- W empik go
Joachima Lelewela pisma pomniejsze geograficzno-historyczne. Tom 1, Historja geografji - ebook
Joachima Lelewela pisma pomniejsze geograficzno-historyczne. Tom 1, Historja geografji - ebook
Klasyka na e-czytnik to kolekcja lektur szkolnych, klasyki literatury polskiej, europejskiej i amerykańskiej w formatach ePub i Mobi. Również miłośnicy filozofii, historii i literatury staropolskiej znajdą w niej wiele ciekawych tytułów.
Seria zawiera utwory najbardziej znanych pisarzy literatury polskiej i światowej, począwszy od Horacego, Balzaca, Dostojewskiego i Kafki, po Kiplinga, Jeffersona czy Prousta. Nie zabraknie w niej też pozycji mniej znanych, pióra pisarzy średniowiecznych oraz twórców z epoki renesansu i baroku.
Kategoria: | Klasyka |
Zabezpieczenie: | brak |
Rozmiar pliku: | 258 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
W takim tłumie rozmaitych cudzoziemskich nazwisk i imion, od Wieku XV. i XVI. w których żyjące języki poczynały przemagać powszechność Łaciny zachowana iest ściśle orthografja właściwa każdemu językowi… z dodatkiem w trudniejszych razach, lub gdzie wielkie z wymawianiem zachodzą różnice, w nawiasach, jak się czyta. W wiekach Zaś poprzednich tak w średnich w których panuiącym piśmiennym językiem był język łaciński, jako też i w starożytnych przy których schyłkowi język łaciński wszystko greckie sobie przyswajał, i oznaczenie zastosował, zbliżaiąc się do zwyczaju narodowego a usiłując jak najmniej od łacińskiej Orthografii odstępować, z małemi tylko odmianami zastosowywamy ją do Polskiej, tak iż q, i w niektórych miejscach c, piszemy przez k; pb (jako odpowiadają, e Greckiemu Fi) przez f; Dyftongi w naszym języku niecierpiane i nieznane, piszemy według przyjętego głosu przez e, lub i; wreszcie wszystko nietknięte zostawiamy. Dlatego piszemy Sidon, a nie Sydon. – Simeni, Simenjanie jest naród Brytański, Symei, Symcjanie są mieszkańcy wyspy Syme. – Siris jest miasto Italskie i te niem Sirjanie; Syrja kraj w Asyi, a wnim Syrjanie, – Massiljanie mieszkańcy dzisiejszej Marsilii, Masylja-nie naród Numidzki w Africe – Z tąd powinno być Sicilja a nic Sycylja ( a podoba się? wolno czytać śićilja wszakże to pewna, Że we wszystkich językach niesławiańskich i, zawsze jest twarde). – Gdzie się to i, łączy X sąsiednią samogłoską, tam piszemy j, gdzie się oddziela i, odrębnie) winnej syllabie wymawia, tam i: Arja ( a nie Aria), Satrapja Perska, przeciwnie zaś Alexandri… a ( a nie Alexandrja), Antjochi-a ( a nie Anty ochja), Lysimacbja (a nie Lisymachi-a), można zaś zarówno pi… tac Akademia lub Akademja, i tak daley.HISTORJA GEOGRAFII i ODKRYĆ.
1. W Historyi Geografii dwoma głównemi względy zająć się mamy; 1) Postępem nauki Geografii czyli sposobami wyobrażenia i opisywania poznawanych krain i ziemi. – 2)Odkryciami krajów.
2. Powszechnie, w dzieciństwie rodzaju ludzkiego znajomości ziemi, musiały być szczupłe i niedokładne. W małych tylko obrębach sąsiednia okolica przeglądana, a poznający ją mieszkaniec mniemał się być położonym pośród ziemi, pewny, że ją całkowicie rozpoznał i końce jey ze schyłkiem widnokręgu pozornego oglądał. Podobne wyobrażenia są właściwe wszystkim narodom w dzieciństwie będącym, równie tak mniemał Greczyn jak Indjanin(1); i jeżeli sobie można jakie wyobrażenia o mniemaniach Egyptskich lub o (kartach Geograficznych) krajobrazach Sesostrisa tworzyć, to od tych nie inne bez watpienia. Ale Egyptskie znajomości pokryte zupełną nie wiadomością Aż dopiero naprzód u narodów w Asii wschodniej jakieżkolwiek najdawniejsze wiadomości Geograficzne dostrzegamy, a mianowicie około czasów Mojżesza. Mojżesz najdawniejszy z pozostałych pisarzy w rozrodzeniu się synów Noego wskazuje okoliczne żydom znane narody(2), które zapewne były wyrażone – (1) cf. Wahl. Indost… i Dekan. I. 219. 229. – Mungo Park Voyage en Afrique chap. 21. T. II. p. 33.
(2) Calmeti Comment. Seript. Sacr. Genes-Xa.
na krajobrazie Josuego(1). Nie wykłada wprawdzie Mojżesz składu całey ziemi jak go rozumiał, ale wylicza nazwiska i powiada, że ród Jafetha morza śródziemnego wyspy zajął.
3. Byli to Grecy i Europeanie a wszczegule w Jawanie czyli lonie widać lonów Greckich, Madaj jest to Medanin tak straszny w starożytność, Thiras może być imieniem Threików czyli Thraków, którzy pod nazwiskiem Getów aż do rzęki Tyras przesiadywali. Gomer nazwisko podobno najmniej już na zachodzie znanych narodów (Kimmerów, Cinobrów, Celtów), kiedy Rifata imie zdaie się podobne narody oznaczać. Północ wschodnia pod ogólnem mianem Goga i Magoga znajoma, a potęgi zachodnie Macedonów (a późniey Rzymian) Cethim nazywane.
4. Innego wcale języka był ród Chama, a z niego Micr jest nazwanie Egyptjan, równie Chemami się zowiacych. Chus imie ludów czarnych Ethjopów. Saba podobnie różnych pokoleń Ethjopckich albo Arabskich. Nareszcie i liczny ród Chanaana w Syrii od Sidonu do Gazy zasiadły, od Żydów podbity i przeklęty, na rozmaite drobne narody dzielony. A gdy tak jest, i żydzi tymże językiem mówili co j ród Chamicki, a że z wyklętym nieprzyzwoicie łączyć się im wypadło, dlatego zapewne twierdzono o innym jeszcze ludzkim rodzaju Szema.
5. Należeli do niego Żydzi i zarówno niektóre inne narody mówiące Chemickim albo Jafethickim językiem, które z jakich bądź względów od żydów więcej uważane i za godniejsze poczytane były. Tak był Assur który wyszedł Z Babylonii gdzie Chus przebywał; tak Aramei są Syrjanie których częścią byli Chananeje, Kappadaki i Assyry. Elam, jest Perskiego narodu nazwisko, a potomstwo Jektana i Ismaela z He- – (1) Jos. XVIII.. 8. 9. Joseph. Antiq… lud. V. I.