- W empik go
Danae i Perseusz na wazie cesarskiego Ermitażu w Petersburgu: rozprawa archeologiczna A. Mierzyńskiego. - ebook
Danae i Perseusz na wazie cesarskiego Ermitażu w Petersburgu: rozprawa archeologiczna A. Mierzyńskiego. - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 222 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
W Petersburgu, w Cesarskim Ermitażu, gdzie tyle rzadkich i drogocennych znajduje się pamiątek dawnej przeszłości, widzieliśmy wazę starożytną, grecką, w kształcie krateru, która mimo dziwnej obawy Gerharda (1) dostała się z Włoch do podziwienia godnej skarbnicy, gromadzącej arcydzieła sztuki wszystkich wieków.
Rzeczony krater, znaleziony w Caere r. 1844, nabyty przez znakomitego znawcę i miłośnika sztuk pięknych hr. Campana, należał do najcenniejszych zabytków bogatego zbioru hrabiego. Jakoż i w r. 1845 posiadacz sam dokładnie opisał a następnie w głównych rysach dobrze objaśnił znajdujące się na kraterze wizerunki pod tytułem: "Vaso delia Danae" (2).
W dziewięć lat później t… j… roku 1854 prof… berlińskiego Uniwersytetu Gerhard na nowo wazę opisał, wizerunki objaśnił i prócz tego starał się wytłumaczyć znaczenie przedstawionego mytu w rozprawie, napisanej celem uczczenia pamięci Winkelmana, ojca archeologicznej nauki (3).
Roku 1869 z Najwyższego Rozkazu wyszło w Petersburgu dzieło pod tytułem: Die Vasen-Sammlung der Kaiserlichen Ermitage. Autorem jest znany w świecie klassycznej archeologii uczony Rudolf Stephani, który w swej pracy nietylko podał spis waz znajdujących się w tym wspaniałym przybytku, ale także szczegółowy i sumienny ich opis. Od uwag własnych umyślnie się wstrzymywał, pragnąc, aby badacz w niej znalazł tylko rzeczywiste dane. Pod Nr 1723 znajdujemy opis obchodzącej nas wazy; wysokość podana na 9 1/4 werszek czyli 0, 41 metrów; na czarnem tle wazy znajdują się rysunki czerwonawe, tu i owdzie biało lub brunatno cieniowane, styl wazy poważny, należący do wieku piątego przed Chr. Litery pisane brunatną barwą. Dalej następuje zwięzłe opisanie osób i przedmiotów (4).
Niedawno po rusku wydrukowałem w Sprawozdaniu Cesarskiego Uniwersytetu na rok 1874 rozprawę podtytułem: O wazie z wizerunkami Danai i Perseusza, znajdującej się w Cesarskim Ermitażu w Petersburgu (z dołączeniem dwóch fototypów (5).
Jeżeli po rozprawach wzmiankowanych trzech znakomitych archeologów: hr. Campana, Gerharda i Stephani, sami się zabieramy do opisania i objaśnienia owego zabytku, a mianowicie tez do wytłumaczenia mytu na nim wyobrażonego: czynimy to dla tego, aby bliżej obeznać nauką zajmującą się publiczność naszą z zabytkiem, zasługującym ze wszech miar na jej uwagę, zwłaszcza że rozprawy wymienione dla swej rzadkości mniej są dostępne. Prócz tego żywimy niepłonną nadzieję, że uzupełnimy poczet starożytnych pisarzy, którzy o rzekomym mycie pisali, a mianowicie że rzucimy więcej światła na niedosyć jasno a może i błędnie, wyjaśnioną powieść mytyczną o Danai i Perseuszu.
Po obudwóch stronach naszego krateru widzimy wyobrażenia kilku osób i przedmiotów, które mistrzowską ręką kreślone, świadczą, że zabytek ten pochodzi z epoki rozkwitu sztuk pięknych. Napis zaś archaicznego charakteru: Danae, objaśnia nas odrazu, do jakiego zakresu mytów wyobrażenia się odnoszą.
Pierwszą wzmianką o Danai, córce Akrisiosa, czytamy u Homera, w miejscu bez wątpienia poźniej do tekstu weszłego (6). Tam dowiadujemy się, że pięknonoga Danae, córka Akrisiosa, powiła Zeusowi znakomitego bohatera Perseusza (7).
W następnym po Homerze zachowanym pomniku literatury greckiej, znanym pod tytułem "Tarcz Herkulesa" a przypisanym Hesiodowi, czytamy wprawdzie cenny i ciekawy fakt z mytu o Perseuszu, atoli o Danai nic więcej nad to, że była matką tego bohatera (8).