Biofizyka - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
28 czerwca 2024
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Biofizyka - ebook
Nowoczesny podręcznik biofizyki przygotowany przez wybitnych specjalistów z wielu dziedzin o uznanym dorobku naukowym i reprezentujących różne ośrodki akademickie z całej Polski. Układ podręcznika obejmuje cztery części: Część pierwsza – zawiera podstawowe informacje dotyczące procesów transportu materii energii oraz ładunku w układach biologicznych i strukturalnych właściwości materii. Część druga – to biofizyka układów biologicznych, która opisuje funkcjonowanie układów: krążenia, oddechowego i nerwowego, narządów zmysłów słuchu i wzorku oraz narządu ruchu, przedstawione z punktu widzenia biofizyki. Nowością w tej części jest rozdział dotyczący biofizyki układu wydalniczego, który w tego typu pracach nie występuje często. Część trzecia – uwzględnia wpływ czynników fizycznych na organizm człowieka, jak promieniowanie z całego zakresu widma promieniowania elektromagnetycznego, a także czynników mechanicznych i temperatury. Część czwarta – dotyczy podstaw biofizycznych metod obrazowania. Pozwoli Czytelnikowi zapoznać się z licznymi technologiami, dającymi wgląd w strukturę i funkcjonowanie organizmu. Publikacja bogato ilustrowana, zawiera liczne ryciny, schematy i tabele, które ułatwiają przyswojenie wiedzy. Podręcznik adresowany do studentów kierunków: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego, a także innych kierunków medycznych i przyrodniczych. Podsumowując, sądzę, że istnieje kilka powodów, dla których warto przeczytać ten podręcznik z biofizyki. Po pierwsze, chęć zrozumienia natury życia, ponieważ biofizyka łączy w sobie zasady fizyki z procesami biologicznymi. Pozwala to lepiej zrozumieć podstawowe mechanizmy funkcjonowania organizmów żywych na poziomie molekularnym i komórkowym. Po drugie, wiedza zawarta w książce jest interdyscyplinarna, co pozwala poszerzyć horyzonty i pomóc w zrozumieniu związków między różnymi dziedzinami nauki. Po trzecie, ważne jest opieranie się na aktualnej wiedzy, zwłaszcza w tej dziedzinie. Stale pojawiają się nowe odkrycia i osiągnięcia, dlatego ważne jest śledzenie najnowszych publikacji, aby być na bieżąco z postępami nauki. Lektura tej pozycji z pewnością będzie wspomagać rozwój intelektualny studentów medycyny czy biotechnologii. Sądzę, że czytelnicy zainteresowani rozwojem intelektualnym zrozumieją złożone zjawiska natury po przestudiowaniu tej pozycji. Wierzę, że przeczytanie podręcznika może dostarczyć aktualnej i rzetelnej wiedzy z biofizyki. Fragment recenzji prof. dr. hab. Jacka Wąsika
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-23758-5 |
| Rozmiar pliku: | 27 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
AUTORZY
prof. dr hab. n. med. Piotr Białasiewicz
Zakład Medycyny Snu i Zaburzeń Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr hab. n. techn. inż. Piotr Boguś
Katedra i Zakład Fizyki i Biofizyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n. fiz. Maciej Bosek
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med., mgr fizjoterapii Małgorzata Chochowska
Zakład Fizjoterapii, ZWKF w Gorzowie Wielkopolskim, Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
dr n. fiz. inż. Michał Cyrankiewicz
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
prof. dr hab. n. med. Beata Czarnecka
Katedra i Zakład Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Agnieszka Garstecka
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Toruniu
dr hab. n. med. Sławomir Grzegorczyn
Katedra i Zakład Biofizyki, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorota Hojan-Jezierska
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. zw. dr hab. Feliks Jaroszyk
emerytowany kierownik Katedry i Zakładu Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu; Katedra Ratownictwa Medycznego, Akademia Nauk Stosowanych im. Stanisława Staszica w Pile
dr n. med. Karolina Jezierska
Zakład Fizyki Medycznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. i dr n. o zdr. Katarzyna Karmelita-Katulska
Katedra Radiologii Ogólnej i Neuroradiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Maria Karpińska
Zakład Biofizyki, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
dr n. med. Weronika Kawałkiewicz
Zakład Biofizyki, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. biol. Dariusz Komar
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. biol. Paweł Kowalczyk
Zakład Biofizyki, Fizjologii i Patofizjologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Aleksandra Król
Zakład Fizjologii Doświadczalnej,
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. farm. Stefan Kruszewski
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med. Radosław Kruzel
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Leszek Kubisz
Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. farm. Bogumiła Kupcewicz
Katedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med. Wawrzyniec Loba
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Anna Majewska
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Anna Marcinkowska-Gapińska
Zakład Biofizyki, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
mgr Marta Napiórkowska-Mastalerz
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr Kazimierz Narożny
emerytowany pracownik Katedry i Zakładu Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. przyr., inż. Tadeusz Nawarycz
Katedra Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej, MOLecoLAB, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Dariusz Nowak
Zakład Fizjologii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr n. med. Jerzy Nowak
Katedra i Zakład Fizyki i Biofizyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Michał Nowak
Główny Inspektor Ochrony Radiologicznej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM – Centralny Szpital Weteranów w Łodzi
dr n. med. inż. Michał Penkowski
Katedra i Zakład Fizyki i Biofizyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
doc. dr Andrzej Pilawski
emerytowany kierownik Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Tomasz Piotrowski
Katedra i Zakład Elektroradiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Wojciech Podraza
Zakład Fizyki Medycznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. n. med. Anna Sinkiewicz, prof. UMK
Katedra Otolaryngologii, Foniatrii i Audiologii, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med. Witold Skrzyński
Zakład Fizyki Medycznej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie
dr n. fiz. Olgierd Stieler
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Andrzej Styszyński
Specjalistyczny Gabinet Okulistyczny w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Dariusz Szukiewicz
Zakład Biofizyki, Fizjologii i Patofizjologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Tomasz Trzeciak
Klinika Ortopedii i Traumatologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Marta Urbaniak-Olejnik
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. tech. (dr inż.) Anna Zając-Woźnialis
Zakład Biofizyki, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Blanka Ziomkowska
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w ToruniuPRZEDMOWA
Rozwój nowoczesnych technologii w medycynie wymaga coraz lepszego zrozumienia zasad funkcjonowania, możliwości i skuteczności, a także oceny ryzyka i zagrożeń wynikających z ich stosowania. Coraz silniejsze związki medycyny z naukami ścisłymi i technicznymi powodują ewolucję w podejściu do nauczania jednego z ważniejszych przedmiotów, jakim jest biofizyka.
Biofizyka to fizyka stosowana w biologii medycznej. Zajmuje się zarówno fizyką układów biologicznych, wykorzystując metody fizyczne w badaniu problemów biologicznych, jak i badaniami efektów biologicznych działających na organizm czynników fizycznych. Daje również podstawy rozlicznych metod diagnostycznych i terapeutycznych.
Związki fizyki i medycyny są przynajmniej tak odległe jak historia nauki nowożytnej. Podążając za myślą Roberta Hofstadtera (1915–1990), amerykańskiego fizyka i laureata Nagrody Nobla z fizyki w 1961 roku, można zacytować jego publikację z jednej z konferencji naukowych w 1983 roku, która przedstawia korelację pomiędzy poszczególnymi działami fizyki i medycyny. Fizykę, pewnie zgodnie z przeczuciami każdego z nas, odnajdujemy tam w każdym obszarze medycyny. Czas, który minął od 1983 roku, stanowi okres szybkiego rozwoju nauki i dużego postępu technologicznego. Stawia to przed nami nieustanne zadanie przekazania kolejnym pokoleniom fundamentalnej wiedzy niezbędnej do zrozumienia funkcjonowania organizmu na wszystkich poziomach organizacji, reakcji na bodźce fizyczne, płynące ze środowiska i wykorzystywane w diagnostyce oraz terapii. Wiedzy, która jest pomocna w odpowiedzi na słynne pytanie postawione przez innego noblistę, jednego z ojców mechaniki kwantowej, Erwina Schrödingera (1887–1961): „What is life?”, będące jednocześnie tytułem jego książki.
Dziedzina ta swoim zasięgiem obejmuje całe spektrum nauk medycznych, a przedstawione powyżej przesłanki przyczyniły się do podjęcia działań nad redakcją opracowania publikacji Biofizyka. Monografia jest naturalną kontynuacją i rozwinięciem opracowań mojego mentora i nauczyciela prof. dr hab. Feliksa Jaroszyka, spadkobiercy tradycji dr hab. Andrzeja Pilawskiego. Powstanie jej było możliwe dzięki zespołowej pracy wybitnych specjalistów z wielu dziedzin o uznanym dorobku naukowym, z ośrodków akademickich w całej Polsce.
Układ podręcznika obejmuje cztery części, z których pierwsza zawiera podstawowe informacje dotyczące procesów transportu materii, energii i ładunku w układach biologicznych oraz strukturalnych właściwości materii.
Część druga, zatytułowana Biofizyka układów biologicznych, opisuje funkcjonowanie układów krążenia, oddechowego i nerwowego, narządów zmysłów słuchu i wzorku oraz narządu ruchu przedstawione z punktu widzenia biofizyki. Nowością w tej części jest rozdział Biofizyka układu wydalniczego, który w tego typu pracach nie występuje często.
Część trzecia traktuje o wpływie czynników fizycznych na organizm człowieka. Omówiono w niej wpływ i znaczenie promieniowania z całego zakresu widma promieniowania elektromagnetycznego oraz umieszczono opracowania dotyczące wpływu czynników mechanicznych i temperatury na człowieka.
Ostania część – Biofizyczne podstawy metod obrazowania – pozwoli czytelnikowi zapoznać się z licznymi technologiami, dającymi wgląd w strukturę i funkcjonowanie organizmu. Opisane metody obrazowania to ultrasonografia, tomografie wykorzystujące promieniowanie jonizujące, a więc tomografia rentgenowska, SPECT i PET. Swoje miejsce znalazły także tomografia i spektroskopia NMR. W rozdziale dotyczącym metod optycznych funkcjonujących w zakresie podczerwieni i światła widzialnego omówiono różnego rodzaju techniki mikroskopowe, termografię, endoskopię i co nowe tomografię optyczną oraz funkcjonalną spektroskopię w bliskiej podczerwieni.
Wykorzystanie czynnych i biernych właściwości elektrycznych w obrazowaniu przedstawiono w rozdziale Elektrografia i metody impedancyjne, który zawiera podstawy elektrodiagnostyki, wybrane badania elektrofizjologiczne (np. EEG, EKG), a także opisuje zasady i możliwości tomografii oraz pletyzmografii impedancyjnej.
Struktura książki pozwala na selektywne zapoznanie się z poszczególnymi zagadnieniami. Opracowanie w ograniczonym stopniu wykorzystuje aparat matematyczny, wymaga ono jednak przynajmniej elementarnej znajomości matematyki i fizyki. Może służyć szerokiej grupie czytelników, niemniej jest pomyślane jako pomoc dydaktyczna do zajęć z biofizyki na kierunku lekarskim, lekarsko-dentystycznym oraz innych kierunkach medycznych i przyrodniczych.
Oddając Biofizykę w ręce czytelników, pragnę wyrazić nadzieję, że ułatwi ona przyswojenie tak ważnych, a jednocześnie specyficznych zagadnień związanych z tą dziedziną nauki.
Leszek Kubisz
prof. dr hab. n. med. Piotr Białasiewicz
Zakład Medycyny Snu i Zaburzeń Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr hab. n. techn. inż. Piotr Boguś
Katedra i Zakład Fizyki i Biofizyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n. fiz. Maciej Bosek
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med., mgr fizjoterapii Małgorzata Chochowska
Zakład Fizjoterapii, ZWKF w Gorzowie Wielkopolskim, Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
dr n. fiz. inż. Michał Cyrankiewicz
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
prof. dr hab. n. med. Beata Czarnecka
Katedra i Zakład Biomateriałów i Stomatologii Doświadczalnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Agnieszka Garstecka
Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Toruniu
dr hab. n. med. Sławomir Grzegorczyn
Katedra i Zakład Biofizyki, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorota Hojan-Jezierska
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. zw. dr hab. Feliks Jaroszyk
emerytowany kierownik Katedry i Zakładu Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu; Katedra Ratownictwa Medycznego, Akademia Nauk Stosowanych im. Stanisława Staszica w Pile
dr n. med. Karolina Jezierska
Zakład Fizyki Medycznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. i dr n. o zdr. Katarzyna Karmelita-Katulska
Katedra Radiologii Ogólnej i Neuroradiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Maria Karpińska
Zakład Biofizyki, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
dr n. med. Weronika Kawałkiewicz
Zakład Biofizyki, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. biol. Dariusz Komar
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. biol. Paweł Kowalczyk
Zakład Biofizyki, Fizjologii i Patofizjologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Aleksandra Król
Zakład Fizjologii Doświadczalnej,
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. farm. Stefan Kruszewski
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med. Radosław Kruzel
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Leszek Kubisz
Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. farm. Bogumiła Kupcewicz
Katedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med. Wawrzyniec Loba
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Anna Majewska
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Anna Marcinkowska-Gapińska
Zakład Biofizyki, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
mgr Marta Napiórkowska-Mastalerz
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr Kazimierz Narożny
emerytowany pracownik Katedry i Zakładu Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. przyr., inż. Tadeusz Nawarycz
Katedra Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej, MOLecoLAB, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Dariusz Nowak
Zakład Fizjologii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr n. med. Jerzy Nowak
Katedra i Zakład Fizyki i Biofizyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Michał Nowak
Główny Inspektor Ochrony Radiologicznej, Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM – Centralny Szpital Weteranów w Łodzi
dr n. med. inż. Michał Penkowski
Katedra i Zakład Fizyki i Biofizyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
doc. dr Andrzej Pilawski
emerytowany kierownik Katedry Biofizyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Tomasz Piotrowski
Katedra i Zakład Elektroradiologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Wojciech Podraza
Zakład Fizyki Medycznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. n. med. Anna Sinkiewicz, prof. UMK
Katedra Otolaryngologii, Foniatrii i Audiologii, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu
dr n. med. Witold Skrzyński
Zakład Fizyki Medycznej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie
dr n. fiz. Olgierd Stieler
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Andrzej Styszyński
Specjalistyczny Gabinet Okulistyczny w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Dariusz Szukiewicz
Zakład Biofizyki, Fizjologii i Patofizjologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Tomasz Trzeciak
Klinika Ortopedii i Traumatologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Marta Urbaniak-Olejnik
Zakład Protetyki Słuchu, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. tech. (dr inż.) Anna Zając-Woźnialis
Zakład Biofizyki, Katedra Biofizyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Blanka Ziomkowska
Katedra Biofizyki, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w ToruniuPRZEDMOWA
Rozwój nowoczesnych technologii w medycynie wymaga coraz lepszego zrozumienia zasad funkcjonowania, możliwości i skuteczności, a także oceny ryzyka i zagrożeń wynikających z ich stosowania. Coraz silniejsze związki medycyny z naukami ścisłymi i technicznymi powodują ewolucję w podejściu do nauczania jednego z ważniejszych przedmiotów, jakim jest biofizyka.
Biofizyka to fizyka stosowana w biologii medycznej. Zajmuje się zarówno fizyką układów biologicznych, wykorzystując metody fizyczne w badaniu problemów biologicznych, jak i badaniami efektów biologicznych działających na organizm czynników fizycznych. Daje również podstawy rozlicznych metod diagnostycznych i terapeutycznych.
Związki fizyki i medycyny są przynajmniej tak odległe jak historia nauki nowożytnej. Podążając za myślą Roberta Hofstadtera (1915–1990), amerykańskiego fizyka i laureata Nagrody Nobla z fizyki w 1961 roku, można zacytować jego publikację z jednej z konferencji naukowych w 1983 roku, która przedstawia korelację pomiędzy poszczególnymi działami fizyki i medycyny. Fizykę, pewnie zgodnie z przeczuciami każdego z nas, odnajdujemy tam w każdym obszarze medycyny. Czas, który minął od 1983 roku, stanowi okres szybkiego rozwoju nauki i dużego postępu technologicznego. Stawia to przed nami nieustanne zadanie przekazania kolejnym pokoleniom fundamentalnej wiedzy niezbędnej do zrozumienia funkcjonowania organizmu na wszystkich poziomach organizacji, reakcji na bodźce fizyczne, płynące ze środowiska i wykorzystywane w diagnostyce oraz terapii. Wiedzy, która jest pomocna w odpowiedzi na słynne pytanie postawione przez innego noblistę, jednego z ojców mechaniki kwantowej, Erwina Schrödingera (1887–1961): „What is life?”, będące jednocześnie tytułem jego książki.
Dziedzina ta swoim zasięgiem obejmuje całe spektrum nauk medycznych, a przedstawione powyżej przesłanki przyczyniły się do podjęcia działań nad redakcją opracowania publikacji Biofizyka. Monografia jest naturalną kontynuacją i rozwinięciem opracowań mojego mentora i nauczyciela prof. dr hab. Feliksa Jaroszyka, spadkobiercy tradycji dr hab. Andrzeja Pilawskiego. Powstanie jej było możliwe dzięki zespołowej pracy wybitnych specjalistów z wielu dziedzin o uznanym dorobku naukowym, z ośrodków akademickich w całej Polsce.
Układ podręcznika obejmuje cztery części, z których pierwsza zawiera podstawowe informacje dotyczące procesów transportu materii, energii i ładunku w układach biologicznych oraz strukturalnych właściwości materii.
Część druga, zatytułowana Biofizyka układów biologicznych, opisuje funkcjonowanie układów krążenia, oddechowego i nerwowego, narządów zmysłów słuchu i wzorku oraz narządu ruchu przedstawione z punktu widzenia biofizyki. Nowością w tej części jest rozdział Biofizyka układu wydalniczego, który w tego typu pracach nie występuje często.
Część trzecia traktuje o wpływie czynników fizycznych na organizm człowieka. Omówiono w niej wpływ i znaczenie promieniowania z całego zakresu widma promieniowania elektromagnetycznego oraz umieszczono opracowania dotyczące wpływu czynników mechanicznych i temperatury na człowieka.
Ostania część – Biofizyczne podstawy metod obrazowania – pozwoli czytelnikowi zapoznać się z licznymi technologiami, dającymi wgląd w strukturę i funkcjonowanie organizmu. Opisane metody obrazowania to ultrasonografia, tomografie wykorzystujące promieniowanie jonizujące, a więc tomografia rentgenowska, SPECT i PET. Swoje miejsce znalazły także tomografia i spektroskopia NMR. W rozdziale dotyczącym metod optycznych funkcjonujących w zakresie podczerwieni i światła widzialnego omówiono różnego rodzaju techniki mikroskopowe, termografię, endoskopię i co nowe tomografię optyczną oraz funkcjonalną spektroskopię w bliskiej podczerwieni.
Wykorzystanie czynnych i biernych właściwości elektrycznych w obrazowaniu przedstawiono w rozdziale Elektrografia i metody impedancyjne, który zawiera podstawy elektrodiagnostyki, wybrane badania elektrofizjologiczne (np. EEG, EKG), a także opisuje zasady i możliwości tomografii oraz pletyzmografii impedancyjnej.
Struktura książki pozwala na selektywne zapoznanie się z poszczególnymi zagadnieniami. Opracowanie w ograniczonym stopniu wykorzystuje aparat matematyczny, wymaga ono jednak przynajmniej elementarnej znajomości matematyki i fizyki. Może służyć szerokiej grupie czytelników, niemniej jest pomyślane jako pomoc dydaktyczna do zajęć z biofizyki na kierunku lekarskim, lekarsko-dentystycznym oraz innych kierunkach medycznych i przyrodniczych.
Oddając Biofizykę w ręce czytelników, pragnę wyrazić nadzieję, że ułatwi ona przyswojenie tak ważnych, a jednocześnie specyficznych zagadnień związanych z tą dziedziną nauki.
Leszek Kubisz
więcej..
