- W empik go
Filozofia romantyzmu polskiego - ebook
Filozofia romantyzmu polskiego - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 200 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Pamięci Stanisława Szczepanowskiego
Romantyzm polski filozofię swoją posiada, gdyż jest wypływem – w części bezwiednym, w części, w ostatnim i szczytowym swym okresie, pełną samowiedzę swą posiadającym – jednolitego i określonego w zasadniczych przynajmniej swych rysach światopoglądu.
Wydobycie i wyłuszczenie światopoglądu tego jest głównym zadaniem niniejszej pracy.
Charakter wydawnictwa, do którego jest przeznaczona oraz rozmiary, w jakich zamknięta być ma, zmuszają mnie do pewnego, uznawanego zresztą przeze mnie i z innych względów za celowe, ograniczenia.
Oto zrzekam się całego historyczno krytycznego aparatu. Całą uwagę swą skupiam na podaniu treści samej tego, co za światopogląd romantyków naszych – posługuję się tu wciąż utartym terminem – uważam.
Uznaję to za słuszne i uzasadnione z tego jeszcze względu, że światopogląd ten z tego punktu widzenia prawdy rozważany dziś nie bywa nigdy.
Wierzę zaś, że mamy w nim istotnie prawdziwe objawienie, przez naród nasz dla ludzkości zdobyte – objawienie o istocie i przeznaczeniach człowieka.
Zdaję sobie sprawę z całej odpowiedzialności, jaką przyjmuję, wypisując na wstępie pracy to wielkie i straszliwe słowo: prawda.
Nie mniemanie, nie pogląd, lecz prawda, rzecz obowiązująca, jedyna, trwała zdobycz ducha ludzkiego, która utracona być nie może. Jeśli bowiem ustąpi, to tylko przed nowym rozjaśnieniem prawdy, które nie zniesie jej, lecz dopełni.
Dzieje romantyzmu polskiego, dzieje całej twórczej myśli polskiej tego okresu, szczególniej lat 1830–1848, są właściwie dojrzewaniem, samouświadomieniem się stopniowym prawdy.
Wysiłki ludzi pozornie odległych od siebie uzupełniają się i jednoczą. Mamy tu do czynienia z jednym z najwspanialszych objawów łączności duchowej epoki.
Nie będę w stanie poczynić tu wszelkich zestawień, do jakich przedmiot sam roztwiera pole.
Poza nawiasem pozostawić muszę twórczość myślową takiego Hoene-Wrońskiego – na przykład.
Mickiewicz, Słowacki, Krasiński, Towiański, Cieszkowski, Norwid, taka jest, sit venia verbo, duchowa topografia opracowanego tu obszaru.
Wydaje mi się, że w tych granicach zamknąć się da zasadnicza synteza myślowej i duchowej treści romantyzmu polskiego.
Rozumiem, że rozszerzenie tych granic pozwoliłoby mi niejeden punkt pogłębić, niejedno zagadnienie pograniczne ukazać.
Tu jednak idzie mi o wyznaczenie poziomu, o upodstawowanie fundamentu. Zupełna zarówno pod względem historyczno psychologicznym, jak i filozoficzno treściowym synteza polskiego romantyzmu jest przedsięwzięciem ponad miarę sił pojedynczego człowieka.