Emi i Tajny Klub Superdziewczyn. Dookoła świata. Wioska Świętego Mikołaja. Tom 5 - ebook

LAPONIA

Niech magia świąt trwa cały rok!

Laponia to kraina na północnych krańcach Europy, położona na dwóch półwyspach: Skandynawskim i Kolskim. Należy do czterech krajów: Finlandii, Szwecji, Norwegii i Rosji.

W językach różnych krajów Laponia nosi odmienne nazwy: w Finlandii mówi się o niej Lappi, w Szwecji i w Norwegii – Sameland lub Lappland. Rosyjska nazwa to Лапландия – Łapłandija. Ale to nie koniec – w lokalnym języku północnolapońskim znana jest jako Sápmi.

Laponia leży na rozległym płaskowyżu. Na północy jest porośnięta tundrą, czyli bardzo niską pokrywą roślinną, charakterystyczną dla tak zimnego miejsca, a na południu – tajgą, czyli potężnym lasem iglastym. Nie brakuje tu jezior, a obok nich znajdują się góry, których wysokość przekracza niekiedy dwa tysiące metrów.

Sápmi to malownicza kraina, choć bardzo surowa, ponieważ w znacznej części znajduje się poza kołem podbiegunowym. To oznacza, że można tam doświadczyć polarnego lata, polarnej nocy i zobaczyć zorzę polarną! Zima jest długa i mroźna, a lato, choć krótkie, okazuje się ciepłe i słoneczne.

Laponia jest bardzo rozległa. Jej powierzchnia przewyższa powierzchnię Niemiec i jest niemal taka jak powierzchnia Polski i Czech razem – zajmuje obszar około 380 tysięcy kilometrów kwadratowych.

Rdzennymi mieszkańcami regionu są Lapończycy, w języku północnolapońskim – Saamowie.

Laponia nie jest gęsto zaludniona, a Saamów jest dziś od 60 do 90 tysięcy i są mniejszością wśród mieszkańców Laponii. Tylko część z nich mówi w jednym z narzeczy języka lapońskiego.

Więcej niż ludzi żyje tu reniferów – zgodnie z ostatnimi danymi ponad 200 tysięcy. Stada dzikich reniferów pasą się swobodnie niemal w całej krainie. Hodowla zwierząt od zawsze odgrywała bardzo ważną rolę w życiu mieszkańców Laponii.

Tradycyjnymi zajęciami Saamów są też myślistwo, rybołówstwo i rękodzieło. Dziś Lapończycy trudnią się również rolnictwem i wydobyciem surowców, ale coraz ważniejsza staje się turystyka – przecież niemal każdy chciałby odwiedzić Świętego Mikołaja!

Laponia nie jest i nigdy nie była samodzielnym państwem, ale Saamowie mają własną flagę i hymn, a w każdym z zamieszkanych przez nich krajów skandynawskich także własny parlament Sami. Stworzyli nawet reprezentację piłkarską – Sámi Spábbáčiekčanlihttu. Od 1996 roku Laponia znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Największe miasta Laponii to Kiruna w Szwecji, która ma około 17 tysięcy mieszkańców, i niewiele ponad trzy razy ludniejsze Rovaniemi w Finlandii!

To właśnie w Laponii zamieszkał ŚWIĘTY MIKOŁAJ!

Świety Mikołaj - miniprzewodnik

Czy znacie historię Świętego Mikołaja? W miniprzewodniku przedstawimy tę legendarną i ważną postać oraz opowiemy, w jaki sposób postrzega się ją w różnych krajach.

Historia Świętego Mikołaja

Święty Mikołaj z Miry jest znany jako hojny darczyńca, który obdarowywał dzieci prezentami w czasie Bożego Narodzenia. Jego historia sięga wielu wieków wstecz.

Zgodnie z informacjami przekazywanymi od wieków Święty Mikołaj urodził się w 270 roku naszej ery w mieście Patara na terenie dzisiejszej Turcji. Był synem bogatego kupca i od najmłodszych lat przejawiał wyjątkową wrażliwość na potrzeby innych ludzi. Jego rodzice zmarli, gdy był jeszcze dzieckiem. Pozostawili mu jednak spadek, który postanowił wykorzystać, aby pomagać potrzebującym. Jako młody mężczyzna wstąpił do klasztoru i oddał się służbie Bogu. W ciągu kilku lat został biskupem Miry, a jego celem stała się pomoc biednym, chorym i opuszczonym dzieciom. Ci, którzy go poznali, twierdzili, że dokonywał wielu cudów, uzdrawiał chorych i pomagał potrzebującym.

Najsłynniejsza historia związana ze Świętym Mikołajem mówi o jego hojności wobec trzech ubogich sióstr. Według legendy ojciec dziewcząt był zbyt biedny, aby przygotować im wiano i wydać je za mąż. Musimy pamiętać, że działo się to bardzo dawno temu, kiedy role kobiet i dziewcząt były zupełnie inne niż współcześnie. Mikołaj, kiedy tylko poznał trudną sytuację finansową rodziny, pospieszył z pomocą. Podczas kolejnych nocy podrzucał worek złota do domu każdej z sióstr. To wydarzenie uważa się za początek tradycji wręczania prezentów przez Mikołaja.

Po śmierci Mikołaja jego historia została spopularyzowana przez tych, którzy go znali i zaczęli go czcić jako świętego. W XIX wieku wizerunek Świętego Mikołaja ujednolicił się i przedstawiano go jako starszego mężczyznę z długą białą brodą, w czerwonym płaszczu i z workiem pełnym prezentów. Współcześnie Święty Mikołaj jest znany na całym świecie jako postać, która w nocy z 24 na 25 grudnia odwiedza nasze domy, aby podarować dzieciom prezenty. Często jest przedstawiany jako radosny i przyjazny staruszek, który podróżuje saniami ciągniętymi przez renifery. Nie wszyscy jednak wiedzą, że w różnych krajach Mikołaj nazywany jest nieco inaczej, a tradycje związane z bożonarodzeniowymi prezentami znacznie się różnią.

Stany Zjednoczone i Kanada

Święty Mikołaj jest tu znany jako Santa Claus lub Kris Kringle albo po prostu Santa i przedstawiany jako tęgi staruszek, ubrany w czerwony płaszcz i czapkę. Podróżuje saniami ciągniętymi przez renifery i odwiedza domy w noc z 24 na 25 grudnia, zostawiając prezenty pod choinką lub wkładając je do świątecznych skarpet.

Wielka Brytania

W Anglii Świętego Mikołaja nazywa się Father Christmas. Jest przedstawiany jako postać z długą białą brodą, ubrana w zielony płaszcz i kapelusz. Obecnie jest bardzo podobny do amerykańskiego Mikołaja i tak jak w innych krajach przynosi prezenty w czasie Bożego Narodzenia.

Niemcy

Niemieckim dzieciom prezenty przynosi Weihnachtsmann („mężczyzna bożonarodzeniowy”) lub Nikolaus. Tradycyjnie odwiedza je w nocy z 5 na 6 grudnia i zostawia prezenty w specjalnych skarpetach Nikolaus-Stiefel lub butach, które czekają na parapecie. Często pomaga mu Knecht Ruprecht.

Francja

Père Noël („ojciec bożonarodzeniowy”) przynosi prezenty w nocy z 24 na 25 grudnia. Podobnie jak w innych krajach, jest przedstawiany jako postać z białą brodą, w czerwonym płaszczu i z workiem prezentów. Towarzyszy my Père Fouettard, który straszy niegrzeczne dzieci i wręcza im rózgi.

Włochy

Włoski Babbo Natale przynosi prezenty w nocy z 24 na 25 grudnia i jest to Mikołaj podobny do tego, jakiego znamy z popularnej reklamy firmy Coca-Cola. Natomiast San Nicola (Święty Mikołaj) to patron miasta Bari na południu Włoch. W pewnych regionach, zwłaszcza w południowej części kraju, dzień Świętego Mikołaja obchodzi się 6 grudnia. Dzieci otrzymują prezenty, a w niektórych miastach organizuje się procesje na cześć świętego. W większości regionów nie ma zwyczaju obchodzenia mikołajek, za to 6 stycznia, w święto Trzech Króli, do małych Włochów przychodzi Befana – wróżka o wyglądzie wiedźmy, która grzecznym maluchom zostawia w skarpecie cukierki, a niegrzecznym… węgielek.