Gitara rockowa dla bystrzaków - ebook

Rozdział 4. Coś dla lewej ręki: akordy

W tym rozdziale:

- Wypróbujesz palce na otwartych akordach.
- Dasz się ponieść energii power chordów.
- Opanujesz akordy barowe.

Gitarzysta rockowy przez większość czasu gra akordy. Zapewne masz w głowie obrazek, w którym Twój gitarowy idol stoi na scenie i wycina nieskończone pasaże na pojedynczych dźwiękach, lecz prawda jest taka, że zazwyczaj gra on akordami, akompaniując sobie lub innemu wokaliście czy instrumentaliście. Chociaż więc najlepsi gitarzyści są znani ze swoich solówek, między tymi błyskotliwymi momentami nieśmiertelnej chwały po prostu trzepią akordy.

Akordy to roboczy tydzień dla gitarzysty, a solówki to wolna sobota. W rock and rollu jest jak w życiu — cały tydzień pracujesz na akord, żeby zarobić na sobotnie szaleństwo (wiem, że od gitarzystów rockowych nie oczekuje się posiadania stałego zatrudnienia, ale przynajmniej wiesz, o co chodzi).

Ze względu na to, że akordy to chleb powszedni gitarzysty, w tym rozdziale poznasz najważniejsze z nich. Nie traktuj jednak porównania gry akordowej do pracy zbyt dosłownie. Jeśli granie akordów ma coś wspólnego z pracą, to ja mogę odrabiać dwie zmiany!

Bez akordów się nie obędzie

Akordy łapiesz lewą ręką i wydobywasz, uderzając struny prawą. W rozdziale 2. poznałeś akord E, dzięki czemu mogłeś uderzyć w struny tworzące muzycznie spójną całość i przynajmniej sprawdzić, czy Twoja gitara stroi.

Ale tworzenie muzyki nie polega na jednokrotnym uderzeniu jakiegoś akordu i pozwoleniu mu na nieskończone wybrzmiewanie. Muzyka musi się zmieniać, a szczególnie muzyka rockowa. Istnieją dwa sposoby na osiągnięcie tego celu — granie fantastycznego bicia lub złapanie innych świetnych akordów.

Ten rozdział skupia się na lewej ręce, więc na razie nie przejmuj się tym, co powinna robić prawa. Wystarczy, że zagrasz zamieszczone tu akordy i rytmy za pomocą jednego uderzenia w dół we wszystkie struny na każdy slash. W rozdziale 5. zaczniesz grać żywiej, lecz teraz pojedyncze uderzenie pozwoli Ci się w pełni skupić na pracy lewej ręki.

Oczywiście nie musisz grać wszystkich figur wyłącznie za pomocą pojedynczych uderzeń. Jeśli czujesz klimat, a muzyka na to pozwala, możesz uderzać gęściej, i to zarówno w górę, jak i w dół. Pamiętaj tylko o tym, żeby praworęczne kombinacje nie przeszkodziły Ci w zmianie akordów.

Na serwerze ftp wszystkie zamieszczone w tym rozdziale figury zostały zagrane pojedynczymi uderzeniami w dół. Uderzenie w dół polega na przeciągnięciu piórkiem po wszystkich składających się na akord strunach w stronę ziemi. Nagrania służą temu, żebyś mógł usłyszeć, jak mniej więcej powinien zabrzmieć końcowy efekt, i skupił się na nauce kolejnych układów.

Początkującym gitarzystom najwięcej kłopotu sprawia właściwe palcowanie lub sposób chwytania akordów — dużo więcej niż jakiekolwiek bicie prawą ręką. W tym rozdziale oprócz akordów dowiesz się także, jak sprawić, że szybko „wejdą Ci w palce”. Pokażę Ci również, jak ułatwić sobie zmianę akordu przez przesunięcie jednego układu palców w górę lub w dół gryfu.

Uzdolnienie to siła połączona z prędkością i dokładnością. Granie akordów na gitarze elektrycznej nie wymaga zbyt dużej siły (w przeciwieństwie do gitary akustycznej, w której jednym z największych problemów jest wyrobienie odpowiedniej siły lewej ręki). Możesz się więc skupić wyłącznie na prędkości i dokładności. W końcu osiągniesz ten cel, ale nie zapominaj, że to wymaga determinacji.

Zacznij od otwartych akordów

Otwarte akordy zawdzięczają swoją nazwę temu, że oprócz dźwięków przyciskanych na odpowiednich progach wykorzystują także otwarte struny. Mają one dźwięczne, przyjemne brzmienie i są czasem nazywane „akordami ogniskowymi” — być może dlatego, że można na nich grać proste, ładne i dźwięczne utwory.

Rysunek 4.1 to tablica z dwudziestoma czterema akordami. Są to w zasadzie wszystkie otwarte akordy, z których korzysta się w muzyce rockowej. Jeśli nigdy wcześniej nie miałeś z nimi do czynienia, sięgnij po Gitarę dla bystrzaków, gdzie szczegółowo opisałem, jak je chwytać. Nie jest to jednak konieczne, bo zagranie ich nie stanowi wielkiej trudności. Mam zamiar zrobić z Ciebie mistrza, nawet jeśli sądzisz, że żaden z Ciebie kowboj.

Nie musisz uczyć się tej tablicy na pamięć, ponieważ jest powtórzona na dołączonej do książki ściądze. Możesz ją wyrwać, aby zawsze mieć ją pod ręką — przyklej ją do ściany lub umieść na stojaku na nuty albo na stole obok opracowania utworu, który aktualnie grasz.

Pamiętaj, że „X” nad struną oznacza, że jej nie grasz, a „O” — otwartą strunę, którą powinieneś uderzyć (w rozdziale 2. znajdziesz szczegółowe wytłumaczenie sposobu odczytywania diagramów akordów). Zwróć uwagę na to, że pod podstawowym palcowaniem czasami pojawia się alternatywne.

Włącz do gry power chordy

Nadszedł czas na wypuszczenie kowbojów na rozległe pastwiska. Chociaż otwarte akordy są dość popularne w muzyce rockowej, gitarzyści preferują ich szybsze i ostrzejsze odpowiedniki: power chordy. Są one łatwiejsze do złapania i w prosty sposób umożliwiają wykroczenie poza pierwsze trzy progi. Stanowią kwintesencję surowości i szorstkości rocka, a kiedy nauczysz się właściwie je nazywać na podstawie piątej i szóstej struny, chwycenie właściwego power chordu będzie proste jak A, H i Cis.

Rysunek 4.1. Tablica przedstawiająca dwadzieścia cztery otwarte akordy i ich palcowanie

Power chord to dwu- lub trójdźwiękowy akord, który składa się wyłącznie z podstawy i piątego stopnia gamy. Dwudźwiękowy zawiera podstawę i piąty stopień, natomiast trójdźwiękowy — podstawę, piąty stopień oraz podstawę, podstawa więc pojawia się dwukrotnie, za drugim razem o oktawę wyżej. Tak więc otwarty power chord A możesz zagrać na dwa sposoby, jak widać na rysunku 4.2.

Rysunek 4.2. Dwa sposoby grania power chordu A

Z power chordu usunięto niezwykle istotny trzeci stopień (zgodnie z tradycyjną teorią muzyki akord składa się z trzech różnych dźwięków, więc power chord to swego rodzaju wyjątek). Trzeci stopień akordu określa, czy jest on molowy, czy durowy. Tercja mała (czyli trzy półtony od podstawy) tworzy akord molowy. Tercja duża (cztery półtony od podstawy) tworzy akord durowy. Jednak w każdym z rodzajów podstawa i piąty stopień nie ulegają zmianie. Wynika z tego, że akord bez trzeciego stopnia nie jest ani durowy, ani molowy — może występować w obu funkcjach, z których żadna nie jest „zła”. Ta dwuznaczność sprawia, że power chordy są tak uniwersalne dla gitarzystów rockowych.

Power chordy mają jeszcze jedną zaletę, oprócz surowej konstrukcji i otwartego brzmienia: świetnie brzmią z przesterem. Jest tak, ponieważ przester nasyca akord harmonicznymi — albo inaczej mówiąc: wysokimi dźwiękami o różnym stopniu intensywności, które sprawiają, że brzmienie jest bogatsze. Ciężki przester nie brzmi zbyt dobrze z pełnymi akordami durowymi lub molowymi, ponieważ harmoniczne tak blisko położonych dźwięków (podstawy, trzeciego i piątego stopnia gamy) kolidują ze sobą w wyższych rejestrach, co sprawia, że całość jest ostra i nieprzyjemna. Lecz jeśli zagrasz wyłącznie podstawę i piąty stopień, wyższe harmoniczne będą mogły swobodnie i pięknie tańczyć w przestrzeni; nie będą deptać sobie po piętach.

Ruchome power chordy

Power chordy — w przeciwieństwie do swoich otwartych krewnych — nie zawsze korzystają z otwartych strun, dzięki czemu są ruchome. Nazywamy tak każdy akord, który możesz przesunąć z jednej pozycji na gryfie na inną bez zmiany palcowania. Power chordy, ze względu na ich mobilność oraz minimalizm, możesz zmieniać bez wykręcania palców — jak nitki spaghetti. Jeśli potrafisz liczyć do dwunastu i znasz alfabet do litery G, bez problemu znajdziesz każdy power chord. Witaj na ulicy Łatwej Gry.

Power chordy biorą nazwę od podstawy, tak samo jak wszystkie akordy. W power chordzie G podstawą będzie dźwięk G. Ponieważ wykorzystują one wyłącznie podstawę i piąty stopień, często opisuje się je za pomocą cyfry „5”. Jeśli zobaczysz na przykład G5, oznacza to power chord G.

Power chord z rysunku 4.3 ma podstawę na szóstej strunie. Ponieważ na piątym progu szóstej struny znajduje się dźwięk A, jest to power chord A (A5). Przesuń cały układ o dwa półtony (czyli dwa progi) w górę, a otrzymasz H5. Na podobnej zasadzie: jeśli przesuniesz go o dwa półtony w dół, otrzymasz G5. Przesuń go jeszcze o dwa półtony, a otrzymasz — już się domyślasz? — F5.

Rysunek 4.3. Power chord na piątym progu szóstej struny, czyli A5

Power chordy bazujące na piątej strunie wyglądają niemal zupełnie tak samo, tyle że cały układ zostaje przesunięty o jedną strunę niżej. Rysunek 4.4 przedstawia power chord na pierwszym progu piątej struny.

Rysunek 4.4. Power chord na pierwszym progu piątej struny, czyli B5

Power chordy oparte na piątej strunie możesz przesuwać wzdłuż gryfu — podobnie jak te oparte na szóstej. Przesuń B5 o dwa półtony (dwa progi) do góry, a otrzymasz C5, kolejne dwa progi dadzą D5 — i tak dalej.

Power w praktyce

Pozycja to termin, który oznacza umiejscowienie akordu na gryfie. Nazwa pozycji bierze się z progu, na którym umieszczasz pierwszy palec. Struna nie ma znaczenia, liczy się tylko próg. B5 na piątej strunie to akord w pierwszej pozycji. Pierwszy power chord, jaki zagrałeś — A5 na piątym progu szóstej struny — to akord w piątej pozycji. Wszystko jasne? Tak myślałem.

Zanim zagrasz na jednej scenie z Aerosmith, spróbuj połączyć power chordy oparte na szóstej strunie z tymi opartymi na piątej. Ponieważ składają się one z niewielu dźwięków i mają zawsze ten sam kształt, granie ich na całym gryfie jest niezwykle łatwe. Rysunek 4.5 przedstawia typową progresję power chordów.

Rysunek 4.5. Połączenie power chordów opartych na szóstej strunie z tymi na piątej w prostym motywie

Ten przykład jest nagrany na ścieżce numer w materiałach dołączonych do tej książki. Biała czcionka wewnątrz czarnego prostokąta wskazuje numer ścieżki, na której znajdziesz zamieszczony przykład (więcej na temat układu nagrań znajdziesz w Dodatku). Nie musisz grać w tym samym tempie, które usłyszysz na nagraniu, starając się jednocześnie zmieniać palce i uderzać w struny. Ważne, żebyś po prostu zmieniał akordy w tempie — czyli raz na cztery uderzenia.

Tak jak potrzebujesz poszczególnych słów, aby sformułować zdania przekazujące Twoje myśli i idee, musisz znać różne akordy, które będziesz mógł poukładać w większe muzyczne segmenty, tak zwane progresje. Progresja akordów tworzy strukturę utworu lub, inaczej mówiąc, jego ramy harmoniczne.

Wejdź w barowy nastrój

Potrafisz już chwycić power chordy w każdej pozycji na gryfie, więc pewnie myślisz, że do zostania rockowym bożyszczem brakuje Ci tylko skórzanych spodni i kilku kumpli, którzy niezbyt dobrze pachną. Cóż, na razie wprowadź swój odrzutowiec z powrotem do hangaru. Chociaż niezliczona ilość utworów opiera się na akordach, które już poznałeś — czyli otwartych i power chordach — Twoje muzyczne słownictwo rozwinie się jeszcze tysiąckrotnie. Pora okiełznać akordy barowe.

Termin akord barowy budzi lęk w sercu każdego początkującego gitarzysty. Z technicznego punktu widzenia jest to normalny akord, w którym pierwszy palec pełni rolę „przegrody”, a pozostałe tworzą jego zasadniczą część. Tym niemniej termin zazwyczaj budzi podobne skojarzenia, co średniowieczne narzędzia tortur.

Początkujący gitarzyści mają problem z akordami barowymi, gdyż sądzą, że wymagają one sporej siły. Jak zapewne sądzisz, siła jest stosowna do otwarcia zablokowanej zakrętki słoika z ogórkami, ale nie do czerpania przyjemności z gry na gitarze. Chociaż faktycznie do grania akordów barowych trzeba nieco siły, przekonasz się, że wcale nie tak wiele, gdy już je opanujesz. Granie tego typu akordów jest jak jazda na rowerze: na początku jest ciężko, ale potem to się staje Twoją drugą naturą. Różnica polega na tym, że barowe akordy bolą, kiedy na nich „jedziesz”, a przestają boleć, gdy puszczając gryf, „spadasz” z nich. Bez obaw. Kiedy przestanie Cię boleć ręka, granie ich będzie dużo przyjemniejsze.

W muzyce rockowej akordy barowe oddzielają mężczyzn od chłopców, kobiety od dziewcząt oraz tych, którzy rządzą, od ich naśladowców. Gruntowna lekcja na ten temat znajduje się w Gitarze dla bystrzaków, lecz ze względu na to, że stanowią one fundament muzyki rockowej, tutaj także się nimi zajmiemy.

Jak się uporać z akordami barowymi

Zapamiętaj credo akordów barowych, ujmujące najważniejsze aspekty uczenia się ich i opanowywania. Brzmi ono: dzień bez soku pomarańczowego jest jak dzień bez słońca. Zaraz, czekaj, to nie to. Chodzi o te wskazówki:

- Naciskaj stanowczo. Nie tak, by struny wpiły Ci się na stałe w pierwszy palec, lecz przyciskaj go pewnie i silnie. Obróć palec nieznacznie na bok, odchylając go od drugiego palca.
- Kontruj kciukiem. Trzymaj kciuk dokładnie na środku gryfu. To miejsce zapewnia Ci najsilniejszy nacisk. Będziesz wiedział, że robisz to dobrze, jeśli zaczną Cię boleć palce. Czyż to nie wspaniałe?
- Trzymaj ramiona przy sobie. Nie doprowadzaj do tego, że Twój łokieć będzie sterczał jak skrzydło kurczaka. Przyciśnij go do siebie i pamiętaj, żeby lewe ramię było rozluźnione i opuszczone.
- Nie naciskaj strun miękkimi częściami palców. Popraw nieznacznie rękę, aby miękkie podbicie palców nie dotykało i nie wytłumiało strun. Staraj się, żeby palce były wygięte i naciskały struny od góry, a nie całym opuszkiem. Upewnij się także, że struny nie przebiegają dokładnie pod zgięciami pierwszego palca.

Barre to hiszpańskie słowo oznaczające „przegrodę”. Wiele terminów związanych z gitarą pochodzi z hiszpańskiego (tak samo jak inne pojęcia muzyczne, takie jak piano, czyli „delikatnie”, fortissimo, czyli „bardzo głośno” oraz scuza plisa tu pasa di pasta, czyli „zespół jest głodny”, pochodzą z włoskiego).

Akordy barowe oparte na E

Akordy barowe wyglądają jak otwarte, do których dodano poprzeczkę (czyli Twój pierwszy palec). Jak już wspominałem, gruntowny i wyczerpujący opis znajdziesz w Gitarze dla bystrzaków, ale tutaj także zajmę się najważniejszymi kwestiami.

Pierwszym krokiem jest złapanie otwartego akordu E (zajrzyj do rozdziału 2., jeśli już zapomniałeś). Zamiast jednak robić to za pomocą pierwszych trzech palców, użyj drugiego, trzeciego i czwartego. W ten sposób pierwszy palec będzie mógł pracować jako „poprzeczka”.

W tym momencie rolę „poprzeczki” pełni siodełko — czyli ów próg dzielący główkę od gryfu. Twoim zadaniem jest przesunięcie całego układu o jeden próg wyżej i wypełnienie funkcji siodełka pierwszym palcem.

1. Przesuń wszystkie palce naciskające struny dokładnie o jeden próg do góry (czyli oddal się od główki).

2. Połóż pierwszy palec wzdłuż pierwszego progu na wszystkich sześciu strunach i równolegle do siodełka.

3. Przypomnij sobie credo akordów barowych, przyciśnij palce i uderz struny.

Moje gratulacje. Właśnie zagrałeś akord barowy F (zobacz rysunek 4.6). Mam nadzieję, że dobrze się czujesz w roli siodełka.

Rysunek 4.6. Akord barowy F

Jeśli nie jesteś typem, który słabnie wyłącznie pod wpływem kryptonitu, będziesz miał problem z takim chwyceniem tego akordu, aby jednocześnie dobrze brzmiał i nie sprawiał Ci bólu. Nic dziwnego, że napinasz rękę, tłumisz struny i masz ochotę wrzeszczeć na różne nieożywione przedmioty.

Najtrudniej zagrać akordy barowe na pierwszych kilku progach, gdzie trzeba przezwyciężyć opór siodełka, oraz w wyższych pozycjach, gdzie akcja strun jest większa, a progi węższe. Kiedy złapiesz akord F, natychmiast, bez męczenia się wszystkimi opisanymi krokami spróbuj go przesunąć na piąty próg (gdzie, nawiasem mówiąc, stanie się akordem A). W tej pozycji naciskanie strun powinno być łatwiejsze.

Przemieszczanie akordu E wzdłuż gryfu

Wszystkie akordy barowe są ruchome — na tym polega ich piękno. Jeśli potrafisz złapać taki akord (i zagrać go tak, że struny będą brzmieć w miarę czysto), jesteś gotów przenieść drania w inne miejsce.

Masz już wyobrażenie na temat całego procesu, ponieważ przesuwałeś power chordy (a co odważniejsi spróbowali przesunąć akord F na piąty próg). Zastosuj wiedzę na temat power chordów do akordów barowych. Jedyna różnica polega na tym, że przesuwasz więcej dźwięków jednocześnie.

Aby zidentyfikować akord, który złapałeś, posłuż się szóstą struną. Ponieważ najniższa struna gitary to E, nazwy dźwięków na jej poszczególnych progach powiedzą Ci, w którym miejscu zagrać określony, oparty na E akord barowy — tak jak w przypadku power chordów. Na przykład na piątym progu struny E znajduje się A, więc akord barowy oparty na E w piątej pozycji to A. Ten skrót myślowy umożliwia gitarzystom łatwą lokalizację akordów na gryfie — wykorzystuje najniższy dźwięk akordu jako wskazówkę. Akordy barowe, które nazwałem „opartymi na E”, są także zwane „opartymi na szóstej strunie”. O ile na Twoją głowę w ostatnich kilku minutach nie spadło coś ciężkiego, to pojęcie przypuszczalnie także pamiętasz z części opisującej power chordy.

Inne rodzaje akordu E: molowe, septymowe, molowe septymowe i zawieszone

Dotychczas konstruowaliśmy i przemieszczaliśmy wyłącznie akordy oparte na E. Jak już wiesz na podstawie otwartych akordów, oprócz durowych istnieją także inne rodzaje. Akordy pisane dużą literą to durowe (E, H, D), małą — molowe (e, h, d), natomiast wszystkie pozostałe mają jakieś dodatki (E7, h7, D7sus).

Teraz przyda się Twój wysiłek włożony w opanowanie pierwszych akordów barowych. Jeśli opanowałeś te oparte na E, możesz w łatwy sposób zacząć konstruować inne. Aby zagrać te formy, nieznacznie zmodyfikuj kształt akordu barowego opartego na E; mają związek z otwartym akordem E, który dobrze znasz. Możesz więc być z siebie zadowolony.

Aby jeszcze bardziej ułatwić sobie poznawanie nowych form, wypróbuj je na trzecim progu, gdzie przypuszczalnie uda Ci się złapać je bez brzęczenia.

Szósta struna wskazuje, że kształt akordu E na trzeciej strunie to G. Jeśli więc zagrasz różne rodzaje E w trzeciej pozycji, uzyskasz rozmaite rodzaje akordu G. Zwracaj większą uwagę na kształty, które przesuwasz, niż na literowe nazwy akordów.

Aby zmienić akord G-dur w g-moll, podnieś drugi palec. Niech świeżo odsłonięta nuta — na trzecim progu trzeciej struny — zabrzmi wraz z pozostałymi. I to wszystko! Rysunek 4.7 przedstawia akord g-moll w trzeciej pozycji.

Rysunek 4.7. Barowy akord g-moll oparty na E

Aby zmienić akord G-dur w septymowy (zwany także akordem G z dominantą septymową), podnieś czwarty palec, tak jak na rysunku 4.8.

Rysunek 4.8. Akord barowy G7 oparty na E

Aby zmienić G-dur w g7 (g-moll septymowy), podnieś drugi i czwarty palec, tak jak na rysunku 4.9.

Rysunek 4.9. Akord barowy g7 oparty na E

Aby zmienić G-dur w G7sus (w którym trzeci stopień jest zawieszony, czyli podniesiony o pół tonu do góry, na czwarty stopień), podnieś drugi palec, a czwarty przemieść na trzecią strunę.

Rysunek 4.10. Akord barowy G7sus oparty na E

Właśnie nauczyłeś się czterech nowych kształtów akordu. Ponieważ możesz je wykorzystać w dowolnej pozycji od pierwszego do dwunastego progu, oznacza to, że opanowałeś czterdzieści osiem nowych akordów. Toż to cała harmonia! Nie ma co, możesz pisać piosenki.

Wymyślaj własne ćwiczenia, przesuwając te kształty wzdłuż gryfu. Potem potrenuj zmianę kształtów — na przykład na pierwszym progu zagraj durowy, na trzecim molowy, a na ósmym septymowy. Być może wpadniesz na następne Schody do nieba i wszyscy będą się tego uczyć.

Akordy barowe oparte na A

Zarówno akordy barowe oparte na E, jak i te oparte na A zawdzięczają swoje kształty odpowiednim otwartym akordom (akordy barowe to otwarte z pierwszym palcem w roli siodełka). Aby chwycić akord barowy oparty na A, musisz zastosować tę samą zasadę, z której korzystałeś, gdy przechodziłeś z otwartego akordu E na grany w pierwszej pozycji F. Nie ma potrzeby ponownego główkowania — zachowaj swoją kreatywność na późniejsze ćwiczenia lub szukanie usprawiedliwienia, dlaczego grasz o drugiej nad ranem.

Aby zagrać akord barowy oparty na A (taki jak na rysunku 4.11), chwyć stary dobry A-dur (sprawdź na ściądze, jeśli potrzebujesz odświeżenia pamięci), ale użyj drugiego, trzeciego i czwartego palca zamiast pierwszych trzech. Następnie wykonaj poniższe trzy kroki:

1. Przesuń wszystkie palce naciskające struny o jeden próg.

2. Połóż pierwszy palec wzdłuż pierwszego progu na najwyższych pięciu strunach i równolegle do siodełka.

3. Przypomnij sobie credo akordów barowych, przyciśnij palce i uderz struny.

Rysunek 4.11. Akord barowy H oparty na A

Akord barowy oparty na A jest krótszy: pierwszy palec musi przycisnąć tylko najwyższe pięć strun.

Nie przyciskasz wszystkich sześciu strun w tego typu akordach, ponieważ ich podstawa znajduje się na piątej strunie: są to akordy oparte na piątej strunie. Jeśli Twój palec wskazujący przyciśnie szóstą strunę (a nie będzie łatwo tego uniknąć), uważaj, żeby nie uderzyć jej prawą ręką. Możesz nieco lżej naciskać tę strunę, dzięki czemu zostanie wytłumiona, jeśli przypadkowo ją uderzysz. Zwróć na to uwagę, ponieważ efekt może być koszmarny, gdy zaczniesz przesuwać akord barowy oparty na A wzdłuż gryfu. Otwarta struna E i akord barowy Es na szóstym progu? Ałć.

Najtrudniejsze w tym akordzie jest utrzymanie wygięcia czwartego palca, aby nie tłumił pierwszej struny. Wielu gitarzystów uważa to za tak kłopotliwe, że w takiej sytuacji gra tylko wewnętrzne cztery struny (od drugiej do piątej). Nie muszą wówczas tworzyć „poprzeczki” z pierwszego palca, tylko z trzeciego, dzięki czemu ten akord staje się stosunkowo łatwy. Sprawdź diagram z rysunku 4.12, porównaj z tym, jak wychodziło Ci poprzednie palcowanie, po czym wybierz to, które lepiej Ci się gra.

Rysunek 4.12. nny sposób palcowania akordu opartego na A

Bystrzy gitarzyści, którzy jeszcze nie oślepli z bólu, przypuszczalnie dostrzegli coś znajomego w najniższych strunach akordów opartych na E i A: power chordy. Trzy najniższe struny akordów barowych opartych na E i A zawierają te same dźwięki, co ich odpowiedniki w postaci power chordów. Być może pamiętasz także, że power chordy nie mają trzeciego stopnia. Wynika z tego, że najniższe trzy struny akordów molowych opartych na E i A są takie same jak dźwięki power chordów oraz dolne trzy struny odpowiednich akordów durowych. Bingo, zatoczyliśmy koło.

Przemieszczanie akordu A

Jeśli zagrałeś akord H jako barowy, oznacza to, że potrafisz zagrać wszystkie dwanaście akordów durowych opartych na A (czyli pełną skalę chromatyczną). Wszystkie te akordy biorą nazwę od piątej struny (tak jak otwarty akord A, a także na zasadzie podobnej do tej, według której tworzy się nazwy akordów opartych na E).

Rysunek 4.13 przedstawia progresję w całości zbudowaną na akordach barowych opartych na A. Wymawiaj głośno ich nazwy, gdy będziesz je grał na odpowiednich progach. Zaufaj mi, to dla Twojego dobra. Posłuchaj nagrania i zagraj razem z nim, aby sprawdzić swoje postępy. Nie musisz odtwarzać takiego samego bicia —uderzaj w swoim tempie i zmieniaj akord w każdym takcie.

Rysunek 4.13. Progresja wykorzystująca akordy barowe oparte na A

Inne rodzaje akordu A: molowe, septymowe, molowe septymowe, zawieszone i durowe septymowe

Wszystko, czego się dowiedziałeś na temat przesuwania akordów wzdłuż gryfu, stosuje się także do tych form akordów. Zagranie akordu molowego lub molowego septymowego nie wymaga żadnych dodatkowych umiejętności w porównaniu z akordem durowym — to tylko kwestia odpowiedniego palcowania.

Wykorzystaj listę, która znajduje się w części zatytułowanej „Akordy barowe oparte na A”, i samodzielnie opracuj inne rodzaje akordów tego typu lub po prostu przyciśnij pierwszym palcem odpowiedni próg i spróbuj uformować akord pozostałymi palcami.

Rysunek 4.14 przedstawia tablicę z pięcioma akordami wywodzącymi się z A. Istnieje oczywiście jeszcze wiele innych możliwości, lecz te pięć to kluczowe akordy dla muzyki rockowej.

Rysunek 4.14. Akordy barowe — molowy, septymowy, molowy septymowy, zawieszony i durowy septymowy — oparte na A

Możesz poszukać odpowiedników otwartych akordów w postaci akordów durowych. Na przykład d-moll na piątej strunie zawiera te same nuty (chociaż w innych oktawach), co otwarty akord d-moll. Poszukaj na ściądze akordów, które możesz zagrać w wersji barowej, i posłuchaj podobieństw w ich brzmieniu.

W ten sposób ilość akordów, jakie potrafisz zagrać na całym gryfie, stała się niepoliczalna (profesjonalny termin oznaczający „strasznie dużo”). Jesteś teraz istną skarbnicą wiedzy. Skorzystaj z niej i zagraj przedstawioną na rysunku 4.15 progresję, która przeskakuje z akordów opartych na E (czyli na szóstej strunie) na akordy oparte na A (czyli na piątej strunie) — wraz z przemieszczaniem się w dół gryfu. Taką progresję Bob Dylan wykorzystał w utworze Lay Lady Lay.

Rysunek 4.15. Progresja wykorzystująca na przemian akordy barowe oparte na E i na A