neczko. Jestem prze­ko­nana, że z przy­jem­no­ścią będzie dla cie­bie goto­wać. I mam nadzieję, że polu­bisz nas wszyst­kie. Rebeka Dew ma mnó­stwo wspa­nia­łych zalet. Kiedy zamiesz­kała z nami pięt­na­ście lat temu, nie była tak schludna jak dzi­siaj. Pew­nego dnia Kasia napi­sała jej imię i nazwi­sko na lustrze w salo­nie, aby poka­zać, jak bar­dzo jest zaku­rzone, ale potem ni­gdy wię­cej już nie musiała tego robić. Rebeka Dew chwyta takie suge­stie w lot. Mam nadzieję, że będzie ci wygod­nie w tym pokoju, kocha­neczko. Możesz mieć okna otwarte całą noc. Kasia nie lubi noc­nego powie­trza, ale wie, że loka­to­rzy muszą mieć pewne przy­wi­leje. Śpimy razem i zor­ga­ni­zo­wa­ły­śmy to tak, że jed­nej nocy okno jest zamknięte, tak jak ona lubi, a następ­nej otwarte, tak jak lubię ja. Małe kwe­stie tego rodzaju zawsze można roz­strzy­gnąć, prawda? Wystar­czy tylko dobra wola, a znaj­dzie się roz­wią­za­nie. Nie dener­wuj się, jeśli usły­szysz, jak Rebeka cho­dzi po nocy. Stale sły­szy jakieś hałasy i wstaje z łóżka, aby spraw­dzić ich źró­dło. Myślę, że to dla­tego nie chciała tu pra­cow­nika banku. Bała się wpaść na niego w noc­nej koszuli. Mam nadzieję, że mało­mów­ność Kasi nie będzie ci prze­szka­dzać. Taka już jest. A jest tyle rze­czy, o któ­rych mogłaby mówić. W cza­sach mło­do­ści zwie­dziła cały świat z Ama­sem Mac­Com­be­rem. Żałuję, że nie mam tylu tema­tów do roz­mów co ona. Przy­znać muszę, że ja ni­gdy nie wyje­cha­łam poza gra­nice Wyspy Księ­cia Edwarda. Nie­raz zasta­na­wiam się, jak to moż­liwe. Uwiel­biam roz­mowę i nie mam nic do powie­dze­nia, a Kasia mia­łaby tak wiele do oma­wia­nia, a nie­na­wi­dzi roz­mowy. Ale myślę, że los naj­le­piej wie, jak to wszystko urzą­dzić.

Cho­ciaż cio­teczka Hania jest cał­kiem gada­tliwa, od czasu do czasu dopusz­cza mnie do głosu. Robię uwagi w odpo­wied­nich momen­tach, nie mają jed­nak one spe­cjal­nego zna­cze­nia.

Wdowy mają krowę, która pasie się u pana Jamesa Hamil­tona, kawa­łek dalej przy dro­dze, a Rebeka Dew cho­dzi tam, żeby ją wydoić. W domu jest zawsze świeża śmie­tana, a rano i wie­czo­rem Rebeka podaje szklankę świe­żego mleka przez otwór w furtce „kobie­cie pani Camp­bell”. Jest ona prze­zna­czona dla „Elż­bietki”, która według zale­ceń dok­tora musi pić mleko. Kim są „kobieta” i „Elż­bietka”, muszę się jesz­cze dowie­dzieć. Pani Camp­bell to miesz­kanka i wła­ści­cielka for­tecy poło­żo­nej obok, która nosi nazwę Dom Wśród Wiecz­nej Zie­leni.

Nie sądzę, żeby udało mi się dziś zasnąć. Ni­gdy nie potra­fię zasnąć w pierw­szą noc w obcym łóżku, a to jest naj­dziw­niej­sze łóżko, jakie kie­dy­kol­wiek mi się przy­tra­fiło. Ale nie będę się tym przej­mo­wać. Zawsze kocha­łam noc i z przy­jem­no­ścią poleżę, czu­wa­jąc i myśląc o wszyst­kim, co przy­tra­fiło mi się w życiu w prze­szło­ści oraz teraz i o tym, co czeka mnie w przy­szło­ści. Szcze­gól­nie o tym, co mnie czeka!

To bez­li­to­sne pisać tak obszerny list, Gil­ber­cie. Myślę, że nie powin­nam nara­żać Cię na czy­ta­nie tak dłu­giej epi­stoły. Ale chcia­łam opo­wie­dzieć Ci wszystko tak, abyś wyobra­ził sobie nowe miej­sce mego pobytu. Teraz koń­czę, spo­glą­dam jesz­cze na port, gdzie księ­życ tonie w kra­inie cieni. Muszę jesz­cze napi­sać list do Maryli. Dotrze na Zie­lone Wzgó­rze poju­trze, a Tadzio przy­nie­sie go do domu z poczty, po czym wraz z Tolą będą kłę­bić się dookoła Maryli, cze­ka­jąc, aż wresz­cie go otwo­rzy, a pani Linde cała zamieni się w słuch. Och… och…! To przy­po­mina mi o tęsk­no­cie za domem. Dobra­noc, naj­droż­szy! Życzę Ci tego ja, na zawsze Twoja.

Z naj­ser­decz­niej­szymi uczu­ciami,
Ania Shir­leyZapraszamy do zakupu pełnej wersji książki

1.

W kra­jach anglo­sa­skich uprzejmą formą jest zwra­ca­nie się po nazwi­sku, ina­czej niż u nas, gdzie nie powinno się uży­wać nazwi­ska ani imie­nia, a jedy­nie „pro­szę pana/pani” (przyp. tłum.).

2.

Becky Sharp – postać fil­mowa (przyp. tłum.).

3.

Cham­plain – fran­cu­ski odkrywca i kolo­ni­za­tor Kanady (przyp. tłum.).

4.

Epi­gra­mat – zwię­zły utwór lite­racki (przyp. tłum.).

5.

Cen­tu­rion – dowódca rzym­ski, set­nik (przyp. tłum.).