Bioetyka. Tom 1. Medycyna na granicach życia - ebook
Bioetyka. Tom 1. Medycyna na granicach życia - ebook
Nowoczesny, przystosowany do polskiej specyfiki wykład o bioetyce!
Autor definiuje bioetykę jako etykę systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych. Przywołuje zarówno klasyczne przykłady dające początek bioetyce, jak i kazusy z rodzimej praktyki medycznej, co sprawia, że praca – nic nie tracąc z walorów podręcznika dla studentów medycyny, biologii, filozofii i prawa – staje się także ciekawą lekturą dla lekarzy, biologów, filozofów i prawników oraz szerokiego grona czytelników zainteresowanych moralną stroną uprawiania medycyny. Po raz pierwszy w polskiej literaturze przedmiotu uwzględniono w tak szerokim zakresie kulturalne, społeczne, prawne i ekonomiczne realia Polski, które wpływają na kształt polityki zdrowotnej naszego kraju.
Tom 1 przedstawia:
- powstanie bioetyki i jej relacje do etyki lekarskiej oraz tradycji hipokratesowej w medycynie; - sposoby uprawiania bioetyki;
- zasadę poszanowania autonomii pacjenta jako osoby;
- problematykę tajemnicy lekarskiej, przymusu w medycynie oraz praw pacjenta;
- moralne problemy związane ze środkami antykoncepcyjnymi, sztucznym zapłodnieniem, diagnostyką przedurodzeniową i aborcją;
- etyczne zasady opieki paliatywnej/hospicyjnej oraz dyskusję związaną z eutanazją i medycznie wspomaganym samobójstwem
Kazimierz Szewczyk obdarza nas obszernym kompendium, które na dłuższy czas stanie się nieodzowną pozycją w biblioteczce polskich czytelników, którzy – czy to ze względów zawodowych, czy po prostu życiowych – są zainteresowani tą tematyką; jest to praca, którą każdy powinien nie tylko raz gruntownie przeczytać, ale faktycznie stale mieć pod ręką.
(Prof. Włodzimierz Galewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Bioetycznego)
Kategoria: | Filozofia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-01-17550-4 |
Rozmiar pliku: | 936 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Książka, którą oddaję do rąk czytelników, jest podręcznikiem akademickim bioetyki definiowanej jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych. Podręcznik jest przeznaczony dla studentów fakultetów medycznych oraz lekarzy wszystkich specjalności, będzie także przydatny adeptom medycyny w przygotowywaniu się do Lekarskiego Egzaminu Państwowego w jego części poświęconej bioetyce. Mogą z niego również korzystać prawnicy specjalizujący się w prawie medycznym i studenci prawa zainteresowani tą specjalizacją, pisany był także z myślą o słuchaczach filozofii coraz częściej wybierających tematy prac licencjackich i magisterskich z obszaru bioetyki.
Mam nadzieję, że Bioetyka zainteresuje również czytelników niezwiązanych z wymienionymi fakultetami, zawodami i profesjami, gdyż w zmedykalizowanym społeczeństwie, w którym nasze lęki i nadzieje kształtuje przede wszystkim medycyna, wszyscy jesteśmy pacjentami. Każdy z nas ma bądź będzie miał mniej lub bardziej bliskie kontakty z systemem opieki zdrowotnej i z lekarzami. W kontaktach tych znajomość podstaw bioetyki jest niezmiernie przydatna, przede wszystkim po to, by się bronić przed roszczeniami medycyny, a także, by wiedzieć, czego się od niej słusznie domagać.
Jednocześnie, jak pokazują społeczne i polityczne dyskusje wokół bulwersujących opinię społeczną zagadnień bioetycznych, m.in., zapłodnienia in vitro, wykorzystywania komórek macierzystych czy refundacji i dostępności środków antykoncepcyjnych, znajomość bioetyki staje się obywatelskim obowiązkiem każdego z nas. Powinniśmy w sposób mądry i przemyślany uczestniczyć w takich dyskusjach, pamiętając, że mają one wpływ na kształt dyrektyw bioetycznych i przepisów prawnych regulujących wiele obszarów prywatnego życia członków demokratycznego państwa.
W książce zawarłem doświadczenia dydaktyczne zebrane podczas rozpoczętego w roku akademickim 1989/1990 i trwającego do dziś nauczania bioetyki studentów Akademii Medycznej w Łodzi (obecnie przekształconej w Uniwersytet Medyczny). Ważna dla kształtu i treści podręcznika była także moja praca w zespołach bioetycznych opiniujących medyczne badania naukowe u ludzi i doświadczenia na zwierzętach. Istotne też były kontakty z wybitnymi lekarzami, filozofami i prawnikami nawiązywane na forum Komisji Etyki Medycznej Polskiej Akademii Umiejętności, szczególnie w czasie kierowania jej pracami przez profesora Kornela Gibińskiego. Książka wiele zawdzięcza debatom toczonym na forum internetowego czasopisma filozoficznego „Diametros” oraz spotkaniom powołanego w 2007 r. Polskiego Towarzystwa Bioetycznego.
Dla wygody czytelnika książka została podzielona na dwa tomy*. W dziesięciu rozdziałach przedstawiono kanoniczną już problematykę bioetyki, jako dyscypliny powstałej w latach 70. ubiegłego wieku w USA. Wspomniane doświadczenia i kontakty ułatwiły mi jej dostosowanie do kulturalnych, społecznych, prawnych i ekonomicznych realiów Polski. Jest to istotne wzbogacenie naszego, wciąż bardzo skromnego, rynku publikacji bioetycznych.
Każdy rozdział książki składa się z części teoretycznej dającej filozoficzne, etyczne i prawne podstawy części analitycznej. W niej, zgodnie z nazwą, są analizowane dwojakiego rodzaju przykłady bioetyczne. Pierwsze należą do tzw. klasycznych (wzorcowych) kazusów determinujących sposób uprawiania bioetyki, drugie – są przykładami wybranymi z rodzimej praktyki medycznej. Służą one pokazaniu, w kontekście klasycznych kazusów, zasygnalizowanej specyfiki polskiej refleksji etycznej dotyczącej systemu opieki zdrowotnej i jego składników.
Uzyskane doświadczenie dydaktyczne pokazuje, że taka mieszana, teoretyczno-kazuistyczna, metoda wykładu bioetyki najlepiej sprawdza się w nauczaniu tego przedmiotu pobudzając aktywność słuchaczy i w prezentacji jego treści stymulując zainteresowanie czytelnika. Wnioski te potwierdza literatura przedmiotu.
Na ostateczny kształt podręcznika duży wpływ wywarły uwagi i wskazówki jego pierwszych czytelników – profesora Włodzimierza Galewicza, doktora habilitowanego Pawła Łukowa, doktora praw Rafała Kubiaka i magister Marii Pędziwiatr. Przekazując słowa podziękowania za trud włożony w krytyczną lekturę tak obszernego tekstu, chcę zarazem podkreślić, że za wszystkie niedociągnięcia opracowania sam ponoszę wyłączną odpowiedzialność.
Kazimierz SzewczykA. Cele dydaktyczne
Dotyczące wiedzy
Po przestudiowaniu tego rozdziału czytelnik powinien znać:
1) uwarunkowania i rezultaty trzech okresów intensywnych przemian w medycynie i refleksję etyczną będącą ich odzwierciedleniem,
2) różnice między bioetyką jako dyskursem społecznym i działalnością akademicką,
3) relacje między etyką lekarską i bioetyką.
Dotyczące umiejętności
Czytelnik powinien umieć:
1) przeprowadzić analizę porównawczą etycznych regulacji tradycji hipokratycznej, okresu rewolucji kodeksowej i bioetycznej,
2) zrekonstruować założenia antropologiczne etyki czterech zasad, Deklaracji barcelońskiej i etyki troski ograniczanej sprawiedliwością,
3) pokazać słabe i mocne strony każdego ze sposobów uprawiania bioetyki jako działalności akademickiej.