Hiszpański kwiat - ebook

Rozdział pierwszy

„Anglicy zapowiadają, że nie będą respektowali neutralności na morzach; ja nie będę jej respektował na lądzie”.

Napoleon Bonaparte

La Coruña, Hiszpania – 16 stycznia 1809

Lucien Howard, hrabia Ross, kapitan w służbie króla Anglii, był przekonany, że ma nie tylko złamany nos, ale także jeden z kręgów szyjnych, ponieważ nie mógł poruszyć głową. Leżał przygnieciony ciężarem martwej kobyły. Przy każdej próbie zaczerpnięcia głębszego oddechu odczuwał ból w piersiach, co nie napawało optymizmem, zważywszy na marne szanse uzyskania jakiejkolwiek pomocy medycznej. Łeb kobyły, która przewiozła go tutaj bezpiecznie z Lizbony przez Góry Kantabryjskie drogami śliskimi od pośniegowego błota, był nienaturalnie wygięty w bok. Nieruchome brązowe oczy wpatrywały się w dal niewidzącym wzrokiem. Zrobiło mu się żal wiernej towarzyszki wojennych zmagań.

Jeszcze dzień, a Napoleon i jego generałowie zawładną portem. Klęska była bezdyskusyjna, Brytyjczycy przegrali. Ciężka zima odbierała nadzieję na jakikolwiek opór i przybycie posiłków z położonego bardziej na południe portu w Vigo. Cholerna zimnica. Wydychane ustami powietrze zamieniało się w parę. Nadciągająca od morza mgła mieszała się z dymem wciąż zalegającym w dolinie, chociaż bitwa skończyła się jakiś czas temu.

Lucien nie tyle bał się śmierci, co umierania, bo wiedział, że potrwa długo, a jemu pozostanie bezradnie czekać na koniec, który nieuchronnie nastąpi, gdy nie będzie w stanie nabrać najpłytszego oddechu. Spojrzał w niebo, w nadziei że Stwórca przyspieszy jego agonię. Tak dawno się nie modlił, że nie potrafił znaleźć słów, którymi mógłby poprosić Boga o odpuszczenie grzechów i pokutę. W imieniu króla i ojczyzny zabił wielu ludzi, zarówno dobrych, jak i złych. Kiedy raz zobaczył białka oczu martwego wroga, prawdy wiary wydały się mu mniej przekonujące niż wcześniej, zanim wstąpił w szeregi armii i zaczął wojować.

Człowiek jest człowiekiem bez względu na to, jakim językiem się posługuje, i raczej częściej niż rzadziej na szczęśliwy powrót żołnierza z wojny czekają bliscy. Pod tym względem nie był wyjątkiem. Na wspomnienie rodziny ogarnął go dojmujący żal, lecz nie chciał umierać ze łzami w oczach, więc skupił się na tym, by nie myśleć o krewnych.

Dzień dobiegał końca, słońce wisiało tuż nad horyzontem, za chwilę zapadnie zmrok. Wzdłuż rzędu drzew oliwnych i aloesowego żywopłotu dojrzał światło żywicznych pochodni. Najwyraźniej ktoś przeszukiwał pobojowisko. Lucien nie miał siły zawołać o pomoc, leżał nieruchomo pod murkiem z kamieni polnych, za którym zapewne znajdował się ogród. Poczuł dochodzący stamtąd zapach pomarańczy i polnego kwiecia, ale się zreflektował, że to niemożliwe w środku zimy. Nagle zrobiło mu się ciepło i spłynął nań spokój. Wreszcie odnalazł słowa, którymi mógł wyrazić skruchę.

– Przebacz mi, Jezu, moje grzechy.

Ostatnia chwila w życiu okazała się wcale nie tak trudna, jak się tego spodziewałem, przemknęło mu przez głowę i nieznacznie się uśmiechnął. Dlaczego tak bardzo się jej bał?

Na niebie pokazały się pierwsze oznaki brzasku. Jak okiem sięgnąć, wszędzie leżały ciała; Anglików i Francuzów splotła w uścisku śmierć. Nieomal przyjacielskim, pomyślała Alejandra. Tylko generałowie mogli myśleć, że taka ofiara warta jest poświęcenia każdej walczącej strony, ponieważ sami rzadko narażali życie. Zaklęła w duchu, zniesmaczona bezsensem wojny. Angielski żołnierz był umazany krwią własnego konia. Uratowało go wciąż ciepłe ciało zwierzęcia, inaczej zamarzłby w ten styczniowy dzień ostrej galicyjskiej zimy.

Końskie zwłoki w końcu jednak wystygną. Jasne włosy Anglika były różowe od krwi, która wysączyła się z rany na karku i zebrała w zagłębieniu pod głową. Zdjęła Anglikowi z palca złoty sygnet, który zamierzała oddać ojcu, i wtedy otworzył oczy przerażająco jasne w świetle porannej zorzy, prawie przezroczyste.

– Jeszcze… żyję? – W wypowiedzianych po hiszpańsku słowach zabrzmiały rozczarowanie i rezygnacja.

– Co cię boli?

– Raczej co… nie boli?

Miał posiniaczoną twarz i brzydko rozciętą wargę, ale nawet w takim stanie wciąż był piękny. Za piękny, by umierać anonimowo i w zapomnieniu. Alejandra wyjęła z pogruchotanego płotu palik i podłożyła go pod szyję konia. Ta swoista dźwignia zadziałała i udało się przesunąć potężne zwierzę w bok na tyle, by uwolnić rannego. Jęknął z bólu.

– Jęcz, ile ci się podoba, Angliku – powiedziała. – Twoi ewakuowali się morzem, a Francuzi są zajęci przejmowaniem miasta. Nikt cię nie usłyszy.

Nienawidziła męskiej pogardy dla śmierci, bo w jej opinii zasługuje na szacunek. Z jakiej racji ludziom, którzy wydają ostatnie tchnienie na obcej ziemi, odmawiać prawa do zapłakania nad własną ofiarą? Kto inny miałby zrobić to za nich?

Przecież nie ona ani jej ojciec, ani oficerowie bezpieczni na statkach żeglujących do Anglii przez burzliwe wody Zatoki Biskajskiej. Ci, którym nie udało się załadować, przemykają teraz ulicami La Coruñy w poszukiwaniu schronienia, podczas gdy ich liczniejsi towarzysze leżą z gardłami poderżniętymi w okrutnym akcie łaski pod zwisającym nad plażą klifem.

„Lepiej nie żyć, niż znaleźć się na łasce nieprzyjaciela” – kiedyś podzielała ten pogląd, ale łuski opadły jej z oczu. Straciła wiarę w wiele dawniej uznawanych prawd i nie dowierzała nikomu. Czasami buntowała się wewnętrznie, ale na ogół nie myślała o takich sprawach.

Adan i Bartolomeu, zwany Tomeu, przynieśli zwinięte płócienne nosze.

– Chcesz go zabrać?

Twierdząco skinęła głową.

– Uważajcie, jak będziecie go przenosili.

Tomeu przykucnął, zdrapał błoto z epoletów.

– Kapitan.

Źle, pomyślała. Ojciec zaczynał wątpić w triumf Hiszpanów i dystansował się od lokalnej polityki. Lepiej, żeby ranny był szeregowym żołnierzem, bo łatwiej wytłumaczyliby, dlaczego go uratowali.

– Zadbajmy, żeby wyzdrowiał i znowu powalczył w naszej sprawie – powiedziała.

Czy ten człowiek to rzeczywiście zwiastun zwycięstwa? A może klęski? Nie potrafiła sobie na te pytania odpowiedzieć. Tymczasem wyciągnął ku niej pokaleczone palce lewej dłoni, jakby szukał pocieszenia, a ona wbrew własnym intencjom ścisnęła je mocno, jak gdyby chciała przelać nieco ciepła w jego stygnące członki.

Jęczał z bólu, kiedy przetaczali go na nosze. Miała wtedy możliwość obejrzenia rany na karku. Spomiędzy strzępów koszuli przeświecało pocięte ciało. Musiała go dosięgnąć więcej niż jedna szabla, pomyślała. Utracił wiele krwi. Z tego powodu trząsł się z zimna. Zdjęła z ramion wełniane ponczo i otuliła go nim starannie aż po brodę.

– Po co? I tak umrze. – Tomeu wzruszył ramionami.

Nie chciała usłyszeć okrutnych, choć prawdziwych słów. W jej ocenie Tomeu usprawiedliwiała jedynie gorycz brzmiąca w jego głosie.

– Przychodzą i odchodzą. W końcu to bez znaczenia. Śmierć ciągle zbiera żniwo.

– Padre Nuestro que estàs en los cielos… – zaczęła cicho odmawiać Ojcze Nasz. Położyła na rannym ozdobny różaniec, żeby chronił go w drodze do domu.

* * *

Lucien trząsł się z zimna. Nie miał pojęcia, gdzie się znajduje. Na pewno nie na polu bitwy, także nie na statku płynącym do Anglii, do domu, i nie w piekle, bo skąd by się tam wzięły tak starannie wykrochmalone prześcieradła i miękki wełniany koc.

Wykręcił głowę, żeby złowić uchem dźwięki prowadzonej gdzieś w oddali rozmowy. Toczyła się po hiszpańsku. Tego był pewny. Potężne belki pod sufitem i bielone ściany świadczyły o tym, że ten dom jest położony na Półwyspie Iberyjskim, a jego właściciel musi być raczej zamożny.

Spojrzał na chłopaka. To on znalazł go na pobojowisku, a teraz drzemał, siedząc na krześle ustawionym koło łóżka. Był młody i chudy, kapelusz nasunął na czoło. Chyba służący. Co tu robi? Dlaczego nie pracuje? W każdej zasobnej hacjendzie jest dużo roboty. Dlaczego jego pan pozwala mu siedzieć przy chorym i marnować czas?

Lucien popatrzył niżej, zauważył nagą skórę powyżej cholewki podniszczonego buta. W tym momencie chłopak otworzył oczy. Okazało się, że są zielone.

– Nie śpisz?

Lucien rozpoznał wymowę z okolic León z naleciałościami, których nie potrafił zlokalizować.

– Gdzie jestem? – zapytał z takim samym akcentem i zauważył zdziwienie chłopaka.

– W bezpiecznym miejscu – odparł po kilku sekundach namysłu.

– Jak długo?

– Trzy dni. Zostałeś znaleziony na pobojowisku pod La Coruñą następnego rana po odpłynięciu Anglików.

– A co z Francuzami?

– Konsumują owoce zwycięstwa. Z rozkazu Napoleona Soult zajął miasto. Jest ich mnóstwo.

– Cholera.

– Kim jesteś? – zapytał chłopak prawie szeptem.

– Kapitan Howard z Osiemnastego Pułku Lekkich Dragonów. Wiesz coś o losie angielskiego generała, sir Johna Moore’a?

– Pochowali go w nocy na wzniesieniu w pobliżu cytadeli. Ludzie mówią, że zmarł w otoczeniu swoich oficerów. Dostał kulą armatnią w pierś.

– Skąd wiesz?

– To nasz kraj, kapitanie. Stąd do miasta są trzy mile. Mało rzeczy uchodzi naszej uwagi.

– Waszej?

Milczenie było wiele mówiące.

– Należysz do partyzantki? Jesteś człowiekiem El Vengadora? To jego teren, prawda?

Chłopak nie kwapił się z odpowiedzią.

– Gdzie nauczyłeś się po hiszpańsku? – zapytał.

– Pięć miesięcy pobytu dało rezultat.

– Ale nie taką biegłość.

– Mam dobry słuch.

Lucien spojrzał na dłoń chłopaka chwilę przed tym, nim zacisnął ją w pięść. Zauważył jeden złamany paznokieć i starą bliznę przecinającą kciuk. Pomyślał, że jego wybawca ma zastanawiająco cienkie i delikatne palce jak na chłopaka, i pojął, że to kobieta.

– Kim pani jest, señorita?

Zerwała się na nogi i zacisnęła dłonie na szyi Luciena.

– Jeśli komukolwiek o tym piśniesz, będziesz martwy. Rozumiesz?!

Potoczył wzrokiem po pokoju. Drzwi były zamknięte, ściany wyglądały na grube.

– Nie po to… mnie uratowałaś… żeby teraz zabić… – powiedział z trudem, ponieważ brakowało mu tchu.

Zwolniła uścisk. Zaczerpnął powietrza z ulgą, która mu się nie spodobała. Przywiązanie do życia czyni człowieka słabszym.

– Inni nie będą tacy wyrozumiali jak ja, jeśli podzielisz się z nimi swoimi domysłami. Każdy będzie mnie bronił z narażeniem własnego życia.

Lucien skinął głową.

– Domyślam się więc, że jesteś córką pana tego domu – powiedział tym razem po kastylijsku. Zauważył, że zesztywniała, po czym wyszła bez słowa.

Kim, do diabła, jest ten obcy o jasnoniebieskich oczach, którym nie umykał żaden szczegół, o włosach jak złocista jedwabna przędza i ciele poznaczonym bliznami od ran odniesionych na wojnie?

Nie prostym żołnierzem, to pewne. Pułk Lekkich Dragonów walczył pod rozkazami Pageta w okolicach San Cristobal, ale Anglik został znaleziony na wschód od Piedralonga, dobre dwie mile dalej, na terenie Hope’a. Posługiwał się równie biegle narzeczem z okolic León co kastylijskim. Taki ktoś może okazać się niebezpieczny dla nich wszystkich. W tej sytuacji należałoby się podzielić obawami z ojcem i resztą. Powinna kazać go wywieźć z hacjendy i pozostawić własnemu losowi.

Podeszła do okna i zapatrzyła się w ciemne morze. Kapitana charakteryzowało to, co było jej dobrze znane z autopsji. Podobnie jak ona, był obcym, intruzem i otaczała go aura niebezpieczeństwa. Kiedy go dusiła, nie objawiał strachu ani z nią nie walczył, tylko czekał. Zupełnie jakby wiedział, że ona go nie udusi. Klnąc, zamknęła na noc okiennice.

Lucien leżał i nasłuchiwał. W pokoju krzątała się służąca. W korytarzu dały się słyszeć ciężkie kroki. Ciemna postać przesłoniła dobiegające stamtąd światło. Korytarz wychodził na morze. Z otwartych drzwi powiało słonym powietrzem, słychać było huk rozbijających się o brzeg fal. Dziewczyna mówiła, że od La Coruñy dzielą ich trzy mile, jednak morze musiało być bliżej, najwyżej o milę, skoro do domu wdzierał się wiejący od trzech dni północny wiatr. Zelżał, bo przestał trzaskać drewnianymi okiennicami, mimo że były zamknięte na trzy potężne zasuwy starej kowalskiej roboty. Po jednej stronie poprzecznej belki pod oknem widać było na murze kreski, wydrapane w grupy. Ktoś liczył dni? Godziny? Miesiące? Trudno orzec na odległość. Dlaczego je pozostawiono? Służący w mgnieniu oka mógłby je pokryć zaprawą murarską.

Obok łóżka na małym stoliku pod ozdobnym złotym krzyżem i brązowym posążkiem Jezusa w koronie cierniowej na głowie leżała Biblia. Katolicy i to pobożni, pomyślał.

Lucien poczuł wspólnotę ze zbatożonym Chrystusem. Rany na karku i plecach piekły niemiłosiernie. Trawiła go gorączka, bolały go przednie zęby i warga, lecz nie miał siły unieść ręki, by dotknąć bolącego miejsca. Marzył o tym, żeby przyszła szczupła dziewczyna, dała mu wody do picia i posiedziała przy jego łóżku.

Wróciła przed świtem, ale nie sama. Mężczyźnie około pięćdziesiątki, ubranemu w szkarłatno-jasnoniebieski mundur huzara z Estremadury, towarzyszyło dwóch młodszych mężczyzn.

– Jestem señor Enrique Fernandez y Castro, zwany El Vengadorem. Słyszał pan chyba o mnie, kapitanie?

Lucien nie miał wątpliwości, że ten partyzancki dowódca cieszy się niekwestionowanym posłuchem na swoim terenie i jest kimś, kogo ludzie się boją. Był zupełnie niepodobny do córki.

– Jeśli angielscy żołnierze nie wrócą, to zniknie nadzieja na pomyślny obrót spraw w Hiszpanii – ciągnął.

Posługiwał się dialektem kastylijskim bez żadnych naleciałości. Przemawiała przez niego arogancja arystokraty. Lucien nie zamierzał mu kadzić, lecz być z nim szczery.

– Chciałbym zwrócić pańską uwagę na fakt, że hiszpańscy generałowie się nie spisali, ale na szczęście w szeregach Francuzów panuje wielki bałagan – powiedział. – Gdyby Napoleon zadał sobie trud i osobiście przybył na Półwysep Iberyjski, zamiast polegać na swoim bracie, wątpię, czy zachowałaby się jeszcze jakakolwiek szansa na wypędzenie okupanta.

– Hiszpania nie zaakceptuje uzurpatora. Bourbonowie z naszej rodziny królewskiej okazali się bezsilni i nie potrafią się przeciwstawić Napoleonowi. Nie uczyni tego rozdarta wewnętrznymi konfliktami armia. Jedynie partyzanci wyrzucą Francuzów z Hiszpanii.

Lucien podzielał ten pogląd, ale go nie wyartykułował. Armia była podzielona na frakcje i nieskuteczna. John Moore i brytyjski korpus ekspedycyjny przekonali się o tym w najboleśniejszy sposób. Obiecane posiłki hiszpańskie jednak się nie zmaterializowały. Pogrążeni w wewnętrznych sporach hiszpańscy dowódcy nie byli w stanie skoordynować swoich działań z działaniami Anglików.

Dziewczyna słuchała uważnie. Lucien przelotnie spojrzał w jej stronę, pamiętając ostrzeżenie i rozumiejąc, że jest jej winien posłuszeństwo. Spod czepka, który nakrywał jej głowę, ilekroć Lucien widział ją w pokoju, czujnie obserwowała rozmawiających. Dzisiaj miała na sobie inny żakiet niż zazwyczaj. Sądząc po czerwonym kolorze, musiał zostać ukradziony żołnierzowi angielskiej piechoty.

– Soult i Ney tratują północ, ale południe wciąż jest wolne – powiedział El Vengador.

– Dlatego, że brytyjski korpus ekspedycyjny ściągnął ich na siebie, kiedy wkroczył do Hiszpanii.

– Możliwe… Skąd pan tak dobrze zna nasz język?

– Kilka lat spędziłem na Dominice, a potem na Maderze.

– Mówią tam różnymi dialektami. – Pomimo całej uprzejmości ze strony El Vengadora wyczuwało się jego nieufność.

Lucien uśmiechnął się po raz pierwszy od wielu dni.

– Wszyscy moi korepetytorzy twierdzili, że mam dar do języków i ucho wyczulone na intonację. Zresztą jestem w Hiszpanii już od pewnego czasu.

– Znaleziono pana poza angielskimi liniami. Osiemnasty Pułk Dragonów znajdował się o mile od tamtego miejsca. Dlaczego nie był pan z nimi?

– Z rozkazu generała Moore’a obserwowałem ocean. Czekaliśmy na statki transportowe, a spóźniały się, co niepokoiło generała.

– Jest pan szpiegiem.

– Wolę określenie oficer wywiadu.

– Nie bawmy się w semantykę. – El Vengador zaśmiał się i panujące w pokoju napięcie zelżało.

Lucien zaryzykował kolejne spojrzenie na dziewczynę i zauważył, że zmarszczyła brwi. Na policzku miała ślad po uderzeniu, który zaczynał przybierać fioletową barwę. Poprzedniego dnia go nie było. Działo się coś, czego mógł się tylko domyślać. Milczał, rozważając, jak powinien się zachowywać, bo najwyraźniej El Vengador nie był zadowolony z jego obecności.

– Każdy mężczyzna i każda kobieta w Hiszpanii mają przy sobie buteleczkę z trucizną, sznur do garoty lub nóż – ciągnął El Vengador. – Napoleon nie jest wyzwolicielem i jego wojska nie odniosą zwycięstwa. Jego gwiazda była u zenitu, kiedy podpisywał traktat tylżycki, ale obecnie zaczyna blednąć. To początek końca, kapitanie, i Francuzi o tym wiedzą.

– Zdaje się, że to słowa Talleyranda – powiedział Lucien. – Miejmy nadzieję, że prorocze.

Luciena doszły słuchy, że przebiegły francuski biskup próbował nawiązać negocjacje pokojowe za plecami cesarza, gdyż zależało mu na utrwaleniu zdobyczy dokonanych w czasie Rewolucji Francuskiej.

– Jest pan dobrze poinformowany – zauważył El Vengador. – Nasze źródła wywiadowcze też nie śpią, dlatego każdy musi uważać na to, co mówi do obcych. Zgadza się pan ze mną, kapitanie? Swoje karty trzeba trzymać blisko piersi.

A wrogów jeszcze bliżej? Czy to zawoalowane ostrzeżenie? Lucien oparł się chęci rzucenia okiem na swoją wybawczynię stojącą w kącie pokoju. Pokiwał nieszczerze głową, co spotkało się z aprobatą jej ojca.

– Zostanie pan odesłany drogą morską do Anglii. Tomeu się tym zajmie. Chciałbym jednak pana o coś poprosić, zanim pan nas opuści. Z racji swojej rangi ma pan dostęp do wysokich szczebli dowódczych w wojsku, a pragniemy znać intencje władz brytyjskich wobec Francuzów pozostających w Hiszpanii. Skontaktuje się z panem ktoś, kto będzie nosił to. – Wyciągnął z kieszeni rubinową broszkę, zalśniła złota oprawa. – Każda informacja, jaką uda się panu zdobyć, będzie dla nas pomocna. Niekiedy drobne fakty czynią wielką różnicę – podkreślił i wyszedł z pokoju wraz z towarzyszącymi mu mężczyznami.

– Ufa panu – stwierdziła dziewczyna. – Inaczej nie rozmawiałby z panem tak długo.

– Domyślił się, że ja wiem…?

– Że jestem dziewczyną? Tak. Nie słyszał pan ostrzeżenia?

– W takim razie dlaczego zostawił panią ze mną?

– Naprawdę się pan nie zorientował, kapitanie? – odparła ze śmiechem.

Zielone oczy rozbłysły poczuciem wyższości. Tak wygląda ktoś, kto zna swoją wartość dla ojca i sprawy. W partyzantce wszystko zależy od dobrych informacji i lojalności ludzi.

– Do diabła! Wyśle panią?

– Kobieta ma dostęp do wielu kręgów, które są zamknięte dla mężczyzn. – Uniosła dumnie głowę. Ślad po uderzeniu stał się jeszcze bardziej widoczny.

– Kto panią uderzył?

– Tam, gdzie toczy się wojna, emocje są silne.

Po raz pierwszy zaczerwieniła się w jego obecności. Ujął jej dłoń.

– Ile ma pani lat?

– Prawie dwadzieścia trzy.

– Dość, by rozumieć zagrożenia wynikające z nadmiernej ufności? Wystarczająco, by wiedzieć, że nie wszyscy mężczyźni bywają mili?

– Ostrzega mnie pan przed mężczyznami?

– Tak można by to ująć.

– Jesteśmy w Hiszpanii, kapitanie, a ja nie jestem zielona.

– Jest pani mężatką?

Nie odpowiedziała.

– Była pani mężatką, ale on nie żyje.

– Skąd pan może to wiedzieć?

Delikatnie wyprostował jej palce. Dotknął serdecznego.

– Tu, w tym miejscu, skóra jest jaśniejsza. Nosiła pani obrączkę.

Wyrwała mu swoją dłoń, odeszła pod okno.

– Jak pana wołają przyjaciele? – zapytała po chwili.

– Lucien.

– Moja matka dała mi na imię Anna Maria, ale ojciec nigdy tego nie zaakceptował. Kiedy miałam pięć lat zaczął mnie nazywać Alejandra, co tłumaczy się jako obrończyni rodzaju ludzkiego. Jestem jego jedynym dzieckiem.

– Musiała mu pani zastępować syna, którego bardzo pragnął, ale się nie doczekał?

Była zdziwiona jego przenikliwością.

– Doszedł pan do tego wniosku podczas rozmowy?

Pokręcił przecząco głową.

– Pozwala pani ubierać się po męsku i włóczyć po polach bitew. Zapewne nauczył panią celnego strzelania i posługiwania się nożem. Jest pani drobna i szczupła, a czasy są niebezpieczne dla kobiet

– A gdybym powiedziała, że takie wychowanie wychodzi mi na dobre? Pan, jak wielu innych, nie docenia skromnej myszki, imponuje panu tylko lew.

Spojrzenie Luciena powędrowało ku jej policzkowi.

– Złamałam mu w rewanżu nadgarstek.

Roześmiał się, na rozciętej wardze pokazała się krew.

– Dlaczego panią uderzył?

– Uważał, że Anglika należało zostawić na pastwę Francuzów za to, że jego ziomkowie nas zdradzili, uciekając w popłochu.

– Surowa ocena.

– Mój ojciec ją podziela, ale żadna wojna nie obywa się bez ofiar i pan to wie najlepiej. Lekarz orzekł, że blizny po ranach na pańskich plecach pozostaną na zawsze.

– Sugeruje pani, że przeżyję?

– A pan myślał, że nie?

– Bez pani na pewno bym nie przeżył.

– Jeszcze nie wywinął się pan śmierci. Morska podróż nie odbędzie się w komfortowych warunkach, a wciąż w przypadku tak głębokich ran może wystąpić stan zapalny i gorączka.

– Nie tak się przemawia do chorego. Należy utrzymywać w nim nadzieję, nawet w beznadziejnych przypadkach.

– Według mnie, do pana się to nie odnosi.

– Mimo że mam plecy poszatkowane na strzępki?

– Owszem. Pan wcześniej bywał ranny. Madera i Dominika były miejscami dość niebezpiecznymi.

– Nie za bardzo. Nasz pułk ugrzązł i marniał w Indiach Zachodnich, ponieważ nikomu z polityków nie przyszło do głowy, żeby opuścić bogate wyspy.

– Kto sprawujący władzę wykaże się dostateczną odwagą, żeby zaryzykować zrobienie tego, co słuszne, jeśli w grę wchodzą pieniądze?

– Rzeczywiście, kto? – Lucien się uśmiechnął.

Alejandra odwróciła wzrok. On na pewno wie, jaki jest piękny nawet z tymi rozciętymi ustami i opuchniętym okiem. Powinien jęczeć z bólu z powodu ran na karku i plecach, tymczasem bacznie obserwuje każdego, kto wchodzi do pokoju, poszukując odpowiedzi na pytania, które ona wyraźnie czyta w jego jasnoniebieskich oczach. Jaki byłby, gdyby go ujrzała w pełni sił? Równie nie do pokonania i niebezpieczny jak jej ojciec, uznała.

– Ojciec uważa, że wojna na półwyspie będzie ciągnęła się jeszcze przez lata i zginie wielu wspaniałych ludzi. Mówi, że Hiszpania ostatecznie poskromi chciwość cesarza i dlatego stał się tym, kim jest dzisiaj, El Vengadorem, Mścicielem. On nie wierzy w walkę według zasad, jakimi kierują się armie. Jest przekonany, że kluczowe dla zwycięstwa są dobry wywiad i nocne rajdy.

– A pani podziela ten pogląd i dlatego uda się pani do Anglii wyposażona w rubinową broszkę.

– Kiedyś byłam zupełnie inna. Jednak Francuzi zamordowali moją matkę, a ja przyłączyłam się do ojca. Odwet jest czymś, co kieruje tutaj nami wszystkimi. Byłoby rozsądne, gdyby miał to pan na uwadze, kapitanie.

– Kiedy ona zmarła?

– Zaledwie dwa lata temu, ale dla mnie to jak wieczność. Ojciec kochał ją nad życie.

– Bardziej nawet niż panią?

W oczach Alejandry błysnął gniew i zniknął.

Lucien zamilkł. Pomyślał o własnych stratach. Nie wiedział, czy John, Philippe, Hans i pozostali przewodnicy z jego oddziału są bezpieczni, czy zostali zapomniani w chaosie, jaki towarzyszył ewakuacji. Kilkanaście albo i więcej razy wspinał się na latarnię morską zwaną Wieżą Herkulesa. Wypatrywał flotylli, która miała napłynąć od Oceanu Atlantyckiego, szarego i zimnego o tej porze roku. Statki transportowe i ich eskorta się nie pojawiały, a jego informatorzy alarmowali, że francuski generał Soult czyni szybkie postępy i główna część francuskiej armii jest niedaleko.

– Czy w miejscu, gdzie mnie pani znalazła, leżało wielu zabitych? – zapytał.

– Bardzo wielu, i to zarówno Francuzów, jak i Anglików. Byłoby ich jednak więcej, gdyby do portu nie wpłynęły statki. Mieszkańcy La Coruñy osłaniali Anglików, którzy w nieładzie wycofywali się na morze.

Niestety, tego Lucien się obawiał. W tej sytuacji jego ludzie byli zdani wyłącznie na siebie, on nie mógł nic dla nich zrobić, jego przyszłość też wisiała na włosku. Uśmiechnął się do dziewczyny. Chyba domyślała się, że uśmiecha się tylko dla zachowania pozorów.

Czuł wzmagającą się gorączkę i sztywność w całym ciele. W lewej ręce dokuczał ból, jakby kłucie tysięcy igieł. W żołądku miał pustkę, ale nie był głodny. Na myśl o jedzeniu zbierało mu się na torsje. Cały czas pił wodę drobnymi łykami, które pozwalały nawilżyć usta, ale piekły w zetknięciu z ranami na wargach. Musiał chyba przedstawiać żałosny widok.

– Ma pan rodzinę?

– Matkę i czworo rodzeństwa. Ojciec i najmłodszy brat utonęli.

– Liczna rodzina. Niekiedy żałuję… – Urwała.

Lucien zauważył, że zacisnęła usta. Nie zamierzał zwierzać się ze szczegółów. W czasie wojny i w niewoli należy zachowywać powściągliwość, bo każda informacja może być użyta przeciwko człowiekowi, jeśli zostanie poddany torturom. Dobrowolne przyznanie się do posiadania rodziny miało na celu wytworzenie wrażenia wspólnoty, nadanie ludzkiego charakteru relacji z tymi, w których rękach się znalazł. Nieprzyjaciel może wtedy się okazać mniej skłonny do odebrania mu życia.

Sytuacja zmieniała się z minuty na minutę. Każdy myślący człowiek przebywający w tym zakątku ogarniętej pożogą wojenną Hiszpanii wie o tym doskonale. Bitwy wygrywano, potem przegrywano i następnie znowu wygrywano. Liczył się upływ czasu, a z powodu trzystu tysięcy ludzi pod bronią, stojących u wrót do Hiszpanii pod dowództwem Napoleona Bonapartego, wynik tych zmagań był wciąż niepewny. Chyba że Anglicy wrócą i Hiszpania podąży drogą, jaką kroczą wszystkie wolne kraje w Europie.

Luciena rozbolała głowa od tych rozmyślań i postanowił się zdrzemnąć.

Alejandra wróciła następnego i kolejnego popołudnia, żeby mu poczytać pierwszą część Don Kichota Miguela Cervantesa. Lucien przeglądał to dzieło wcześniej, ona też musiała je często czytać, bo niektóre fragmenty recytowała z pamięci. Lubił jej głos i z przyjemnością ją obserwował. Gestykulowała wolną ręką podczas lektury przygód ekscentrycznego rycerza z La Manczy. Lucien zauważył białe blizny po wewnętrznej stronie nadgarstka.

Skończyła czytać, zamknęła książkę i odchyliła się na oparcie szerokiego skórzanego fotela.

– Pióro jest doskonałym narzędziem do oddawania stanu ducha, nie uważa pan, kapitanie?

– Cervantes, będąc żołnierzem, spędził w niewoli pięć lat.

– Nie wiedziałam o tym.

– Może stąd zaczerpnął pomysł, żeby uczynić swojego bohatera błędnym rycerzem. Niepewność, jakiej człowiek doświadcza w niewoli, wymusza zastanowienie się nad losem i przewartościowanie priorytetów życiowych.

– Odnosi się to do pana?

– Właśnie. Jeniec się zastanawia, czy dzień dzisiejszy będzie tym, gdy utraci on wszelką wartość w oczach tych, którzy trzymają go w niewoli.

– Pan nie jest jeńcem. Jest pan tutaj, ponieważ jest pan chory. Zbyt chory, by odejść.

– Zamykacie na klucz drzwi tego pokoju za każdym razem, gdy zostaję sam.

Uwaga ta wytrąciła ją z równowagi.

– Czasami pozory mylą. Mój ojciec nie jest człowiekiem, który zabiłby bez żadnego powodu.

– Czy chwilowa korzyść byłaby wystarczającym powodem? Albo najzwyklejsza frustracja? On chce się mnie pozbyć. Jestem kłopotem, którego nie potrzebuje. – Uniósł rękę – drżała.

– W takim razie niech pan wyzdrowieje, do diabła! – rzuciła gniewnie. – Jeśli dojdzie pan do drzwi, wyjdzie pan na ganek. A jeśli tam pan dotrze, ruszy jeszcze dalej. Wtedy pan nas opuści.

– Tak jak on odszedł? – Lucien podał jej Biblię leżącą na stoliku przy łóżku.

Zaciekawiona otworzyła ją w miejscu splecionej ze złotych nitek zakładki.

Pomóż mi, a wybaczę ci – słowa były napisane chwiejnym pismem węglem drzewnym. Zbladły i wytarły się, ale zdążyły odbić na sąsiedniej stronie.

Oczy Alejandry powędrowały ku kreskom wyrytym na pobielonej ścianie pod oknem i Lucien miał już pewność, co owe kreski oznaczają.

– Był więziony w tym pokoju?

Przeżegnała się. Na pobladłej twarzy odmalowały się ból i przestrach.

– Nic pan nie wie, kapitanie. Nic a nic. Jeśli wspomni pan o tym mojemu ojcu, on pana zabije, a ja nie zdołam temu zapobiec.

– Próbowałaby pani?

Nie odpowiedziała. Zamilkli. Ze starej księgi wyleciały mole, ich skrzydełka zamigotały w świetle. Lucien poddał się nastrojowi bez oporu niczym ćma, która ciemną nocą frunie w kierunku płomienia. Pomyślał, że ona jest

najpiękniejszą z kobiet, jakie spotkał w życiu. Mimo to pociągała go nie tyle jej uroda, choć urzekająca, co siła wewnętrznych emocji, nad którymi Alejandra z trudem panowała. Domyślił się, że do działania napędza ją bunt przeciwko zastanej rzeczywistości, podobnie jak to było w jego przypadku. Operowała książką z taką samą zręcznością jak nożem. Zastanawiał się, jakie tajemnice skrywają te smutne i mądre oczy.

Los rzucił ich oboje na pastwę potężnych sił, zmagających się w tej wojnie. Nacjonalistyczne szaleństwo walczących stron niweczyło nadzieję na to, że działaniami pojedynczych ludzi dałoby się zmniejszyć skalę popełnianych okrucieństw. Po raz pierwszy w życiu Lucien zwątpił w sens wojaczki i w mądrość wodzów prowadzących armie do bitew.

Lucien zyskał pewność, że Alejandra znała człowieka, który wyrył na ścianie swoje przesłanie. Było oczywiste, że świadomość, iż on to wie, napełniała ją przestrachem. Zanim oddała mu książkę, wyrwała z Biblii kartkę, na której były zapisane tamte słowa, podarła ją na drobne kawałki i schowała je do kieszeni, po czym bez słowa opuściła pokój.

Jeszcze raz przewertował Biblię. W Ewangelii według św. Mateusza znalazł podkreślony węglem drzewnym fragment Kazania na Górze: „Jeśli bowiem przebaczycie ludziom ich przewinienia, i wam przebaczy Ojciec wasz niebieski”.

Było jasne, że Alejandra, córka El Vengadora, nie oczekiwała ani wybaczenia, ani odpuszczenia przewin. Luciena ciekawiło dlaczego. Po pewnym czasie zasnął.

Obudził go ból; rany wciąż dawały o sobie znać. Przypomniał sobie, co zajmowało jego myśli, zanim zasnął, i wzrokiem poszukał Biblii. Zauważył, że zniknęła z nocnego stolika. Na krześle ustawionym przy łóżku siedziała Alejandra i bacznie się mu przypatrywała.

– Lekarz zaleca, żeby pan dużo pił – powiedziała.

– Brandy? – usiłował zażartować, ale ona się nie uśmiechnęła.

Podała mu szklankę napełnioną jakimś płynem.

– Jest posłodzony miodem – wyjaśniła. – Miód dobrze panu zrobi.

– Dziękuję – odparł i usiadł w pościeli.

Spróbował płynu, który okazał się pomarańczowo-miętowym syropem. Pił małymi łykami, czując, jak przyjemnie chłodzi gardło.

– Nie za dużo naraz – upomniała go Alejandra.

Kiedy się kładł, poczuł nudności. Wolał, żeby nie musiała sprzątać, gdyby zwymiotował. Przełknął i odliczył do pięćdziesięciu.

– Jest pan religijny, kapitanie? – zapytała ni stąd, ni zowąd.

– Wychowałem się w wierze anglikańskiej, ale dawno nie byłem w kościele.

– Brak wiary powoduje cierpienia ciała.

Zabrzmiało to jak mądrość zaczerpnięta z ważnej dla Alejandry książki, która utkwiła jej w pamięci.

– Myślę, señorita, że z moimi cierpieniami więcej wspólnego mają Francuzi.

– W pańskiej sytuacji ignorowanie Boga jest ryzykowne – zauważyła z nutą nagany w głosie. – Ksiądz mógłby udzielić panu odpuszczenia.

– Nie – uciął. Wbrew jego woli zabrzmiało to zbyt kategorycznie. – Jeśli umrę, to trudno. Jeśli zostanę przy życiu, tym lepiej.

– Wierzy pan w przeznaczenie?

– Wierzę, że los doświadcza tych, którzy sami sobie nie pomagają. Jest taki element w buddyzmie.

– Czy bierze pan z każdej religii to, co panu się najbardziej podoba?

Lucien milczał. Wyczuł, że jego odpowiedź ma znaczenie dla Alejandry, a zabrakło mu siły, aby jej tłumaczyć, iż dawno temu utracił wszelką wiarę. Na jego prośbę okiennice nie zostały zamknięte na noc. Nisko nad horyzontem dały się widzieć pierwsze blaski jutrzenki. Pocieszające było to, że dożył kolejnego dnia.

– Pani źle sypia? Dlaczego siedzi tu pani o tak wczesnej porze?

– Kiedyś nawet późnym rankiem trudno było mnie dobudzić, ale od kiedy… – Urwała. – Rzeczywiście nie sypiam za dobrze – dokończyła.

– Ma pani rodzinę w innym miejscu, bezpieczniejszym niż to?

– Myśli pan o miejscu, dokąd mógłby odesłać mnie ojciec? – Wstała i zdmuchnęła płomień świecy stojącej w lichtarzu na nocnym stoliku. – Nie potrzebuję opieki, señor. Potrafię sama o siebie zadbać. – W półmroku wydawała się jeszcze drobniejsza. – Wiara w los może być bardzo przydatna – nawiązała do poprzedniego wątku rozmowy. – Dobrze jest wierzyć, że postępowanie człowieka nie ma żadnego wpływu na to, co się na końcu wydarzy.

– Chce pani powiedzieć, że wiara zwalnia od odpowiedzialności?

– Niech pan jej nie lekceważy. Poczucie winy może całkowicie zniszczyć duszę.

– Ale czy pani nie uważa, że wiara w los zwalnia od odpowiedzialności, bo wyłącza wolną wolę?

– Twierdzę, że każda prawda jest skażona ziarnem kłamstwa i tylko głupcy sądzą, iż jest inaczej.

– Odnosi się to do słów zapisanych na kartce, którą wydarła pani z Biblii? Tych napisanych węglem drzewnym?

– Zwłaszcza do tych – odparła z przekonaniem, którego jeszcze niedawno nie dało się słyszeć w jej głosie. – Te słowa stanowiły przekaz, a on dobrze wiedział, że go znajdę. – Powiedziawszy to, szczelnie otuliła się szalem, który wcześniej swobodnie leżał na ramionach, i wyszła z pokoju.

Lucien znowu został sam.