Ciąża wielopłodowa - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
11 lutego 2022
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Ciąża wielopłodowa - ebook
Szczególnym problemem współczesnej medycyny perinatalnej jest ciąża wielopłodowa. W ostatnich kilkudziesięciu latach jej częstość istotnie wzrosła m. in. w konsekwencji wprowadzenia technik wspomaganego rozrodu. Ciąża wielopłodowa nie jest ciążą fizjologiczną w rozrodzie człowieka. Wysoka umieralność i zachorowalność zarówno płodów, noworodków, jak i ciężarnych definiuje ją jako ciążę wysokiego ryzyka. To duże i wymagające wyzwanie w praktyce lekarza ginekologa. Czytelnicy oprócz zagadnień medycznych takich jak diagnostyka, terapia, zasady opieki nad ciężarną i noworodkiem, znajdą w książce tematy społeczne np. przygotowanie rodziców do porodu wieloraczków, czy ich rozwój fizyczny i emocjonalny. Książka jest skierowana do ginekologów – położników, neonatologów, pielęgniarek i położnych. Będzie również przydatną lekturą dla osób przygotowujących się do egzaminu specjalizacyjnego z dziedziny ginekologii i położnictwa oraz perinatologii.
| Kategoria: | Medycyna |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-01-22507-0 |
| Rozmiar pliku: | 7,5 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
AUTORZY
prof. dr hab. n. med. Grzegorz H. Bręborowicz
Klinika Ginekologii Operacyjnej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Witold Malinowski
Wydział Nauk o Zdrowiu
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
------------------------------------------------------------------------
dr n. med. Marek Bilar
Pracownia Diagnostyki Prenatalnej Diagen-Prediag w Szczecinie
dr n. med. Adam Bitner
Klinika Perinatologii
I Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Dorota Bomba-Opoń
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. Jolanta Bonar, prof. UŁ
Katedra Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej Wydział Nauk o Wychowaniu
Uniwersytet Łódzki
prof. dr hab. n. med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka
_professor emeritus
_II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Andrzej K. Bręborowicz
Ośrodek Diagnostyki i Leczenia Niepłodności MedArt w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski
II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Dorota Ćwiek
_Międzynarodowy Konsultant Laktacyjny (IBCLC)
_Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr n. med. Karolina Gruca-Stryjak
Katedra i Klinika Perinatologii i Ginekologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Paweł Gutaj
Klinika Rozrodczości
Katedra Ginekologii, Położnictwa i Onkologii Ginekologicznej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Wojciech Halec
Oddział Położnictwa i Ginekologii z Pododdziałem Patologii Ciąży
SPS ZOZ „Zdroje” w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Hubert Huras
Klinika Położnictwa i Perinatologii
Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum
prof. dr hab. n. med. Jarosław Kalinka
Klinika Perinatologii
I Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr n. med. Katarzyna Kawka-Paciorkowska
Katedra i Klinika Perinatologii i Ginekologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Katarzyna Kosińska-Kaczyńska, prof. CMKP
II Klinika Położnictwa i Ginekologii
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
dr hab. n. med. Katarzyna Kotfis, prof. PUM
Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Ostrych Zatruć Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Anna Latos-Bieleńska
Katedra i Zakład Genetyki Medycznej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Bożena Leszczyńska-Gorzelak
Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
dr n. med. Michał Lipa
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Longin Marianowski
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Radzisław Mierzyński, prof. UM
Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
mgr Sławomir Naskiewicz
Zakład Morfologii Klinicznej Katedra Anatomii
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr hab. Piotr Oszukowski, prof. UM
Zakład Morfologii Klinicznej Katedra Anatomii
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Przemysław Oszukowski
Klinika Perinatologii i Ginekologii Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
dr n. med. Agnieszka Paradowska-Grygier
Katedra i Klinika Neonatologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Małgorzata Pięt
Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Agnieszka Pięta-Dolińska
Klinika Perinatologii i Ginekologii Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
dr n. med. Tomasz Płonka
Oddział Położnictwa i Ginekologii z Pododdziałem Patologii Ciąży
SPS ZOZ „Zdroje” w Szczecinie
dr hab. n. med. Elżbieta Poniedziałek-Czajkowska, prof. UM
Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Preis
Katedra Perinatologii
Klinika Położnictwa
Gdański Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Michał Radwan
Klinika Leczenia Niepłodności – Gameta
prof. dr hab. n. med. Maria Respondek-Liberska
Zakład Diagnostyki i Profilaktyki Wad Wrodzonych Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Zakład Kardiologii Prenatalnej
Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
dr n. med. Katarzyna Rogala
Ośrodek Psychiatrii dla Dzieci i Młodzieży
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Elżbieta Ronin-Walknowska
_professor emeritus
_Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Stefan Sajdak
Klinika Ginekologii Operacyjnej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Olimpia Sipak, prof. PUM
Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży
Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
lek. Adam Skonieczny
Oddział ginekologiczno-położniczo-neonatologiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łowiczu
prof. dr hab. n. med. Maciej Słodki
Wydział Nauk o Zdrowiu
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Zakład Kardiologii Prenatalnej
Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Andrzej Starczewski
Klinika Ginekologii, Endokrynologii i Onkologii Ginekologicznej
Wydział Nauk o Zdrowiu
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. n. med. Agata Szpera-Goździewicz
Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Iwona Szydłowska
Klinika Ginekologii, Endokrynologii i Onkologii Ginekologicznej
Wydział Nauk o Zdrowiu
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Marta Szymankiewicz
Katedra i Klinika Neonatologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Małgorzata Świątkowska-Freund
Katedra Perinatologii
Klinika Położnictwa
Gdański Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Andrzej Torbé
Klinika Położnictwa i Ginekologii
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. Małgorzata Waszak
Zakład Biologii i Anatomii
Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Ewa Wender-Ożegowska
Klinika Rozrodczości
Katedra Ginekologii, Położnictwa i Onkologii Ginekologicznej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. o zdr. Małgorzata Zimny
Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr n. med. Agnieszka Żalińska
Zakład Kardiologii Prenatalnej
Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w ŁodziPRZEDMOWA
Minęło dziewiętnaście lat od wydania, w ramach działalności Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej, monografii poświęconej ciąży wielopłodowej. Olbrzymi postęp w tej specjalności, a w tym również medycyny poświęconej ciąży wielopłodowej, zainspirował nas do podjęcia prac nad kolejnym opracowaniem tego tematu. Zamiarem naszym było stworzenie nowoczesnego podręcznika dla tych wszystkich, którzy zajmując się zagadnieniami medycyny perinatalnej, chcieliby w szczególności poszerzyć swoją wiedzę zarówno o zagadnienia podstawowe, jak i kliniczne, charakterystyczne dla ciąży wielopłodowej.
Problemy i powikłania związane przebiegiem ciąży wielopłodowej wymagają postrzegania jej jako ciąży wysokiego ryzyka. Ciąże te wymagają szczególnego rozszerzenia procedur medycznych w opiece przed-, śród- i poporodowej. Ich koszt w porównaniu z ciążą pojedynczą jest ponadtrzykrotnie wyższy. Wprowadzenie nowych procedur pozwala na zmniejszenie tych kosztów poprzez znaczne skrócenie pobytu wcześniaków na Oddziałach Intensywnej Opieki nad Noworodkiem, co ma istotny aspekt ekonomiczny, ale przede wszystkim społeczny.
Bardzo dziękujemy wszystkim Autorom, tym „starym” jak i „nowym”, za przyjęcie zaproszenia do współpracy i za trud włożony w przygotowanie monografii. Jesteśmy przekonani, że dla Autorów ważniejszym od tych podziękowań będzie życzliwe przyjęcie monografii przez Czytelników, którzy wiedzę zdobytą w trakcie zapoznawania się z nią, wykorzystają w codziennej pracy klinicznej i dydaktycznej.
Grzegorz H. Bręborowicz, Witold Malinowski
Poznań, Kutno, czerwiec 2022 r.1
CIĄŻA WIELOPŁODOWA CIĄŻĄ WYSOKIEGO RYZYKA
GRZEGORZ H. BRĘBOROWICZ
Ciąża wielopłodowa nie jest ciążą fizjologiczną w rozrodzie człowieka. Wysoka umieralność i zachorowalność zarówno płodów/noworodków, jak i ciężarnych definiuje ją jako ciążę wysokiego ryzyka. Adaptacja ciężarnej do ciąży wielopłowej może być przyczyną szeregu powikłań. Umieralność matek w tej grupie ciąż jest 2,5-krotnie wyższa niż w ciąży pojedynczej. Umieralność perinatalna jest 2–3-krotnie wyższa niż płodów/noworodków z ciąż pojedynczych. Głównymi przyczynami umieralności jest wcześniactwo, ograniczenie wzrastania płodu/płodów oraz niedotlenienie wewnątrzmaciczne. Częstość występowania spontanicznych ciąż wielopłodowych jest zróżnicowana i znacznie zależy od strefy geograficznej; najrzadziej jest rozpoznawana w Japonii a najczęściej w Nigerii. Na początku lat 80. ubiegłego wieku częstość ciąż wielopłodowych istotnie wzrosła, co było związane przede wszystkich z opóźnieniem w rozpoczęciu prokreacji przez kobiety, a także dzięki intensywnemu rozwojowi technik wspomaganego rozrodu. Maksimum wzrostu nastąpiło na przełomie wieków, po czym rozpoczął się powolny spadek częstości. Było to wynikiem działania wielu organizacji zajmujących się nadzorowaniem prokreacji i wprowadzeniem nowych zasad ograniczenia liczby transferowanych zarodków.
W związku z tym, że ciąża wielopłodowa jest ciążą wysokiego ryzyka, koniecznym było wprowadzenie szeregu zmian organizacyjnych w opiece położniczej, jak i opracowanie standardów postępowania. Z jednej strony, w związku z częstszymi powikłaniami niż w ciąży pojedynczej, koniecznym jest sprawowania nad jej przebiegiem szczególnego nadzoru, a z drugiej wymagane są dalsze badania kliniczne i podstawowe, które dostarczą dodatkowych informacji o jej przebiegu i patogenezie, i tym samym wpłyną na optymalne ich prowadzenie, diagnostykę i terapię powikłań.
Ciąża wielopłodowa jest stosunkowo rzadkim zdarzeniem, które stwarza jednak szczególne problemy nie tylko kliniczne, lecz także w zakresie badań naukowych. Aspekty kliniczne koncentrują się zarówno na diagnostyce, jak i prowadzeniu ciąży. O ile w diagnostyce nastąpił olbrzymi postęp (co pozwala nie tylko na bardzo wczesne rozpoznanie ciąży wielopłodowej i ocenę jej przebiegu), o tyle większe problemy stwarza prowadzenie tego typu ciąż w aspekcie uniknięcia najczęstszych powikłań. Przykładem może być zagrożenie porodem przedwczesnym, najczęstsze powikłanie w ciąży wielopłodowej, w którym pomimo wieloletnich badań, nie uzyskano istotnego postępu.
Brak spektakularnej poprawy wyników leczenia powikłań charakterystycznych dla ciąży wielopłodowej związany jest między innymi z trudnością w przeprowadzaniu badań klinicznych. Związane to jest z trudnością uzyskania reprezentatywnej próby badanych ciężarnych. Zasadniczą wadą dotychczas przeprowadzonych badań jest brak możliwości ich porównania i zrobienia prawidłowej metaanalizy. Większość tych badań ma różne definicje prawidłowego ukończenia ciąży; w jednych badaniach jest to tydzień ukończenia ciąży, w innych masa ciała, stan dziecka po urodzeniu (współczynnik Apgar, parametry równowagi kwasowo zasadowej) itp. Przy tak zróżnicowanych punktach końcowych trudno (niemożliwe) jest opracowanie przydatnych standardów. Standardy opracowywane przez różne towarzystwa istotnie się różnią w zakresie podstawowych parametrów. Jedyną możliwością uzyskania wiarygodnych, przydatnych klinicznie wyników, jest opracowanie projektu międzynarodowych, wieloośrodkowych badań, w których przyjęto by jednolity protokół badań, z precyzyjnym określeniem punktu końcowego ciąży oraz parametrów charakteryzujących jej przebieg. Efektem takiego programu możliwe byłoby opracowanie wartościowych standardów postępowania. W chwili obecnej jest to najbardziej istotny problem w medycynie perinatalnej zajmującej się ciążą wielopłodową.
prof. dr hab. n. med. Grzegorz H. Bręborowicz
Klinika Ginekologii Operacyjnej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Witold Malinowski
Wydział Nauk o Zdrowiu
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
------------------------------------------------------------------------
dr n. med. Marek Bilar
Pracownia Diagnostyki Prenatalnej Diagen-Prediag w Szczecinie
dr n. med. Adam Bitner
Klinika Perinatologii
I Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Dorota Bomba-Opoń
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. Jolanta Bonar, prof. UŁ
Katedra Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej Wydział Nauk o Wychowaniu
Uniwersytet Łódzki
prof. dr hab. n. med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka
_professor emeritus
_II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Andrzej K. Bręborowicz
Ośrodek Diagnostyki i Leczenia Niepłodności MedArt w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski
II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Dorota Ćwiek
_Międzynarodowy Konsultant Laktacyjny (IBCLC)
_Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr n. med. Karolina Gruca-Stryjak
Katedra i Klinika Perinatologii i Ginekologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Paweł Gutaj
Klinika Rozrodczości
Katedra Ginekologii, Położnictwa i Onkologii Ginekologicznej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Wojciech Halec
Oddział Położnictwa i Ginekologii z Pododdziałem Patologii Ciąży
SPS ZOZ „Zdroje” w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Hubert Huras
Klinika Położnictwa i Perinatologii
Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum
prof. dr hab. n. med. Jarosław Kalinka
Klinika Perinatologii
I Katedra Ginekologii i Położnictwa
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr n. med. Katarzyna Kawka-Paciorkowska
Katedra i Klinika Perinatologii i Ginekologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Katarzyna Kosińska-Kaczyńska, prof. CMKP
II Klinika Położnictwa i Ginekologii
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
dr hab. n. med. Katarzyna Kotfis, prof. PUM
Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Ostrych Zatruć Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Anna Latos-Bieleńska
Katedra i Zakład Genetyki Medycznej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Bożena Leszczyńska-Gorzelak
Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
dr n. med. Michał Lipa
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Longin Marianowski
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Radzisław Mierzyński, prof. UM
Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
mgr Sławomir Naskiewicz
Zakład Morfologii Klinicznej Katedra Anatomii
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
dr hab. Piotr Oszukowski, prof. UM
Zakład Morfologii Klinicznej Katedra Anatomii
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Przemysław Oszukowski
Klinika Perinatologii i Ginekologii Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
dr n. med. Agnieszka Paradowska-Grygier
Katedra i Klinika Neonatologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Małgorzata Pięt
Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Agnieszka Pięta-Dolińska
Klinika Perinatologii i Ginekologii Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
dr n. med. Tomasz Płonka
Oddział Położnictwa i Ginekologii z Pododdziałem Patologii Ciąży
SPS ZOZ „Zdroje” w Szczecinie
dr hab. n. med. Elżbieta Poniedziałek-Czajkowska, prof. UM
Katedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Preis
Katedra Perinatologii
Klinika Położnictwa
Gdański Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Michał Radwan
Klinika Leczenia Niepłodności – Gameta
prof. dr hab. n. med. Maria Respondek-Liberska
Zakład Diagnostyki i Profilaktyki Wad Wrodzonych Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Zakład Kardiologii Prenatalnej
Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
dr n. med. Katarzyna Rogala
Ośrodek Psychiatrii dla Dzieci i Młodzieży
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
prof. dr hab. n. med. Elżbieta Ronin-Walknowska
_professor emeritus
_Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Stefan Sajdak
Klinika Ginekologii Operacyjnej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Olimpia Sipak, prof. PUM
Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży
Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
lek. Adam Skonieczny
Oddział ginekologiczno-położniczo-neonatologiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łowiczu
prof. dr hab. n. med. Maciej Słodki
Wydział Nauk o Zdrowiu
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Zakład Kardiologii Prenatalnej
Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
prof. dr hab. n. med. Andrzej Starczewski
Klinika Ginekologii, Endokrynologii i Onkologii Ginekologicznej
Wydział Nauk o Zdrowiu
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. n. med. Agata Szpera-Goździewicz
Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Iwona Szydłowska
Klinika Ginekologii, Endokrynologii i Onkologii Ginekologicznej
Wydział Nauk o Zdrowiu
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
prof. dr hab. n. med. Marta Szymankiewicz
Katedra i Klinika Neonatologii
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Małgorzata Świątkowska-Freund
Katedra Perinatologii
Klinika Położnictwa
Gdański Uniwersytet Medyczny
prof. dr hab. n. med. Andrzej Torbé
Klinika Położnictwa i Ginekologii
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr hab. Małgorzata Waszak
Zakład Biologii i Anatomii
Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Ewa Wender-Ożegowska
Klinika Rozrodczości
Katedra Ginekologii, Położnictwa i Onkologii Ginekologicznej
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś
I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii
Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. o zdr. Małgorzata Zimny
Zakład Położnictwa i Patologii Ciąży
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
dr n. med. Agnieszka Żalińska
Zakład Kardiologii Prenatalnej
Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w ŁodziPRZEDMOWA
Minęło dziewiętnaście lat od wydania, w ramach działalności Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej, monografii poświęconej ciąży wielopłodowej. Olbrzymi postęp w tej specjalności, a w tym również medycyny poświęconej ciąży wielopłodowej, zainspirował nas do podjęcia prac nad kolejnym opracowaniem tego tematu. Zamiarem naszym było stworzenie nowoczesnego podręcznika dla tych wszystkich, którzy zajmując się zagadnieniami medycyny perinatalnej, chcieliby w szczególności poszerzyć swoją wiedzę zarówno o zagadnienia podstawowe, jak i kliniczne, charakterystyczne dla ciąży wielopłodowej.
Problemy i powikłania związane przebiegiem ciąży wielopłodowej wymagają postrzegania jej jako ciąży wysokiego ryzyka. Ciąże te wymagają szczególnego rozszerzenia procedur medycznych w opiece przed-, śród- i poporodowej. Ich koszt w porównaniu z ciążą pojedynczą jest ponadtrzykrotnie wyższy. Wprowadzenie nowych procedur pozwala na zmniejszenie tych kosztów poprzez znaczne skrócenie pobytu wcześniaków na Oddziałach Intensywnej Opieki nad Noworodkiem, co ma istotny aspekt ekonomiczny, ale przede wszystkim społeczny.
Bardzo dziękujemy wszystkim Autorom, tym „starym” jak i „nowym”, za przyjęcie zaproszenia do współpracy i za trud włożony w przygotowanie monografii. Jesteśmy przekonani, że dla Autorów ważniejszym od tych podziękowań będzie życzliwe przyjęcie monografii przez Czytelników, którzy wiedzę zdobytą w trakcie zapoznawania się z nią, wykorzystają w codziennej pracy klinicznej i dydaktycznej.
Grzegorz H. Bręborowicz, Witold Malinowski
Poznań, Kutno, czerwiec 2022 r.1
CIĄŻA WIELOPŁODOWA CIĄŻĄ WYSOKIEGO RYZYKA
GRZEGORZ H. BRĘBOROWICZ
Ciąża wielopłodowa nie jest ciążą fizjologiczną w rozrodzie człowieka. Wysoka umieralność i zachorowalność zarówno płodów/noworodków, jak i ciężarnych definiuje ją jako ciążę wysokiego ryzyka. Adaptacja ciężarnej do ciąży wielopłowej może być przyczyną szeregu powikłań. Umieralność matek w tej grupie ciąż jest 2,5-krotnie wyższa niż w ciąży pojedynczej. Umieralność perinatalna jest 2–3-krotnie wyższa niż płodów/noworodków z ciąż pojedynczych. Głównymi przyczynami umieralności jest wcześniactwo, ograniczenie wzrastania płodu/płodów oraz niedotlenienie wewnątrzmaciczne. Częstość występowania spontanicznych ciąż wielopłodowych jest zróżnicowana i znacznie zależy od strefy geograficznej; najrzadziej jest rozpoznawana w Japonii a najczęściej w Nigerii. Na początku lat 80. ubiegłego wieku częstość ciąż wielopłodowych istotnie wzrosła, co było związane przede wszystkich z opóźnieniem w rozpoczęciu prokreacji przez kobiety, a także dzięki intensywnemu rozwojowi technik wspomaganego rozrodu. Maksimum wzrostu nastąpiło na przełomie wieków, po czym rozpoczął się powolny spadek częstości. Było to wynikiem działania wielu organizacji zajmujących się nadzorowaniem prokreacji i wprowadzeniem nowych zasad ograniczenia liczby transferowanych zarodków.
W związku z tym, że ciąża wielopłodowa jest ciążą wysokiego ryzyka, koniecznym było wprowadzenie szeregu zmian organizacyjnych w opiece położniczej, jak i opracowanie standardów postępowania. Z jednej strony, w związku z częstszymi powikłaniami niż w ciąży pojedynczej, koniecznym jest sprawowania nad jej przebiegiem szczególnego nadzoru, a z drugiej wymagane są dalsze badania kliniczne i podstawowe, które dostarczą dodatkowych informacji o jej przebiegu i patogenezie, i tym samym wpłyną na optymalne ich prowadzenie, diagnostykę i terapię powikłań.
Ciąża wielopłodowa jest stosunkowo rzadkim zdarzeniem, które stwarza jednak szczególne problemy nie tylko kliniczne, lecz także w zakresie badań naukowych. Aspekty kliniczne koncentrują się zarówno na diagnostyce, jak i prowadzeniu ciąży. O ile w diagnostyce nastąpił olbrzymi postęp (co pozwala nie tylko na bardzo wczesne rozpoznanie ciąży wielopłodowej i ocenę jej przebiegu), o tyle większe problemy stwarza prowadzenie tego typu ciąż w aspekcie uniknięcia najczęstszych powikłań. Przykładem może być zagrożenie porodem przedwczesnym, najczęstsze powikłanie w ciąży wielopłodowej, w którym pomimo wieloletnich badań, nie uzyskano istotnego postępu.
Brak spektakularnej poprawy wyników leczenia powikłań charakterystycznych dla ciąży wielopłodowej związany jest między innymi z trudnością w przeprowadzaniu badań klinicznych. Związane to jest z trudnością uzyskania reprezentatywnej próby badanych ciężarnych. Zasadniczą wadą dotychczas przeprowadzonych badań jest brak możliwości ich porównania i zrobienia prawidłowej metaanalizy. Większość tych badań ma różne definicje prawidłowego ukończenia ciąży; w jednych badaniach jest to tydzień ukończenia ciąży, w innych masa ciała, stan dziecka po urodzeniu (współczynnik Apgar, parametry równowagi kwasowo zasadowej) itp. Przy tak zróżnicowanych punktach końcowych trudno (niemożliwe) jest opracowanie przydatnych standardów. Standardy opracowywane przez różne towarzystwa istotnie się różnią w zakresie podstawowych parametrów. Jedyną możliwością uzyskania wiarygodnych, przydatnych klinicznie wyników, jest opracowanie projektu międzynarodowych, wieloośrodkowych badań, w których przyjęto by jednolity protokół badań, z precyzyjnym określeniem punktu końcowego ciąży oraz parametrów charakteryzujących jej przebieg. Efektem takiego programu możliwe byłoby opracowanie wartościowych standardów postępowania. W chwili obecnej jest to najbardziej istotny problem w medycynie perinatalnej zajmującej się ciążą wielopłodową.
więcej..
