- W empik go
Fryderyk Nietzsche – artysta i myśliciel - ebook
Fryderyk Nietzsche – artysta i myśliciel - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 260 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Pisma i osobistość.
W ostatnich dniach 1871 r. pojawiła się książeczka, której tytuł brzmiał jak zagadka i zwraca! uwagę: „Narodziny tragedyi z ducha muzyki” Autor, młody profesor filologii klasycznej w Bazylei, był wówczas znany tylko w szczupłem gronie przyjaciół. Rzuciwszy okiem na te żywo skreślone dziełko, można było sądzić, że ma się przed sobą tylko niezwykłą probe cofnięcia "sztuki przyszłości"– jak jeszcze wówczas nazywano muzyczny dramat Wagnera – w daleką przeszłość, w czasy rozkwitu tragedyi greckiej. Ryszard Wagner – i Eschylos! W rok później wyszło z pod pióra tego samego autora, jako „Pierwsza część rozmyślań nie na czasie”, pismo polemiczne, zwrócone przeciw zapomnianej już dzisiaj książce a niezapomnianemu wielkiemu krytykowi. Dziełko to zatytułowane: „Dawid Strauss, wyznawca i pisarz” 2), miało poźniej otrzymać ty- -
1) Die Geburt der Tragedie aus dem Geiste der Musik. 2) Dawid Strauss, der Bekenner und Schriftsteller A. Riehl: „Fryderyk Nietzsche”.
tal krótszy i dobitniejszy: „Dawid Strauss i inni filistrzy”.
Cięte, kiedy atakuje, pełne dowcipu i humoru, kiedy wyraża żart, ironię i szyderstwo, należy ono do najlepszych utworów niemieckiej literatury polemicznej. Niektóre zdania dosadne, jak epigramy, tchną duchem Lessinga, co działa tem komiczniej, że ostrze ich skierowane właśnie przeciw autorowi, którego niejednokrotnie porównywano z Lessin-gieni. Występującą zaś tu i owdzie gwałtowność tonu, można u ucznia Schoppenhauera tłómaczyć płytką sofisteryą, z jaką Strauss targnął się był na pesymizm mistrza.
Zapewne niewielu tylko czytelników zauważyło odrazu łączność, zachodzącą pomiędzy temi dwoma utworami. Szlachetnej, tragicznej kulturze geniuszu twórczego, traktowanej z takim entuzya – zmem i w tonie wieszczym w „Narodzinach trage – dyi”, przeciwstawia polemika ze Straussem, jako kontrast i największa jej przeszkodę – kulturę na poziomie tak zw. „filistra wykształcenia” (Bildungs-filister); walkę zaś podjęta w pierwszem dziełku przeciw Sokratesowi, którego (mylnie zresztą) atakuje jako twórcę i pierwowzór wszelkiego kierunku wrogiego sztuce, kończy w drugim utworze wesoły epilog, wyszydzający modnego rzecznika owego rzekomo sokratycznego, plytko-optymistycznego sposobu myślenia.