Czy wiesz, kim jesteś? Przewodnik po 16 typach osobowości ID16 - ebook

Wstęp

Od zarania dziejów myśliciele, filozofowie i zwykli obserwatorzy życia interesowali się fenomenem ludzkiej osobowości. Intrygowało ich to, że zachowania i postawy niektórych ludzi wykazują tak duże podobieństwa mimo innych doświadczeń życiowych i odmiennego wychowania.

Obserwacje te skłaniały wielu z nich do refleksji nad typami osobowości. Jednym z owoców tych dociekań jest — wciąż popularna — typologia Hipokratesa. Ten wybitny starożytny lekarz i myśliciel wyróżnił cztery podstawowe temperamenty: sangwinik, choleryk, flegmatyk oraz melancholik. Historia zna wiele innych, równie ciekawych prób wyodrębnienia i opisania powtarzalnych typów osobowości. Choć z dzisiejszej perspektywy niektóre z nich wydają się zbyt uproszczone, to odegrały one niezwykle ważną rolę, torując drogę do późniejszej, bardziej pogłębionej refleksji nad osobowością człowieka.

Przełomem w tym zakresie była teoria Carla Gustava Junga (1875 – 1961), szwajcarskiego psychiatry i psychologa, która przyczyniła się do popularyzacji idei typów osobowości i — począwszy od XX wieku — stała się podstawą do tworzenia tzw. jungowskich typologii oraz testów osobowości (do których także należy ID16^(TM©))1.

Dziś typologie osobowości odwołujące się do teorii Junga są narzędziem powszechnie stosowanym w praktyce pedagogicznej, coachingu, zarządzaniu zasobami ludzkimi oraz poradnictwie zawodowym i małżeńskim. Stanowią one również podstawę wielu programów wspierających rozwój osobisty i doskonalących relacje międzyludzkie. Jungowskie testy osobowości stały się także standardowym narzędziem stosowanym przez większość globalnych przedsiębiorstw w procesie rekrutacji oraz w rozwoju zawodowym. Początkowo wykorzystywano je głównie w korporacjach o rodowodzie amerykańskim, jednak w ostatnich latach zdobywają one coraz większą popularność także w Europie.

Dzięki jungowskim testom osobowości każdego roku miliony ludzi na całym świecie lepiej poznają siebie oraz innych, a w konsekwencji ich życie oraz relacje zmieniają się na lepsze.

Mam nadzieję, że Twoja przygoda z typami osobowości przyczyni się do takich właśnie pozytywnych zmian.

AUTOR

1 Więcej na ten temat w rozdziale: „ID16^(TM©)wśród jungowskich typologii osobowości”.ID16^(TM©) wśród jungowskich typologii osobowości

ID16^(TM©) należy do rodziny tzw. jungowskich typologii osobowości, odwołujących się do teorii Carla Gustava Junga (1875 – 1961) — szwajcarskiego psychiatry i psychologa, jednego z głównych przedstawicieli tzw. psychologii głębi.

Na podstawie wieloletnich badań i obserwacji Jung doszedł do wniosku, że różnice w postawie oraz preferencjach ludzi nie są przypadkowe. Stworzył dobrze dziś znany podział na ekstrawertyków i introwertyków. Ponadto wyróżnił cztery funkcje osobowości, stanowiące dwie pary przeciwieństw: percepcja – intuicja i myślenie – odczuwanie. Ustalił też, że w każdej z tych par dominuje jedna z funkcji. Jung doszedł do przekonania, że dominujące funkcje każdego człowieka są stałe i niezależne od zewnętrznych warunków, a ich wypadkową jest typ osobowości.

W 1938 roku dwaj amerykańscy psychiatrzy, Horace Gray i Joseph Wheelwright, stworzyli pierwszy test osobowości oparty na teorii Junga, umożliwiający określenie dominujących funkcji w trzech opisanych przez niego wymiarach: ekstrawersja – introwersja, percepcja – intuicja oraz myślenie – odczuwanie. Test ten stał się inspiracją dla innych badaczy. W 1942 roku, także na gruncie amerykańskim, Isabel Briggs Myers oraz Katharine Briggs zaczęły stosować swój własny test osobowości, poszerzając klasyczny, trójwymiarowy model Graya i Wheelwrighta o czwarty wymiar: ocenianie – obserwacja. Większość późniejszych typologii i testów osobowości, odwołujących się do teorii Junga, również uwzględnia ów czwarty wymiar. Należy do nich m.in. amerykańska typologia opublikowana w 1978 roku przez Davida W. Keirseya oraz test osobowości stworzony na Litwie w latach 70. dwudziestego wieku przez Aušrę Augustinavičiūtė. W następnych dekadach w ich ślady poszli badacze z różnych części świata, tworząc kolejne czterowymiarowe typologie i testy osobowości dostosowane do lokalnych warunków oraz potrzeb.

Do grupy tej należy niezależna typologia osobowości ID16^(TM©) opracowana na polskim gruncie przez pedagoga i menedżera Jarosława Jankowskiego. Typologia ta, opublikowana w pierwszej dekadzie XXI wieku, również opiera się na klasycznej teorii Carla Junga. Podobnie jak inne współczesne jungowskie typologie, wpisuje się ona w nurt czterowymiarowej analizy osobowości. Na gruncie ID16^(TM©) wymiary te nazywane są czterema naturalnymi skłonnościami. Skłonności te mają charakter dychotomiczny, a ich obraz dostarcza informacji o typie osobowości człowieka. Analiza pierwszej skłonności ma na celu określenie dominującego źródła energii życiowej (świat zewnętrzny lub świat wewnętrzny). Analiza drugiej skłonności określa dominujący sposób przyswajania informacji (poprzez zmysły lub poprzez intuicję). Analiza trzeciej skłonności określa dominujący sposób podejmowaniadecyzji (rozumem lub sercem). Analiza czwartej skłonności określa natomiast dominujący styl życia (zorganizowany lub spontaniczny). Kombinacja wszystkich tych naturalnych skłonności daje w wyniku 16 możliwych typów osobowości.

Szczególną cechą typologii ID16^(TM©) jest jej praktyczny wymiar. Opisuje ona bowiem poszczególne typy osobowości w działaniu — w pracy, w codziennym życiu oraz relacjach z innymi ludźmi. Nie koncentruje się na wewnętrznej dynamice osobowości i nie podejmuje prób teoretycznego objaśniania wewnętrznych, niewidocznych procesów. Skupia się raczej na tym, jak dany typ osobowości przejawia się na zewnątrz i w jaki sposób wpływa na otoczenie. Ów nacisk na społeczny aspekt osobowości zbliża nieco ID16^(TM©) do wspomnianej powyżej typologii Aušry Augustinavičiūtė.

Każdy z 16 typów osobowości ID16^(TM©) jest wypadkową naturalnych skłonności człowieka. Przypisanie do danego typu nie ma jednak cech wartościujących. Żaden z typów osobowości nie jest lepszy lub gorszy od innych. Każdy z typów jest po prostu inny i każdy ma swoje potencjalnie mocne i słabe strony. ID16^(TM©) pozwala zidentyfikować i opisać te różnice. Pomaga zrozumieć siebie i odkryć swoje miejsce w świecie.

Znajomość własnego profilu osobowości pozwala ludziom w pełni wykorzystywać swój potencjał i pracować nad obszarami, które mogą przysparzać im problemów. Jest nieocenioną pomocą w codziennym życiu, w rozwiązywaniu problemów, w budowaniu zdrowych relacji z innymi ludźmi oraz podejmowaniu decyzji dotyczących edukacji i kariery zawodowej.

Określenie typu osobowości nie jest procesem, który ma charakter arbitralny i mechaniczny. Każdy człowiek jako „właściciel i użytkownik swojej osobowości” jest w pełni kompetentny, aby określić, do którego typu należy. Jego rola w tym procesie jest więc kluczowa. Samoidentyfikacji takiej można dokonać, analizując opisy 16 typów osobowości i stopniowo zawężając pole wyboru. Można jednak wybrać drogę na skróty — wykorzystać zamieszczony na kolejnych stronach test osobowości ID16^(TM©). Również w tym przypadku kluczową rolę odgrywa „użytkownik osobowości”, wynik testu zależy bowiem wyłącznie od udzielonych przez niego odpowiedzi.

Identyfikacja typu osobowości pomaga poznać siebie i innych, nie powinna jednak być traktowana jako wyrocznia przesądzająca o przyszłości. Typ osobowości nigdy nie może usprawiedliwiać naszych słabości lub złych relacji z innymi ludźmi (choć może pomóc zrozumieć ich przyczyny)!

W ramach ID16^(TM©) typ osobowości nie jest traktowany jako statyczny, genetycznie zdeterminowany stan, ale jako wypadkowa cech wrodzonych oraz nabytych. Takie ujęcie nie umniejsza wagi wolnej woli i nie szufladkuje ludzi. Otwiera przed nami nowe perspektywy, zachęcając do pracy nad sobą i wskazując obszary, w których jest ona najbardziej potrzebna.Test osobowości ID16^(TM©)

Test osobowości ID16^(TM©) to zestaw 84 pytań dotyczących Twoich reakcji oraz zachowań w zwykłych, codziennych sytuacjach. Odpowiedzi na nie pozwolą określić Twój typ osobowości.

Ważne informacje:

- Test składa się z trzech części. Każda z nich zawiera 28 pytań dotyczących osobistych preferencji lub zachowań. Pytania mają formę zdań, które należy dokończyć, wybierając jedną z dwóch opcji.
- Celem testu jest określenie Twojego typu osobowości, nie zaś inteligencji, wiedzy lub zdolności. Jego wynik nie ma charakteru wartościującego! W teście nie ma dobrych i złych odpowiedzi, nie próbuj więc szukać i wybierać „właściwych”. Każdy z 16 typów osobowości jest inny, ale ma taką samą wartość. Żaden nie jest lepszy lub gorszy od pozostałych.
- Wybieraj poszczególne odpowiedzi zgodnie z tym, jak zachowujeszsię w opisanych sytuacjach, nie zaś, jak chciałbyś lub jak (Twoim zdaniem) należałoby się zachować. Jeśli nigdy nie byłeś w danej sytuacji, zastanów się, jaka byłaby Twoja naturalna reakcja, gdybyś się w niej znalazł. Gdy pytanie dotyczy preferencji, wskaż Twoje faktyczne skłonności, nie zaś te, które wydają Ci się właściwe lub pożądane.
- Należy udzielić odpowiedzi na wszystkie pytania. W przypadkach, w których nie możesz w pełni utożsamić się z żadną z zaproponowanych odpowiedzi, zaznacz tę, która jest Ci bliższa.
- Czas testu nie jest ograniczony, nie musisz się więc spieszyć. Nie zastanawiaj się jednak nad odpowiedziami zbyt długo.
- Po każdej odpowiedzi znajdziesz (w nawiasie) literę: E, I, S, N, T, F, J lub P. Wykonując test, zapisuj litery, którymi oznaczone są wybierane przez Ciebie odpowiedzi, a następnie podlicz, ile razy wybrałeś poszczególne litery. Twój wynik będzie wyglądał np. tak:
- E — 18
- I — 3
- S — 7
- N — 14
- T — 4
- F — 17
- J — 0
- P — 21

Dalsze wskazówki znajdziesz po zakończeniu testu.

Część 1/3

Pytanie 1/28

Często zastanawiam się nad sensem życia:

- tak.
- nie.

Pytanie 2/28

Bardziej przemawiają do mnie:

- sprawdzone, wypróbowane rozwiązania.
- twórcze, nowatorskie pomysły.

Pytanie 3/28

Lubię pracę:

- zespołową.
- indywidualną.

Pytanie 4/28

Częściej:

- korzystam z rad innych ludzi.
- sam doradzam innym.

Pytanie 5/28

Aby zachować dobre relacje z ludźmi, często ustępuję innym, nawet jeśli nie jest mi to na rękę:

- tak.
- nie.

Pytanie 6/28

Najlepiej odpoczywam:

- samotnie lub w małym gronie, w cichym, spokojnym miejscu.
- wśród wielu ludzi, w miejscu, w którym zawsze coś się dzieje.

Pytanie 7/28

Często zdarza się, że wykonuję pracę przed terminem lub robię więcej, niż trzeba:

- tak.
- nie.

Pytanie 8/28

Bardziej pasuje do mnie następujący opis:

- lubię mieć zaplanowany dzień i nie przepadam za nagłymi, niespodziewanymi zmianami planów.
- nie lubię sztywno planować dnia, a nagłe zmiany traktuję jako urozmaicenie.

Pytanie 9/28

Wolę autorów:

- posługujących się ciekawymi porównaniami i odwołujących się do nowatorskich idei.
- piszących rzeczowym stylem i skupiających się na faktach.

Pytanie 10/28

Będąc w towarzystwie, zazwyczaj mówię:

- więcej niż pozostali.
- mniej niż pozostali.

Pytanie 11/28

Rozwiązując jakiś problem, staram się przede wszystkim:

- zachować obiektywizm, nawet kosztem sympatii ludzi.
- zachować sympatię ludzi, nawet kosztem obiektywizmu.

Pytanie 12/28

Wolę zajmować się:

- zadaniami podobnymi do tych, które wykonywałem wcześniej.
- nowymi zadaniami, z którymi jeszcze nigdy się nie spotkałem.

Pytanie 13/28

Chcąc jak najszybciej załatwić jakieś sprawy i mieć je za sobą, często podejmuję decyzje przedwcześnie:

- tak.
- nie.

Pytanie 14/28

Bardziej pasuje do mnie następujący opis:

- potrafię przez dłuższy czas skupić uwagę na jednej rzeczy.
- łatwo się rozpraszam, robię częste przerwy w pracy.

Pytanie 15/28

Bardziej denerwują mnie:

- marzyciele, którzy myślą głównie o przyszłości.
- realiści, których interesuje tylko „tu i teraz”.

Pytanie 16/28

Wolałbym uczęszczać na zajęcia wykładowcy:

- oschłego, momentami niegrzecznego, ale bardzo logicznego i przekazującego wiedzę w uporządkowany sposób.
- roztargnionego, nauczającego w nieco chaotyczny sposób, ale bardzo sympatycznego i serdecznego.

Pytanie 17/28

Gdy mam coś wykonać w określonym terminie, zazwyczaj:

- staram się szybko skończyć tę pracę, aby móc zająć się przyjemniejszymi sprawami.
- najpierw zajmuję się przyjemniejszymi sprawami, a do pracy zabieram się wtedy, gdy zbliża się termin.

Pytanie 18/28

Uważam, że:

- obiektywna i słuszna krytyka jest pożądana w większości sytuacji, pomaga bowiem ludziom dostrzegać ich uchybienia i błędy.
- krytyka, nawet jeśli jest obiektywna i słuszna, często czyni więcej złego niż dobrego, psuje bowiem relacje między ludźmi.

Pytanie 19/28

Lubię zapisywać terminy przyszłych spotkań, wyjazdów, spraw do załatwienia:

- tak.
- nie.

Pytanie 20/28

Często zastanawiam się, czy w wypowiedziach innych ludzi kryją się jakieś aluzje lub uwagi pod moim adresem:

- tak.
- nie.

Pytanie 21/28

Inwestując oszczędności, wolałbym zysk:

- odłożony w czasie, ale wyższy.
- mniejszy, ale szybki.

Pytanie 22/28

Wolę:

- uczyć się nowych rzeczy.
- doskonalić moje obecne umiejętności.

Pytanie 23/28

Uważam, że gorszą cechą jest:

- niesprawiedliwe traktowanie ludzi.
- brak zrozumienia dla tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji.

Pytanie 24/28

Częściej żałuję, że powiedziałem:

- za dużo.
- za mało.

Pytanie 25/28

Gdy wykonuję jakieś zadanie, zwykle:

- dzielę je na mniejsze części i regularnie nad nimi pracuję, systematycznie posuwając się do przodu.
- mam momenty, przypływu pomysłów i intensywnej pracy, dzięki którym posuwam się do przodu.

Pytanie 26/28

Bardziej denerwują mnie ludzie, którzy:

- są kiepskimi organizatorami i nie mają zamiłowania do porządku.
- są mało elastyczni i nie potrafią szybko dostosowywać się do nowych okoliczności.

Pytanie 27/28

Częściej zastanawiam się nad tym, dlaczego ludzie:

- nie myślą o innych.
- postępują w nielogiczny sposób.

Pytanie 28/28

Źle znoszę:

- gwar, zamieszanie, obecność wielu ludzi.
- ciszę, nudę i samotność.

To jest fragment ebooka. Zamów pełną wersję.Bibliografia

Arraj James, Tracking the Elusive Human, Volume 2: An Advanced Guide to theTypological Worlds of C. G. Jung, W.H. Sheldon, Their Integration, and theBiochemical Typology of the Future, Inner Growth Books, 1990.

Arraj Tyra, Arraj James, Tracking the Elusive Human, Volume 1: A Practical Guide toC.G. Jung’s Psychological Types, W.H. Sheldon’s Body and Temperament Typesand Their Integration, Inner Growth Books, 1988.

Berens Linda V., Cooper Sue A., Ernst Linda K., Martin Charles R., Myers Steve, Nardi Dario, Pearman Roger R., Segal Marci, Smith Melissa A., Quick Guide to the 16 Personality Types in Organizations: Understanding Personality Differences in the Workplace, Telos Publications, 2002.

Geier John G., Dorothy E. Downey, Energetics of Personality, Aristos Publishing House, 1989.

Hunsaker Phillip L., Anthony J. Alessandra, The Art of Managing People, Simon and Schuster, 1986.

Jung Carl Gustav, Typy psychologiczne, Wrota-KR, 1997.

Kise Jane A. G., Stark David, Krebs Hirsch Sandra, LifeKeys: Discover Who You Are, Bethany House, 2005.

Kroeger Otto, Thuesen Janet, Type Talk or How to Determine Your Personality Typeand Change Your Life, Delacorte Press, 1988.

Lawrence Gordon, Looking at Type and Learning Styles, Center for Applications of Psychological Type, 1997.

Lawrence Gordon, People Types and Tiger Stripes, Center for Applications of Psychological Type, 1993.

Maddi Salvatore R., Personality Theories: A Comparative Analysis, Waveland, 2001.

Martin Charles R., Looking at Type: The Fundamentals Using Psychological Type To Understand and Appreciate Ourselves and Others, Center for Applications of Psychological Type, 2001.

Meier C.A., Personality: The Individuation Process in the Light of C. G. Jung’s Typo­logy, Daimon Verlag, 2007.

Pearman Roger R., Albritton Sarah, I’m Not Crazy, I’m Just Not You: The Real Meaningof the Sixteen Personality Types, Davies-Black Publishing, 1997.

Segal Marci, Creativity and Personality Type: Tools for Understanding and Inspiringthe Many Voices of Creativity, Telos Publications, 2001.

Sharp Daryl, Personality Type: Jung’s Model of Typology, Inner City Books, 1987.

Spoto Angelo, Jung’s Typology in Perspective, Chiron Publications, 1995.

Tannen Deborah, You Just Don’t Understand, William Morrow and Company, 1990.

Thomas Jay C., Segal Daniel L., Comprehensive Handbook of Personality and Psychopathology, Personality and Everyday Functioning, Wiley, 2005.

Thomson Lenore, Personality Type: An Owner’s Manual, Shambhala, 1998.

Tieger Paul D., Barron-Tieger Barbara, Just Your Type: Create the RelationshipYou’ve Always Wanted Using the Secrets of Personality Type, Little, Brown and Company, 2000.

Von Franz Marie-Louise, Hillman James, Lectures on Jung’s Typology, Continuum International Publishing Group, 1971.