Bankowość wczoraj i dziś - ebook
Bankowość wczoraj i dziś - ebook
We współczesnym świecie system bankowy jest w zasadzie najpoważniejszym elementem, który zapewnia prawidłowe funkcjonowanie gospodarki i stanowi podstawowe ogniwo pośredniczące w procesie wymiany pomiędzy dostawcami dóbr i usług a odbiorcami (konsumentami) tychże, zapewniając w sposób nieskomplikowany i bezpieczny przepływ pieniądza między stronami uczestniczącymi w tej wymianie. Zatem podstawowa znajomość struktury, organizacji i funkcjonowania systemu bankowego oraz jego uwarunkowań staje się konieczna, aby wszyscy uczestnicy tego systemu, zarówno podmioty gospodarcze jak i osoby fizyczne, z pełną świadomością korzystali z usług oferowanych przez banki i umiejętnie wykorzystywali różne instrumenty finansowe dla realizacji postawionych sobie celów.
W książce przedstawiono problemy, na jakie napotykała bankowość od początku istnienia, aż do dnia dzisiejszego. Publikację wyróżnia przedstawienie ewolucji pewnych zagadnień, tak aby Czytelnik mógł zrozumieć kierunek zmian zachodzących w bankowości. Autorzy zaprezentowali tematy związane z bankowością w sposób kompleksowy, równocześnie zrozumiały i czytelny.
Z całą pewnością zainteresuje ona studentów uczelni zarówno ekonomicznych, jak i technicznych, słuchaczów studiów podyplomowych oraz wszystkich poszukujących informacji na temat współczesnej bankowości.
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1. Ewolucja pieniądza i rozwój bankowości
1.1. Ewolucja pieniądza
1.2. Rodzaje pieniądza
1.3. Historia bankowości
1.3.1. Rozwój bankowości w Polsce do czasów rozbiorów
1.3.2. Funkcjonowanie banków w czasach zaborów
1.3.3. Banki komercyjne – zabór rosyjski
1.3.4. Banki komercyjne – zabór austriacki
1.3.5. Banki komercyjne – zabór pruski
1.3.6. Bankowość na ziemiach polskich w okresie międzywojennym
1.3.7. Bankowość na ziemiach polskich w okresie II wojny światowej
1.3.8. Polska bankowość po II wojnie światowej
1.3.9. Lata 1952–1980 w polskiej bankowości
1.3.10. Zmiany systemu bankowego po 1986 roku
Rozdział 2. Struktura systemu bankowego w Polsce
2.1. Pojęcie systemu bankowego
2.2. Ramy prawne funkcjonowania polskiego systemu bankowego
2.2.1. Proces dostosowania polskiego prawa bankowego do standardów Unii Europejskiej
2.3. Rodzaje banków
2.3.1. Banki komercyjne
2.3.2. Bank centralny i jego rola w gospodarce i w systemie finansowym
2.3.3. Polityka pieniężna realizowana przez bank centralny
2.4. Bankowy Fundusz Gwarancyjny
2.5. Nadzór bankowy
Rozdział 3. Czynności bankowe
3.1. Systematyka czynności bankowych
3.2. Rozliczenia gotówkowe i bezgotówkowe w bankach
3.2.1. Rozliczenia gotówkowe
3.2.2. Rozliczenia bezgotówkowe
3.3. Rozliczenia zagraniczne
Rozdział 4. Pojęcie i rodzaje ryzyka bankowego
4.1. Ryzyko płynności
4.2. Ryzyko rynkowe
4.2.1. Ryzyko stopy procentowej
4.2.1.1. Metody pomiaru ryzyka stopy procentowej
4.2.1.2. Metody zabezpieczania przed ryzykiem stopy procentowej
4.2.2. Ryzyko walutowe
4.2.2.1. Pozycje wymiany walutowej banku
4.2.2.2. Zabezpieczenia przed ryzykiem walutowym za pomocą instrumentów finansowych
4.3. Ryzyko operacyjne
4.4. Inne rodzaje ryzyka
4.5. Zarządzanie ryzykiem bankowym i metody jego ograniczania
4.6. Test warunków skrajnych
Rozdział 5. Działalność kredytowa banków i ryzyko kredytowe
5.1. Pojęcie kredytu i jego funkcje
5.2. Rodzaje kredytów
5.3. Cechy umowy kredytowej
5.4. Pojęcie ryzyka kredytowego
5.5. Zarządzanie ryzykiem kredytowym
5.6. Metody ograniczania ryzyka kredytowego
5.6.1. Ocena zdolności kredytowej
5.6.1.1. Metody nieklasyczne
5.6.1.2. Ocena ekonomiczno-finansowa przedsięwzięcia inwestycyjnego
5.6.2. Zabezpieczenia kredytu
5.6.3. Monitoring kredytowy
5.6.4. Rezerwy celowe
5.6.5. Pozostałe normy prawne ograniczające ryzyko kredytowe banku
Rozdział 6. Współczynnik wypłacalności
6.1. Rola i funkcje kapitałów własnych banku
6.2. Ewolucja szacowania współczynnika wypłacalności
6.2.1. Współczynnik wypłacalności Bazylea I – 1988 roku
6.2.2. Nowelizacja standardów obliczania współczynnika wypłacalności
6.2.3. Współczynnik wypłacalności Bazylea II (Nowa Umowa Kapitałowa) – 2004 roku
6.3. Metody szacowania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego
6.3.1. Metoda standardowa
6.3.2. Metoda wewnętrznych ratingów (IRB)
6.4. Metody szacowania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka rynkowego
6.4.1. Metoda podstawowa
6.4.2. Metoda wartości zagrożonej
6.5. Metody szacowania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego
6.5.1. Metoda wskaźnika podstawowego (BIA)
6.5.2. Metoda standardowa (STA)
6.5.3. Metoda zaawansowanego pomiaru (AMA)
6.6. Przykład obliczania współczynnika wypłacalności według standardów I Umowy Kapitałowej i Nowej Umowy Kapitałowej
Rozdział 7. Problemy jakości aktywów bankowych – sekurytyzacja wierzytelności
7.1. Pojęcie i cele sekurytyzacji
7.1.1. Podmioty uczestniczące w procesie sekurytyzacji
7.1.2. Procedura sekurytyzacyjna
7.1.3. Rola banku w procesie sekurytyzacji
7.2. Podstawy prawne rozwoju sekurytyzacji w Polsce
7.3. Fundusze sekurytyzacyjne
7.4. Ryzyko w procesie sekurytyzacji
7.5. Proces sekurytyzacji w kontekście kryzysu na rynku kredytów subprime
Pytania sprawdzające
Literatura
Spis rysunków i tabel
Załącznik 1. Podstawowe stopy procentowe NBP w latach 1989–1997
Załącznik 2. Podstawowe stopy procentowe NBP w latach 1998–2013
| Kategoria: | Inne |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-7490-164-5 |
| Rozmiar pliku: | 1,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Banki i jego produkty są obecne w życiu wszystkich obywateli rozwiniętych społeczeństw. Często nie zdają sobie oni sprawy z tego, jak bardzo usługi bankowe wpływają na ich codzienne życie. Większość osób korzysta z konta osobistego, wykonuje przelewy, spłaca zaciągnięte wcześniej kredyty, korzysta z kart płatniczych. Praktycznie trudno byłoby im teraz wyobrazić sobie życie bez banków.
W niniejszym opracowaniu autorzy starali się przedstawić w sposób prosty i zwięzły podstawowe zagadnienia dotyczące bieżących aspektów działania banków. Chociaż książka „Bankowość wczoraj i dziś” została przygotowana głównie z myślą o studentach kierunków ekonomicznych, to może być ona również źródłem informacji dla tych, którzy chcieliby lepiej poznać zasady funkcjonowania systemu bankowego w Polsce. Dlatego też oprócz omówienia aktualnej sytuacji w sektorze bankowym poświęcono również sporo uwagi zagadnieniom dotyczącym ewolucji systemu bankowego.
Książka została podzielona na siedem rozdziałów, które stopniowo wprowadzają Czytelnika w tajniki współczesnej bankowości.
Pierwszy rozdział został poświęcony historii bankowości. Omówiono w nim ewolucję pieniądza oraz banków. W szczególności poświęcono dużo uwagi rozwojowi bankowości na ziemiach polskich od XVI wieku po dzień dzisiejszy.
W kolejnym rozdziale przedstawiono strukturę systemu bankowego w Polsce oraz opisano funkcje banku centralnego i metody, przy użyciu których realizuje swoje zadania. Wspomniano również o nadzorze nad bankami oraz o jego rozwoju.
Trzeci rozdział opisuje czynności bankowe i ich podział. Przedstawiono, w jaki sposób mogą być dokonywane rozliczenia gotówkowe i bezgotówkowe w bankach.
Kolejne rozdziały koncentrują się na różnych rodzajach ryzyka, jakie towarzyszą działalności bankowej. Przedstawiono, w jaki sposób dokonywany jest pomiar ryzyka i jakie metody banki stosują w celu zabezpieczenia się przed negatywnymi skutkami ryzyka. Dużo uwagi poświęcono ryzyku kredytowemu, gdyż jest to jeden z ważniejszych rodzajów ryzyka.
Szósty rozdział poświęcono współczynnikowi wypłacalności. Omówiono, jak doszło do tego, że stał się on jednym z ważniejszych mierników działalności banków na całym świecie. Opisany został sposób jego ewolucji i konsekwencje, które przynosi bankom każda jego kolejna zmiana.
Na zakończenie, w ostatnim rozdziale zaprezentowano problemy związane z sekurytyzacją wierzytelności w Polsce. Odwołując się głównie do przepisów prawa, wskazano podstawowe ograniczenia w tym obszarze.
Książka przedstawia obraz bankowości do czerwca 2013 roku. W obliczu kryzysu finansowego z 2008 roku okazało się, że dotychczasowe unormowania prawne, a zwłaszcza normy ostrożnościowe nie są wystarczające. W związku z tym od czasu kryzysu trwają prace nad stworzeniem nowych regulacji, które będą miały za zadanie zapobiec powtórzeniu się wydarzeń z okresu kryzysu.
Książka została napisana przez praktyków, którzy pracując przez kilka lat w bankach, poznali problemy i tajniki współczesnej bankowości. Mając na uwadze dalszy rozwój polskiej bankowości, pragniemy gorąco zachęcić Czytelników do studiowania i wnikliwego analizowania danych pochodzących z sektora bankowego. Pamiętajmy, że przyszłość bankowości zależy również od nas.
AutorzyRozdział 2 Struktura systemu bankowego w Polsce
2.1. Pojęcie systemu bankowego
System bankowy obejmuje całokształt instytucji bankowych, a także normy określające wzajemne powiązania i stosunki z otoczeniem. O systemie bankowym można jednak mówić dopiero wówczas, gdy rozwój banków, a także rynków finansowych, pozwoli na ustalenie zasad struktury tego systemu. Dlatego też dopiero powstanie wielopoziomowego układu złożonego z banku centralnego (emisyjnego) i banków komercyjnych jest uznawane za system bankowy²⁴. System ten spełnia w gospodarce określone funkcje, które można scharakteryzować następująco²⁵:
– tworzy mechanizmy gromadzenia środków oraz ich inwestowania w różne przedsięwzięcia;
– zapewnia możliwości dokonywania płatności między podmiotami gospodarczymi, transferu w czasie i poza granicami;
– zapewnia dostęp do informacji cenowej, co stwarza możliwości podejmowania decyzji przez podmioty gospodarcze;
– stwarza warunki do transformacji środków inwestowania.
Dostosowanie struktury systemu bankowego, a zwłaszcza dostosowanie programu usług bankowych do potrzeb klientów, jest przesłanką dynamicznego rozwoju systemu bankowego. Do charakterystycznych cech środowiska, w którym obecnie działają banki, można zaliczyć m.in.²⁶:
– znoszenie tradycyjnych barier między poszczególnymi typami instytucji finansowych;
– tendencje do powstawania holdingów i konglomeratów finansowych;
– liberalizację rynku tak, aby wszystkie instytucje finansowe miały prawo do udziału w grze rynkowej;
– wprowadzanie norm ostrożnościowych ograniczających ryzyko bankowe;
– innowacje bankowe i nowe produkty, które wpływają na konkurencję między bankami;
