- W empik go
Giordano Bruno. Męczennik nauki czy szarlatan? - ebook
Giordano Bruno. Męczennik nauki czy szarlatan? - ebook
Postać Giordana Bruna od ponad stulecia funkcjonuje w kulturze masowej jako podręcznikowy bez mała przykład „męczennika nauki”, który zginął z rąk wrogiego nauce Kościoła głosząc tezy Kopernika o ruchu Ziemi.
Jak w każdej mitologii także w micie męczenników nauki można odnaleźć całkiem spore ziarna prawdy. Kłopot w tym, że mit ten bardziej oddaje ducha dziewiętnastowiecznego antyklerykalizmu, którego jest wytworem, niż faktyczny stan rzeczy. Mity tego typu niczym krzywe zwierciadła ingerują głęboko w naszą zdolność postrzegania rzeczywistych relacji sprzed kilku stuleci zaburzając istotne proporcje. Deformacji ulega nie tylko obraz relacji Kościoła i religii do nauki, lecz także obraz samej postaci Bruna i jego wkładu w rozwój myśli naukowej.
Niniejsza praca pokazuje rezultaty zmagań współczesnej historii nauki z tym dziewiętnastowiecznym mitem. Dyskusja wybranych kwestii historyczno-naukowych jest poprzedzona omówieniem niezwykle bogatego i niejednoznacznego intelektualnego życiorysu Giordana Bruna. Tylko w ten sposób można przywrócić właściwe proporcje naruszone przez głęboko zakorzenione mity.
seria PIATY WYMIAR
Kategoria: | Filozofia |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-7886-184-3 |
Rozmiar pliku: | 4,0 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Męczennik nauki czy szarlatan?
1. Wprowadzenie
Sprawa Giordana Bruna i jego śmierć na stosie na Campo dei Fiori w Rzymie w 1600 roku niezmiennie od wielu lat budzą zainteresowanie i kontrowersje. Jest on niewątpliwie pierwszym jawnym zwolennikiem teorii Kopernika o ruchu Ziemi skazanym przez rzymskich inkwizytorów. Fakt ten przyczynił się do tego, że począwszy od XIX wieku zaczęto jego sprawę ściśle wiązać ze sprawą Galileusza i wliczać go w poczet „męczenników nauki”, prześladowanych przez Kościoły chrześcijańskie, zwłaszcza katolicki. Określenia tego typu do dzisiaj można spotkać nie tylko w popularnych opracowaniach czy w internetowych witrynach^(). Tymczasem historycy nauki niemal jednogłośnie odrzucają taką interpretację tragicznej śmierci Bruna, wiążąc ją raczej z jego radykalnymi poglądami teologicznymi i konfliktowym charakterem, niż z jego poglądami naukowymi. Lynn Thorndike, autor fundamentalnej pracy na temat historii magii, pisał w latach czterdziestych XX wieku: „Z wyjątkiem napomnienia go w dniu 24 marca 1597 roku, że głosi takie bezzasadne pojęcia, jak wielość i nieskończoność światów, głównym zarzutem przeciw niemu było wystąpienie z zakonu, długotrwałe związki z heretykami i jego wątpliwa postawa w stosunku do dogmatu Wcielenia i Trójcy Świętej”^(). O wiele bardziej poważne jest stwierdzenie francuskiego historyka Émileʼa Namera, że potępienie nauki Bruna, w tym potępienie po raz pierwszy doktryny kopernikańskiej, stanowi decydujący moment w historii stosunków między Kościołem rzymskim a myślą naukową. Namer widzi ścisły związek potępienia Galileusza z potępieniem Bruna i to nie tylko w osobie grającego główną rolę w tych wydarzeniach jezuickiego kardynała Bellarmina^(). Wydane w 1942 roku Summarium procesu Bruna wydaje się potwierdzać tezę Namera^(). Wydaje się więc, że nie można ocenić sprawy Bruna i jego poglądów jednoznacznie nie ukazując choćby pokrótce jego skomplikowanego życiorysu i bogatej twórczości.
------------------------------------------------------------------------
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji publikacji
------------------------------------------------------------------------